business

De tijd is rijp voor een echt alternatief voor Facebook, meent Joel Hernández Fernández, CEO en oprichter van Openbook. Hij mikt op de horden gebruikers die het platform de rug hebben toegekeerd. “Er waren tot dusverre geen serieuze opties.” Drie jaar geleden zocht Hernández Fernández vergeefs medestanders voor een alternatieve versie van Facebook en ook toen hij vorig jaar een Kickstarter-actie begon, waren de sceptische reacties niet van de lucht. Het streefbedrag van 100.000 dollar werd dan ook niet gehaald. “Omdat we geen gedetailleerde plannen hadden”, zegt de initiatiefnemer. En dus werden de ambities naar beneden bijgesteld. Begin april verscheen dan toch de eerste bètaversie van Openbook. Deze zomer moet naast de mobiele versie ook de webversie gereed zijn. Vier jaar geleden kwam hij uit Mexico naar Nederland om te studeren aan de VU, maar al gauw besloot hij als softwarearchitect aan de slag te gaan voor de Nederlandse start-up Qelp en nog later voor KPN. Eerst deed hij daar e-commerce, later beveiliging. Bij KPN kwam hij onder meer PGP-uitvinder Phil Zimmerman tegen, die hem nu adviseert over versleutelde berichten. “We zijn het eerste sociale platform dat berichten op de tijdlijn zelf versleutelt.” Gamingindustrie Hernández Fernández heeft op zich niks tegen Facebook, hij zit er zelf ook nog altijd op, zij het uitsluitend om zijn bedrijfspagina te onderhouden. “Waar ik moeite mee heb, is wat Facebook geworden is. De tijdlijn barst van de advertenties en je hebt geen privacy. Het bedrijf volgt je overal, ook buiten het netwerk.” Het incident met Cambridge Analytica, waarbij profielen werden ingezet voor politieke beïnvloeding, was aanleiding om het idee voor een alternatief weer op te pakken. “Natuurlijk heb ik eerst naar andere oplossingen gekeken. Google Plus was tot enkele jaren terug best aardig, deelnemers waren er actiever dan op Facebook, maar Google heeft het verwaarloosd en inmiddels is het weg. En Diaspora is nooit echt van de grond gekomen.” Openbook biedt dezelfde mogelijkheden als Facebook, dus is er geen leercurve vereist, maar er zijn wezenlijke verschillen, benadrukt de CEO: Openbook vergaart geen persoonsgegevens, er zijn geen advertenties en de populariteit van bijvoorbeeld bedrijfspagina’s wordt niet bepaald door het aantal volgers. “Bij ons gaat het om virtuele gemeenschappen rond thema’s die ertoe doen.” Het verdienmodel: voor extra’s moet betaald worden. Openbook gaat bijvoorbeeld het aantal reacties beperken in het freemiummodel. “We beknibbelen echter niet op basisfuncties.” Hernández Fernández verwijst naar de gamingindustrie, die met extra’s tegenwoordig indrukwekkende omzetten behaalt. Belangstelling Openbook rekent op 100.000 gebruikers na een jaar, maar wil ‘gecontroleerd groeien’, om kinderziektes te elimineren en de kosten te beheersen. Ruim veertien duizend mensen staan inmiddels op een wachtlijst. Het geld waarop Openbook teert is echter bijna op, zo moet de CEO toegeven. “Tot aan een volgende financiering zullen we ons eigen spaargeld moeten aanspreken.” Openbook lanceert wereldwijd, maar Hernández Fernández verwacht vooral belangstelling uit de Verenigde Staten en Duitsland, landen waar gebruikers privacy hoog in het vaandel hebben staan. Maar ook Nederland zou best eens belangrijk kunnen worden, besluit hij. “Er zijn een kleine miljoen Nederlanders bij Facebook weggegaan.” * Dit artikel verscheen eerder in het meinummer van Emerce magazine (#171). Foto: Vincent Boon (in opdracht  van Emerce)