business

De WTTA is onlangs aangenomen door de Tweede Kamer en zal vanaf 1 januari 2027 van kracht worden. Hoewel deze wet primair gericht lijkt op uitzendbureaus, heeft ze een veel bredere reikwijdte. Alexander Kist van W&RK Advies waarschuwt dat de WTTA aanzienlijke impact zal hebben op de consultancysector en biedt praktische adviezen om goed voorbereid te zijn.

De zakelijke dienstverlening heeft deze maand een nieuwe speler in zijn midden: Iezzie, een specialist in audit en financieel management. Oprichters van Iezzie zijn Bob Seemann en Dijan Bruins, die tot eind vorig jaar samen deel uitmaakten van de raad van bestuur van de Countus Groep.

Fleur Volmer is inmiddels meer dan halverwege haar tweejarige traineeship bij SeederDeBoer. Naast de uitdagende opdrachten bij klanten, was de YOP-training voor haar tot nu toe een hoogtepunt. Ze vertelt over haar keuze voor SeederDeBoer en hoe de YOP-training haar heeft verrijkt, zowel als consultant als persoon.

SPECTS Data Partners, een nieuwkomer in de markt voor dataconsultancy, heeft begin deze maand Jeroen Smallegange verwelkomd binnen het team. Het in Utrecht gevestigde SPECTS Data Partners werd eerder dit jaar opgericht.

Elon Musks Department of Government Efficiency (DOGE) breidt het gebruik van zijn AI-chatbot Grok uit binnen de Amerikaanse federale overheid, wat zorgen oproept over belangenverstrengeling, privacy en gegevensbeveiliging. Volgens een artikel van Reuters wordt Grok, ontwikkeld door Musks bedrijf xAI, ingezet om overheidsgegevens te analyseren, zelfs binnen gevoelige afdelingen zoals Homeland Security, zonder formele goedkeuring. Deskundigen waarschuwen dat deze praktijk Musk mogelijk toegang geeft tot niet-openbare overheidsinformatie, wat xAI een oneerlijk voordeel zou kunnen opleveren bij federale contracten. Bovendien zou het gebruik van Grok in strijd kunnen zijn met bestaande regelgeving die vertrouwelijke overheidsgegevens beschermt. Er zijn ook meldingen dat DOGE ambtenaren van Homeland Security onder druk heeft gezet om Grok te gebruiken voordat het officieel was goedgekeurd, wat bestaande AI-gebruiksbeleid zou ondermijnen. Daarnaast zou DOGE geprobeerd hebben om werknemerscommunicatie te monitoren met behulp van AI om politieke loyaliteit te beoordelen, wat mogelijk in strijd is met ambtenarenregels. Zowel Musk als de Amerikaanse president Donald Trump hebben de afgelopen weken herhaaldelijk verklaard dat de politieke betrokkenheid van de ondernemer in Washington en de speciaal voor hem opgerichte instantie DOGE geleidelijk zal afnemen.

Sporttracker Strava neemt de Amerikaanse start-up The Breakaway over, een app waarmee wielrenners hun trainingen kunnen voorbereiden en voortgang volgen. Nog geen maand geleden nam Strava een vergelijkbare app voor trainingsschema’s over, maar dan voor hardlopers. Toen ging het om Runna, een Engels technologiebedrijf dat tegen betaling gepersonaliseerde trainingsschema’s en -coaching ontwikkelt. CEO Michael Martin van Strava zegt dat de diensten van The Breakaway een betaald onderdeel worden van zijn app. De wieler-app importeert zijn data uit Strava, Peloton, Zwift, Hammerhead, Oura en Garmin Connect. Foto: Markus Spiske, Unsplash

De Sociaal-Economische Raad (SER) wijst bedrijven en organisaties erop om zich tijdig voor te bereiden op de invloed van artificiële intelligentie (ai) op banen. De keuzes die nu worden gemaakt, zullen bepalend zijn voor de manier waarop ai bijdraagt aan brede welvaart, of juist de ongelijkheid en de werkdruk vergroot. De raad deelt vier aanbevelingen.SER-voorzitter Kim Putters benadrukt dat de mens centraal moet blijven staan in de opkomst van ai en dat werknemers actief betrokken moeten worden bij de implementatie van ai. In het rapport Ai en Werk geeft de SER adviezen om ai verantwoord en effectief te integreren in de arbeidsmarkt. De SER is een adviesorgaan dat de regering en het parlement adviseert over sociaal-economisch beleid. Het advies is in ontvangst genomen door staatssecretaris van Koninkrijksrelaties en Digitalisering Zsolt Szabó (zie foto). Die meldt dat hij veel aanknopingspunten ziet met de Nederlandse Digitaliseringsstrategie die hij binnenkort zal presenteren, zoals het versnellen van ai-initiatieven binnen de overheid en het aantrekken en behouden van technische vakmensen. Szabó (links) en Putters met het adviesrapport van SER. In het rapport Ai en Werk doet de SER vier hoofdaanbevelingen: #1 Zet de mens en waardig werk centraal ‘Door ai veranderen taken en werkprocessen, zal nieuw werk ontstaan en sommige banen zullen verdwijnen. Proactieve sturing door bedrijven, organisaties en overheden is cruciaal om ai verantwoord en effectief in te zetten’, aldus de SER. De raad adviseert om werknemers in een vroeg stadium bij de implementatie en ontwikkeling van ai te betrekken. ‘Menselijke waardigheid, zeggenschap en training van werkenden moeten centraal staan. Menselijk toezicht op ai-toepassingen moet zorgvuldig worden geregeld.’ #2 Overheid, neem de regie op verdeling en zekerheid ‘Ai kan in bepaalde sectoren of beroepen ontwrichtend zijn. Dat kan zorgen voor nieuwe ongelijkheid of druk op de sociale samenhang’, waarschuwt de SER. De overheid moet daarom actief onderzoeken en monitoren wat de inzet van ai betekent voor werk, inkomensverdeling en sociale zekerheid, stelt de raad. ‘We moeten nú nadenken over een eerlijke verdeling van kansen en opbrengsten, zodat ai niet leidt tot een nieuwe tweedeling in de samenleving.’ #3 Blijf samen leren en ontwikkelen ‘Overheid, onderwijs en werkgevers moeten samen actiever aan de slag met scholing, bijscholing en een leven lang ontwikkelen. Dat is cruciaal om mensen mee te nemen in de digitale transitie’, schrijven de adviseurs. Werkgevers hebben de verantwoordelijkheid om werkenden een passend leeraanbod te geven, waar zij ook zelf actief mee aan de slag moeten. De overheid moet goede digitale basisvaardigheden voor alle groepen in de samenleving ondersteunen, zodat iedereen gelijke kansen krijgt, stelt de raad. #4 Investeer fors in ai-innovatie, onderzoek en Europese samenwerking ‘Er zijn investeringen nodig om internationaal concurrerend te blijven én strategisch autonoom te zijn. Overheid en bedrijfsleven dienen meer te investeren in wetenschap, onderzoek, de digitale infrastructuur en innovatie. Nederland moet, samen met Europa, kunnen meekomen in de internationale ai-ontwikkeling.’ De SER adviseert om het midden- en kleinbedrijf (mkb), waar ai nog beperkt wordt toegepast, praktisch te ondersteunen. ‘Zo moet de overheid zorgen dat bedrijven in een netwerk met elkaar ervaringen en kennis uitwisselen. De vele al bestaande initiatieven behoren daar een plek in te krijgen. Daarnaast moeten startende en groeiende ai-bedrijven de ruimte krijgen te ontwikkelen en op te schalen. Betere randvoorwaarden, zoals toegang tot financiering, zijn hiervoor nodig’, aldus de raad. Volle impact van ai niet duidelijk De exacte impact van ai op werk is volgens de adviseurs lastig te voorspellen omdat de technologie nog volop in ontwikkeling is. De raad benadrukt dat de effecten sterk afhankelijk zijn van de specifieke toepassing: sommige ai-oplossingen hebben een beperkte invloed, zoals junkmailfilters, terwijl andere grotere gevolgen kunnen hebben, zoals vertaalmodellen die de vraag naar vertalers verminderen of automatiserstools die de aard van werk verandert. Bovendien speelt de context, waarin ai wordt ingezet, een cruciale rol bij de uiteindelijke impact op de arbeidsmarkt. Realistische verwachtingen De SER benadrukt het belang van realistische verwachtingen. ‘Het is niet waarschijnlijk dat ai uitdagingen volledig kan oplossen en ai moet daarom niet gezien worden als een wondermiddel.’ Zo zijn er voorbeelden dat ai-toepassingen grote verbeteringen kunnen bewerkstelligen voor de arbeidsproductiviteit op individuele taken, maar dat ai niet bij alle taken kan worden gebruikt. Ook komen er door het gebruik van ai vaak weer nieuwe taken bij, zoals het controleren van de uitkomsten van een ai-toepassing.’ Verder zijn niet alle ai-toepassingen gericht op het verbeteren van de productiviteit en kunnen de productiviteitswinsten per toepassing sterk verschillen. ‘De effecten moeten daarom ook niet worden overschat. De achterblijvende productiviteitsgroei in Nederland maakt het echter wel belangrijk om de mogelijkheden van ai te benutten daar waar het kan’, besluit de raad.

De Consumentenbond roept Meta op om zijn AI-model niet te trainen met openbare gegevens van gebruikers. De Consumentenbond heeft Meta daartoe per brief opgeroepen. De Consumentenbond doet deze oproep samen met zeven andere Europese consumentenorganisaties. Meta schendt met de training consumentenrechten en overtreedt verschillende EU-wetten, zoals de privacywetgeving. Vanaf dinsdag 27 mei gebruikt Meta de gegevens van consumenten om zijn AI-modellen te trainen. Het gaat om foto’s, video’s en teksten. Maar ook om reacties op berichten van anderen op Facebook en Instagram. Consumenten die niet mee willen werken aan dit data-experiment van Meta, moeten vóór dinsdag 27 mei bezwaar maken. Dit kan via de instellingen van Meta. Consumenten die geen bezwaar maken, stemmen stilzwijgend toe. Dit is volgens de bond de omgekeerde wereld. Meta moet zich gewoon aan de wet houden. Dat betekent dat het bedrijf onder andere consumenten expliciet om toestemming moet vragen voordat het hun gegevens gebruikt. En het intrekken van die toestemming moet ook altijd weer kunnen.’ De Consumentenbond heeft de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) en de Autoriteit Consument & Markt (ACM) geïnformeerd over de oproep aan Meta en volgt de ontwikkelingen nauwlettend, samen met de andere Europese consumentenorganisaties.

Volgend jaar al moet het geheimzinnige apparaat verschijnen dat io, de AI startup van voormalig Apple ontwerper Jony Ive, samen met OpenAI ontwikkelt. Daartoe heeft de chatGPT-maker io Products overgenomen voor een miljardenbedrag. Maar wat gaat het worden? Ive en Altman houden de kaken stijf op elkaar over wat het allereerste hardwareproduct van OpenAI moet gaan worden. Het apparaat wordt geen bril, telefoon, badge, smartwatch, ring of oordopje, maar krijgt een vormfactor ‘die nog niet eerder is gezien’. In een verder weinig onthullende video verklaart Altman dat hij een prototype van het apparaat heeft getest en het beschouwt als ‘het coolste stuk technologie dat de wereld ooit heeft gezien’. De samenwerking tussen Ive’s ontwerpstudio LoveFrom en OpenAI heeft als doel een reeks apparaten te ontwikkelen die AI op een natuurlijke en creatieve manier integreren in het dagelijks leven. OpenAI wil het apparaat volgend jaar al uitbrengen, zo heeft Altman tegen zijn personeel gezegd. Hij heeft hoge verwachtingen en wil er zelfs 100 miljoen van gaan verkopen. Dat klinkt wel erg ambitieus. Zonder al te veel te speculeren valt er toch iets te zeggen over wat we kunnen verwachten. OpenAI investeerde immers eerder in Humane, het bedrijf achter de geflopte AI Pin, dat eerder dit jaar door HP is ingelijfd. Het idee van AI Pin, evenals van de vergelijkbare Rabbit1, was dat gebruikers via spraak informatie zouden kunnen vergaren. De AI Pin bevatte geen scherm, en werd met magneten op kleding bevestigd. Handig wellicht voor mensen die hun handen vrij moeten houden, bijvoorbeeld in ziekenhuizen, maar toch te beperkend. Videobellen kon je er niet mee. Gebruikers klaagden over oververhitting, trage prestaties en een onhandige interface die projecties op de hand gebruikte. Het apparaat bood ook weinig functionaliteit die niet al beschikbaar was op smartphones, wat leidde tot meer retourzendingen dan verkopen. Het grootste probleem van de Rabbit R1 was dat er ontzettend veel bugs in het apparaat zaten. De functionaliteit was ook te beperkt. Volgens techsite The Verge werden aangeschafte AI Pins massaal geretourneerd. In augustus 2024 zouden er nog zo’n 7.000 apparaten in handen van klanten zijn. Die als ze wilden hun geld konden terugkrijgen. Volgens analist Ming-Chi Kuo is het apparaat van OpenAI iets groter dan de Humane AI Pin en heeft het een elegant ontwerp dat doet denken aan de iPod Shuffle. Het is ontworpen om om de nek te worden gedragen en bevat ingebouwde camera’s en microfoons voor omgevingsdetectie. Het apparaat heeft waarschijnlijk geen scherm en maakt verbinding met smartphones en pc’s voor verwerking en weergave. Het apparaat moet naadloos AI integreren in het dagelijks leven, zonder de beperkingen van traditionele interfaces. Ive en Altman streven naar een apparaat dat continu contextueel bewust is en gebruikers een natuurlijke interactie met AI biedt.  De verwachtingen ten aanzien van OpenAI zijn wellicht wat te hooggespannen. Ive is geen apparaatontwikkelaar, maar een grafisch ontwerper. OpenAI heeft al helemaal geen ervaring met hardware. Toegegeven, er zijn meerdere mensen bij het project betrokken, onder wie Tang Tan en Evans Hankey. Tang Tan was het voormalige hoofd van productontwerp bij Apple en medeverantwoordelijk voor het ontwerp van de iPhone, de Apple Watch en AirPods. Hij stapte eind 2023 over naar LoveFrom. Hankey was van 2019 tot en met 2022 hoofdontwerper bij Apple en maakte ook de overstap naar het ontwerpbureau van Ive. Wat het ook zal worden, het zal zonder twijfel beter worden dan de geflopte Rabbit! en AI Pin, maar er moet ook rekening worden gehouden dat het een nicheproduct blijft. De door OpenAI beoogde vormfactor kan handig zijn voor bepaalde beroepen, maar gaat de smartphone niet vervangen. Die we immers ook (graag) gebruiken voor communicatie en entertainment. ls een bepaalde technologie eenmaal een kritische massa heeft bereikt, zal het niet zo snel verdwijnen. Daarnaast is de slimme bril in opkomst, die het ongemak van smartphones al deels wegneemt. Screenshot  

De vaste telefoon thuis verdwijnt steeds meer. Dat is ook te merken aan een dalende trend bij het ‘alles-in-1-pakket’, de combinatie van internet, telefoon en televisie bij dezelfde aanbieder. Dat concludeert prijsvergelijker Pricewise op basis van een data-analyse. Nederland belt steeds minder met de vaste telefoon. Ons land telt momenteel nog 4 miljoen aansluitingen voor vaste telefonie, maar dit zal de komende jaren verder afnemen. In de afgelopen vier jaar zijn 1,5 miljoen aansluitingen opgeheven. Dat meldt Pricewise op basis van haar cijfers gecombineerd met de Telecommonitor van toezichthouder ACM. In 2020 hadden nog 5,6 miljoen huishoudens een vaste telefoon of nummer, maar eind 2024 is dit aantal gedaald tot 3,98 miljoen. Dat is een daling van bijna 30 procent. Ook het aantal belminuten via de vaste lijn is fors afgenomen: vanaf 2020 is dit gedaald van 2,3 miljard naar 1 miljard. Dat is een afname van 67 procent. De dalende trend voor vast bellen is ook te merken aan een daling voor het animo van de zogeheten triple-play pakketten. Triple play staat voor internet, telefonie en televisie via één abonnement bij één aanbieder. Deze ‘alles-in-1′-pakketten zijn in de afgelopen drie jaar minder aangevraagd bij Pricewise. Het aandeel hiervan daalde tussen 2021 en 2024 met 17,5 procent. Ook het afgelopen eerste kwartaal zet deze daling zich door. De vaste telefonie die wordt aangevraagd bij ‘alles-in-1’ pakketten kent minder animo vanwege het feit dat mensen veel meer mobiel bellen (tegen lage kosten of gratis), anders bellen (via alternatieven zoals videobellen of met apps) of überhaupt minder bellen. Dit laatste ook vanwege het feit dat mensen thuis moeten zijn om te bellen.

Exploitant van pakketwanden De Buren wordt overgenomen door DHL Group. De Buren blijft opereren als zelfstandig bedrijf en behoudt zijn onafhankelijke positie als aanbieder van pakketautomaten voor alle vervoerders. De Buren exploiteert een landelijk netwerk van meer dan 300 pakketwanden, die toegankelijk zijn voor meerdere vervoerders, waaronder op dit moment DPD, UPS en DHL. De dienstverlening is gebaseerd op een zogenoemde white-label-propositie, waarbij neutraliteit en onafhankelijkheid centraal staan. Daarnaast werkt De Buren samen met lokale winkeliers en bijvoorbeeld apothekers. De naam, merkidentiteit en werkwijze van De Buren blijven ‘volledig intact’. De afscherming van gegevens blijft strikt geregeld. Daarmee staat de informatie over zendingen, verzenders, ontvangers en tarieven volledig buiten bereik van andere onderdelen binnen de DHL Group. Deze aanpak, vergelijkbaar met het netwerk van geldautomaten, garandeert dat De Buren haar neutrale positie behoudt en concurrentiegevoelige data veilig blijft. Door de overname krijgt De Buren de mogelijkheid om versneld zijn netwerk verder uit te breiden, met name op publieke locaties zoals gemeentelijke ruimten, provinciale terreinen en winkelcentra. Lokale overheden geven steeds vaker aan te streven naar één neutrale oplossing in het straatbeeld, in plaats van meerdere afzonderlijke pakketautomaten per vervoerder. De dagelijkse leiding van De Buren komt in handen van Ralph van den Burg, die al sinds de oprichting van De Buren deel uitmaakt van het management. Oprichter Robin Dragstra blijft nog één jaar als adviseur betrokken, om een zorgvuldige overdracht en borging van de bedrijfscontinuïteit te garanderen. Voor de circa tien medewerkers van De Buren verandert er niets: zij behouden hun functies, arbeidsvoorwaarden en standplaatsen. De overnamesom is niet bekendgemaakt.

Datagedreven werken staat inmiddels bij vrijwel elke overheidsorganisatie op de kaart. Er wordt hard gewerkt aan dashboards, KPI’s en rapportages. Er zijn BI-teams, data-analisten en pilots met kunstmatige intelligentie.

Wie in Bilthoven door de bomen het bos probeert te zien, kan zomaar stuiten op het fraai gelegen kantoor van Common Eye. In Berg en Bosch, te midden van andere kantoren en zorginstellingen, als paviljoenen tussen de bomen, doen de ruim 35 adviseurs van Common Eye hun werk.

Hypact Advisor, een oplossing voor hypotheekadviseurs, heeft een samenwerking gesloten met FYXN, een platform dat consumenten matcht met installateurs binnen de duurzaamheidssector. Door de samenwerking wordt de kennis en database van FYXN volledig geïntegreerd binnen de hypotheek-adviesflow van Hypact Advisor.