business

Novature, een groep van verschillende Microsoft-partners, heeft een meerderheidsbelang genomen in Digital Bricks, een Amsterdams bedrijf dat zich specialiseert in data en kunstmatige intelligentie. Digital Bricks werd in 2023 opgericht als specialist in kunstmatige intelligentie (AI).

ABN AMRO versnelt naar eigen zeggen zijn aanpak voor digitale innovatie met twee belangrijke mijlpalen. Haar Duitse dochteronderneming Hauck Aufhäuser Digital Custody heeft een MiCAR-licentie verkregen, waardoor cryptobewaardiensten voor institutionele klanten mogelijk worden onder het nieuwe EU-regelgevingskader. Tegelijkertijd heeft zij haar eerste internationale Smart Derivative Contract (SDC)-transactie afgerond in samenwerking met DZ BANK, waarbij blockchaintechnologie is ingezet om contractrisico’s te verminderen en efficiëntie te verbeteren. Hauck Aufhäuser Digital Custody GmbH (HADC) heeft toestemming gekregen van de Duitse toezichthouder BaFin onder de nieuwe EU-regelgeving Markets in Crypto-Assets Regulation (MiCAR). Dit stelt HADC in staat om cryptobewaardiensten en transactiediensten aan te bieden aan institutionele klanten binnen één EU-breed kader. MiCAR, van kracht sinds 30 december 2024, stelt geharmoniseerde regels vast voor cryptodiensten in de hele EU. Met de MiCAR-licentie kan HADC cryptoactiva beheren en beveiligen namens klanten en zal het in de toekomst deze diensten via het Europese paspoort kunnen aanbieden in andere EU-lidstaten. Als een van de eerste bedrijven die een MiCAR-licentie heeft verkregen, zal HADC zich blijven richten op institutionele klanten en verdere groei nastreven onder de paraplu van ABN AMRO. In samenwerking met DZ Bank heeft ABN AMRO voor het eerst internationaal een over-the-counter (OTC) derivaat verhandeld met behulp van een Smart Derivative Contract (SDC). Een belangrijke mijlpaal in financiële technologie: de transactie liep 10 dagen live en was volledig geautomatiseerd, waarbij afwikkeling en onderpandbeheer succesvol werden uitgevoerd op basis van de distributed ledger technology (DLT) van DZ Bank. De dagelijkse betaling was volledig geautomatiseerd, direct verwerkt via SEPA en teruggekoppeld naar het smart contract, wat snelheid en transparantie gedurende de hele transactie waarborgde. Van initiatie tot beëindiging werden alle stappen – inclusief waardering en onderpandafwikkeling – verwerkt op blockchain. Dit voorkomt geschillen over onderpand door gebruik te maken van vooraf overeengekomen marktdata en rentecurves, en maakt gestroomlijnde dagelijkse afwikkelingen mogelijk. Deze aanpak effent het pad voor efficiëntere en kosteneffectieve operaties. Derivaten worden voornamelijk gebruikt door bedrijven en financiële instellingen om risico’s af te dekken, maar het beheer van de levenscyclus van deze financiële instrumenten is doorgaans complex en kostbaar. Een SDC brengt de volledige levenscyclus van een financieel product in kaart – inclusief geautomatiseerde levering van marktdata en geïntegreerde waarderingsmethodologie voor het onderliggende derivaat.

Hoe kunnen organisaties waarde blijven creëren voor hun stakeholders en tegelijk cyberdreigingen buiten de deur houden?

De hype rond AI piekte opnieuw in 2025, maar tegelijkertijd groeit de twijfel onder beleggers over de forse koersstijgingen van technologieaandelen die aan kunstmatige intelligentie zijn gekoppeld. Voorbeelden hiervan zijn de recente daling van de aandelen van Nvidia en de scherpe val van Oracle nadat het bedrijf bekendmaakte steeds meer geld uit te geven aan AI-projecten. Daarnaast verandert het sentiment rond een groep bedrijven die blootgesteld zijn aan OpenAI.  Ook dit jaar zorgde AI voor scherpe koersstijgingen: Met name chipmaker Nvidia profiteerde afgelopen jaar van het AI-enthousiasme. In minder dan drie jaar is het aandeel tien keer zoveel waard geworden. De marktwaarde van het bedrijf is gestegen van ruim 400 miljard dollar naar 4000 miljard. Niet alleen beleggers steken veel geld in de ontwikkeling van AI. Zo maakte Nvidia onlangs bekend 100 miljard dollar te steken in OpenAI, het bedrijf achter ChatGPT. Analisten van Goldman Sachs en Sequoia Capital waarschuwen nu al maandenlang voor een onhoudbare kloof tussen uitgaven en inkomsten. Jim Morrow, CEO van Callodine Capital Management, zegt in een interview: “We zijn in de fase van de cyclus waar het rubber de weg raakt. Het is goed verhaal geweest, maar we zien nu of de rendementen wel echt goed zullen zijn.” De onzekerheid rondom AI heeft te maken met vragen als: hoe AI precies zal worden gebruikt in de praktijk, de enorme kosten die gepaard gaan met ontwikkeling en de vraag of consumenten uiteindelijk bereid zullen zijn te betalen voor de diensten waarop deze technologieën gebaseerd zijn. Big tech pompt dit jaar een duizelingwekkende 400 miljard dollar in AI-infrastructuur. Veel bedrijven bouwen nu al capaciteit op met de hoop dat die in de toekomst winst zal opleveren, maar die winst is nog niet gerealiseerd. De investeringen worden vaak gefinancierd met grote schulden en eigen vermogen, wat risico’s kan verhogen als de groei vertraagt. Ook wordt gewaarschuwd voor ‘AI’s self-investment spree’, waarbij techbedrijven voornamelijk in elkaar investeren. Voorbeeld: Microsoft investeert miljarden in OpenAI en CoreWeave. CoreWeave koopt met dat geld chips bij Nvidia. Nvidia investeert vervolgens weer in CoreWeave en andere AI-startups, die verplicht zijn om cloud-diensten af te nemen bij Microsoft en Google. Op deze wijze wordt eigenlijk ‘omzet gekocht’. Het geeft beleggers de illusie van explosieve groei (zie infographic). Sommige bedrijven lijken beter gewapend tegen de hype: Microsoft leunt sterk op OpenAI, maar is niet volledig afhankelijk van AI-inkomsten, Amazon ondersteunt AI-gebruik voor klanten ongeacht welk model gebruikt wordt en Meta heeft grote open-source AI-modellen die het gratis aanbiedt. Toch wordt steeds vaker verwezen naar de internetbubbel die in het nieuwe millennium uiteenspatte. Beleggers verloren het vertrouwen dat internet de wereld zo snel zou veranderen, met een financiële crisis als gevolg. Het idee dat AI snel zal leiden tot meer productiviteit en grote kostenbesparingen is volgens Jelle Zuidema, universitair hoofddocent explainable AI aan de Universiteit van Amsterdam, zeer de vraag. Tegen de NOS zei hij: “Al die bedrijven die met miljarden dollars nu proberen AI verder te brengen, laten in hun pitches naar investeerders heel erg veel nuances weg. Ik denk daardoor: dat verhaal klopt niet. De zekerheid waarmee ze verkondigen dat de volgende generatie AI-systemen nog weer veel beter gaat zijn dan de huidige generatie, daar heb ik mijn twijfels over.” De populariteit van AI heeft nog een negatief effect: er is enorm veel vraag naar DRAM en RAND geheugen. In september kostte een setje van 32GB DDR5-geheugen gemiddeld minder dan 100 euro, maar inmiddels is dat gestegen naar meer dan 300 euro. Ook SSD’s stijgen in prijs. Pc’s en laptops worden daarmee aanzienlijk duurder. DNB signaleerde een dezer dagen dat Nederlandse pensioenfondsen, verzekeraars en beleggingsinstellingen meer dan 200 miljard euro in aandelen van techbedrijven, waarvan een belangrijk deel in Amerikaanse techreuzen. Dat is twee keer zoveel als in 2020. Deze grote blootstelling maakt ze kwetsbaar voor koersschommelingen, zeker nu er steeds vaker wordt gewaarschuwd voor de hoge waardering van techaandelen. De zeven grootste Amerikaanse techbedrijven – Alphabet, Amazon, Apple, Meta, Microsoft, NVIDIA en Tesla – vertegenwoordigen een enorme beurswaarde: 24 procent van de waarde in de MSCI World Index, een wereldwijde aandelenindex, waar veel grote bedrijven in zijn opgenomen. De aandelen van deze ‘Magnificent Seven’ zijn ook bij Nederlandse financiële instellingen populair. In totaal beleggen zij bijna 95 miljard euro in deze zeven bedrijven. Er zijn volgens DNB grote zorgen over de groeiende financiële verwevenheid in het AI-ecosysteem, waardoor problemen bij het ene bedrijf, makkelijk kunnen overslaan op andere.    

AI ontwikkelt razendsnel, maar medewerkers gebruiken de technologie steeds vaker op manieren die risico’s voor organisaties opleveren. Uit onderzoek van Gartner blijkt dat het gebruik van technologie buiten de controle van IT hard toeneemt: naar verwachting zal in 2027 zo’n 75% van de werknemers gebruikmaken van niet-goedgekeurde publieke GenAI-tools. Daarmee groeit het risico op shadow […]

Zo doorbreek je het agility-plateau: herontwerp je organisatie.

BLOG – Bedrijven en overheden zijn het erover eens: het moet makkelijker zijn om van clouddienstverlener te wisselen en zo de afhankelijkheid van een handjevol grote spelers te verkleinen. De afgelopen jaren zijn er op Europees niveau grote stappen gezet om hiervoor de basis te leggen.Een federatief cloud-ecosysteem is een cloudinfrastructuur waarin onafhankelijke organisaties samenwerken door hun cloudbronnen en -diensten te delen binnen een gedeeld kader. In zo’n ecosysteem wisselt de gebruiker eenvoudig tussen clouddienstverleners. Je gebruikt bijvoorbeeld Amazon Web Services voor de hosting van databases, maar ook een Europees platform voor interne bedrijfstoepassingen.Waarom is die keuzevrijheid belangrijk? Voor veel organisaties is het van strategisch belang om te kunnen kiezen waar hun data worden opgeslagen en verwerkt. Verschillende wetgevingen, compliance-eisen en technologische voorkeuren vragen om een flexibele infrastructuur. Daarnaast lopen organisaties het risico op een vendor lock-in, waarbij overstappen naar een andere aanbieder complex of kostbaar kan zijn. Meer keuzevrijheid geeft organisaties meer grip op hun data en beperkt de afhankelijkheid van één aanbieder.Bovendien draagt een divers aanbod aan clouddiensten bij aan een gezond en innovatief ecosysteem. Door interoperabiliteit te stimuleren, ontstaat er een eerlijker speelveld voor zowel kleine als grote clouddienstverleners, binnen én buiten Europa.SpeelveldDeze ontwikkelingen benadrukken de behoefte aan een gelijkwaardiger speelveld, waarbij kleinere, Europese dienstverleners meer ruimte krijgen om te concurreren met de gevestigde orde. Er wordt weleens gesproken over ‘een Europese cloud’. Ik spreek liever van een federatief cloud-ecosysteem, omdat het geen doel moet zijn om volledig af te stappen van Microsoft, Google en Amazon; iets wat bovendien onhaalbaar is. In een federatief cloud-ecosysteem concurreren de hyperscalers op gelijkwaardig niveau met de vaak kleinere Europese spelers.TalenMomenteel werken veel cloudproviders en applicatieontwikkelaars nog met verschillende talen en standaarden. Om een federatief cloud-ecosysteem te realiseren, moeten alle lagen van de infrastructuur op elkaar aansluiten: van de fysieke infrastructuur tot de diensten (iaas, paas, saas) en governance.Hiervoor is Europese samenwerking nodig. De afgelopen jaren zijn er diverse initiatieven ontstaan die op verschillende niveaus hieraan bijdragen. In onderstaande figuur is te zien hoe deze initiatieven zich tot elkaar verhouden.Figuur 1: Diverse Europese projecten die op verschillende niveaus bijdragen aan de ontwikkeling van een federatief cloud-ecosysteem (bron: TNO).De Europese Commissie heeft via het programma IPCEI CIS subsidie beschikbaar gesteld voor organisaties die een bijdrage willen leveren aan een cloud-ecosysteem (zie ook figuur 1). Een van de zelfstandige projecten binnen IPCEI CIS is Ecofed (European Cloud Services in an Open Federated Ecosystem), dat in 2024 van start ging en loopt tot 2027.Ecofed richt zich op de technische basis voor een cloud-ecosysteem, de referentiestructuur. Deze architectuur bepaalt hoe verschillende partijen binnen het ecosysteem met elkaar samenwerken en welke standaarden en protocollen worden gehanteerd.Api-definitieIn 2024 heeft Ecofed gestandaardiseerde api-definitie geïntroduceerd die fungeert als een gemeenschappelijke taal tussen cloudproviders en applicatiebouwers. Hierdoor kunnen verschillende systemen en applicaties met elkaar samenwerken.Daarnaast wordt er gewerkt aan een orkestratielaag, die je ook kunt zien als de spreekwoordelijke dirigent in het cloud-ecosysteem. Deze laag maakt het mogelijk om verschillende applicaties automatisch te deployen in én te verplaatsen naar verschillende cloudomgevingen. De orkestratielaag krijgt de vorm van een opensource-oplossing. In deze oplossing is het mogelijk een applicatie automatisch over meerdere cloudproviders uit te rollen of juist te migreren van de ene naar de andere dienstverlener.Tot slot werkt Ecofed aan een formele beschrijvingstaal voor de applicaties binnen dit ecosysteem. Dit maakt het mogelijk applicaties op een uniforme manier te definiëren en te configureren. Dit kun je vergelijken met de manier waarop muzikanten in een orkest hun partijen afstemmen om samen een harmonieus geheel te vormen.VerwachtingDe verwachting is dat gebruikers binnen enkele jaren gebruik kunnen maken van dit federatieve cloud-ecosysteem. Hoe meer cloudaanbieders en gebruikers zich in de loop der jaren aansluiten, hoe sneller deze ontwikkelingen gaan. Ook wetgeving speelt daarbij een rol. Nieuwe en aangescherpte wetgeving – zoals de Cyber Resilience Act en NIS2 – stellen strengere eisen aan de digitale weerbaarheid van organisaties. Dit kan organisaties stimuleren om bewuster om te gaan met risico’s, leverancierskeuzes en databeheer, waardoor de vraag toeneemt naar oplossingen die meer flexibiliteit en controle bieden.Ingrijpende keuzeOverheden en bedrijven staan voor de uitdaging om ingrijpende keuzes te maken over cloudinvesteringen voor de toekomst. Keuzes met impact op de veiligheid van gegevens, de wendbaarheid van organisaties en de digitale autonomie van Europa. Overheden kunnen hier een voortrekkersrol aannemen. Niet alleen door Europese initiatieven te financieren, maar ook door zelf als een van de eerste gebruikers van dit ecosysteem toe te treden.Bas Meerman, managing director, Info Support Nederland

COLUMN – Het jaar loopt weer ten einde. We gaan er een strik om doen. Het is mooi geweest met 2025. We gaan met frisse moed beginnen aan 2026. Wat 2026 ons gaat brengen? Goeie vraag. Krijgen we een minderheidskabinet of een instabiel naar rechts leunend kabinet? Worden we wereldkampioen voetbal? En natuurlijk de belangrijkste vraag: houdt de relatie van André Hazes Jr. stand? Op dit laatste zou ik in ieder geval niet al je geld zetten. Maar uiteraard vragen we ons ook allemaal af: wordt de ai-bubbel in 2026 nu eindelijk eens doorgeprikt? Ik sprak laatst met een aantal mbo-studenten. Zij zeiden dat school steeds makkelijker werd want ChatGPT maakte al hun huiswerk. Waarop ik zei: als ai nu je huiswerk doet, dan doet ai straks ook je werk. Weet je, vroeg ik, welk werk ai niet kan? Vakkenvullen bij de Albert Heijn. Misschien dat jullie dat later ook kunnen doen. Ze keken me allemaal schaapachtig aan en gingen vervolgens verder op hun mobiel. ‘We vroegen ons eind 1999 ook af, wanneer wordt deze doorgeprikt’ Het is natuurlijk aan de ene kant de angst die we hebben en aan de andere kant de hoop die we hebben met ai. Eind vorige eeuw had je een enorme internetbubbel. We vroegen ons eind 1999 ook af, wanneer wordt deze doorgeprikt. Dat gebeurde in het voorjaar van 2000. Dus daarna hebben we ook weinig meer vernomen van het internet. Niet zo serieus Dit is een grapje hè, ik zeg het er maar even bij. Mensen willen mij nogal eens serieus nemen. En laten we dat het komende jaar misschien iets minder gaan doen. Alles iets minder serieus nemen. Misschien dat er dan ook iets minder bubbels ontstaan. Ik wens jullie fijne feestdagen en vele mooi momenten in 2026. Zelf gemaakt of door ai-gegenereerd. Dat mag je zelf beslissen. Jacob Spoelstra is columnist/stand-upcomedian. Kijk voor meer informatie op www.jacobspoelstra.nl.het

Apple ziet zich geconfronteerd met sterk oplopende kosten voor geheugencomponenten in zijn premium smartphones. Volgens recente geruchten betaalt het bedrijf momenteel een premie van circa 230 procent voor elke 12GB LPDDR5X RAM chip die wordt gebruikt in de duurdere iPhone 17 modellen.  Dit meldt Wccftech. De kostenstijging is het directe gevolg van een aanhoudend wereldwijd […]

ServiceNow heeft het contract van CEO en voorzitter Bill McDermott (foto) verlengd tot eind 2030. Daarmee kiest het bedrijf nadrukkelijk voor continuïteit aan de top, op een moment dat de onderneming zich voorbereidt op een volgende groeifase waarin artificiële intelligentie en security een steeds grotere rol spelen. Uit documenten die zijn ingediend bij toezichthouders blijkt […]

Het ministerie van Economische Zaken bleek recent voorstander van een Nationaal Agentschap voor Disruptieve Innovatie (Nadi), naar het voorbeeld van het Amerikaanse Darpa. Maar, waarschuwt Bert Hubert, publiek denker en technologie-commentator, zo’n agentschap moet in eerste instantie Nederlands blijven en niet meteen al bij de start in een Europees jasje worden gestoken. Want dan komt het om in de procedures. Hij vreest dat het dan dezelfde kant opgaat als het r&d-programma Horizon Europe. Hoewel dit uitgebreide programma geweldig onderzoek mogelijk maakt, is het voor de deelnemers ‘een totale hel’. Hubert spreekt uit ervaring want hij behoorde tot de expert reviewers voor een Galileo-project. In zijn blog zegt hij: ‘Het is werkelijk niet te doen. Als je innovatie anders uitpakt dan verwacht, maar nog steeds nuttig is, dan ben je je Horizon Europe-geld gewoon kwijt. Een ‘pivot’, zoals dat dan heet naar aanleiding van je ontdekking, is administratief onmogelijk.’ Formulieren-imperium Ook in Duitsland waar al zo’n agentschap bestaat, kon nog net op tijd worden voorkomen dat deze instelling uitmondde in een formulieren-imperium. Te veel bureaucratie zoals bij Horizon Europe leidt niet tot baanbrekende of disruptieve innovaties. En juist voor het realiseren van innovaties die de technologische status quo doorbreken, is te veel papierwerk een belemmering. Hubert denkt dat traditionele subsidiemodellen niet tot de doorbraken leiden die Nadi beoogt. Hij zegt: ‘Klassieke manieren om wetenschap en innovatie te stimuleren zijn erg ongeschikt voor disruptieve innovatie, ideeën die misschien helemaal niet gaan werken, maar als ze dat wel doen de wereld kunnen veranderen. En dat soort innovatie hebben we keihard nodig. De Duitse overheid heeft hiervoor een succesvol agentschap geschapen waar dit wel lukt, maar dat ging niet zonder slag of stoot.’ In het begin kozen de Duitsers voor een stroperige opzet, maar die verkeerde werkwijze werd bijtijds verlaten. Bureaucratisch bolwerk Volgens Hubert laat de Duitse ervaring zien dat je juist buiten de bestaande organisatievormen moet opereren. Doe je dat niet, dan verandert elke vooruitstrevende innovatiegroep vroeg of laat in een bureaucratisch bolwerk waar mensen vooral bezig zijn met het verantwoorden van innovatie-uren in meerjarige ‘work packages’. Huberts boodschap is vooral gericht op het ministerie van Economische Zaken dat het idee voor een soort Darpa stevig heeft omarmd. In het innovatie-actieplan behoort een Nationaal Agentschap voor Disruptieve Innovatie tot de negen actiepunten van dit departement. Ook het Deltaplan voor de ai-transitie pleit hiervoor evenals het rapport-Wennink. Europese club Topadviseur Wennink, voormalig topman van ASML, vindt dat dit Nadi doorbraaktechnologie van startkapitaal moet voorzien. Belangrijke voorwaarden zijn dat het fonds op veel grotere afstand van de politiek opereert, dat investeringen beter worden gecoördineerd binnen één overkoepelende strategie, en dat de snelheid van uitvoering beter wordt verankerd. Zo’n agentschap moet een autonome publieke organisatie worden met een meerjarig budget van 1,5 tot twee miljard euro en een heldere missie. Hubert zegt dat dit agentschap op termijn best wel in een Europese club valt onder te brengen. Maar doe dit pas als het plantje in een eenvoudigere omgeving tot wasdom is gekomen, zo besluit hij.

Amazon Web Services voegt ondersteuning toe voor de Nutanix AHV-hypervisor binnen zijn Storage Gateway-dienst. Daarmee kunnen organisaties die gebruikmaken van Nutanix AHV hun on-premises infrastructuur koppelen aan AWS-opslag via S3 File-, Tape- en Volume-gateways.  De uitbreiding geldt voor alle AWS-regio’s en maakt het mogelijk om Storage Gateway te implementeren in omgevingen die draaien op AHV, […]

Leeuwendaal heeft een nieuwe podcastserie uitgebracht. In drie afleveringen gaan vier adviseurs van het bureau met elkaar in gesprek over samenwerken aan de top. Er zijn boekenkasten over vol geschreven: besturen is verre van eenvoudig.

De opmars van generatieve AI binnen de Nederlandse overheid is het afgelopen jaar in een stroomversnelling geraakt. Waar de technologie begin 2024 nog vooral onderwerp was van verkennende gesprekken, is de focus inmiddels verschoven naar de integratie van AI in de dagelijkse werkprocessen.