business

Zero Trust is een van de meest gebruikte én misbruikte termen in cybersecurity. In deze Techzine Talks aflevering bespreken we met Daan Huybregts, Global Head of Innovation bij Zscaler, wat Zero Trust echt betekent en hoe het concept evolueert van gebruikers naar AI-modellen en IoT-apparaten. Luister (en kijk) elke week door je te abonneren via: Spotify, Apple […]

Topsector ICT en Birch hebben de Neuromorphic Computing Roadmap gepresenteerd. Dit plan moet Nederland positioneren als wereldwijde koploper op het gebied van ‘hersengebaseerde’ computers. Het doel is de Nederlandse kennisbasis sneller te vertalen naar prototypes, toepassingen en een duidelijke Europese positie.

Na zijn studie filosofie kwam Alex de Bokx – via een kleine omweg – terecht bij Vellekoop & Meesters, waar hij inmiddels zo’n twee jaar als adviseur werkt. We stelden hem een aantal vragen over zijn ervaringen, zijn projecten en wat hij het mooiste vindt aan het maken van impact binnen de overheid.

Technologiedienstverlener Building Beyond Technology Group (BBTG) heeft Infiniot overgenomen – de vierde acquisitie van het bedrijf dit jaar. BBTG werd eind vorig jaar opgericht door IceLake Capital en heeft de ambitie om uit te groeien tot een toonaangevend platform voor technologie- en IT-diensten.

Zes ministeries starten deze week een internetconsultatie over ministeriële regelingen onder de Cyberbeveiligingswet. Organisaties en geïnteresseerden kunnen tot 21 december 2025 reageren op de conceptteksten die de omzetting van de NIS2-richtlijn verder uitwerken. De ministeriële regelingen vormen de concrete uitwerking van de Cyberbeveiligingswet en Wet weerbaarheid kritieke entiteiten. Waar de hoofdwetten de algemene verplichtingen vastleggen, […]

TikTok Shop zou het jaar 2025 wel eens kunnen afsluiten met een bruto omzet van tegen de honderd miljard dollar. Cijfers van analyticsbedrijf EchoTik, verstrekt aan Wired, laten namelijk zien dat het platform in het derde kwartaal alleen al de twintig miljard aantikt. In de drie maanden tot oktober realiseerde het een handelswaarde van 19 miljard wereldwijd. De VS levert daar de grootste bijdrage in, met een bedrag van tussen de vier en 4,5 miljard dollar. Dat zou een verdubbeling zijn ten opzichte van het kwartaal ervoor. TikTok Shop is de transactionele kant van de TikTok-app waarmee gebruikers producten rechtstreeks kunnen aanschaffen zonder de app te verlaten. In Nederland is dat nog niet actief, maar wel in de VS, VK, Indonesië, Maleisië, Thailand, Vietnam, Filipijnen, Singapore, Spanje, Ierland, Frankrijk, Duitsland, Italië, Mexico en Brazilië. Deze shoppingfeature stelt handelaren, merken en makers in staat producten te verkopen: tijdens live streams via een apart winkeltabblad in verkopersprofielen met hun productcatalogus en in-feed video’s. Foto: Olena Kamenetska / Unsplash

De Europese Unie wil de privacyregels van de GDPR (General Data Protection Regulation) aanpassen om AI-ontwikkeling te stimuleren. Een pakket aan wijzigingen moet bedrijven meer ruimte geven om gevoelige data te verwerken, terwijl Amerikaanse druk op vereenvoudiging van digitale regelgeving toeneemt. De GDPR geldt wereldwijd als gouden standaard voor dataprivacy, maar investeerders en Amerikaanse techreuzen […]

De opkomst van AI zorgt ervoor dat marketingbureaus zich snel moeten gaan bezinnen op hun toekomst. Ze moeten een strategische, binaire keuze maken: maker/bouwer of specialistisch techleverancier. De druk op het traditionele verdienmodel van marketingbureaus neemt toe. Hun klanten zetten steeds vaker zelf AI in om marketingwerk sneller en goedkoper uit te voeren, waardoor de vraag naar factureerbare uren afneemt. Typetone ziet die ontwikkeling van dichtbij en trekt daaruit een verrassende conclusie: in plaats van te concurreren met agencies, wil het bedrijf hen juist betrekken als mede-eigenaar. “De markt splitst zich in twee groepen”, zegt Sjoerd de Kreij tegen Emerce. “Bureaus die blijven vasthouden aan het urenmodel en bureaus die mede-eigenaar worden van technologie.” Typetone kiest voor samenwerking met die tweede groep. Vandaag maakt het bekend, dat zijn gebruikers via een STAK kunnen meeprofiteren van het succes van het AI-platform. Na jaar één kunnen ze het gesprek aangaan om certificaten op aandelen te krijgen. Veel bureaus proberen zelf de overstap naar softwareverkoop te maken. De marges daarmee zijn inderdaad hoger en de omzet terugkerend, maar de praktijk blijkt weerbarstig. Sommige agencies kopen softwarebedrijven op of bouwen tools met platforms als N8N, maar volgens De Kreij loopt dat vaak vast. “We zien dat niet-technische mensen workflows bouwen die niet werken.” Het blijkt niet mogelijk pilots op te schalen naar productie. Typetone wil die worsteling doorbreken door agencies toegang te geven tot een volwassen platform dat zij op hun beurt als whitelabel kunnen verkopen. “Bureaus zitten vaak al binnen bij grote merken”, legt De Kreij uit. “Wij kunnen harder groeien met hen dan zonder hen. Maar voor de lange termijn moet dat partnerschap wel steviger zijn dan een gewone klantrelatie.” De roadmap blijft onder controle en regie van Typetone zelf, maar features die partners aanvragen krijgen voorrang. Hoe groter de partner, hoe groter diens stem. Het bedrijf heeft het model inmiddels gevalideerd met bureau Crossphase, een contenbureau dat voor grote Nederlandse bedrijven werkt. De Kreij schetst een markt in beweging. Ongeveer 95 procent van de grote merken zoekt actief naar AI-tooling voor marketing. Die merken vragen hun bureaus of ze efficiënter kunnen werken en kosten kunnen besparen, maar willen vervolgens zelf de software in handen hebben die dat mogelijk maakt. “Het maakwerk in uren gaat hard afnemen”, verwacht De Kreij. “Dat is nu al vijftien procent minder dan voorheen, en daar gaa, denk ik, nog eens dertig procent van af. Merken gaan meer assets zelf maken met software.” Volgens hem moeten agencies zelf software gaan leveren, in plaats van vastlopen in pogingen om eigen tools te ontwikkelen. Foto: kaffie.co / Unsplash

OpenAI’s concurrent Anthropic opent twee nieuwe kantoren in Europa, wat het totaal op vijf brengt, om meer mensen te kunnen inhuren. Na London, Dublin en Zürich kiest de nieuwe Europa-baas Guillaume Princen voor de technische hoofdsteden van Frankrijk en Duitsland om nieuwe mensen te vinden. In Parijs neemt hij het op tegen OpenAI en Mistral, die daar beiden al langer zitten. Over Anthropic wordt gezegd dat het met Google onderhandelt over een nieuwe investering, die het bedrijf zou waarderen op 350 miljard dollar.

Nederlandse bedrijven en overheidsorganisaties kunnen in aanmerking komen voor subsidie van innovatieve cybersecurity-projecten. Voorwaarde is dat die de cyberweerbaarheid van Europa versterken en kritieke digitale infrastructuur beschermen. De Europese Commissie stelt daarvoor in totaal vijftig miljoen euro beschikbaar. Dit budget komt uit het 1,7 miljard euro omvattende Digital Europe Programme om digitale innovatie in Europa te versterken. Het European Cybersecurity Competence Centre (ECCC) publiceerde onlangs een nieuwe subsidieoproep (call) voor cybersecurity-projecten. Subsidie is mogelijk voor vier soorten onderwerpen: • Cyberveilige tools, technologieën en diensten op basis van ai (vijftien miljoen euro). Deze oplossingen moeten geschikt zijn voor cyberhubs of sectorale Computer Security Incident Response Teams (CSIRTS). Denk aan systemen voor vroegtijdige waarschuwing, incident respons en bedreigingsdetectie. • Opschaling van innovatieve cybersecurity-oplossingen voor het mkb (vijftien miljoen). Doel is het helpen van mkb’ers bij het verbeteren van hun digitale weerbaarheid met geavanceerde beveiligingstechnologieën. • Gecoördineerde paraatheid-testen (tien miljoen) bij overheidsinstellingen. Denk aan stresstests, simulaties en andere paraatheid-acties. Doel is de capaciteit van kritieke infrastructuurbeheerders te versterken bij het voorkomen en reageren op cyberincidenten. • Regionale knooppunten (cable hubs) voor onderzeese kabels voor dataverkeer en infrastructuur (tien miljoen) bij overheden. Dit moet de detectie van bedreigingen en de operationele veiligheid rond deze strategische infrastructuren versterken. NCC-NL en RVO De call loopt tot eind maart 2026. Voor de eerste twee onderwerpen heeft de Nederlandse overheid het voornemen om extra budget (nationale cofinanciering) beschikbaar te stellen via de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). NCC-NL is het officiële contactpunt voor Nederlandse organisaties met vragen over het cybersecurity-programma.

Na meer dan twee decennia van technische visie en Europese verankering breekt voor OutSystems een nieuw hoofdstuk aan. Oprichter Paulo Rosado, jarenlang het gezicht van het bedrijf, maakt plaats voor Woodson Martin. De voormalige Salesforce-topman brengt een uitgesproken commerciële blik mee en wil met zijn strategie de Amerikaanse markt veroveren. OutSystems stond tot het voorjaar […]

Hoe past artificiële intelligentie (ai) in de organisatie, van de werkvloer tot de top, en hoe is het beveiligd? Computable vroeg het aan drie ai-innovatieleiders in hun sector: ING, Wolters Kluwer en de Belastingdienst. De verwachtingen voor ai zijn torenhoog,’ concludeert het IBM Institute for Business Value in een recent Research Insight, Solving the AI ROI puzzle. ‘Managers hebben al gezien dat ai teams sneller, slimmer en creatiever maakt. En ze weten dat concurrenten snel vooruitgang boeken. Ze vragen hun mensen om zich snel aan te passen en stellen grote doelen voor ai. Waarde staat centraal en de focus ligt op roi.’ Computable sprak in dit kader hierover met drie Nederlandse ai-innovatieleiders in hun sector: ING, Wolters Kluwer en de Belastingdienst. Vijf focusgebieden binnen gen-ai ‘We kennen de kracht van technologie om een positieve impact te maken,’ zegt Marco Li Mandri, hoofd Advanced Analytics Strategy bij ING. ‘We gebruiken ai en machine learning al jaren om bijvoorbeeld betere klantinteracties te realiseren via chatbots. Generatieve ai is de volgende, veel sterkere en impactvolle stap hierin.’ De bank heeft momenteel vijf focusgebieden binnen gen-ai: chatbots, gepersonaliseerde marketing, kyc (know your customer)-processen, wholesale banking lending, en software engineering. ‘De chatbot beantwoordt meer dan zestig procent van de gesprekken, met als doel dit te verbeteren naar zeventig procent in 2025,’ vervolgt hij. ‘Chats worden zowel door een algoritme als handmatig gemonitord. Wanneer de chatbot niet kan helpen, neemt een medewerker het over. Klanten kunnen hier altijd om vragen.’ Voor kyc gebruikt ING ai ‘voor de samenvatting van de inhoud in de ‘customer due diligence review’ en het genereren van geautomatiseerde risico-samenvattingen. Bij software engineering wordt gen-ai ingezet om code te schrijven of bugs op te lossen. ‘Verder testen we voice agents, agentic ai, met pilots die momenteel in Spanje en Duitsland plaatsvinden, om routinetaken in contactcentra af te handelen met behulp van geavanceerde spraaktechnologie,’ vervolgt hij. ‘Deze ontwikkelingen zijn bedoeld om de efficiëntie en klanttevredenheid te verbeteren, terwijl we transparantie, veiligheid en goed bestuur handhaven.’ “Vanaf 2026 zullen we agentic ai gebruiken om hypotheekaanvragen in Nederland te initiëren en af te ronden” – Marco Li Mandri, hoofd Advanced Analytics Strategy bij ING Kernpijlers responsible ai-aanpak ‘Vanaf 2026 zullen we agentic ai gebruiken om hypotheekaanvragen in Nederland te initiëren en af te ronden. Dit zal de manier waarop we met klanten omgaan, transformeren door het automatiseren van gegevensverzamelingen en kredietcontroles, terwijl persoonlijk advies uiteraard mensgericht blijft. Ai heeft veel potentieel om onze oplossingen aan onze klanten te verbeteren,’ weet Mandri. ‘We gebruiken dit op een verantwoorde manier. Model ethiek, het waarborgen van de privacy van onze klanten en het beschermen van hun gegevens, is een kernpijler van onze responsible ai-aanpak.’ Het IBM-rapport adviseert dat beveiliging vanaf het begin in ai wordt geïntegreerd. Dit is cruciaal, aangezien meer dan een kwart van de ai-initiatieven is geannuleerd, uitgesteld of niet is opgeschaald vanwege beveiligingsproblemen. Mandri is het daar mee eens. ‘Wat cybercrime betreft, ziet ING dit als een continu proces. ‘Safe en secure’ is een van de pijlers van onze strategie, dus wij investeren continu in technologie, samenwerking en bewustwording om risico’s te beperken. Zowel medewerkers als klanten worden actief getraind en geïnformeerd. De aanpak is breed: van technische maatregelen tot crisiscommunicatie en internationale samenwerking.’ Ai-inspanningen decentraliseren Hoe gaat Wolters Kluwer om met de ai-groei? ‘Wij zijn er stellig van overtuigd dat elke medewerker een rol moet spelen in onze ai-reis,’ reageert Mark Sherwood, de cio van het bedrijf. ‘Ons doel is om onze ai-inspanningen te decentraliseren, zodat iedereen binnen het bedrijf het gevoel heeft deel uit te maken van de golf, of er deel van uit te kunnen maken. We hebben wel een AI Center of Excellence dat teams van zowel it als productontwikkeling combineert, evenals een team dat zich richt op het transformeren van de bedrijfsvoering door middel van ai. Het eerste team richt zich meer op governance en coördinatie, terwijl het tweede team zich meer richt op het leveren van aantoonbare waarde.’ “We zien zeker dat de verwachtingen voor ai torenhoog zijn, maar ik denk dat dat positief is” – Mark Sherwood, cio bij Wolters Kluwers Ook Sherwood herkent de bevindingen van het IBM-onderzoek. ‘We zien zeker dat de verwachtingen voor ai torenhoog zijn, maar ik denk dat dat positief is. Zoals met elke nieuwe technologie bestaat het risico dat er een hype ontstaat. Maar veel ervan is legitieme berichtgeving over de ai-golf en hoe sterk die is en hoe snel die beweegt. Je krijgt óf een surfplank om op de golf te surfen, óf je wordt meegesleurd.’ Hij is het ook eens met de focus op roi, ‘maar we vinden dat je investeringen in ai-tools en -training niet altijd kunt koppelen aan een direct rendement in – Amerikaanse – dollars. We geloven dat er ook een sprong in het diepe nodig is, omdat een deel hiervan een kwestie van vallen en opstaan ​​zal zijn, maar dat is de kern van alle innovatie-investeringen.’ Tools alleen lossen ai-beveiligingsprobleem niet op De snelle groei brengt extra beveiligingsuitdagingen met zich mee. ‘Het is lastig om dit op te lossen, maar de eerste stap is bewustwording,’ adviseert Sherwood. ‘Het is cruciaal dat alle bedrijven erkennen dat het beveiligingslandschap net zo snel verandert, of zelfs sneller, dan de algehele adoptie van ai. Ai-deepfakes worden elke dag beter en overtuigender. Voor ons vereist dit veranderingen in alle aspecten van mensen, processen en technologie.’ Alleen, er komen elke dag nieuwe tools uit om deze problemen te bestrijden, maar tools alleen lossen het probleem niet op. Volgens de cio van Wolters Kluwer moet er ook een gezamenlijke inspanning worden geleverd om ‘onze medewerkers te trainen in waar ze op moeten letten, en processen te veranderen die helpen bij het afdwingen van waarborgen, zoals meerdere goedkeuringslagen en directe live calls naar degenen in goedkeuringsworkflows.’ Bij Wolters Kluwer maakt de ciso daarom deel uit van zijn cio-team. ‘Hoewel beveiliging ieders taak is, zijn wij van mening dat het cruciaal is voor ons succes en onze levensduur om een ciso te hebben wiens team zich uitsluitend richt op de bescherming van ons bedrijf, onze mensen en onze activa.’ “De uitdaging bij deepfake is dat ‘niets is wat het lijkt’. Oftewel, je kunt je ogen en oren niet meer geloven” – Adriaan Ros, persvoorlichter bij de Belastingdienst De grote deepfake-uitdaging: ontkennen wat er niet is, bijna kansloos Hoe gaan overheidsorganisaties om met de nieuwe dreiging van nep-berichten door middel van deepfake? ‘De uitdaging bij deepfake is dat ‘niets is wat het lijkt’. Oftewel, je kunt je ogen en oren niet meer geloven. Gecombineerd met de distributie via sociale media, maakt dit een giftige mix,’ schetst de fiscus bij monde van persvoorlichter Adriaan Ros. ‘Dat is niet alleen een probleem voor de overheid, maar voor de gehele maatschappij. De Belastingdienst heeft nog het ‘geluk’ dat formele communicatie met burgers en bedrijven wettelijk verplicht per brief moet.’ ‘Overigens voorzien wij dat deepfakes vooral in de hoek van bedrijfsvoering een risico kunnen zijn,’ vervolgt Ros. ‘Voor het primaire proces van de Belastingdienst zien wij nog niet zo snel hoe een video/audiofragment van een burger of bedrijf de Belastingdienst kan bewegen tot aanpassen van een aanslag. Een neptelefoontje van de directeur-generaal met het verzoek om snel geld over te maken, zal ook niet zo snel slagen.’ ‘Een grotere kans van slagen heeft fake nieuws’, stelt hij. ‘Een deepfake-video van de ceo van een groot techbedrijf over dat hun cloudomgeving kwetsbaarheden bevat, kan wereldwijd zo maar leiden tot paniek. Het ontkennen van iets dat er niet is, is bijna kansloos. Kunst is dan om op de cruciale plekken in de organisatie medewerkers te hebben zitten die de rust kunnen bewaren en niet meegaan in de paniek.’ Strikt maakt stroperig ‘Op dit moment voert de Belastingdienst regie op ai door middel van een tijdelijke multidisciplinaire regiegroep van directeuren’ legt Ros uit. ‘De regiegroep is er om overzicht, sturing, focus en heldere communicatie aan te brengen in de interne ai-ontwikkelingen en rapporteert direct aan het bestuursteam. Met de cio als voorzitter is er borging dat de afstemming tussen de verschillende rollen goed vormgegeven kan worden. Om afstemming met de uitvoering te borgen is de chief data officer onderdeel van het regieteam.’ ‘Het strikt volgen van procedures en werkinstructies, zou kunnen helpen in het beperken van de risico’s’, vervolgt hij. ‘Alleen, dat maakt de organisatie juist weer stroperig en als het er echt op aankomt, ten tijde van een calamiteit, moet je het juist hebben van korte communicatielijnen. Het is makkelijk roepen dat medewerkers altijd de bron moeten valideren, maar het is niet realistisch om te verwachten dat dat dan altijd gebeurt of zelfs mogelijk is.’ Dit artikel staat ook in Computable Magazine 2025 #6.

Dremio lanceert een volledig beheerde cloudversie van zijn data lakehouse-platform. Dremio Cloud maakt gebruik van AI-agents om configuratie en optimalisatie grotendeels autonoom uit te voeren. Het bedrijf belooft dat data engineers hierdoor tien keer productiever worden. De nieuwe versie van Dremio Cloud zet AI-agents in die de architectuur continu monitoren en optimaliseren. Die agents leren […]

Sysdig introduceert nieuwe functies voor Falco die naadloos integreren met Stratoshark. Deze updates maken het mogelijk om bij specifieke bedreigingen automatisch systeemdata vast te leggen voor forensisch onderzoek. Falco, een project dat in februari 2024 zijn CNCF-graduatie bereikte, kan voortaan system capture (SCAP)-files opslaan zodra bepaalde securityregels worden getriggerd. Deze bestanden zijn direct bruikbaar in […]