business

De Kansspelautoriteit (Ksa) heeft een effectmeting uitgevoerd naar de gevolgen van de verhoging van de kansspelbelasting. Per 1 januari 2025 is de kansspelbelasting verhoogd van 30,5 procent naar 34,2 procent. Deze verhoging had tot doel het verhogen van de overheidsinkomsten. Uit de effectmeting van de Ksa blijkt dat dit doel niet wordt behaald. Door verschillende ontwikkelingen is het brutospelresultaat (BSR) in zowel de online als in de landgebonden markt gedaald. Hierdoor zijn, ondanks de verhoging van de kansspelbelasting, de belastinginkomsten gedaald. De verhoging van de kansspelbelasting leidt ertoe dat kansspelaanbieders maatregelen moeten nemen om hun winstgevendheid te behouden. Dat kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld door kosten te verlagen of inkomsten te verhogen. In het landgebonden deel van de markt zijn de mogelijkheden daartoe beperkt. Daarmee brengt de belastingverhoging met name dit deel van de markt verder in de problemen. De Ksa ziet op dit moment een snellere afname van het aantal speellocaties. Zo is het aantal speellocaties in het eerste kwartaal van 2025 afgenomen met 9 procent ten opzichte van het laatste kwartaal van 2024. Ter vergelijking: tussen 2020 en 2025 daalde het aantal speellocaties gemiddeld met 6 procent per jaar. Ook bij de online markt is het BSR gedaald, mede door de invoering van verschillende maatregelen zoals de Beleidsregel verantwoord spelen 2024 en de Regeling speellimieten en bewuster speelgedrag. Toch lijkt de online markt iets meer ruimte te hebben om de daling in het BSR op te vangen dan landgebonden aanbieders. Dit komt doordat zij meer mogelijkheden hebben om uitkeringspercentages aan te passen en andere kosten te verlagen. Michel Groothuizen, voorzitter Ksa, uit zijn zorg over de ontwikkelingen in de sector: “De maatregelen die we hebben genomen om spelers meer bescherming te bieden hebben het voor aanbieders financieel lastiger gemaakt. Dit heeft geleid tot een daling van het BSR voor de gehele markt. Hierdoor zijn ook de inkomsten van de kansspelbelasting gedaald. De Ksa heeft al voor de invoering van de verhoging van de kansspelbelasting, aangegeven dat dit het effect zou zijn. Een financieel gedreven maatregel als kansspelbelasting staat haaks op de beleidsdoelstelling om spelers meer bescherming te bieden. Willen we in de toekomst spelers een beschermde spelomgeving kunnen bieden, dan veronderstelt dat serieuze verantwoorde aanbieders. Hiervoor is een financieel gezonde legale markt essentieel.”

De hersteloperatie van Intel dreigt te worden vertraagd, nu Donald Trump het hoofd eist van CEO Lip-Bu Tan. De man die de chipfabrikant na een lange periode van neergang er weer bovenop moet helpen, heeft het volkomen verbruid bij de Amerikaanse president.  Trump stoort zich aan de Chinese connecties van Tan die een half jaar geleden Pat Gelsinger opvolgde. Hij beschuldigt de in Maleisië geboren Intel-topman van belangenverstrengeling. Trump stelt op sociale media dat ‘er geen andere oplossing’ is dan zijn ontslag. En wel onmiddellijk. Trump verwijt Tan de Chinese chipindustrie te veel op het zadel te hebben geholpen. Vier decennia lang investeerde de man, die in de chipwereld bekend staat als ‘Mr. Chip’, in honderden Chinese techbedrijven.  Republikeinen Terwijl Tan zijn handen vol heeft aan de turn-around bij Amerika’s voormalige chipkampioen, begonnen enkele Republikeinen onlangs zijn positie bij Intel te ondergraven. Blijft Trump vrij vaag over zijn beweegredenen het ontslag van Tan te eisen, senator Tom Cotton is meer concreet.  De Republikein uit Arkansas vond het nodig om een brief naar de Intel board te sturen waarin om opheldering wordt gevraagd over Tan’s banden met Chinese bedrijven. Cotton meent dat deze relaties de veiligheid en integriteit van Intels activiteiten in gevaar brengen. Hij heeft geen vertrouwen meer in Tan, leider van een bedrijf dat in grote mate drijft op Amerikaanse overheidssteun.  Ook stelt Cotton Tan’s rol in een strafzaak tegen Cadence Design aan de orde. Bij die laatste leverancier van software voor het ontwerpen van chips was Tan van 2008 tot eind 2021 CEO. Onder Tan’s leiding verkocht Cadence verboden technologie aan een Chinese universiteit die daarmee militaire en nucleaire simulaties zou doen. Volgens persbureau Reuters heeft Cadence inmiddels schuld bekend en kwam tot een schikking van 140 miljoen dollar.  Geconfronteerd met deze kwesties stuurde Tan afgelopen donderdag het Intel-personeel een nogal vlakke brief. Allereerst stelt hij dat de Verenigde Staten al veertig jaar zijn thuisbasis is. Volgens Tan geniet hij de volledige steun van de Board bij de transformatie van Intel. Verder vindt hij dat er veel misinformatie wordt verspreid over zijn rol bij zijn investeringsmaatschappij Walden International en Cadence. Hij zegt altijd de hoogste juridische en ethische standaarden in acht te hebben genomen. Durfkapitaal Volgens persbureau Reuters heeft hij als verschaffer van durfkapitaal investeringen gedaan in honderden Chinese bedrijven, waarvan sommigen banden zouden hebben met het Chinese leger. Het is Amerikaanse burgers overigens toegestaan om belangen te hebben in Chinese bedrijven, tenzij die op een lijst staan van leden van het Chinese militair-industriële complex. Maar Reuters heeft geen bewijs kunnen vinden dat Tan direct heeft geïnvesteerd in een bedrijf dat op die zwarte lijst staat.  In 1993 vroeg de regering in Beijing zijn investeringsmaatschappij Walden het concept van risicokapitaal in het land te introduceren, stelt de Wall Street Journal. Een jaar later richtte Walden een China-fonds op. Walden behoorde tot de eerste investeerders in SMIC, het Chinese antwoord op het Taiwanese TSMC, ‘s werelds grootste chipfabrikant.  Tan zat 18 jaar lang in Board van SMIC en ondersteunde de voortgang die het bedrijf maakt bij de productie van chips. SMIC groeide uit tot China’s grootste chipfabrikant. Ook andere Amerikaanse investeerders knoopten destijds banden aan met China. Ook Nvidia en Qualcomm richtten de blik op China.  Volgens de Britse chipindustrie-analist Patrick Moorhead bedreigt Trump met het ondergraven van Tan’s positie bij Intel de stabiliteit van een belangrijk Amerikaans techbedrijf. Het zou Moorhead niet verbazen dat Tan op een heel ander gebied Trump voor het hoofd heeft gestoten. Een meningsverschil over importtarieven op materialen en componenten die Intel uit het buitenland haalt, is denkbaar.  Overcapaciteit Ook wil Trump mogelijk druk zetten op Intel om nog meer in Amerika te investeren. Maar Intel kan dat moeilijk doen, nu tal van investeringsplannen te ambitieus bleken. Financieel heeft Intel weinig ruimte. De vraag ligt beneden de verwachtingen. Overcapaciteit ligt op de loer, zo bleek onlangs tijdens een toelichting op de laatste kwartaalcijfers. Door nieuwe chipfabrieken in Duitsland (Maagdenburg) en Polen (Wroclaw) heeft Intel al een streep moeten zetten, terwijl de bouw van een foundry in Ohio wordt vertraagd tot 2030.  Moorhead houdt er eveneens rekening mee dat personeelsreducties bij Intel in de VS kwaad bloed bij Trump hebben gezet. Wereldwijd wacht 24.000 werknemers ontslag, waarvan velen in Amerika. Ook de geringe voortgang bij de onderhandelingen tussen Intel en TSMC over de overname van Amerikaanse ‘foundries’ van Intel kunnen een rol hebben gespeeld. 

Solar Monkey, leverancier van ontwerpsoftware voor zonnepanelensystemen, batterijen en warmtepompen, versnelt het offerte- en ontwerpproces voor installateurs met behulp van hoogwaardige geodata van Esri Nederland. Dankzij zogenaamde True Ortho-luchtfoto’s – haarscherpe, volledig loodrechte beelden zonder perspectiefvertekening – kan een compleet zonnepanelensysteem binnen 90 seconden worden ontworpen én geoffreerd. Dat levert installateurs een tijdwinst tot 80 procent per project op. Met een gebruiksvriendelijke cloudoplossing kunnen installateurs op afstand nauwkeurige zonnesystemen ontwerpen, zonder ter plekke metingen te hoeven verrichten. Het bedrijf is inmiddels marktleider in Nederland en breidt snel uit naar België, Duitsland en andere Europese markten. Waar traditionele orthofoto’s last hebben van perspectivische vervorming en overhellende gebouwen, bieden True Ortho-foto’s een zuiver verticaal beeld – pixel voor pixel. Hierdoor zijn ze perfect te combineren met andere kaartlagen en uiterst geschikt voor nauwkeurige systeemontwerpen. Deze beelden maken het mogelijk om: zonnepanelen precies te positioneren, automatische schaduwanalyses uit te voeren op basis van omgevingsdata (zoals bomen en gebouwen) en betrouwbare opbrengstberekeningen te maken. De beelden worden jaarlijks geüpdatet en via een API automatisch geleverd aan Solar Monkey, op basis van een abonnement. “Dankzij deze data hoeven installateurs niet langer het dak op,” zegt Casper Glorius, Head of Product bij Solar Monkey.

Willem-Albert Bol is per 1 september aanstaande de nieuwe country director van Azerion in Nederland. De mediaman moet de advertentieproposities van het adtechbedrijf duidelijker op de kaart zetten, legt hij aan Emerce uit. “Veel mensen kennen Azerion wel, maar weten niet precies wat we doen. Ze hebben hier goud in handen en ik wil dat op de thuismarkt goed op de kaart zetten. We moeten hier in de voorhoede zitten.” Sinds het ontstaan van het bedrijf in 20218 heeft Azerion in twee werelden geleefd. Het was enerzijds uitgevers van online games, anderzijds was het reclamebedrijf. Vorige maand verkocht het in Amsterdam aan de beurs genoteerde bedrijf zijn spellendivisie om zich puur op de reclamemarkt te storten. De overnames die Azerion afgelopen jaren deed, bevonden zich hoofdzakelijk in de hoek van de reclametechnologie. Daaronder: HiMedia en Semilo. Via die laatste kwam Marcel Schuyt binnen, de man die in Willem-Albert Bol zijn opvolger ziet. Schuyt kondigde gisteren aan dat hij algemeen directeur wordt van voetbalclub Fortuna Sittard, als nauw verwant aan het techbedrijf. Bol over zijn nieuwe aanstelling: “De afgelopen jaren hebben ze verschillende reclame- en technologiebedrijven overgenomen en geïntegreerd. Nu is het tijd om die unieke positie ten volle te benutten. In deze rol zal ik nauw samenwerken met adverteerders en hun bureaus, maar ook met mediapartners – een perfecte combinatie voor mij, die goed aansluit bij mijn eerdere ervaring. Ik kijk ernaar uit om de handen uit de mouwen te steken en met het team aan de slag te gaan.” Azerion rapporteerde over de eerste drie maanden van 2025 een omzet uit reclame-activiteiten van 92 miljoen euro (+2,7%). De groei kwam vooral uit de overname en integratie van The Moneytizer, Goldbach Austria en Produpress. Organisch, bij de online auction-activiteiten, was er sprake van krimp, “veroorzaakt door tarieven en macro-economische spanningen”. Driekwart van de reclame-omzet komt uit direct sales. Die activiteiten groeiden zeven procent. De bruto winstmarge van de Platform-tak, dat grotendeels uit advertising bestaat, kwam uit op acht procent. “Het gemiddeld aantal verkochte digitale advertenties per maand daalde van 11,9 miljard in het eerste kwartaal van 2024 naar 11,5 miljard in het eerste kwartaal van 2025. Dit weerspiegelt de aanhoudende focus op premium digitale advertentieformaten zoals DOOH en audio, wat resulteerde in hogere CPM’s en minder verkochte digitale advertenties, wat de omzet een boost gaf.” Naast de reclametak bouwt Azerion onder de naam ‘Intelligence’ aan een cloud- en AI-tak. “Dit biedt betaalbare toegang tot open-source AI-modellen, schaalbare cloudhosting en een marktplaats van AI-gestuurde apps en agents, speciaal ontwikkeld voor digitale marketing en uitgevers.” Willem-Albert Bol was tot februari van dit jaar CEO bij Abovo Maxlead. Daarvoor was hij directeur business development bij DPG Media.

OpenAI heeft afgelopen week zijn nieuwste grote taalmodel voorgesteld: GPT-5. Volgens het bedrijf is het hun intelligentste, snelste en nuttigste model tot nu toe. CEO en medeoprichter Sam Altman omschrijft GPT-5 als een expert op doctoraatsniveau, die over vrijwel elk onderwerp kan meepraten. GPT-5 vereist minder complexe prompts en extra context om tot een goed antwoord te komen. In demonstraties toont het model hoe het samengestelde vragen kan ontleden en analyseren. Bovendien geeft GPT-5 aan wanneer het iets niet weet, in plaats van een fictief antwoord te verzinnen. Het model blinkt verder uit in wiskunde en programmeren, en gebruikers kunnen de toon van de assistent aanpassen, van beknopt tot vriendelijk of zelfs sarcastisch. Een van de meest indrukwekkende kenmerken van GPT-5 is het sterk verbeterde vermogen op het gebied van softwareontwikkeling. Het model kan volledige applicaties genereren op basis van slechts één enkel verzoek – met doordachte lay-outs, responsive designs en typografie die ook visueel overtuigt. OpenAI noemt dit zelf vibe coding. Het excelleert ook in het debuggen van complexe codebases, waardoor het een krachtige assistent is voor ontwikkelaars op elk niveau. OpenAI brengt meteen meerdere varianten uit: naast het standaardmodel zijn er ook GPT-5 mini en nano, beschikbaar via de API (een software koppeling) en toegankelijk voor gratis gebruikers. Voor het eerst krijgen gratis gebruikers toegang tot hetzelfde model als Plus-gebruikers, zij het met beperktere gebruikslimieten. Zodra die limieten bereikt zijn, schakelen ze automatisch over naar een ‘mini’-versie van het model. Dat geldt ook voor Plus-gebruikers, al zijn hun limieten ruimer. De krachtigere GPT-5 pro en thinking-versies zijn exclusief voor Pro-abonnees, die 200 dollar per maand betalen. Deze geavanceerde modellen kunnen gekoppeld worden aan Gmail, Google Calendar en Google Contacts, zodat ze bijvoorbeeld afspraken kunnen beheren. OpenAI toonde dat de nieuwe modellen beter presteren dan hun voorgangers op verschillende benchmarks, waaronder SWE-bench Verified voor software engineering, Aider Polyglot voor meertalige codebewerking, en MMMU voor visuele probleemoplossing. Toch zijn de prestatieverbeteringen over het algemeen minder spectaculair dan bij eerdere GPT-upgrades. Gebruikers van Claude kennen wellicht de Styles-instelling, waarmee ze kunnen kiezen tussen Normal, Concise, Explanatory en Formal, of zelfs eigen gedragsregels voor het model kunnen instellen. OpenAI heeft besloten om al zijn andere modellen uit te faseren. Daardoor worden eerdere gesprekken met oudere modellen automatisch omgezet naar het meest geschikte GPT-5-equivalent. Concreet betekent dat: Gesprekken met 4o, 4.1, 4.5, 4.1-mini, o4-mini of o4-mini-high worden geopend in GPT-5, gesprekken met o3 worden geopend in GPT-5 Thinking en gesprekken met o3-Pro worden geopend in GPT-5 Pro (alleen beschikbaar voor Pro- en Team-abonnementen). De zogenoemde spraakmodus blijft voorlopig draaien op GPT-4o, aldus OpenAI. Een interessante vernieuwing is dat spraakmodus nu ook werkt met aangepaste GPTs. Betaalde gebruikers kunnen specifieke instructies geven over zaken als antwoordlengte, spreeksnelheid, toon en meer. Microsoft kondigde al aan dat het GPT-5 zal integreren in Microsoft 365 Copilot, GitHub Copilot en Azure AI Foundry. Pro-gebruikers kunnen daarnaast vanaf volgende week hun Google Calendar, Google Contacts en zelfs hun Gmail-account koppelen aan ChatGPT, om zo meer gepersonaliseerde hulp te krijgen binnen de chatomgeving. Tijdens het lanceerevenement werd een demo getoond waarin een OpenAI-engineer ChatGPT gebruikte om zijn agenda te organiseren. Het model hielp daarbij proactief om een hardloopsessie tussen afspraken in te plannen. OpenAI heeft ook aangekondigd dat het zijn ChatGPT Enterprise-product gedurende het komende jaar zal aanbieden aan Amerikaanse federale agentschappen voor slechts 1 dollar. Daarmee wordt de technologie beschikbaar gesteld aan medewerkers van de federale uitvoerende macht tegen nagenoeg geen kosten. Agentschappen krijgen toegang tot de nieuwste modellen via ChatGPT Enterprise, inclusief functies zoals Advanced Voice Mode (voor een extra periode van 60 dagen). OpenAI opent begin volgend jaar zijn eerste kantoor in Washington D.C. om nauwer samen te werken met beleidsmakers en toezichthouders. In juni lanceerde OpenAI al een speciaal aanbod voor overheidsinstellingen en kreeg het een contract van maximaal 200 miljoen dollar van het Amerikaanse ministerie van Defensie. Om video's van Youtube te kunnen tonen, dienen analytische cookies en tracking cookies geaccepteerd te worden. Cookie instellingen

Ai helpt taken betere te doen Moeten werknemers vrezen voor hun baan nu ai veel taken kan overnemen? Niet volgens de it-leiders van Lidl, Booking.com en Orange Business. ‘We willen elke baan, elke interactie met klanten en elk netwerk superkrachten geven met ai.’ Las Vegas was eerder dit jaar het decor voor de gebruikersconferentie van software-leverancier ServiceNow. Het workflow-platform investeert zoals zoveel software-partijen fors in agentic ai: kunstmatige intelligentie die autonoom complexe, meerstapsproblemen kan oplossen met geavanceerde redenering en iteratieve planning. Dure termen, maar hoe werkt agentic ai in de praktijk? René Sandführ, hoofd Service & Support bij Schwarz Gruppe, de it-organisatie van retailers Lidl en Kaufland, geeft in een van de sessies op de conferentie een voorbeeld: ’Ai helpt onze 7500 it-medewerkers snel vast te stellen wat er fout gaat. Zoals kortgeleden bij de stroomstoring in Spanje. We hielpen onze winkels om te begrijpen wat er aan de hand is en niet zoveel tijd te besteden aan het opsporen van fouten in de systemen. We halen alle informatie uit de systemen met behulp van ai. Daarmee voorkomen we dat de systemen handmatig moeten worden gecontroleerd.’ Automatisch resetten Sandführ vertelt verder dat de retailer in een overgangsfase zit. Het bedrijf werkt al dertien jaar met ServiceNow, aanvankelijk voor it-servicemanagement en hr, maar nu ook voor alle processen die te maken hebben met governance, risk en compliance (grc). ’Wij willen alle mogelijkheden van agentic ai gebruiken, zodat onze mensen zich kunnen concentreren op de dingen die ze zelf moeten doen. Met agentic ai komen we af van wat wij ‘monkey tasks’ noemen, dingen die mensen niet willen doen. Zo krijgen mensen meer tijd om met onze klanten in de winkels om te gaan in plaats van achter een pc te zitten. Stel dat er wordt gemeld dat het wifi-toegangspunt voor de kassa’s niet werkt. Dit is iets dat automatisch kan worden opgelost door bepaalde instellingen te resetten en dat kan agentic ai zelfstandig uitvoeren. We willen onze medewerkers in de winkels dwingen om meer tijd met onze klanten door te brengen. Dus alles wat it daarvoor kan betekenen, is erg belangrijk voor ons. We introduceren agentic ai via ServiceNow en workflows in de verschillende systemen.’ We willen mensen duidelijk te maken dat het niet gaat om het vervangen van hen, maar om het vrijmaken van tijd zodat ze zich kunnen concentreren op belangrijkere aspecten – Paul McDonald van Booking.com Paul McDonald is verantwoordelijk voor ServiceNow bij Booking.com in Amsterdam. Hij wil niet meegaan met de hype rond agentic ai, zo vertelt hij in de gebruikerssessie: ’Wij kijken naar de werkelijke impact. We hebben onlangs voorspellende intelligentie en virtuele agents geïntroduceerd, wat voor ons een echte gamechanger is op het gebied van boekingen. We zitten midden in een pilot met Now Assist, de ai-gestuurde functie van ServiceNow. Daarmee proberen we de kennis en de oplostijden voor onze it- en hr-agents te verbeteren. We zijn hier pas twee weken mee bezig, maar de feedback tot nu toe en de acceptatie zijn erg goed. We hebben hier echt goede resultaten mee behaald. We hebben veel aandacht besteed aan het beheer en de kwaliteit van de gegevens die ten grondslag liggen aan kunstmatige intelligentie, en ik denk dat verantwoord gebruik ook erg belangrijk is. We begrijpen hoe het kan worden gebruikt en, nog belangrijker, hoe het niet moet worden gebruikt. Fundamenteel denk ik dat ai voor ons een aanvulling moet zijn en mensen niet moet vervangen.’ Ai is een aanvulling McDonald ziet dat sommige bedrijfsonderdelen bij Booking.com terughoudend zijn om ai volledig te omarmen. ‘We hebben veel interne capaciteit opgebouwd en ik denk dat mensen dat zien als een risico voor hun dagelijkse werk, bij gebrek aan een betere omschrijving. Dus we proberen mensen duidelijk te maken dat het niet gaat om het vervangen van hen, maar om het vrijmaken van tijd zodat ze zich kunnen concentreren op de grotere, belangrijkere aspecten van het bedrijf. Het is een proces. Sommige mensen staan er meer voor open dan anderen; zij omarmen het vanaf dag één en helpen ons daadwerkelijk, zorgen ervoor dat we positieve stemmen achter ons krijgen en dat gebruiken we om het bedrijf duidelijk te maken dat dit echt belangrijk is.’ We willen elke baan, elke interactie met klanten en elk netwerk superkrachten geven met ai – Hriday Ravindranath, Chief Digital and Information Officer bij Orange Business Een ander voorbeeld van ai-toepassingen geeft Hriday Ravindranath, Chief Digital and Information Officer bij Orange Business. De onderneming is actief in tientallen landen. ‘Wij geven veel informatie aan de 13.000 Orange-winkels. Ai helpt ons bij vertalingen en bij automatisering. We willen mensen niet vervangen, want voor ons neemt de hoeveelheid werk toe met het aantal winkels en met het aantal medewerkers dat getraind moet worden. Ai helpt ons al bij het samenvatten van tickets. We krijgen ook de geautomatiseerde routering van tickets in het ITSM-gedeelte. Hr gebruikt ai om documenten aan personeel beschikbaar te stellen zonder ernaar te hoeven zoeken. Eigenlijk is het heel eenvoudig. We willen elke baan, elke interactie met klanten en elk netwerk superkrachten geven met ai. Het is een ambitie voor 2030. En we geloven dat we dat gaan halen.’ Hij geeft aan de komende jaren dankzij ai honderden miljoenen euro’s aan waarde te willen vrijmaken. De juiste data Alle drie onderstrepen dat (agentic) ai alleen kan slagen als een organisatie beschikt over de juiste data. Sandführer: ‘Het hebben van goede masterdata is uitermate belangrijk voor agentic ai. We besteden veel tijd en geld aan het correct maken van onze gegevens en aan het correct maken van alle asset- en configuratiedatabases. En volgend jaar willen we daar de vruchten van plukken. Om ervoor te zorgen dat dit allemaal goed werkt, is het voor ons uiteindelijk ook belangrijk dat we dit in onze eigen cloud kunnen doen. We hebben het gespecificeerd als onze eigen hyperscaler, een softwarecloud voor Europa. Volgend jaar zullen we al die zaken naar onze eigen cloud verhuizen, zodat we onze eigen provider zijn voor alle mensen in Duitsland en de rest van Europa.’ Dit artikel staat ook in Computable Magazine 2025 #4.

Google heeft met zijn AI-gestuurde kwetsbaarheden-detector Big Sleep twintig tot nu toe onbekende beveiligingslekken gevonden in veelgebruikte open source software, waaronder FFmpeg en ImageMagick.  De ontdekkingen komen voort uit een samenwerking tussen Google DeepMind en de beveiligingsafdeling Project Zero. De details van de kwetsbaarheden blijven voorlopig vertrouwelijk vanwege de gebruikelijke disclosureprocedures. Alle gevonden problemen in […]

OpenAI’s nieuwste versie, GPT-5, is in omloop gebracht door Microsoft en al beschikbaar in Copilot en andere producten. Het nieuwe model GPT-5 van OpenAI vervangt het vroegere ‘modelkiezer’-systeem: nu bepaalt de tool automatisch of een antwoord snelle reacties, complex redeneren of gespecialiseerde taken vereist. Verder is GPT-5 onder meer doorontwikkeld als ‘coding collaborator‘, een assistent bij het programmeren. Vanuit één natuurlijke taalprompt kan het model software, apps of spelletjes genereren. GPT-5 is per direct beschikbaar in onder meer Microsoft 365 Copilot, GitHub Copilot en Azure AI Foundry. De nieuwe versie onderscheidt zich door ‘zijn vermogen om complexe taken zelfstandig uit te voeren en tegelijk creatieve, snelle ondersteuning te bieden in alledaagse situaties. Zo helpen we gebruikers slimmer, efficiënter én veiliger te werken – ongeacht hun rol of omgeving,’ aldus Microsoft Nederland. Gebruikers met een Microsoft 365 Copilot-licentie kunnen de nieuwe versie al inzetten via de nieuwe knop ‘Probeer GPT-5’ in Copilot Chat. Dat wordt dan voor die sessie gedaan. Licentiehouders krijgen voorrang bij toegang tot versie 5, ‘inclusief meer voorspelbare kwaliteit en prestaties,’ zegt het bedrijf. Voor de anderen komt de nieuwe versie gedurende de komende weken beschikbaar, maar hun toegang is afhankelijk van de servicecapaciteit en kan gedurende de dag variëren. Als de capaciteit niet beschikbaar is, krijgen gebruikers een melding in het product, maar taken die al in uitvoering zijn, worden gewoon doorgezet. Researcher en Analyst blijven beschikbaar in Copilot Chat en maken ook gebruik van versie 5. In Copilot Studio is versie 5 ook al beschikbaar om te selecteren als primair model voor agents. GitHub Copilot en Visual Studio Code bieden alle betalende gebruikers toegang tot de versie, voor het schrijven, testen en uitrollen van code. ‘Via de Azure AI Foundry-extensie in VS Code kunnen ontwikkelaars ai-agents bouwen zonder de editor te verlaten.’ Verder stelt Azure AI Foundry alle GPT-5 modellen beschikbaar, ‘via een ai-gestuurde model-router, die automatisch het optimale model kiest op basis van complexiteit, performance en kostenefficiëntie.’ Eerder deze week stelde OpenAI twee open, aanpasbare modellen gratis beschikbaar. Deze zijn al direct toegepast in platforms van derden.

Dankzij de opkomst van AI-stemgeneratoren, is deze vorm van cybercriminaliteit zowel populairder als lastiger te detecteren aan het worden.

Een aanhoudende discussie over het verwijderen van seksueel expliciete games van platforms zoals Steam en Itch.io heeft de afgelopen weken de aandacht getrokken. De aanleiding  hiervoor is een reeks titels die plotseling niet meer beschikbaar zijn, wat leidde tot speculatie over censuur en inmenging door grote betaalverwerkers. Mastercard ontkent betrokkenheid bij de verwijdering van de spellen en stelt dat het bedrijf geen druk uitoefent op platforms zoals Steam. Volgens Mastercard zijn verkopers zelf verantwoordelijk voor het naleven van de wet, zolang de verkopen legaal zijn. Het bedrijf benadrukt dat het geen beperkingen oplegt zolang aan die voorwaarden wordt voldaan. Valve, de eigenaar van Steam, spreekt dat echter tegen. Volgens Valve kwam er indirect druk via Mastercards partnerbanken en betalingsverwerkers, met verwijzingen naar interne regels. Deze verbieden transacties die mogelijk schadelijk zijn voor het imago van het merk. Valve geeft aan meerdere keren geprobeerd te hebben om in gesprek te gaan met Mastercard, maar kreeg daar geen gehoor. Om de samenwerking met betalingsverwerkers niet te riskeren, besloot het bedrijf uiteindelijk tientallen seksueel expliciete games van het platform te verwijderen. Ook Itch.io, een platform dat geen directe relatie met Mastercard heeft, verwijderde recentelijk verschillende games. Betalingen op Itch.io verlopen via Stripe en PayPal, maar ook daar zou druk zijn uitgeoefend door betalingsverwerkers. Dit wijst op een bredere tendens waarbij betaalproviders invloed uitoefenen op welke inhoud online wordt toegestaan. De verwijderde spellen bevatten vaak expliciete thema’s zoals incest of geweld. In Duitsland waren deze titels vaak al niet beschikbaar, mede omdat Steam sinds 2020 geen “Adults Only”-games meer aanbiedt in dat land vanwege het ontbreken van een sluitend leeftijdsverificatiesysteem.

TSMC groeit stevig door, maar staat steeds meer in het visier van Washington. De Amerikaanse overheid wil hogere investeringen in Amerikaanse fabrieken afdwingen. Of uitzonderingen op nieuwe importheffingen uiteindelijk gunstig uitpakken, is nog onduidelijk. TSMC boekte in juli 2025 een omzetstijging van 26 procent. De omzet kwam uit op 323,2 miljard Taiwanese dollar (circa 10,8 […]

In een tijd waarin supermarktprijzen voortdurend lijken te stijgen en promoties elkaar razendsnel opvolgen, brengt een nieuwe Belgische app naar eigen zeggen eindelijk duidelijkheid. De app heet G4U – kort voor Grocery for You – en werd begin deze maand gelanceerd met een duidelijke missie: een ‘radicale prijstransparantie’ in de supermarktwereld brengen. De man achter dit initiatief is Jordi Gyles, die zich jarenlang stoorde aan vage of tegenstrijdige prijsclaims van supermarktketens. Elke keten beweerde steevast ‘de goedkoopste’ te zijn, maar geen enkele gaf écht openheid van zaken. Die frustratie groeide uit tot een idee, en dat idee werd uiteindelijk een volwaardige app. Wat G4U uniek maakt, zo zegt het bedrijf zelf, is de manier waarop het consumenten in staat stelt om prijzen van producten bij verschillende supermarkten te vergelijken, op maat van hun eigen locatie. De app vergaart promoties uit folders, bouwt automatisch boodschappenlijstjes op basis van de voordeligste opties, en laat gebruikers kassabonnen inscannen — digitaal of op papier. Volgens Gyles kunnen trouwe gebruikers van G4U op jaarbasis tot 500 euro besparen. Daarbij komt dat de app ook beloningspunten en cashback aanbiedt, en aankoopbewijzen handig bewaart voor bijvoorbeeld garantieclaims.

BLOG – Elke organisatie streeft naar grip. Grip op data, infrastructuur, compliance en bedrijfscontinuïteit. Zeker in de (semi-)publieke sector is die controle essentieel. Maar wat als je die controle verliest… door te kiezen voor oplossingen die bedoeld zijn om te ontzorgen?Die paradox zien we vandaag de dag steeds vaker. Hoe moderner en schaalbaarder de it-omgeving wordt ingericht, met backup -as-a-service, security-as-a-service of cloud-firststrategieën, hoe groter de afhankelijkheid van derden. En hoe moeilijker het wordt om in te grijpen als het misgaat. We noemen dat de controleparadox: het gevoel dat alles geregeld is, terwijl je in werkelijkheid steeds minder zelf in handen hebt.KeerzijdeDe massale overstap naar as-a-service-modellen en cloud-first backups lijkt logisch. Het biedt schaalbaarheid, flexibiliteit en minder druk op interne it. Bovendien heb je minder personeel en kennis nodig. Maar dat gemak kent een keerzijde. Je levert ongemerkt controle in op drie vlakken:JuridischJe data vallen vaak onder een andere jurisdictie, wat betekent dat overheden of toezichthouders toegang kunnen afdwingen, zelfs als de data fysiek in Europe staan. Sterker, zouden ze op verzoek van de overheid toegang tot data en applicaties kunnen blokkeren.OperationeelAls je backup, e-mail of herstelstrategie volledig extern is geregeld, kun je op cruciale momenten vaak niet direct zelf ingrijpen. Denk aan netwerkstoringen, sancties of wijzigingen in service-level agreements (sla’s).TechnischCloudproviders helpen met certificeringen en contractuele garanties bij wetgeving zoals NIS2 en Dora. Maar dat betekent niet dat je zelf directe controle hebt. Je weet doorgaans niet of de infrastructuur altijd up-to-date is met de gewenste beveiligingsmaatregelen, of wanneer een kritieke patch wordt doorgevoerd. Je vertrouwt op de beloften van je leverancier, terwijl je zelf geen zicht of invloed hebt op hoe data precies wordt opgeslagen, beschermd of hersteld. Immutability, airgap-opslag en fysieke redundantie zijn zelden transparant ingericht, laat staan aantoonbaar onder je eigen regie.ScenarioDe controleparadox is geen hypothetisch scenario. Ze is realiteit en treft organisaties rechtstreeks. In 2021 werd het Duitse Ahrtal getroffen door zware overstromingen. Een ziekenhuis in het rampgebied verloor de toegang tot alle patiëntgegevens, omdat de volledige medische administratie in de cloud stond en de internetverbinding dagenlang uitviel. De zorg kwam letterlijk stil te liggen. Geen toegang betekent geen controle.Ook op juridisch niveau is controleverlies een tastbare dreiging. In mei 2025 blokkeerde Microsoft op verzoek van de Amerikaanse overheid de mailbox van de hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof. Vier rechters van deze instelling staan inmiddels op de Amerikaanse sanctielijst. Amerikaanse technologiebedrijven mogen aan hen geen diensten meer leveren, inclusief toegang tot e-mail en documenten. Wat vandaag software raakt, kan morgen de infrastructuur treffen.Geen toegang betekent geen controleDat het ook anders kan, bewijst een casus uit Düsseldorf. In 2020 werd een ziekenhuis getroffen door een ransomware-aanval die vrijwel alle systemen platlegde. Toch bleven 400 terabyte aan patiëntdata onaangetast, opgeslagen op lokale, hardwarematige worm-systemen van Europese makelij. Dankzij deze onveranderbare en fysiek gescheiden opslagoplossing bleef kritieke informatie veilig en beschikbaar, zelfs toen de rest van het netwerk onbruikbaar was.BewustwordingHoe voorkom je de paradox binnen jouw organisatie? Het antwoord ligt in bewustwording en in de keuzes die je maakt bij het inrichten van je infrastructuur. Organisaties hoeven zeker niet terug naar een volledig on-prem model, maar moeten wel kritisch kijken naar de balans tussen uitbesteden en controle houden. Enkele concrete stappen zijn:Hybride infrastructuren combineren cloudvoordelen met lokale controle;Immutability en airgap-opslag beschermen data tegen ransomware en menselijke fouten;Transparantie in toegang en locatie leiden tot aantoonbare compliance;Europese oplossingen voorkomen afhankelijkheid van buitenlandse wetgeving en leveranciers, en resulteren in kortere levertijden en snellere service.CheckboxSteeds meer organisaties realiseren zich dat datasoevereiniteit niet ophoudt bij een contract of een checkbox in een sla. Het vraagt om structurele grip. De manier waarop je data opslaat, beveiligt en kunt herstellen, zegt alles over je weerbaarheid – en dus je geloofwaardigheid als publieke of gereguleerde organisatie.De controleparadox is geen nieuw probleem, maar wordt urgenter naarmate onze afhankelijkheid van cloud- en serviceplatformen toeneemt. Wie de regie terug wil nemen, begint met zicht. En eindigt met keuzes die echte controle mogelijk maken.Axel Bootink, ceo Comex

RTL Group presenteerde in zijn halfjaarcijfers over 2025 een gemengd beeld: de totale omzet daalde licht naar 2,78 miljard euro, vooral door lagere tv-advertentie-inkomsten, maar de streamingactiviteiten bleven sterk groeien en zijn duidelijk de motor achter de strategische transformatie. Het aantal betalende streamingabonnees steeg in de eerste zes maanden met 15,3 procent tot 7,2 miljoen, terwijl de streamingomzet met 27 procent toenam tot 235 miljoen euro. Daarbij wist het bedrijf de opstartverliezen meer dan te halveren tot 34 miljoen, wat wijst op een steeds efficiëntere exploitatie van de digitale platforms. De diensten RTL+ in Duitsland en M6+ in Frankrijk trokken in dezelfde periode respectievelijk 346 miljoen kijkuren en 28 miljoen maandelijkse actieve gebruikers, met dubbele-cijfergroei in gebruik en bereik. RTL+ werd in Duitsland marktleider qua kijktijd, terwijl M6+ zijn gebruikersbestand met 35 procent zag toenemen. Ook strategische partnerschappen versterken de positie: de distributiedeal met Deutsche Telekom is verlengd tot minstens 2030, wat de beschikbaarheid en zichtbaarheid van de streamingdiensten veiligstelt. Naast streaming nam RTL Group belangrijke strategische stappen, zoals de verkoop van RTL Nederland aan DPG Media voor 1,1 miljard euro, die begin juli werd afgerond en in 2026 naar verwachting leidt tot een extra dividend van 5 euro per aandeel. Tegelijkertijd werd de overname van Sky Deutschland aangekondigd, een zet die de sportrechten en streamingcapaciteit in de Duitstalige markt moet versterken. Ondanks de lichte terugval in de groepsomzet en het aangepaste bedrijfsresultaat (EBITA) – dat met 7 procent afnam tot 160 miljoen – bevestigt RTL Group de verwachtingen voor het volledige jaar: een omzet van circa 6,45 miljard euro en een EBITA rond de 780 miljoen. Het bedrijf houdt vast aan zijn doelstellingen voor 2026: zo’n 9 miljoen streamingabonnees, een streamingomzet van ongeveer 750 miljoen, contentuitgaven rond de 500 miljoen en winstgevendheid in de streamingtak.