business

746 nieuwsberichten gevonden
Spoelstra Spreekt: Oud vrouwtje beroofd
4 dagen
COLUMN – Meta, het concern achter Instagram en Facebook, haalde vorig jaar een omzet van zestien miljard dollar (meer dan 13,8 miljard euro) uit advertenties die verband houden met fraude en verboden producten. Maar liefst 10 procent van de winst komt van misleidende advertenties. Maar, hoor ik je vragen, kunnen ze dit dan niet tegen houden? Jazeker wel. Als één partij dat kan, dan is het Meta. Ze kunnen namelijk de meest ingewikkelde algoritmes maken. Daar zijn ze groot en heel erg rijk mee geworden. Sterker nog ze hebben de algoritmes zelfs zo goed gemaakt dat de misleidende advertenties precies bij die mensen terecht komen die het meest gevoelig zijn voor deze advertenties. En dit zijn meestal niet de mensen die het geld heel goed kunnen missen. Ze kunnen ook gewoon elke advertentie handmatig controleren Maar het goede nieuws is: ze kunnen er heel eenvoudig iets aan doen. Het hoeft niet eens geautomatiseerd. Ze kunnen ook gewoon elke advertentie handmatig controleren. Kranten doen dat namelijk al hun leven lang.   Tientje van oma Het hele issue is natuurlijk, als Meta deze advertenties gaat tegenhouden dan verdienen ze ook niet die 13,8 miljard. Dan wacht je toch even met de oplossing. Het is alsof je elke week een tientje van je oma krijgt omdat zij denkt dat je weer net jarig bent geweest. Jij gaat haar niet vertellen dat je maar één keer per jaar jarig bent. Jij wilt elke week dat tientje. Maar Jacob, je gaat je arme oma toch niet beroven? Nou, Meta wel. En natuurlijk doet Meta er wel iets aan. Met de nadruk op iets. Zo wordt een kleine adverteerder na acht waarschuwingen geblokkeerd. Betaal je veel meer aan Meta en ben je een grote adverteerder dan word je pas na vijfhonderd waarschuwingen geblokkeerd. Misschien wordt het eens tijd dat wij Meta gaan blokkeren. Ik geef ze nog vijfhonderd waarschuwingen. Jacob Spoelstra is columnist/stand-upcomedian. Kijk voor meer informatie op www.jacobspoelstra.nl.het.
Digitale vrijheid in een quantumtijdperk: datasoevereiniteit als strategische noodzaak
4 dagen
Digitale transformatie heeft organisaties wendbaarder gemaakt: je kunt sneller opschalen, flexibeler opereren en efficiënter innoveren. Maar die voordelen brengen ook nieuwe risico’s met zich mee. Quantum computing, geopolitieke spanningen en strengere regelgeving dwingen je om opnieuw na te denken over je datastrategie. Datasoevereiniteit – de controle over je eigen data, ongeacht waar die staat of […]
Seagate lanceert 3,2 petabyte-opslagsysteem voor datacenters
4 dagen
Seagate introduceert de Exos 4U100 en 4U74 JBOD-systemen die tot 3,2 petabyte opslag leveren in één behuizing. De systemen zijn bedoeld voor datacenters en edge-omgevingen waar AI-workflows een explosieve groei van data veroorzaken. Het gebruik van AI vraagt exponentieel meer dataopslag, maar de uitdaging gaat verder dan louter volume. Evoluerende datasouvereiniteitswetten verplichten organisaties data lokaal […]
Kort: Cyberbeveiligingswet komt, waarschuwt NCSC, Wonderful komt naar Amsterdam (en meer)
4 dagen
In dit nieuwsoverzicht: NCSC: Cyberbeveiligingswet komt eraan, EU framework tegen sovereignty washing, Wonderful haalt honderd miljoen dollar op en komt naar Amsterdam, Suse breidt ai-aanbod uit, Greenchoice verlaagt administratieve werklast aanzienlijk, en AP geeft drie aanbevelingen. NCSC: Cyberbeveiligingswet komt eraan, bereid je voor! Volgend jaar al moet de Cyberbeveiligingswet (Cbw), de Nederlandse uitvoering van de Europese NIS2-richtlijn, gaan gelden. Het Nationaal Cybersecurity Center (NCSC) waarschuwt dat voorbereiding tijd kost en dat bewustwording in de gehele organisatie nodig is. De Cbw verplicht essentiële en belangrijke organisaties hun digitale weerbaarheid te versterken. Dat is nodig, aldus de NCSC, want ransomware-aanvallen zijn het afgelopen jaar verdubbeld, terwijl in 47 procent van de gevallen geen melding werd gedaan. De wet introduceert zorg-, meld- en registratieplichten en toezicht. Hulpmiddelen zoals het Cbw Control Framework en sectorale csirts (computer security incident response teams) ondersteunen organisaties. Via internetconsultatie kunnen bedrijven reageren op conceptregelgeving. Het doel is structurele beveiliging van processen en systemen, niet alleen voldoen aan compliance. EU framework tegen sovereignty washing kan gamechanger worden De Europese Commissie heeft recent een framework gepubliceerd dat digitale soevereiniteit meetbaar maakt en onderscheidt tussen echte soevereiniteit en ‘sovereignty washing’. Het systeem werkt met zogeheten Seal-niveaus als toegangsdrempel en een Sovereignty Score op basis van acht criteria. Het framework wordt direct toegepast in een aanbesteding van 180 miljoen euro over zes jaar, waarbij maximaal vier providers worden geselecteerd. De eerste contracten zullen uitwijzen of dit een gamechanger wordt, aldus het bedrijf Conclusion in een vooruitblik. Europese cloudproviders waarschuwen dat Amerikaanse hyperscalers via EU-dochters hoog kunnen scoren ondanks afhankelijkheden buiten de EU. Het framework biedt voor het eerst concrete criteria en transparantie, maar de effectiviteit hangt af van strikte Seal-drempels. Wonderful haalt honderd miljoen dollar op en komt naar Amsterdam Het Israëlische ai-platform Wonderful heeft in een Series A-ronde honderd miljoen dollar opgehaald, omgerekend ruim 85 miljoen euro. De investering komt van Index Ventures, IVP, Insight Partners, en bestaande investeerders. Slechts vier maanden na een eerdere seed-ronde van bijna dertig miljoen euro opent het bedrijf een Europees hoofdkantoor in Amsterdam. Wonderful ontwikkelt ai-agents die zijn afgestemd op lokale taal, cultuur en regelgeving en verwerkt dagelijks tienduizenden interacties. Meer dan tachtig procent van opdrachten wordt volledig automatisch afgehandeld. Het platform wordt inmiddels gebruikt in meerdere Europese landen en de Verenigde Arabische Emiraten. Nieuwe introducties in Duitsland, Oostenrijk, Portugal en Scandinavië staan gepland. Suse breidt ai-aanbod uit Suse heeft tijdens KubeCon nieuwe releases van Rancher Prime en Suse AI gepresenteerd. Het geïntegreerde platform biedt eenvoud, beveiliging en observability voor hybride ai-workloads. Het voegt functies toe zoals een model context protocol-proxy, snelle inference engines en observability via OpenTelemetry. IDC verwacht dat 65 procent van doe-het-zelf ai-projecten in 2028 stopt door gebrek aan roi, aldus het bedrijf, die met het platform dat risico hoopt te verkleinen. Rancher Prime krijgt uitbreidingen zoals virtuele clusters, een ai-agent voor Kubernetes-beheer en verbeterde observability. Samenwerkingen met partners als ClearML, Katonic en Altair versterken de oplossing. Greenchoice verlaagt administratieve werklast aanzienlijk Het Utrechtse energiebedrijf Greenchoice is met succes Veeam Data Cloud for Microsoft 365 en Entra ID gaan gebruiken. Snelle en betrouwbare toegang tot data is cruciaal voor het bedrijf, maar de native opties voor dataretentie voldeden niet meer, zo stelt het. Veeam biedt onbeperkte opslag, onveranderlijke back-ups en encryptie. Na implementatie verminderde Greenchoice de administratieve werklast voor gegevensbescherming met 25 procent, verkortte back-uptijden met tien procent en verhoogde de beschikbaarheid van systemen met tien procent, aldus de bedrijven. AP geeft drie aanbevelingen voor verwerkersovereenkomsten Het ontbreken van goede verwerkersovereenkomsten beperkt de grip op afhandeling van cyberaanvallen, concludeert de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) na onderzoek van vijf grote cyberaanvallen op dienstverleners die samen 1250 organisaties en waarschijnlijk 10,5 miljoen mensen troffen. Dienstverleners zijn aantrekkelijk doelwit omdat zij vaak voor honderden partijen werken, zo stelt de AP, die daarom drie verbeteringen aanbeveelt: 1) afspraken zo concreet mogelijk maken, 2) grip houden op de hele leveranciersketen, en 3) meer prioriteit geven aan het opstellen en bijhouden van overeenkomsten. Het is essentieel om duidelijke afspraken te hebben over taakverdeling, bereikbaarheid en meldingen bij datalekken. Regelmatige herziening en bewustzijn van de AVG bij werknemers vergroten de digitale weerbaarheid en beperken de schade van toekomstige aanvallen, aldus de autoriteit.
Coolblue opent zevende winkel in Duitsland
4 dagen
Met zijn nieuwe winkel in Hannover, nummer zeven in Duitsland, stapt Coolblue in een regionale markt met meer dan een miljoen inwoners. Recht tegenover het treinstation in de binnenstad van Hannover heeft de Nederlandse elektronicawinkel zijn jongste filiaal geopend op, wat wordt, zijn grootste markt. De zaak is 1.274 vierkante meter groot en heeft twee verdiepingen. Reeds sinds begin dit jaar levert Coolblue grote huishoudelijke apparaten aan klanten in de regio Hannover via het eigen logistieke centrum in Langenhagen. Met de toevoeging van een fysieke winkel krijgen belangstellende kopers een punt om producten te besnuffelen, voor aftersales ondersteuning en reparaties. Bij de opening was nieuwe countrymanager Urs Möller aanwezig. Eerder deze week opende het bedrijf van directeur Pieter Zwart een nieuw depot in de plaats Hamm. Van daaruit kan het de belofte ‘vandaag besteld, morgen in huis’ gaan invullen voor de deelstaat Nordrhein-Westfalen. In Duitsland investeert Coolblue komende jaren 150 miljoen euro in de uitbouw van zijn infrastructuur: 36 winkels en negen depots. Nog 29 winkels te gaan.
AI-gebruik onder bedrijven blijft ver achter in vergelijking met consumenten
5 dagen
Terwijl de consument AI al ruimschoots heeft omarmt in het dagelijks leven, wil het niet opschieten onder bedrijven, stelt Goldman Sachs.
DataCore zet vrijheid, bescherming en langdurig data bewaren centraal
5 dagen
DataCore is in de afgelopen tijd enorm gegroeid door een reeks overnames en organische uitbreiding. Waar staat het bedrijf en platform vandaag de dag? We spraken met CEO Dave Zabrowski en Director Solution Architect EMEA SE Said Boukhizou over de ontwikkelingen. Drie kernprincipes staan momenteel centraal: vrijheid van infrastructuur, bescherming van data en het bewaren […]
TerminationExperts betaalt gedupeerden terug na ingrijpen Consumentenbond
5 dagen
TerminationExperts betaalt een groep consumenten die gebruik heeft gemaakt van hun website terug. Bij de Consumentenbond kwamen het afgelopen jaar 200 klachten binnen over het bedrijf, omdat het niet duidelijk is over de kosten die het in rekening brengt. TerminationExperts biedt opzegbrieven aan, maar is niet duidelijk over deze dienst en de kosten. Consumenten die online zochten naar het opzeggen van hun abonnement, kwamen vaak ongemerkt via advertenties terecht op de website van TerminationExperts. Op die website vulden zij een formulier in en verstuurden een opzegbrief. Dat kost 32 euro, maar dat is niet direct duidelijk. Veel consumenten dachten direct bij de dienstverlener zelf opgezegd te hebben via het formulier. Dit kwam onder meer door de indeling van de site en het verstoppen van informatie in de kleine lettertjes. Pas als consumenten de rekening krijgen, merken ze dat ze gebruik hebben gemaakt van een opzegbrief die geld kost. Wie niet betaalt, krijgt vervolgens te maken met aanmaningen en dreigementen vanuit een incassobureau dat van dezelfde eigenaar blijkt te zijn. En opzeggen van het abonnement gebeurt vaak niet. Sandra Molenaar, directeur Consumentenbond: ‘TerminationExperts overtrad meerdere consumentenrechten. Zo waren de kosten en de betaalverplichting vooraf onvoldoende duidelijk en ontbrak de verplichte informatie over de wettelijke bedenktijd van 14 dagen.’ Na het aanspreken van het bedrijf en een openbare waarschuwing in april, stuurde de Consumentenbond namens een aantal gedupeerden een sommatiebrief waarin teruggave van het geld werd geëist en aanpassing van de website. TerminationExperts liet hierop weten dat het bedrijf zich wel aan de wet houdt, maar uit coulance het geld toch zou terugbetalen. Daar zat wel een voorwaarde aan vast: geheimhouding. Hier gingen de gedupeerden en de Consumentenbond niet mee akkoord. Uiteindelijk heeft TerminationExperts deze eis laten vallen.
Appian 25.4 stuurt AI-agents aan met Agent Studio
5 dagen
Appian maakt in versie 25.4 Agent Studio algemeen beschikbaar. De tool stelt organisaties in staat om AI-agents op schaal in te zetten die kunnen redeneren, onverwachte situaties kunnen afhandelen en complexe taken kunnen automatiseren. Ook komt Appian Composer beschikbaar voor snelle applicatieontwikkeling. Appian toonde Agent Studio voor het eerst tijdens Appian World in april 2025. […]
Google introduceert Agent Sandbox voor Kubernetes
5 dagen
Google lanceert Agent Sandbox, een nieuwe Kubernetes-primitive built voor AI-agents. De technologie biedt kernel-level isolatie en moet duizenden sandboxes parallel kunnen draaien. Google bouwde Agent Sandbox als open-source project binnen de Cloud Native Computing Foundation. De technologie is gefundeerd op gVisor, met aanvullende ondersteuning voor Kata Containers. Dit levert kernel-level isolatie die kwetsbaarheden tegengaat. Elke […]
Audioreclame blijft groeien naar 55 miljoen euro
5 dagen
Audioreclame blijft onverminderd aantrekkelijk voor adverteerders. In het derde kwartaal van 2025 investeerden merken samen 55,3 miljoen euro in audioreclame, een groei van 8,7 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Podcastreclame breekt records en verviervoudigde naar 3,3 miljoen euro.  Daarmee komt de totale audioreclamebesteding over de eerste negen maanden van 2025 uit op 172 miljoen euro, een lichte stijging van 2,2 procent ten opzichte van 2024. De netto-omzetcijfers zijn afkomstig uit de nieuwste rapportage van Audify. De spotreclame op radio blijft met 45,8 miljoen euro het grootste segment van de markt (83% van het totaal). Branded content stijgt flink naar 3,2 miljoen euro (+66%). Podcastreclame breekt records en verviervoudigde (+307%) naar 3,3 miljoen euro. Een groot deel van deze stijging komt door de toetreding van nieuwe partijen tot Audify en de NMO Podcast Standaard. Bijna de gehele markt wordt nu maandelijks gerapporteerd en dat biedt transparante inzichten voor bureaus en adverteerders. Naast uitbreiding met deze nieuwe deelnemers is er ook sprake van intrinsieke groei in de podcastmarkt. Net als vorig jaar zijn in het derde kwartaal de top drie branches Retail, Financiële Dienstverlening en Transport. Op de voet gevolgd door Telecom & ICT, die in het vorige kwartaal in de top 3 stond.
Betrouwbaar en gastvrij: Met een stevige basis naar betere dienstverlening in Roosendaal
5 dagen
Het vertrouwen in de overheid staat onder druk. Gemeente Roosendaal besloot deze ontwikkeling proactief aan te pakken door flink te investeren in de eigen betrouwbaarheid en gastvrijheid. Daarvoor bleek het allereerst belangrijk om hier een stevige basis voor te leggen.
Hoe Nederland een zorginfarct kan voorkomen: Van zorg naar gezondheid
5 dagen
De publieke gezondheid in Nederland staat onder steeds meer druk. Levensverwachtingen zijn buurtafhankelijk, terwijl het enorme tekort aan zorgprofessionals maar niet wordt verholpen. Om dit aan te pakken, pleit SeederDeBoer in een nieuwe whitepaper voor een transitie van zorg naar gezondheid.
Talentontwikkeling bij Vertx: ‘Wij bieden de handvatten, onze mensen bepalen de koers’
5 dagen
Bij VertX investeren ze volop in hun talent. De centrale filosofie bij het adviesbureau is dat ze mensen graag in hun kracht zetten, vanuit de overtuiging dat mensen het best functioneren en het meest betrokken zijn als ze werk doen dat dicht bij hun drijfveren en talenten ligt.
Voorbij de Brusselse bureaucratie: Vertrouwen, eenvoud en de toekomst van Europese subsidies
5 dagen
Aan complexe vraagstukken geen gebrek in Nederland, van maatschappelijke uitdagingen tot economische transformaties. Via zijn subsidiebeleid ondersteunt de Europese Unie organisaties bij het stimuleren van duurzaamheid, economische groei en regionale ontwikkeling.
Vancis werkt met Conclusion Xforce aan overstap naar Checkmk
5 dagen
Conclusion Xforce heeft cloudaanbieder Vancis geholpen bij de migratie van Nagios naar Checkmk. Hierdoor staat er nu een stevige basis voor geautomatiseerde monitoring en nieuwe inzichten die verder gaan dan alleen techniek.
‘Voor ons is dit geen techshow’ – AT Osborne over de maatschappelijke waarde van zelfrijdend voervoer
5 dagen
Zelfrijdend vervoer is niet langer toekomstmuziek. Terwijl in Rotterdam de eerste zelfrijdende bus de openbare weg op gaat, worstelen regio’s met een chauffeurstekort en verdwijnen buslijnen in het achterland.
YNNO lanceert post-hbo opleiding ‘Datagedreven Werken in de Praktijk’
5 dagen
YNNO Academy lanceert de nieuwe post-HBO-opleiding ‘Datagedreven Werken in de Praktijk’, die professionals leert om data effectief in te zetten voor betere beslissingen en meer impact. “Wat als je morgen slimmer beslist met data? Deze opleiding helpt professionals om die stap vandaag al te zetten”, aldus YNNO over het nieuwe opleidingstraject, dat zal worden verzorgd door de opleidingspraktijk van het bureau – YNNO Academy.
Drie tips voor het verbeteren van waardeketens (die écht werken)
5 dagen
Nieuwe technologieën, veranderende verwachtingen van de bevolking en een toenemende druk op publieke voorzieningen vragen om anders denken én doen. Samenwerking binnen waardeketens is daarbij essentieel, maar vaak lastig te realiseren.
Microsoft vertelt Windows 11 23H2-gebruikers: upgrade naar 25H2
5 dagen
Microsoft heeft de Patch Tuesday-updates voor november 2025 uitgebracht. Voor thuisgebruikers van Windows 11 23H2 betekent dit tevens het einde van de ondersteuning. Het bedrijf dringt gebruikers aan om over te stappen naar versie 25H2. Microsoft heeft al eerder aangekondigd dat Windows 11 23H2 Home en Pro per 11 november 2025 niet langer worden ondersteund. […]
‘Chat Control’ is geen kinderbescherming
5 dagen
'Beveiliging is een systeem-eigenschap. Je breekt haar niet ‘een beetje’.'
‘Nederlanders zijn digitaal minder handig dan ze denken’
5 dagen
Nederlanders zijn zich vaak onbewust van hun eigen digitale tekortkomingen – met name rond veilig online gedrag en het bewust omgaan met schermtijd. Dat blijkt uit de eerste meting met het nieuwe instrument DigIQ2.0, waarin de digitale vaardigheden van Nederlanders werd onderzocht. Ook zijn leeftijd en opleidingsniveau bepalend voor digitale competentie. Bijna 2.500 Nederlanders van tien jaar en ouder beoordeelden hun eigen digitale vaardigheden, maakten kennisvragen en voerden praktische taken uit om hun digitale competentie te toetsen. Jongeren, jongvolwassenen en hoogopgeleiden scoren structureel hoger dan ouderen, jonge tieners, en lageropgeleiden. Nederlanders hebben veel vertrouwen in hun digitale kunnen: ze denken vooral goed te zijn in online zoeken en het kritisch beoordelen van informatie. Maar dit vertrouwen komt niet overeen met hun daadwerkelijke prestaties. Zo weten bijna alle deelnemers hoe ze moeten googelen, maar slechts weinigen hoe je geavanceerde zoekstrategieën gebruikt. Ook weten Nederlanders niet altijd goed hoe je controleert of berichten op sociale media ‘nepnieuws’ zijn. Ook op het gebied van digitale omgangsvormen (nettiquette) overschatten Nederlanders zichzelf. Een groot deel zegt te weten wat je wel en niet online deelt, maar slechts een derde herkent correct bij welke foto’s toestemming nodig is voor online publicatie (namelijk foto’s waarbij iemand herkenbaar in beeld staat). Daarnaast gebruikt maar één op de tien Nederlanders apps om schermtijd te monitoren of te beperken, terwijl velen zichzelf juist hoog inschatten op ‘digitale gezondheid’. En nog minder Nederlanders hebben thuis regels voor het beperken van de tijd die ze met digitale media bezig zijn. Op het gebied van generatieve AI hebben Nederlanders minder vertrouwen in hun eigen vaardigheden en scoren ze in lijn op de kennisvragen en praktische taken. Er zijn bijvoorbeeld maar weinig Nederlanders die weten hoeveel invloed genAI op het klimaat heeft, en wat de privacyrisico’s zijn als je informatie aan genAI, zoals ChatGPT, geeft. Vooral jonge tieners, ouderen en lageropgeleide Nederlanders weten niet goed hoe generatieve AI werkt en wat de privacyrisico’s zijn. Ook hebben zij meer moeite een goede prompt te maken of een door AI gemaakt beeld te herkennen, dan jongvolwassenen en hoogopgeleiden. Voor het eerst zijn ook zogenoemde transactionele vaardigheden onderzocht – digitale handelingen zoals online betalen, contact met de huisarts of het aanvragen van subsidies en toeslagen. Hoewel de meeste Nederlanders denken dit goed te kunnen – ook ouderen – falen ze vaak op de praktische taak te controleren of een webshop veilig is. Omdat het regelen van financiële- of burgerzaken steeds meer online plaatsvindt, kan lage competentie op dit gebied leiden tot uitsluiting of ongelijkheid, waarschuwen de onderzoekers. Tot slot herkennen Nederlanders online misleiding zoals een phishing mail (nep-e-mail) redelijk goed, maar gebruiken ze voor de veiligheid van hun accounts onveilige of weinige geavanceerde strategieën. Vooral ouderen gebruiken zelden hulpmiddelen waarbij je bijvoorbeeld inlogt met behulp van een vingerafdruk of gezichtsherkenning. De onderzoekers concluderen dat Nederlanders hun digitale veiligheid wisselend op orde hebben. Deze resultaten verwerken de onderzoekers in een interactief dashboard voor beleidsmakers dat op 20 november wordt gepresenteerd op het ECP jaarfestival, een jaarlijks evenement over een betrouwbare en veerkrachtige digitale samenleving. In de komende jaren volgen nog vijf meetrondes. Foto Rodion Kutsaiev (cc)
AI-bubbel: Mogelijk een Oracle-crisis, Nvidia ingewisseld voor OpenAI
5 dagen
Barclays waarschuwt dat Oracle vanaf 2027 in financiële problemen komt door kapitaaluitgaven voor AI-contracten die de vrije cashflow ver overstijgen. De bank verlaagde het advies naar ‘underweight’ en stelt dat het techbedrijf mogelijk cash op raakt in november 2026. De situatie bij Oracle is zorgwekkend. Analist Andrew Keches van Barclays wijst erop dat het bedrijf […]
Collectieve rechtszaak tegen X (Twitter) in België
5 dagen
De Stichting Onderzoek Marktinformatie (SOMI) kondigt de start aan van een collectieve rechtszaak tegen X (voorheen Twitter) in België, wegens vermeende schendingen van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), de Wet inzake Digitale Diensten (DSA) en Belgische wetgeving inzake consumentenbescherming. X heeft volgens de stichting herhaaldelijk nagelaten gebruikersgegevens te beveiligen, wat heeft geleid tot grote datalekken waarbij miljoenen accounts op het Dark Web zijn blootgesteld. In januari 2022 stelde een technische kwetsbaarheid kwaadwillenden in staat om toegang te krijgen tot e-mailadressen en telefoonnummers die aan X-accounts gekoppeld waren. Dit leidde uiteindelijk tot lekken die meer dan 400 miljoen gebruikers troffen. Daaropvolgende datalekken in december 2022 en januari 2023 benadrukken een consistent patroon van nalatigheid bij de bescherming van persoonsgegevens. De Ierse Gegevensbeschermingsautoriteit (DPC) en andere toezichthouders onderzoeken deze incidenten actief op mogelijke AVG-schendingen. Naast deze problematische datalekken verzamelt X ook gedetailleerde gedragsgegevens om uitgebreide gebruikersprofielen op te stellen. Het gaat om gevoelige informatie zoals politieke overtuigingen, seksuele geaardheid en religieuze opvattingen, dewelke vervolgens worden gebruikt voor ‘microtargeting’ om gericht advertenties te tonen aan gebruikers, zonder dat daarvoor toestemming is verkregen. Tools zoals ‘keyword targeting’ (targeting op basis van trefwoorden) en ‘follower look-alike audiences’ (doelgroepen gebaseerd op gelijkenissen met volgers) stellen adverteerders in staat om het gedrag van gebruikers te beïnvloeden en mogelijk de publieke opinie te manipuleren. De rechtszaak richt zich ook op de dramatische toename van haatzaaiende uitingen (hate speech) op het platform na de overname door Elon Musk. Algoritmische veranderingen, zoals de verschuiving van chronologische tijdlijnen naar gepersonaliseerde feeds, hebben provocerende en polariserende inhoud versterkt. Spraakmakende gebruikers die eerder waren verbannen vanwege schendingen zijn in ere hersteld, terwijl aanzienlijke bezuinigingen op de contentmoderatieteams ervoor zorgden dat geautomatiseerde systemen de taak overnamen om genuanceerde haatzaaiende uitingen af te handelen. Onafhankelijk onderzoek van The Washington Post, de BBC en andere organisaties bevestigt dat deze veranderingen de blootstelling aan schadelijke inhoud substantieel hebben vergroot, wat onevenredig veel gevolgen heeft voor kwetsbare gebruikers en minderheidsgroepen.
Opnieuw forse omzetdaling ict-detacheerders
5 dagen
In het derde kwartaal van 2025 daalde de omzet van Nederlandse detacheerders met 6,4 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Bij de ict-sector was de daling het grootst (-13,1 procent, meer nog dan de -12,8 procent in het tweede kwartaal). Dat blijkt uit de cijfers van de nieuwste MarktMonitor van de Vereniging van Detacheerders Nederland (VvDN). De omzetontwikkeling verschilt wel sterk per sector. De grootste sectoren waarin detacheerders actief zijn, kenden een flinke omzetdaling, zoals dus de ict maar ook financieel (-11,2%) en engineering (-7,5%). Ook in de sector Inkoop en logistiek daalde de omzet van detacheerders fors (-9,6%). Daarentegen lieten sectoren als het sociale domein, marketing en communicatie, secretarieel/administratief en juridische dienstverlening en zorg juist verbeterde cijfers zien. ‘We zitten nog steeds in hetzelfde schuitje’, zegt Edwin van den Elst, voorzitter van de VvDN. ‘De daling komt door bezuinigingen in de publieke en private sector. Steeds meer bedrijven hebben het moeilijk, waardoor hun inhuur van gedetacheerden daalt.’ Nieuwe cao Het aantal gedetacheerden is ook flink afgenomen. Detacheerders moeten concurreren met opdrachtgevers die vaker kiezen voor het vaste contract. Van den Elst: ‘We zullen ons nog meer dan voorheen moeten onderscheiden in goed werkgeverschap.’ De nieuwe detacherings-cao die per 1 januari 2026 ingaat is volgens hem een kans om invulling te geven aan goed werkgeverschap. ‘Met onze eigen leden-cao die we deze zomer hebben afgesloten krijgen detacheerders de ruimte om een solide eigen arbeidsvoorwaardenpakket te creëren dat aansluit bij de behoeften en specifieke wensen van onze professionals. Dit geeft detacheerders handvatten om hun employer branding-strategie nog meer naar hun hand te zetten.’
CGI organiseert praktische ai-sessie in Discovery Museum
5 dagen
Ai is overal. Maar… hoe vertaal je dit naar concrete resultaten binnen een organisatie? CGI organiseert hierover op 20 november de sessie ‘Brain Bites: Ai zien en beleven’. Plaats van handeling: het Discovery Museum in Kerkrade waar de tentoonstelling ‘Ai: de expo’ loopt. Tijdens de bijeenkomst in het diepe zuiden van Limburg wil CGI laten zien hoe je ai concreet maakt. Er zijn praktijkverhalen van Achmea en de Provincie Limburg en presentaties van innovator/entrepreneur Ruud Hendriks en ai- en deeptech-expert Jan Scheele. Ook staat een bezoek aan ‘Ai: de expo’ op het programma. De sessie is bedoeld voor innovatie-, programma- en it-managers én professionals die met kunstmatige intelligentie bezig zijn (registreren kan hier). Bij het Discovery Museum in Kerkrade valt nog tot eind 2026 de tentoonstelling ‘Ai: de expo’ te bezoeken. Het techniek- en wetenschapsmuseum spreekt over een interactieve ervaring die bezoekers stap voor stap meeneemt in de wereld van ai. Met speciale aandacht voor responsible ai. Automatiseerder CGI heeft daarover meegedacht en de technische kant van de expositie voor zijn rekening genomen. Lees ook: Discovery Museum en CGI presenteren interactieve expo over ai
‘Helft shoppers gebruikt AI richting Black Friday’
5 dagen
Bijna de helft van alle de EU-consumenten gebruikt AI-tools in de aanloop naar Black Friday voor prijsvergelijkingen en productzoekopdrachten. Dat blijkt uit een internationaal onderzoek voor Boston Consulting Group. Over de Duitse consument zegt het rapport, dat 17 procent al gebruikmaakt van AI. Maar opvallender is, dat nog eens 29 procent van plan is om AI-tools zoals ChatGPT te gebruiken voor onderzoek tijdens de grote shopping events aan het einde van het jaar. De reden daarvoor: verschillende producten te vergelijken (47%), de beste deals te vinden (41%) of cadeau-ideeën op te doen (40%). De eindejaarsacties die op het gezicht binnenkort pas beginnen, zijn eigenlijk al weken gaande. Dat laten cijfers van techbedrijf Billy Grace aan Emerce zien. “Black Friday is geen dag van chaos meer. Het is een zes weken durende veiling waar concurrentie, aandacht en kansen samenkomen”, stelt de specialist in marketingdata en data-analyse. Dit patroon is ook internationaal zichtbaar: wereldwijd begint ongeveer zestig procent van de shoppers al begin oktober of november met hun koopjesjacht. De eerste maandag van december wordt waarschijnlijk de drukste e-commercedag van het jaar. Het is de maandag precies tussen piekdagen Black Friday én Sinterklaas, zo laten cijfers van Sendcloud zien. Voor de ‘Black Friday Consumer Study 2025’ ondervroeg Boston Consulting Group in totaal 10.240 consumenten in tien landen. Dat zijn: Duitsland, de VS, Canada, Australië, Frankrijk, Tsjechië, Groot-Brittannië, Polen, Italië en Denemarken. De Europese landen huisvesten 200 miljoen volwassenen. Foto: Hert Niks / Unsplash
Cisco bestrijdt complexiteit branch-netwerken met Unified Branch
5 dagen
Een branch (in het Nederlands ook wel bijkantoor genoemd) veilig op een bedrijfsnetwerk aansluiten en aangesloten houden is geen sinecure. Cisco belooft dit met Unified Branch en nieuwe Secure Routers terug te brengen van maanden naar minuten. Dat is nogal een uitspraak. Daar wilden we graag meer over horen. Een branch-omgeving is een volledig andere […]
Nederlandse Digitaliseringsstrategie: samen doen
5 dagen
Interview | Eddie van Marum, (demissionair) staatssecretaris BZK EXPERTVERSLAG – Voor demissionair staatssecretaris Eddie van Marum draait digitalisering niet om systemen, maar om mensen. Zijn doel: één overheid die burgers en ondernemers digitaal ondersteunt én beschermt. Dat vraagt om stevige keuzes. ‘Als het volgende kabinet stappen wil zetten, moet er een substantieel budget komen. En wat mij betreft zit digitalisering standaard aan tafel bij de ministerraad.‘ Eddie van Marum is sinds 2 juli 2024 (inmiddels demissionair) staatssecretaris op het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) met als portefeuilles Herstel Groningen, Koninkrijksrelaties en Digitalisering. Van Marum was eerder Statenlid in Groningen namens de BBB. ‘Digitale diensten worden steeds meer een publieke voorziening, net als energie, onderwijs en voedselvoorziening’, zegt Van Marum, zittend aan de grote tafel in zijn werkkamer op het ministerie van BZK. Naast hem ligt zijn iPad, waarmee hij beleidsdocumenten en Kamerbrieven aftekent. ‘De maatschappij digitaliseert in een razend tempo. Dat heeft veel voordelen, maar brengt ook risico’s met zich mee. Want het is niet vanzelfsprekend dat alles blijft werken.’ Storingen en digitale aanvallen zijn niet ondenkbaar in het huidige geopolitieke klimaat. Digitale weerbaarheid is dan ook een speerpunt in de Nederlandse Digitaliseringsstrategie (NDS), die de demissionair staatssecretaris vlak voor de zomer heeft gelanceerd. ‘Stel je voor dat je opeens geen toegang meer hebt tot je zorggegevens of spaargeld, of dat je persoonlijke gegevens opeens op straat liggen. We weten inmiddels dat dat kan gebeuren. Dat kan leiden tot een deuk in het vertrouwen dat mensen hebben in de overheid. En dat moeten we voorkomen.’ Vertrouwen Het woord ‘vertrouwen’ gebruikt hij niet toevallig. Van Marum is ook demissionair staatssecretaris Herstel Groningen en spant zich elke dag in om het vertrouwen te herstellen bij mensen die te maken kregen met aardbevingsschade. ‘Ik zie in Groningen hoe belangrijk het is om bij het maken van beleid de mens niet uit het oog te verliezen. Dat gevaar ligt altijd op de loer, ook bij digitalisering, misschien wel juist bij deze portefeuille. De digitale wereld verandert razendsnel. We maken als overheid gebruik van cloud, data en ai, en straks misschien wel quantumtechnologie. De vraag die daarbij altijd leidend moet zijn is: wat hebben burgers en ondernemers nodig en hoe kunnen we hen beschermen? Dat is de kern van de Nederlandse Digitaliseringsstrategie.’ Wat gaat de NDS precies veranderen? ‘Door de strategie werken gemeenten, provincies, waterschappen en het rijk echt intensief samen. Zo versterken we de digitale basis van Nederland. Dat is essentieel voor de dienstverlening aan burgers en bedrijven. We willen mensen bijvoorbeeld zoveel mogelijk op één plek helpen, en niet van loket naar loket sturen. ‘Maar het gaat ook om veiligheid. Tot nu toe heeft iedere overheid zijn eigen systemen, clouds en standaarden. Dat lijkt handig, maar maakt kwetsbaar. Als systemen niet op elkaar aansluiten, kun je ze ook niet samen verdedigen. En als de ene organisatie een lek heeft, kan dat ook gevolgen hebben voor andere. Mijn voorganger Zsolt Szabó zag dat scherp en zette de NDS in de steigers. Ik heb er alles aan gedaan om de lancering door te zetten, ook in een demissionair kabinet. Dit dossier was te belangrijk om op pauze te zetten.’ De risico’s van digitalisering zijn al jaren bekend. Waarom nu pas een NDS? ‘De zorgen zijn inderdaad niet nieuw. Maar elke overheid bestreed die risico’s met eigen systemen en eigen beleid. Daardoor ontstond versnippering. Wat nu anders is: we kiezen er bewust voor om het samen te doen, met álle overheden: één koers en centrale regie. Je ziet ook dat er door de NDS een sterke beweging is ontstaan bij alle overheden: iedereen wil meer dan ooit samenwerken, dat is een unicum.’ Beweging De beweging begint bij de overheden zelf, stelt Van Marum. Zij moeten volgens hem samen tot een investeringsagenda komen. Er liggen veel goede plannen: voor systemen die beter op elkaar aansluiten, voor een soevereine cloud, en voor slimmer gebruik van data. ‘Maar we kunnen niet alles tegelijk. Eerst is nu het programmateam van BZK aan zet, met medeoverheden en publieke dienstverleners als gelijkwaardige partners. Zij moeten gezamenlijk keuzes gaan maken: welke prioriteiten uit de NDS pakken we nu op, en welke later? Daarbij worden ze – gevraagd en ongevraagd – geadviseerd door de NDS-Raad met externe digitaliseringsexperts. Je kunt hen zien als de aanjagers van het proces. Uiteindelijk moet er een investeringsagenda komen die glashelder maakt: wat moet er gebeuren, voor wie, en hoe gaan we dat doen?’ Voor zichzelf ziet Van Marum daarbij een politieke rol weggelegd. ‘Ik wil het belang van digitalisering nóg meer op de kaart te zetten in de Tweede Kamer, zodat nu al wordt nagedacht over wat er nodig is om Nederland digitaal weerbaarder te maken in de komende kabinetsperiodes. En misschien is dit onderwerp wel zo belangrijk dat er op termijn een minister van Digitalisering op deze plek moet komen te zitten.’ Wat betekent de NDS voor burgers en ondernemers in Nederland? ‘Burgers en ondernemers hebben recht op begrijpelijke en betrouwbare dienstverlening. De NDS moet dat waarmaken: minder wachttijd, minder fouten, meer veiligheid. Je kunt het zo zien: we bouwen aan een veilig digitaal stopcontact. Alle overheden kunnen daar uiteindelijk hun diensten in prikken. Burgers krijgen dan wat ze nodig hebben, op één centrale plek. Denk aan Overheid.nl als de wegwijzer waar je straks alle informatie kunt vinden. Daar lees je hoe je iets regelt bij een gemeente of de Belastingdienst. ‘We kijken ook naar het verantwoord inzetten van digitale assistenten. Gemeenten doen daar al ervaring mee op, met de OmgevingsChat in Leeuwarden en ai-chatbot Guus in Goes. Uiteindelijk moet je als burger of ondernemer het gevoel krijgen dat je met één overheid te maken hebt en meteen wordt geholpen.’ Versnelling Er wordt in de NDS veel gesproken over versnelling. Niet in plannen blijven steken maar bouwen, is het motto. ‘Dit is geen papieren strategie die in een la verdwijnt. We betrekken de uitvoeringsorganisaties er nadrukkelijk bij, bijvoorbeeld de Belastingdienst en gemeenten. Zij weten hoe de dienstverlening naar burgers in de praktijk werkt. Hun kennis bepaalt welke stappen we eerst zetten. ‘Daarnaast zorgen we ervoor dat belemmeringen worden weggenomen. Zo gaan we werken met verplichte, overheidsbrede standaarden. Denk aan één manier van inloggen of één manier om gegevens te delen tussen organisaties. Dat voorkomt dat iedereen zelf het wiel uitvindt. Het scheelt tijd, het verkleint de kans op fouten en het maakt de dienstverlening overzichtelijker. Daardoor zien burgers en bedrijven ook sneller resultaat.’ Welke investeringen zijn nodig en waar komt het noodzakelijke geld vandaan? ‘Daar kan ik duidelijk over zijn. Digitale voorzieningen vragen om structureel geld, nu én in de toekomst. We moeten tegelijk brandjes blussen en bouwen aan een stevig fundament. Aan de ene kant zijn er maatregelen nodig om bestaande systemen draaiend te houden en risico’s direct te beperken. Aan de andere kant moet de investeringsagenda ervoor zorgen dat we op de lange termijn digitaal weerbaar blijven. ‘Maar de overheid kan dit niet alleen. Dit vraagt om gezamenlijke investeringen: publiek, privaat en misschien ook Europees. Kijk naar Defensie: Nederland heeft zich gecommitteerd aan de Navo-norm van vijf procent van het bruto binnenlands product. Daarvan is anderhalf procent bedoeld voor bredere investeringen. Wat mij betreft moeten we bekijken of een deel daarvan ook kan worden ingezet voor digitale weerbaarheid en infrastructuur. Want die zijn net zo onmisbaar voor onze veiligheid.’ De NDS is op 4 juli in een brief aan de Tweede Kamer aangekondigd. Een dag eerder informeerde collega-demissionair staatssecretaris Gijs Tuinman het parlement over de Digitale Transformatie Strategie Defensie. De NDS vormt samen met de Strategie Digitale Economie, Digitale Transformatie Strategie Defensie en de Nederlandse Cybersecurity Strategie (NLCS) het fundament van het digitaliseringsbeleid, aldus Van Marum. ‘We trekken in digitalisering nauw op met Defensie. Dat kan ook niet anders. De modernisering van de digitale overheid vraagt om samenwerking, niet meer ieder ministerie voor zich. Ik spreek regelmatig met Gijs Tuinman, we hebben het dan over digitale weerbaarheid, autonomie en het gebruik van de infrastructuur voor ai. We kijken hoe we elkaar kunnen versterken.’ Amerikaanse diensten Van Marum geeft aan dat het ook de bedoeling is van de NDS om minder afhankelijk te worden van Amerikaanse diensten zoals Google en Microsoft. ‘Dat gaat niet in één keer. Grote Amerikaanse cloudplatforms zijn nu vaak de standaard: schaalbaar, betrouwbaar en relatief goedkoop. Dat gemak heeft natuurlijk wel een keerzijde: je maakt je afhankelijk en er zijn terechte zorgen over de bescherming van gegevens. Daarom werken we aan alternatieven die onze digitale autonomie vergroten. Een voorbeeld is een overheidsbrede soevereine cloud. We onderzoeken nu of en hoe we de infrastructuur hiervoor in eigen beheer kunnen opbouwen, samen met publieke en private partijen in Nederland. Uiteindelijk kun je in zo’n cloud de data en processen opslaan die je niet in een publieke cloud wilt hebben, zoals persoonsgegevens of gevoelige overheidsgegevens. Zo houden we grip op onze eigen informatie en kunnen we beter samenwerken tussen overheden.’ Hoewel niet specifiek genoemd in de NDS, juicht Van Marum de plannen voor een ai-fabriek in Groningen van harte toe. ‘De ai-fabriek gaat verder dan alleen de digitale overheid. Het raakt ook aan werkgelegenheid en de economische positie van Nederland. Daarom staat het niet in de NDS. Maar er wordt wél hard aan gewerkt. Kabinet en regio investeren samen tweehonderd miljoen euro. Hier komen mijn portefeuilles Herstel Groningen en Digitalisering mooi samen. Het zou fantastisch zijn als Groningen hiermee een voortrekkersrol krijgt. Dat biedt kansen voor de bewoners én laat zien dat Den Haag deze regio ook echt iets goeds te bieden heeft.’ Basisvoorziening De NDS helpt ook in het perspectief van grotere cyberaanvallen. ‘We zijn beter voorbereid dan vroeger, maar we zijn ook zeker niet volledig veilig. Geen enkel land is dat. De NDS maakt ons weerbaarder, verkleint de risico’s en helpt ons sneller reageren als er iets misgaat. En we kunnen niet alleen op techniek vertrouwen. Techniek kan uitvallen. Daarom werken we ook aan noodplannen en noodvoorzieningen. Want zoals ik bij het begin van dit interview al zei: digitalisering is een basisvoorziening geworden, net als water of stroom. Ook bij een crisis moeten burgers en bedrijven gewoon op de overheid kunnen rekenen.’ Er is vaak gepleit voor een minister van Digitale Zaken. Moet uw opvolger geen staatssecretaris maar minister worden? ‘Die discussie speelt al langer, en ik snap dat goed. Digitalisering is nu verspreid over allerlei ministeries. Het is belangrijk om het signaal af te geven dat dit onderwerp topprioriteit heeft. Digitalisering behoort wat mij betreft net als Defensie en Financiën standaard aan tafel bij de ministerraad. Of er een minister komt, is natuurlijk aan het volgende kabinet. Maar hoe meer centrale sturing, hoe beter. Want digitalisering is geen bijzaak meer, het raakt de kern van onze samenleving.’ Nederlandse Digitaliseringsstrategie (NDS)De NDS is 1 van de pijlers van het kabinetsbeleid op digitalisering en definieert 6 prioriteiten voor 1 overheid.Prioriteit 1 – CloudPrioriteit 2 – DataPrioriteit 3 – Artificiële IntelligentiePrioriteit 4 – De overheid stelt burgers en ondernemers centraal in (digitale) dienstverleningPrioriteit 5 – Versterken digitale weerbaarheid en autonomie van de overheidPrioriteit 6 – Digitaal vakmanschap en een moderne werkomgeving (Dit artikel is ook te lezen in GOV magazine nummer 21 van Atos.)
Intelligentie naar de rand
5 dagen
Moeten we niet meer investeren in dataopslag op locatie (on premises)? Die vraag houdt Nederlandse organisaties bezig bij hun digitale transformatie. Isabel Moll, ceo Benelux bij Dell Technologies, licht toe. Wij volgen de data’. Dat is het kernbegrip van computerfabrikant Dell, vertelt Moll tijdens Dell Technologies World 2025 in Las Vegas. ‘Onze klanten vragen zich af waar ze de data voor nodig hebben, waar de data staan en hoe ze ervoor kunnen zorgen dat de applicaties zo goed mogelijk werken. Hierbij speelt de plaats van data een rol.’ Niet zo lang geleden was het algemene gevoel om alle data in de publieke cloud te plaatsen. Toen kwam er een periode waarin hybride overwogen wordt. En nu is de grootste discussie of meer geïnvesteerd moet worden in opslag op locatie – on premises – aldus Moll. In zijn keynote formuleerde Michael Dell zijn visie daarop als volgt: ‘Data staan overal en altijd centraal. Meer dan driekwart van de bedrijfsgegevens zal binnenkort aan de rand van het netwerk worden gecreëerd en verwerkt. En kunstmatige intelligentie zal de gegevens volgen, niet andersom. De toekomst van ai zal gedecentraliseerd, met lage latency en hyper-efficiënt zijn. Daarom zijn wij een pionier in de edge ai-revolutie, die real time intelligentie brengt naar waar de gegevens zich bevinden.’ Nieuw hoofdkantoor JPMorgan Chase JPMorgan Chase is een groot bedrijf waar deze vorm van digitale transformatie aan de orde van de dag is. De commerciële en investeringsbank heeft 84 miljoen klanten in honderd markten wereldwijd, van wie 71 miljoen digitaal contact onderhouden, en verwerkt, naast het beheer van 4 biljoen dollar aan vermogen, dagelijks 10 biljoen dollar aan betalingen. Dat vergt een grote technologische operatie: zo’n 44.000 software-ingenieurs houden 6.000 applicaties in de lucht. “Als bedrijf moet je nu met ai beginnen. Als je niet gaat oefenen en trainen, dan ben je niet klaar om die volgende stap te nemen” – Isabel Moll, Benelux bij Dell Technologies Managing director en head of global tech strategy, innovation & partnerships Larry Finesmith vertelt in gesprek met Michael Dell al meer dan dertig jaar samen te werken met Dell Technologies, onder andere aan een private cloudstrategie met een veerkrachtige, schaalbare, moderne infrastructuur. Ai is daarin uiteraard ook belangrijk. ‘Onze llm-strategie is om een constellatie van modellen te gebruiken, zowel fundamentele als open modellen, in onze datacenters, in de publieke cloud en natuurlijk aan de rand van de netwerken. En het enige dat constant is, of je nu modellen traint, modellen verfijnt, een geweldige toepassing vindt met grootschalige inferentie of de volgende generatie redeneringsmodellen gebruikt – ze zullen allemaal veel rekenkracht nodig hebben.’ Het nieuwe hoofdkantoor van zestig verdiepingen in New York, dat plaats biedt aan 14.000 medewerkers, is uitgerust met servers, thin clients en randapparatuur van Dell om energieverbruik te minimaliseren. ‘Ai-toepassingen kunnen hiermee aan de rand van het netwerk draaien, wat veel betere prestaties oplevert’, aldus Finesmith. ‘Dus in dit diverse ecosysteem werken technologen, handelaren, bankiers, contactcentermedewerkers, elk met hun unieke rol, nauw samen. Het zal de manier waarop we werken transformeren.’ Data dichtbij houden ‘Latency’ duidt volgens Moll dus op het belang van performance voor situaties waarin ai een rol speelt. ‘Stel dat je werkt met computer vision. En je wilt weten of het allemaal goed loopt in de fabriek. Tegen de tijd dat de beelden in de cloud staan, kan het al zijn misgegaan.’ Bovendien, zo stelt zij, kun je je afvragen of we nog wel met applicaties werken. ‘Er is een ontwikkeling gaande van applicaties naar agents. Als dat het hele landschap verandert, wil je weten hoe je grip houdt op de data. Hoe meer data ontstaat door verkeerde prompting of onjuiste training, des te verder je afkomt van de gewenste oplossing. Dus je moet goed begrijpen waar de knoppen van de kosten zitten. En je moet begrijpen wat je moet doen om het goed te managen. Je moet kunnen voorspellen hoe je hiermee omgaat; want je wilt niet alleen secured by design zijn, maar ook ai by design. Als bedrijf moet je nu met ai beginnen, anders ben je te laat. Als je niet gaat oefenen en trainen, dan ben je niet klaar om die volgende stap te nemen.’ AI Factory Het gebruik van kunstmatige intelligentie en de daarmee samenhangende stortvloed aan data maakt dat het computerlandschap opnieuw moet worden ingericht. ‘Het moet toekomstbestendig zijn; als de bedrijfsvoering nieuwe producten vereist, dan moeten die wel in het landschap zijn in te passen.’ Daarvoor heeft Dell zijn AI Factory ingericht, een concept om bedrijven te helpen bij het versnellen van hun ai-innovatie. Het is een geïntegreerd systeem van infrastructuur, diensten en open architectuur dat ai-gedreven toepassingen mogelijk maakt. ‘De vraag of je alles zelf doet of dat je een deel afneemt als managed service kun je alleen beantwoorden als je zicht hebt op de gewenste prestaties en de daarmee samenhangende kosten. Wij helpen onze klanten daarbij. We helpen het datacenter zo in te richten dat altijd slimmere apparatuur modulair is in te zetten vanuit energie- of kostenoogpunt. En we maken inzichtelijk op welk moment het handig is om bepaalde kosten te maken. Op onze schaal kunnen we een bepaalde dienst misschien veel goedkoper uitvoeren dan jij.’ Concept AstroConcept Astro is een innovatief onderzoeksproject van Dell Technologies dat zich richt op het optimaliseren van ai-workloads en het verminderen van energieverbruik in datacenters. Het project gebruikt agentic ai, digital twins en automatisering om it-processen slimmer aan te sturen en energie-efficiëntie te verbeteren. Het concept is ontwikkeld als een antwoord op de groeiende energiebehoefte van ai-toepassingen in datacenters. Volgens sommige voorspellingen zal het energieverbruik van datacenters tegen 2030 verdubbelen, wat een enorme druk legt op elektriciteitsnetwerken. Concept Astro helpt dit probleem aan te pakken door:– workloads te simuleren en te plannen op basis van netcapaciteit, kosten en milieu-impact;– real-time netwerkinformatie te gebruiken om de meest efficiënte momenten en locaties voor ai-berekeningen te bepalen;– automatisering en ai in te zetten om energiebeheer te verbeteren en operationele kosten te verlagen. Dell heeft het project getest in samenwerking met het Scripps Institution of Oceanography, waar het werd gebruikt om grote hoeveelheden onderwaterbeelden te verwerken en energie-efficiëntie te optimaliseren. Dit artikel staat ook in Computable Magazine 2025 #6.

Pagina's

Abonneren op business