computable

De Belgische politie heeft definitief een streep getrokken door I-Police, het ambitieuze digitale transformatieproject dat tachtig verschillende toepassingen en databanken in één centraal informatieplatform moest integreren. Na een budget van 299 miljoen euro en jaren vertraging heeft de politietop besloten het project te begraven en over te schakelen naar een gefaseerde, pragmatische aanpak. De beslissing, aangehaald in De Standaard, komt na maanden van interne discussies en markeert het eindpunt van een project dat sinds de gunning aan het consortium rond Sopra Steria eind 2021 nauwelijks vooruitgang boekte.Ondanks eerdere tussentijdse interventies waarbij onder meer de projectleiding werd vervangen, bleef het project in het slop zitten. Van het totale budget van 299 miljoen euro werd tot nu toe al 75,8 miljoen euro uitbetaald aan Sopra Steria. Technische complexiteit onderschat De problemen waren al eerder zichtbaar. In 2023 waarschuwde consultant Deloitte na een audit voor een fiasco en constateerde een gebrek aan centrale sturing. De technische uitdagingen bleken bovendien groter dan verwacht. De politie werkte niet alleen met tachtig officiële applicaties en databanken, maar beschikte ook over naar schatting 1.500 schaduw-databanken. Het gebrek aan overleg met lokale politiekorpsen, die elk hun eigen werkprocessen en systemen hadden, maakte de integratie nog complexer. De poging om dit heterogene it-landschap in één keer te moderniseren bleek te ambitieus. Na een interventie in het voorjaar van 2024 werd het project opgeknipt in handzame brokken en gefaseerd uitgevoerd, waarbij voorrang werd gegeven aan de migratie van de Algemene Nationale Gegevensbank naar een moderne it-omgeving. Maar ook deze herziene aanpak bleek echter onvoldoende om het project te redden. Pragmatische wending De politietop kiest nu voor een radicaal andere benadering. In plaats van één groot centraal platform komen er meerdere kleinere moderniseringsprojecten die gefaseerd worden uitgerold. Het gaat dan om kleinschaligere projecten, die meer aansluiten bij de interne it-diensten van de politie.Deze pragmatische wending moet voorkomen dat opnieuw honderden miljoenen worden geïnvesteerd in een project dat vastloopt op organisatorische en technische complexiteit.

Atos is er in de laatste week van het jaar in geslaagd zijn bedrijven in Zuid-Amerika van de hand te doen. De it-dienstverlener die vroege tekenen van herstel toont, heeft een verkoopovereenkomst met Semantix bereikt. Ongeveer 2.800 medewerkers in Brazilië, Argentinië, Chili, Colombia, Uruguay en Peru gaan naar dit Braziliaanse bedrijf. Semantix wordt daardoor een van de grootste spelers in Zuid-Amerika op gebied van ai en data. De transactie past in de operatie Genesis die Atos weer winstgevend moet maken na jaren van zware verliezen. Het Franse concern richt zich voortaan op een kleiner geografisch gebied en minder diversificatie. Eerder deze maand werd al de verkoop aangekondigd van het Finse Ideal GRP, een systeemintegrator en partner van Siemens, aan de MAIT Groep.  Het afstoten van niet-strategische belangen maakt deel uit van het plan dat Atos er weer bovenop moet helpen. In 2024 ging het eens zo machtige Franse techbedrijf bijna kopje onder. Sindsdien is de schuldenlast die als een molensteen op Atos drukte, met 2,1 miljard euro verminderd. De banken, obligatiehouders en aandeelhouders moesten daarbij een enorme veer laten.Afgelopen zomer kreeg de herstructurering verder zijn beslag. Er werd afscheid genomen van contracten met een lage marge of niet-strategisch karakter. De financiële resultaten over het derde kwartaal van dit jaar lieten zien dat de kosten onder controle zijn gekomen. De uitstroom uit de kas bleef beperkt tot 38 miljoen euro. De omzet over het derde kwartaal daalde met 10,5 procent (organisch) tot 1.977 miljoen euro. Voor het fiscale jaar 2026 wordt gestreefd naar een hervatting van de organische groei en een positieve kasstroom.

Alliander haalt it-partners voor eam en fsm binnen, groeigeld voor ai-hardwareproducent Vydar, Odin Groep n CarWise winkelen in Duitland en Red Hat koopt Chatterbox Labs. Dit zijn de onderwerpen in dit nieuwsoverzicht. Alliander sluit miljoenencontract met TCS, IBM en IFS voor assetmanagement Alliander werkt samen met Tata Consultancy Services (TCS), IBM en IFS om zijn asset- en fieldservicemanagement te moderniseren. Het project omvat de implementatie van IBM Maximo voor enterprise asset management (eam) en asset performance management (APM), aangevuld met een field service management (fsm)-oplossing van IFS. De samenwerking maakt deel uit van het ‘Fit 4 Future’-programma van het energienetwerkconcern, dat gericht is op het optimaliseren van onderhoud, het verminderen van ongeplande downtime en het verbeteren van operationele processen. TCS coördineert de implementatie en integratie van de systemen in het it-landschap van Alliander, inclusief de training voor circa tweeduizend gebruikers. De combinatie werd gekozen na een aanbesteding; het langjarige contract heeft een geschatte waarde van vijftig miljoen euro. Tenzing Alpha investeert in ai-hardwareproducent Vydar Investeerder Tenzing Alpha steekt geld in Vydar, een Delftse startup verbonden aan Yes! Delft, een technologie-incubator en startup-ecosysteem verbonden aan de TU Delft. Het bedrijf ontwikkelt compacte ai-modules voor navigatie zonder GPS, bedoeld voor drones en andere autonome systemen. Deze technologie is relevant in situaties waar GNSS-signalen worden verstoord, zoals in conflictgebieden. Zo wordt in de Oekraïne het GPS signaal vaak gejammed om het navigeren voor drones onmogelijk te maken. Met deze technologie kunnen producenten van drones en andere autonome systemen hun prestaties verbeteren en hun afhankelijkheid van niet-Europese leveranciers verkleinen. De investering moet opschaling en commercialisering in Europa mogelijk maken. De toepassingen variëren van civiele inspectiedrones tot defensiesystemen voor interceptie en dreigingsdetectie. Odin Groep neemt Heymanns IT-Solutions over Odin Groep heeft Heymanns IT-Solutions gekocht om zijn positie in de Duitse markt voor zijn onderdeel Previder te versterken. De acquisitie volgt op de eerdere overname van Log in Consultants in Duitsland en maakt deel uit van de internationale groeistrategie van Odin Groep. Heymanns levert diensten op het gebied van cloud, it-beveiliging en managed services en blijft opereren vanuit locaties in Willich, Berlijn, München en Riga. Met deze stap breidt dochterbedrijf Previder zijn portfolio uit voor organisaties die behoefte hebben aan voorspelbare it-diensten en lokale expertise in de Duitse mkb-markt. CarWise neemt Carano over voor uitbreiding in Duitsland CarWise, leverancier van erp-oplossingen voor de automotive leasing- en verhuurbranche, heeft Carano ingelijfd. Dit Duitse bedrijf biedt software voor leasing- en fleetmanagement en bedient meer dan 170 klanten met circa tweehonderdduizend voertuigen. De overname van het in 1992 opgerichte Carano geeft CarWise directe toegang tot de Duitse markt en voegt een team van bijna zeventig medewerkers toe aan zijn personeelsbestand. Beide bedrijven blijven hun oplossingen aanbieden, met mogelijkheden voor integratie en cross-sell. CarWise uit Almere (gestart in 1989) is actief in negen Europese landen en wordt sinds 2024 ondersteund door Main Capital Partners. Het wil met een buy-and-buildstrategie een gecombineerd platform voor automatisering van processen in de Europese fleet- en leasingsector opbouwen. Red Hat neemt Chatterbox Labs over voor ai-beveiliging Red Hat heeft het Britse Chatterbox Labs overgenomen om zijn ai-portfolio uit te breiden met beveiligings- en guardrailtechnologie. Het in 2011 opgerichte Chatterbox Labs levert model-agnostische tests en risicometrics voor generatieve en voorspellende ai. De technologie wordt geïntegreerd in Red Hat AI om organisaties te ondersteunen bij het veilig operationaliseren van ai-workloads in hybride cloudomgevingen. De overname volgt op recente innovaties zoals Red Hat AI 3 en de AI Inference Server. Met deze stap willen Red Hat en moedermaatschappij IBM klanten een open source-platform bieden dat ai-modellen op schaal betrouwbaar en controleerbaar maakt.

De Amerikaanse regering heeft voormalige Europees commissaris Thierry Breton een visum- en inreisverbod opgelegd. In totaal zijn vijf Europese kopstukken, waaronder Breton, getroffen door deze sanctie, die door de VS wordt gezien als een reactie op eerdere hun rol in het reguleren van Amerikaanse techbedrijven. Volgens het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zouden Breton en anderen ‘georganiseerde pogingen’ hebben geleid om Amerikaanse platforms te dwingen ‘Amerikaanse standpunten te censureren en te onderdrukken.’ Breton wordt door de VS omschreven als het mastermind achter de Europese Digital Services Act (DSA), die platforms als Google, Meta en X dwingt harder op te treden tegen haatzaaien, desinformatie en schadelijke content. Breton reageerde scherp op de maatregel. Op X bestempelde hij het als een ‘McCarthyaanse heksenjacht’ en wees hij rop dat de DSA wordt ondersteund door 90 procent van het Europees Parlement en alle 27 EU-lidstaten. Ook de Europese Commissie veroordeelde de VS hard. De EU heeft om opheldering gevraagd. “Onze digitale regels garanderen een veilig, eerlijk en gelijk speelveld voor alle bedrijven, en worden eerlijk en zonder discriminatie toegepast. Als het nodig is, zullen wij snel en resoluut reageren om onze regelgevende autonomie te verdedigen’, staat in een verklaring van de Commissie. De spanningen tussen Washington en Brussel lopen op. Amerikaanse functionarissen waarschuwden dat soortgelijke sancties kunnen volgen voor anderen als EU-regels niet worden heroverwogen. Nieuwe roman? Oud-Eurocommissaris Breton (Interne Markt) gold als een zwaargewicht (met groot ego) binnen de Europese Commissie maar zag in september 2024 af van een tweede termijn na politieke steekspelletjes van voorzitter Ursula von der Leyen. Een zijn stokpaardjes was het versterken van de Europese innovatie. Net als de regulering van de digitale wereld om de afhankelijkheid van Amerikaanse en Chinese technologie te verminderen. Breton bekleedde voor zijn commissariaat topfuncties bij Atos, France Telecom, Thomson en Bull. Breton toonde altijd belangstelling voor technologie. De kleurrijke Fransman heeft diverse publicaties op het gebied van it en economie op zijn naam staan. En zelfs een roman: in 1984 verbeeldde hij het gevaar van computervirussen tegen een achtergrond van geopolitieke spanningen in ‘Softwar’, een sciencefictionverhaal dat hij samen met de Franse auteur Denis Beneich schreef. In Nederland verscheen het boek bij Elsevier onder de aanmoediging ‘De eerste roman over een mondiale computeroorlog’. Wellicht zit er nu een tweede geopolitike techroman in: de Amerikaanse wraakactie leent zich er goed voor. Lees ook: Thierry Breton: voorvechter van een sterke digitale markt in Europa

COLUMN – Het jaar loopt weer ten einde. We gaan er een strik om doen. Het is mooi geweest met 2025. We gaan met frisse moed beginnen aan 2026. Wat 2026 ons gaat brengen? Goeie vraag. Krijgen we een minderheidskabinet of een instabiel naar rechts leunend kabinet? Worden we wereldkampioen voetbal? En natuurlijk de belangrijkste vraag: houdt de relatie van André Hazes Jr. stand? Op dit laatste zou ik in ieder geval niet al je geld zetten. Maar uiteraard vragen we ons ook allemaal af: wordt de ai-bubbel in 2026 nu eindelijk eens doorgeprikt? Ik sprak laatst met een aantal mbo-studenten. Zij zeiden dat school steeds makkelijker werd want ChatGPT maakte al hun huiswerk. Waarop ik zei: als ai nu je huiswerk doet, dan doet ai straks ook je werk. Weet je, vroeg ik, welk werk ai niet kan? Vakkenvullen bij de Albert Heijn. Misschien dat jullie dat later ook kunnen doen. Ze keken me allemaal schaapachtig aan en gingen vervolgens verder op hun mobiel. ‘We vroegen ons eind 1999 ook af, wanneer wordt deze doorgeprikt’ Het is natuurlijk aan de ene kant de angst die we hebben en aan de andere kant de hoop die we hebben met ai. Eind vorige eeuw had je een enorme internetbubbel. We vroegen ons eind 1999 ook af, wanneer wordt deze doorgeprikt. Dat gebeurde in het voorjaar van 2000. Dus daarna hebben we ook weinig meer vernomen van het internet. Niet zo serieus Dit is een grapje hè, ik zeg het er maar even bij. Mensen willen mij nogal eens serieus nemen. En laten we dat het komende jaar misschien iets minder gaan doen. Alles iets minder serieus nemen. Misschien dat er dan ook iets minder bubbels ontstaan. Ik wens jullie fijne feestdagen en vele mooi momenten in 2026. Zelf gemaakt of door ai-gegenereerd. Dat mag je zelf beslissen. Jacob Spoelstra is columnist/stand-upcomedian. Kijk voor meer informatie op www.jacobspoelstra.nl.het

Het ministerie van Economische Zaken bleek recent voorstander van een Nationaal Agentschap voor Disruptieve Innovatie (Nadi), naar het voorbeeld van het Amerikaanse Darpa. Maar, waarschuwt Bert Hubert, publiek denker en technologie-commentator, zo’n agentschap moet in eerste instantie Nederlands blijven en niet meteen al bij de start in een Europees jasje worden gestoken. Want dan komt het om in de procedures. Hij vreest dat het dan dezelfde kant opgaat als het r&d-programma Horizon Europe. Hoewel dit uitgebreide programma geweldig onderzoek mogelijk maakt, is het voor de deelnemers ‘een totale hel’. Hubert spreekt uit ervaring want hij behoorde tot de expert reviewers voor een Galileo-project. In zijn blog zegt hij: ‘Het is werkelijk niet te doen. Als je innovatie anders uitpakt dan verwacht, maar nog steeds nuttig is, dan ben je je Horizon Europe-geld gewoon kwijt. Een ‘pivot’, zoals dat dan heet naar aanleiding van je ontdekking, is administratief onmogelijk.’ Formulieren-imperium Ook in Duitsland waar al zo’n agentschap bestaat, kon nog net op tijd worden voorkomen dat deze instelling uitmondde in een formulieren-imperium. Te veel bureaucratie zoals bij Horizon Europe leidt niet tot baanbrekende of disruptieve innovaties. En juist voor het realiseren van innovaties die de technologische status quo doorbreken, is te veel papierwerk een belemmering. Hubert denkt dat traditionele subsidiemodellen niet tot de doorbraken leiden die Nadi beoogt. Hij zegt: ‘Klassieke manieren om wetenschap en innovatie te stimuleren zijn erg ongeschikt voor disruptieve innovatie, ideeën die misschien helemaal niet gaan werken, maar als ze dat wel doen de wereld kunnen veranderen. En dat soort innovatie hebben we keihard nodig. De Duitse overheid heeft hiervoor een succesvol agentschap geschapen waar dit wel lukt, maar dat ging niet zonder slag of stoot.’ In het begin kozen de Duitsers voor een stroperige opzet, maar die verkeerde werkwijze werd bijtijds verlaten. Bureaucratisch bolwerk Volgens Hubert laat de Duitse ervaring zien dat je juist buiten de bestaande organisatievormen moet opereren. Doe je dat niet, dan verandert elke vooruitstrevende innovatiegroep vroeg of laat in een bureaucratisch bolwerk waar mensen vooral bezig zijn met het verantwoorden van innovatie-uren in meerjarige ‘work packages’. Huberts boodschap is vooral gericht op het ministerie van Economische Zaken dat het idee voor een soort Darpa stevig heeft omarmd. In het innovatie-actieplan behoort een Nationaal Agentschap voor Disruptieve Innovatie tot de negen actiepunten van dit departement. Ook het Deltaplan voor de ai-transitie pleit hiervoor evenals het rapport-Wennink. Europese club Topadviseur Wennink, voormalig topman van ASML, vindt dat dit Nadi doorbraaktechnologie van startkapitaal moet voorzien. Belangrijke voorwaarden zijn dat het fonds op veel grotere afstand van de politiek opereert, dat investeringen beter worden gecoördineerd binnen één overkoepelende strategie, en dat de snelheid van uitvoering beter wordt verankerd. Zo’n agentschap moet een autonome publieke organisatie worden met een meerjarig budget van 1,5 tot twee miljard euro en een heldere missie. Hubert zegt dat dit agentschap op termijn best wel in een Europese club valt onder te brengen. Maar doe dit pas als het plantje in een eenvoudigere omgeving tot wasdom is gekomen, zo besluit hij.

Het lijkt vrijwel uitgesloten dat het conflict tussen Nederland en China over Nexperia dit jaar wordt opgelost. Ook binnen de chipmaker is er weinig zicht op vrede tussen de Europese bedrijven van de chipmaker en de vestigingen in China. De interne machtsstrijd duurt onverminderd voort. Van een verzoenende ‘kerstgedachte’ is geen sprake. Ruby Yang, de hoogste bestuurder van Wingtech, gooide begin deze week tijdens een interview met persbureau Bloomberg nog eens extra olie op het vuur. Als Nexperia’s Chinese meerderheidsaandeelhouder Wingtech niet snel de zeggenschap terug krijgt, dreigt een schadeclaim tegen Nederland die kan oplopen tot 8 miljard dollar. Yang wil internationale arbitrage als de Ondernemingskamer niet de geschorste Nexperia-topman Zhang Xuezheng (alias Wing, tevens Wingtech-eigenaar) weer in zijn functie van ceo bij Nexperia terugzet waardoor hij weer zeggenschap over de chipmaker krijgt. De Ondernemingskamer verweet Zhang roekeloos gedrag toen deze Chinees de ontmanteling inzette van de Europese bedrijven van Nexperia waaronder die in Nijmegen. China, waar Staat en rechtspraak nauwelijks van elkaar zijn gescheiden, ziet de schorsing als een politieke zet.  In hetzelfde Bloomberg-interview geeft Ruby Yang er ook weinig blijk van om tot een constructieve dialoog te willen komen. De spreekbuis van Wing zegt dat de drie managers van Nexperia Europa die de zaak tegen Wing bij de Ondernemingskamer aanhangig hadden gemaakt, ‘hun dominante positie als interim-management hebben misbruikt om hun eigen salarissen aanzienlijk te verhogen’. Nexperia Nijmegen ontkent deze insinuaties ten stelligste.  Chiptekorten Volgens Ruby Yang moet rekening worden gehouden met chiptekorten zolang het conflict onopgelost blijft. Vooral de Europese auto-industrie kan daar last van krijgen. Het geschil bedreigt de wereldwijde toeleveringsketen van Nexperia-chips.  Tussen Wingtech en de door de Ondernemingskamer aangestelde beheerders van de aandelen van Nexperia BV heeft inmiddels een eerste gesprek plaatsgevonden. Vervolggesprekken zijn noodzakelijk. Wingtech eist de controle over Nexperia en herstel van alle aandeelhoudersrechten.  De interne verhoudingen binnen Nexperia zijn er de laatste maanden bepaald niet beter op geworden. Nexperia Europa stopte de levering van wafers aan de fabriek in China, naar zijn zeggen omdat betalingen uitbleven. De Chinese vestiging stopte een tijd lang met het doorsturen van bewerkte halffabricaten naar Europa. Nog steeds is de leveringsketen weinig optimaal.  Beide partijen beschuldigen elkaar ervan een oplossing uit de weg te gaan. Het onderlinge vertrouwen blijft laag. 

Er verrijzen volgend jaar weer vier nieuwe datacenters: éen in Amsterdam (Westpoort) en drie in de gemeente Haarlemmermeer: Vijfhuizen en Oude Meer. Opmerkelijk omdat beide gemeentes liever geen nieuwe locaties willen hebben. De bouw van de tweede datacenters van EdgeConnex levert lokaal wel de nodige onrust op.   Westpoort Pure Data Centres Group (Pure DC), een Britse bouwer en exploitant van datacenters, gaat een nieuw, groot datacenter in het Westpoort-gebied in Amsterdam neerzetten. Bij de lancering is de campus al volledig verhuurd met stroom en vergunningen. Het bedrijf beweert één miljard euro in de ontwikkeling van deze hyperscaler te investeren. Met de aanduiding AMS01 komt de locatie van Pure DC te bestaan uit drie torens van 85 meter. Elk van de drie torens zal 26 MW aan datahallen huisvesten. De aankondiging van Pure DC staat haaks op het beleid van de gemeente Amsterdam om tot 2035 geen nieuwe datacenters meer toe te laten of uit te breiden. Uitgezonderd zijn projecten die een aanvraag hebben ingediend vóór 28 december 2023 of waarmee al verregaande gesprekken zijn. Dat zal opgaan voor het Pure DC-project want de plannen voor een datacentercampus aan de Donauweg 12 bestaan al enige tijd. In eerste instantie was het een project van de Caransa Groep, die eerder de Amsterdam Data Tower in Science Park in Watergraafsmeer ontwikkelde. Het kwam niet van de grond waarna het werd verkocht aan de investeerders Great Grey Investment en Tikehu Capital. Het complex (100.000 m2) kreeg de naam Silver Falcon mee, maar er ontstond discussie onder de aandeelhouders. Kortgeleden nam Pure DC de hele boel over. Het bedrijf verwacht in januari 2026 met de bouw van de datahallen te kunnen beginnen, bijna tien jaar na de eerst plannen. Vijfhuizen Het datacenter in Vijfhuizen is van de Australische vastgoedontwikkelaar Goodman Group. Dat bedrijf heeft al datacenters in Frankfurt, Tokyo, Hongkong en Sydney maar wil uitbreiden in Europa. Daarvoor sloot Goodman recent een Europees datacenterpact met de Canada Pension Plan Investment Board (CPP Investments). Er wordt 2,2 miljard euro gestoken in nieuwe datacenters in Frankfurt, Parijs (twee) en de regio Amsterdam (AMS01). Alle projecten beschikken over stroomaansluitingen, bouwvergunningen en vergevorderde infrastructuurwerkzaamheden, waardoor de bouw kan starten vóór 30 juni 2026, stellen de twee partijen in een persbericht. Die AMS01-locatie bevindt zich overigens niet in Amsterdam maar in Vijfhuizen aan de Hybrideweg en ligt pal aan de A9, bij het Rottepolderplein en de Ringvaart. Aan de overkant staat het reeds draaiende rekencentrum van Cyrus One. De datacenter-campus (51.000 m2) omvat straks twee gebouwen met aparte ingangen, een kantoor, een technische ruimte en een mechanische/energiezone. De twee datacentergebouwen bestaan elk uit twee verdiepingen met in totaal drie datahallen per verdieping. Elke hal heeft een it-capaciteit van 4 MW. Oude Meer Overigens wil Haarlemmermeer ook minder datacenters, maar de gemeente is daarbij minder uitgesproken dan Amsterdam (‘pas na 2030 een bouwstop en alleen datacenters in enkele gebieden die voldoen aan strenge voorwaarden op het gebied van innovatie, duurzaamheid en milieuvriendelijkheid.’) Over de plannen van de Goodman Group (ligt op een bedrijventerrein) was tot nu toe geen wanklank te horen, maar dat geldt niet voor de bouw van twee grote datacenters (AMS10 en AMS 13) van het Amerikaanse EdgeConneX. Bewoners van Aalsmeerderbrug en Oude Meer trokken recentelijk aan de bel bij de gemeente over deze volgens hen ‘geplande kolossen die letterlijk tegen de dorpskern aan worden gebouwd’, schijft de lokale webkrant HC Nieuws. Zij zouden lang aan het lijntje zijn gehouden. ‘Vier jaar lang kregen wij te horen dat het te druk was, dat vragen geen prioriteit hadden of dat gegevens ‘nog niet beschikbaar’ waren van de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied. Voor mensen die op enkele meters van zo’n project wonen, voelt dat als een klap in het gezicht’, zei een vertegenwoordigster van de omwonenden tijdens een vragenuur in de gemeenteraad. Maar volgens B&W gaat de gemeente niet over de vergunningen en is de provincie Noord-Holland het bevoegd gezag. Wel werd namens de gemeenteraad aan de provincie gevraagd om de bouw stil te leggen. De provincie had eerder EdgeConneX een gedoogbeslissing verstrekt waardoor met delen van de bouw van AMS10 mocht worden gestart vóórdat de vergunning was afgegeven, aldus HC Nieuws. De provincie stelde op vragen van de lokale krant geen juridisch middel te zien om de werkzaamheden op te schorten. Ook zijn er tijdens de bouwfase geen klachten of handhavingsverzoeken binnengekomen bij de omgevingsdienst. ‘Om toch in te grijpen, zou de gedoogbeslissing moeten worden ingetrokken. Dat zou volgens de provincie vrijwel zeker leiden tot een juridische procedure met exploitant EdgeConneX’, schrijft de nieuwswebsite.’ De datacenterexploitant zei tegen HC Nieuws geschrokken te zijn van alle commotie en de verwijten van inwoners over gebrekkige communicatie en zelfs intimidatie. Algemeen directeur Dick Theunissen van EdgeConneX meldde dat er inmiddels gesprekken lopen met de omwonenden over hun zorgen en verwijten.

Bert Peters is afgelopen 20 december op 66-jarige leeftijd overleden. Peters richtte Linkit in 1998 op vanuit zijn woonkamer en bouwde het uit tot een van de grotere Nederlandse it-dienstverleners. ‘We zijn diep bedroefd te moeten delen dat onze oprichter, Bert Peters, is overleden. Zijn ondernemersgeest, energie en focus op langdurige relaties vormden de basis van ons bedrijf’, laat Linkit in een Linkedin-post weten. ‘Hij zal niet alleen herinnerd worden als de oprichter, maar ook om het vertrouwen, de warmte en de inspiratie die hij bracht aan de mensen om hem heen.’ Linkit begon in 1998 als detacheerder. Een belangrijke klant was KLM dat ruim vijfentwintig jaar geleden het bedrijf inschakelde voor de inhuur van ict-personeel, als de eerste klant van Linkit, dat kort daarvoor was opgezet door oud-KLM’er Peters. Vorig jaar vierden de twee organisaties het zilveren jubileum van hun samenwerking. Peters bouwde Linkit daarna gestaag uit tot een bredere it-dienstverlener die ook regelmatig grote opdrachten via aanbestedingen bij de overheid binnenhaalde. Inmiddels werken er 1400 mensen bij het bedrijf met hoofdkantoor in De Meern. Linkit is ook in het buitenland actief, onder andere met een Outsystems-tak in Zuid-Afrika. FC Utrecht Ook FC Utrecht heeft met grote verslagenheid en verdriet kennisgenomen van het overlijden van Peters. Hij was al jaren nauw betrokken bij de voetbalclub toen hij op 20 februari 2020 aandeelhouder werd. In datzelfde jaar werd Peters met Linkit ‘Official Partner’. Afgelopen zomer werd die samenwerking verder verdiept met het academiepartnerschap. Bij de start van het partnership in 2020 sprak Peters zijn warme gevoelens voor de club uit: ‘Dit partnership voelt voor mij en voor ons als thuiskomen. Als Utrechts it-bedrijf zijn we trots dat we onze naam mogen verbinden aan een fantastische Utrechtse club.’ Ter nagedachtenis aan Peters speelde de eredivisieclub uit de Domstad op 21 december de wedstrijd tegen PSV met rouwbanden. Voorafgaand aan het duel werd een minuut stilte gehouden.

De herbouw van Digipoort, de centrale ict-voorziening die het berichtenverkeer afhandelt tussen bedrijven en overheidsorganisaties, wordt in 2026 afgerond. Verder zijn voor het Federatief Datastelsel dit jaar drie standaarden ontwikkeld en in beheer genomen. Dit staat in de planning voor de Generieke Digitale Infrastructuur (GDI) die de Programmeringsraad GDI voor 2026 heeft opgesteld. De Meerjarenvisie Digitale Overheid (MIDO) vormt de basis voor deze programmering. Het is een volgende stap in de voortdurende digitalisering en verbetering van overheidsdiensten.  Ondanks het pleidooi van het Adviescollege ICT-toetsing (AcICT) om de herbouw van Digipoort tijdelijk stil te leggen, zette voormalig staatssecretaris  Szabó deze operatie afgelopen mei toch door. Digipoort biedt ruim 100 bestaande soorten berichtenstromen naar organisaties a;s de Belastingdienst, UWV, Kamer van Koophandel, DUO en De Nederlandsche Bank.  Halverwege 2026 moeten alle gebruikers van de oude naar de nieuwe Digipoort zijn gemigreerd. Dan zullen alle berichtenstromen van de afnemers via deze hernieuwde ict-voorziening lopen. Daarna zal de oude Digipoort worden ontmanteld. Het veilig en gestandaardiseerd versturen van bedrijfsmatige en financiële rapportages is uiterst belangrijk. Deze gegevensuitwisseling draagt bij aan de administratieve lastenverlichting voor ondernemers.  De migraties van DigiD en DigiD Machtigen zijn in volle gang. Digipoort KvK Groot en BSN-koppelregister zijn inmiddels succesvol in productie op de nieuwe basis-ict-infrastructuur van Logius, Picard geheten, en de platformlaag Logius Private Cloud (LPC). Het momenteel veel besproken Solvinity bouwde ditfundament waarop alle GDI‑voorzieningen (DigiD, MijnOverheid, Digipoort, eHerkenning, Berichtenbox) uiteindelijk moeten draaien. Solvinity levert ook de PaaS-diensten (LPC) bovenop Picard. Federatief Datastelsel Ook bij het Federatief Datastelsel (FDS) dat moet uitgroeien tot een uniform data-ecosysteem van de Nederlandse overheid, wordt voortgang gemeld. De omslag van traditionele it naar een api-ecosysteem krijgt zijn beslag. Dit jaar 2025 zijn drie standaarden ontwikkeld en in beheer genomen. Dit zijn de  Federated Service Connectivity (FSC), de Federatieve Toegangsverlening (FTV) en het Logboek Dataverwerkingen (LDV).  Verder meldt de Programmeringsraad GDI te streven naar verdere verplichtstelling van gebruik van het Diginetwerk, het afsprakenstelsel dat ervoor zorgt dat de besloten it‑netwerken van overheidsorganisaties met elkaar worden gekoppeld. De governance is versterkt vanwege het belang van Diginetwerk voor overheidsbrede besloten cloudconnectiviteit en weerbaarheid. De programmering van de GDI meldt nog weinig over de plannen voor een soevereine cloud. Dit jaar is als eerste opgeleverd de versneller ‘Uniforme definities voor de verschillende soorten cloud’.

EyeTi neemt Azerty over, Omnidocs koopt Officeatwork, Enisa kiest Uni Systems, Integrity360 lijft Cresco Cybersecurity in en BAM Telecom en Glasdraad sluiten beheercontract. Dit zijn de onderwerpen in dit nieuwsbericht.    Azerty sluit zich aan bij EyeTi voor uitbreiding it-diensten Azerty, een leverancier van it-hardware uit Raalte, treedt toe tot EyeTi, een collectief van gespecialiseerde it-bedrijven. Met deze samenwerking wil Azerty zijn aanbod uitbreiden met aanvullende it-oplossingen en diensten. Het bedrijf behoudt zijn eigen merkidentiteit, maar krijgt toegang tot expertise op het gebied van processen, financiën en duurzaamheid. Ook het onderdeel A-Force, dat softwarediensten aan Azerty, gaat mee. EyeTi richt zich op samenwerking tussen zelfstandige bedrijven, waaronder Aces Direct, om klanten een breed portfolio te bieden. Omnidocs versterkt positie in DACH-regio met overname Officeatwork Het Deense softwarebedrijf Omnidocs, gesteund door investeerder Main Capital Partners, heeft een meerderheidsbelang verworven in Officeatwork. Dit Zwitserse bedrijf, opgericht in 1975, biedt Microsoft 365-geïntegreerde oplossingen voor documentcreatie en bedient meer dan vijfhonderd klanten wereldwijd. De overname is een belangrijke stap in de internationale groeistrategie van Omnidocs en vergroot de aanwezigheid in de DACH-markt aanzienlijk. Het is de vierde add-on acquisitie sinds de samenwerking met Main. Eerder nam Omnidocs onder andere het Nederlandse Xential over. Enisa kiest Uni Systems voor EU-breed cyberrapportagesysteem Het Griekse Uni Systems is door het EU-agentschap Enisa geselecteerd voor de ontwikkeling van het Single Reporting Platform (SRP), een centraal meldingsplatform voor cyberincidenten en kwetsbaarheden onder de Cyberweerbaarheidsverordening (CRA). Het SRP wordt de hoeksteen voor fabrikanten om te voldoen aan de nieuwe EU-rapportageverplichtingen. Uni Systems leidt een consortium met het Franse Wavestone en het Luxemburgse Cyber Competence Center. Het raamcontract heeft een looptijd van vier jaar en een waarde van elf miljoen euro. Het project moet meldingsprocessen vereenvoudigen en samenwerking tussen betrokken partijen versterken, waarmee de digitale weerbaarheid van Europa aanzienlijk wordt verbeterd. Integrity360 betreedt Benelux-markt met overname Cresco Cybersecurity Integrity360, een Ierse aanbieder van cyberbeveiligingsdiensten, heeft Cresco Cybersecurity overgenomen in het kader van zijn internationale groeistrategie. Cresco, opgericht in 2020 en gevestigd in Brussel, is een adviesbureau dat klanten in de hele Benelux bedient. Het bedrijf telt dertig medewerkers en beschikt over diepgaande expertise in ethisch hacken, offensieve beveiliging en compliance, waaronder penetratietests, red teaming en advies rond NIS2-normen. Financiële details van de transactie zijn niet bekendgemaakt. BAM Telecom en Glasdraad sluiten meerjarig beheercontract voor glasvezelnetwerken BAM Telecom en Glasdraad hebben een meerjarig contract gesloten voor het beheer en onderhoud van glasvezelinfrastructuur in de werkgebieden van Glasdraad in Nederland. BAM Telecom neemt vanaf 1 januari 2026 het volledige beheer op zich, inclusief onderhoud, monitoring en optimalisatie van het netwerk. Het doel is een stabiele en toekomstbestendige verbinding voor bewoners en bedrijven. De samenwerking richt zich op continuïteit, kwaliteit en innovatie in digitale infrastructuur. Glasdraad wil met deze stap betrouwbare glasvezelverbindingen realiseren, vooral in buitengebieden, terwijl BAM Telecom zijn expertise inzet voor professioneel netwerkbeheer.

Airbus bereidt een migratie van missie-kritische applicaties voor naar een soevereine Europese cloud. Begin komend jaar moet het al tot een aanbesteding komen. De vliegtuigbouwer zit met veel gevoelige informatie die beter niet buiten Europa kan worden opgeslagen.Catherine Jestin, hoofd Digital bij Airbus, heeft dit verklaard aan de Britse it-publicatie The Register. Airbus gebruikt steeds meer software zoals SAP S/4HANA die via de cloud wordt aangeboden. Veel nieuwe functionaliteiten worden alleen maar op basis van een abonnement op een cloud-oplossing aangeboden en niet on-premise.Airbus wil behalve erp-applicaties ook systemen voor customer relationship management (crm), de besturing van de productie en het beheer van de product-levenscyclus in een Europese cloud onderbrengen. De contractwaarde is meer dan vijftig miljoen euro per jaar. Airbus vreest wel dat het nog niet zo gemakkelijk zal zijn om een geschikte cloudprovider uit de EU te vinden die aan zijn eisen voldoet. 

Transparantie als sleutel tot slimme en duurzame digitale infrastructuur OPINIE – De reacties op mijn eerdere opinie over het sentiment in de datacenterbranche laten zien dat de discussie leeft. Dat is niet iets om defensief op te reageren, maar juist een kans om de sector verder te brengen. De betrokkenheid die uit de reacties spreekt, bevestigt dat we samen het gesprek moeten voeren over transparantie, duurzaamheid en toekomstbestendige digitale infrastructuur. Datacenters zijn geen probleemsector — ze vormen de ruggengraat van onze samenleving. Laten we dat vooropstellen. Werk, onderwijs, zorg, overheid, innovatie en zelfs onze vrije tijd zijn afhankelijk van datacenters. Zonder datacenters geen digitale zorg, geen onderwijs op afstand, geen ai-modellen, geen moderne bedrijfsvoering. De feedback in de reacties (zie kader onderaan) maakt duidelijk dat veel professionals trots zijn op dit werk – en terecht. De sector verdient waardering. Maar waardering alleen is niet genoeg. Want met die cruciale rol komt ook verantwoordelijkheid. Slimmer Groei is onvermijdelijk, maar de manier van groeien moet veranderen. Als we doorgaan op de weg van de afgelopen tien jaar – vooral gericht op schaalvergroting – lopen we binnen enkele jaren tegen uitgeputte mogelijkheden aan: netcongestie; beperkte ruimte; stijgende energievraag; onzeker maatschappelijk draagvlak. De oplossing ligt niet in groter, maar in slimmer. Dat betekent: efficiëntere hardware, betere workload-sturing, integratie met warmtenetten, minder verspilling, modulair bouwen en continu inzicht in energiegedrag van systemen. Het recente ABN Amro-rapport bevestigt hetzelfde probleem: zonder cijfers blijft groene it een illusie. Bedrijven kunnen hun it niet verduurzamen omdat ze geen betrouwbare, gestandaardiseerde cijfers krijgen vanuit datacenters en cloudproviders, aldus de ABN Amro-analyse. In dat rapport wordt gesteld dat: meetmethodes sterk verschillen; dashboards ontbreken; verbruik vaak niet inzichtelijk is per workload of applicatie; en dat groene claims te vaak marketing zijn in plaats van meetbaar en verifieerbaar. De constatering van ABN Amro (‘zonder cijfers blijft groene it een illusie’) raakt de kern van mijn boodschap: transparantie begint bij de bron – bij de hardware, de servers, de koeling, de energieprofielen en de real-time data daarvan. Onzichtbaar De samenleving wil begrijpen wat datacenters doen – laten we dat mogelijk maken. Het is niet genoeg dat datacenters intern weten hoe efficiënt ze zijn. Ook lokale overheden, burgers en klanten moeten dat kunnen begrijpen. Want het maatschappelijk draagvlak staat onder druk, en dat heeft de sector deels aan zichzelf te wijten. Niet omdat datacenters slecht zijn, maar omdat ze onzichtbaar zijn. En wat onzichtbaar is, wordt gewantrouwd. Door open data, auditbare rapportages en eenvoudige dashboards ontstaat een totaal ander gesprek: van ‘Wat kost dit ons?’ naar ‘Wat levert dit ons op?’. Conservatisme blokkeert innovatie – maar de transitie dwingt beweging af. Veel datacenters zijn technisch zeer capabel maar organisatorisch te voorzichtig.Nieuwe concepten als: modulaire datacenters; restwarmte-levering; AI-gedreven koeloptimalisatie; transparante energie-dashboards; en server-efficiëntiemetrieken (zoals server idle coefficient) zijn geen toekomstmuziek. Ze bestaan al, maar worden nog te weinig toegepast. Net zoals ABN AMRO stelt dat groene IT niet kan zonder meetdata, geldt voor datacenters dat duurzame groei niet kan zonder radicale transparantie. De digitale infrastructuur wordt steeds belangrijker in ons dagelijks leven. Daardoor wordt de maatschappelijke verwachting ook groter.Dat vraagt om een nieuw sociaal contract tussen de sector en de samenleving: erkennen dat de fysieke impact groeit; verantwoorden wat er gebeurt; verbeteren waar het kan; delen hoe die verbeteringen bijdragen aan energie, kosten en duurzaamheid. Kruispunt Het begint en eindigt bij data. Zowel de reacties op mijn eerdere artikel als het ABN AMRO-rapport laten zien dat iedereen uiteindelijk naar hetzelfde zoekt: betrouwbare, vergelijkbare en realtime cijfers. De sector staat op een kruispunt. Kiezen we voor openheid, innovatie en samenwerking? Of houden we vast aan oude patronen, met groeiende weerstand als gevolg? Ik ben ervan overtuigd dat de sector de juiste keuze gaat maken. Maar het begint wel bij de bron: de data, de transparantie, en de bereidheid om te laten zien wat er écht gebeurt. Marco Verzijl, medeoprichter Stichting Save Energy Foundation Samenvatting van de vier reactiesOp de eerste opiniebijdrage van Marco Verzijl, ‘Datacenterbranche heeft sentiment tegen zichzelf gekeerd‘, kwamen vier reacties (waarvan twee van dezelfde reageerder: 1 en 4). Hieronder een samenvatting.1. Kritiek op de Stichting en onafhankelijkheidDe eerste reageerder stelt dat Stichting Save Energy Foundationvan Marco Verzijl zichzelf als normsteller positioneert en daarmee een eigen niche creëert, wat vragen oproept over belangenverstrengeling en onafhankelijkheid. Volgens hem moet eerst helder zijn wie de regels maakt en waarom. Daarnaast vindt hij dat het narratief van “onbegrepen energieslurpers” voorbijgaat aan het feit dat elektrische auto’s op macroniveau meer vermogen vragen dan datacenters. Hij stelt dat netcongestie niet wordt opgelost met pue-optimalisatie en dat maatschappelijke legitimiteit via andere mechanismen loopt dan via een stichting.2. Reflectie op energie, pue en hypocrisie rond datacentersDe tweede reageerder erkent dat de discussie over it-energiegebruik al lang gaande is en dat Nederlandse datacenters vergelijkbare pue’s hebben als die in de VS. Hij vindt het daarom hypocriet om wel tegen datacenters te zijn maar niet de achterliggende oorzaken (zoals groeiend it-gebruik) te willen aanpakken. Daarnaast trekt hij de parallel met politiek: roepen om ‘groen zijn’ zonder meetbaarheid leidt tot inconsequent beleid.3. Sector verdedigt bestaande rapportage, transparantie en prestatiesDe derde reageerder stelt dat de opinie van Verzijl foutieve aannames bevat. Volgens hem rapporteert de Nederlandse datacentersector al meer dan twintig jaar verplicht en transparant via MJA, EED, Omgevingsdiensten en CBS-cijfers. De sector zou bovendien actief samenwerken met netbeheerders, warmtenetten en overheden, en al jaren in de kopgroep van best presterende sectoren zitten. Hij benadrukt dat er jaarlijks open dialoog is via duurzaamheidsevenementen.4. Terugkerende zorgen over hyperscalers en energie-infrastructuurDe vierde reageerder legt de nadruk op het effect van hyperscalers die >100 MW verbruiken en lokaal de infrastructuur kunnen domineren, zoals in Dronten. Hij betoogt dat het debat over datacenters terecht gevoerd wordt. Daarnaast stelt hij dat modellen (zoals van het CPB of de server idle coefficient) soms overschat worden in hun impact op werkelijke energieverbruiken. Hij wijst erop dat een groot deel van het energieverbruik juist zit in langdurige data-opslag (retentie), waarbij tape-opslag opnieuw aantrekkelijk wordt door zijn lage idle-consumptie.

De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) zit op de goede weg met de heroriëntatie van het project Doorontwikkelen Applicatielandschap Bekostiging (DAB). Na bijna vijf jaar van harde kritiek breekt er nu eindelijk licht door bij het vernieuwen van de applicaties voor de bekostiging van onderwijsinstellingen.  Dit blijkt uit een nieuw rapport van het Adviescollege ICT-toetsing (AcICT) die het DAB-project al geruime tijd ‘kritisch begeleidt’ en sinds 2021 maant tot een andere aanpak. Het oordeel is voor het eerst sinds het begin van dit project minder negatief. Maar AcICT blijft kritisch. DUO moet de valkuilen van het verleden zien te vermijden: het architectuurproces dient te worden verbeterd. Ook is het hard nodig om te blijven sturen op de verbeterde uitvoering van de nieuwe aanpak.  Vernietigend oordeel In 2021 had BIT als voorganger van AcICT ronduit vernietigend geoordeeld over de wijze waarop DUO dit project wilde aanpakken. Maar de uitvoeringsorganisatie wilde lange tijd niets weten van een pauze, herontwerp en een nieuwe aanpak. In 2023 luidde de conclusie van BIT dat de voortgang minimaal was. DUO kreeg het advies radicaal te stoppen met de toen gekozen opzet. In augustus 2024 werd eindelijk besloten afscheid genomen van eerdere technologieën zoals Blueriq.  Ondanks herhaalde waarschuwingen van AcICT en diens voorganger BIT had DUO heel lang vastgehouden aan Blueriq; een strategische fout waardoor vertraging en kosten opliepen. AcICT achtte dit platform van TSS ongeschikt voor de modernisering van de systemen ter bekostiging van het onderwijs. Na veel dralen en vervanging van twee directieleden die de adviezen van AcICT in de wind sloegen, koos DUO voor nieuwbouw met Java als programmeertaal. ALEF (Agile Law Execution Factory van de Belastingdienst) werd gebruikt om berekeningen en regels voor bekostiging van onderwijsinstellingen te automatiseren en te standaardiseren. Veel vertraging Afgelopen juni werd ook de heroriëntatie op de aanpak met veel vertraging afgerond. DUO koos voor een nieuwe aanpak met een stapsgewijze vervanging, aandacht voor continuïteit, het sturen op mijlpalen als onderdeel van regulier lifecycle-management en een andere technologie.  Deze week concludeert het Adviescollege dat de aanpak fors is verbeterd en tot een beheersbaarder traject leidt. De succesvolle uitvoering van de nieuwe aanpak is nog wel kwetsbaar: beheersing van de realisatie staat onder druk doordat de nieuwe werkwijze nog moet worden ingebed in de organisatie.  In ieder geval zijn de volgende stappen nodig: Zorg dat op de sleutelposities die nu door externe krachten worden ingevuld interne medewerkers komen. Die interne medewerkers moeten voldoende zijn toegerust met inhoudelijke deskundigheid en over voldoende kritisch vermogen beschikken. Verbeter de risicobeheersing op portfolio- en projectniveau; zorg dat tijdslijnen bekend zijn zodat er gestuurd kan worden op de tijdigheid en de kwaliteit van de op te leveren producten.  Zorg bovendien dat risico’s en gekozen maatregelen specifiek gemaakt worden, zodat er beter inzicht is in de daadwerkelijke risico’s en de uitvoering van maatregelen.  Een ander zwak punt is het architectuurproces. De onderhoudbaarheid van het toekomstig landschap wordt bemoeilijkt door een gebrekkige opzet daarvan. Een passende architectuur biedt structuur en is de drager van systeemkwaliteiten als schaalbaarheid, aanpasbaarheid en beveiliging. Het proces om tot die architectuur te komen moet daarom worden verbeterd.  Aanbevelingen Het Adviescollege beveelt de volgende stappen aan:  Verbeter de beschrijving van de huidige en beoogde werking van het landschap als geheel. Beschrijf ook hoe het landschap eruit zou moeten zien bij het bereiken van belangrijke mijlpalen uit het portfolio.  Organiseer voldoende tegengeluid en bevraag elkaar op de eisen en de oplossingen. Beslis samen wat de simpelste oplossing is en definieer op basis daarvan een minimale versie waarmee valt te testen of het idee levensvatbaar is. Bepaal vervolgens mogelijk toekomstige groeipaden.  Zorg dat discussies over belangrijke architectuurkeuzes voldoende op inhoud gevoerd kunnen worden en dat de impact op de applicatieontwikkeling, onderhoudbaarheid en functionaliteit daarbij goed afgewogen wordt.  Breng, als er geen overeenstemming is over de strijdige standpunten, de discussie op directieniveau.  Draai de risicovolle keuze om een eigen generator te bouwen terug.  Start met het gebruik van de ALEF-generator van de Belastingdienst. ALEF is een rekenservice die wetten en beleidsregels omzet naar uitvoerbare code.  Maak afspraken over ondersteuning en productontwikkeling van het ontwikkelhulpmiddel ALEF met de Belastingdienst.  Overweeg verschillende alternatieven als standaardgebruik van ALEF niet mogelijk blijkt.  Overweeg doorontwikkeling of uitbreiding van de generator pas wanneer voldoende ervaring is opgebouwd met het inpassen van ALEF, om bijvoorbeeld terugkerend handmatig en/of risicovol werk te voorkomen.  Versimpel de architectuur van DAM voordat de eerste diensten aansluiten; zorg voor een eenduidige koppeling naar aansluitende applicaties. Stel zaakgericht werken uit totdat duidelijk is of – en hoe – de deelprocessen van Bekostiging dit willen inzetten.  AcICT heeft altijd benadrukt dat de echte bottleneck bij DUO niet de technologie, maar de organisatiecultuur is. Aanvankelijk dacht DUO deze klus waarmee in 2021 was begonnen in 2,5 jaar te kunnen klaren. Inmiddels geldt als einddatum 2032.