computable

In dit nieuwsoverzicht: Nederland tweede in quantumwetenschap, Veeam neemt Securiti AI over voor 1,7 miljard dollar, mergers & acquisitions-golf datacenters lijkt over hoogtepunt, HP Benelux biedt partners CO2-transparantie, en Fal.ai gewaardeerd op meer dan vier miljard dollar. Nederland tweede in quantumwetenschap Nederland staat in 2025 wereldwijd op de tweede plaats in quantumwetenschap, volgens een onderzoek van Quantum Delta. Private investeringen in Nederlandse quantumbedrijven groeiden in vijf jaar van tien naar 160 miljoen euro. Het aantal startups steeg naar 29 en het aantal banen naar 735, waarvan circa vierhonderd in Delft. Ook het aantal patenten nam toe, van elf in 2020 naar zestig in 2025. De onderzoekers benadrukken dat vervolgfinanciering na 2028 noodzakelijk is om de internationale voorsprong te behouden. Als voorbeelden van toepassingen noemen ze een quantumveilige verbinding in de Rotterdamse haven en quantumsensoren in de zorg. Veeam neemt Securiti AI over voor 1,7 miljard dollar Het Utrechtse Veeam Software neemt het Amerikaanse Securiti AI over voor 1,7 miljard dollar. Securiti AI is gespecialiseerd in data security posture management, privacy en governance. De overname moet leiden tot één centraal datacommandocentrum waarin dataresilience en -beveiliging worden gecombineerd, aldus de nieuwe moeder. Daarmee kunnen organisaties hun volledige data-omgeving beheren, beveiligen en herstellen, en data betrouwbaar inzetten voor ai-toepassingen. De deal volgt op de toenemende druk rond databeveiliging en de hoge uitval van ai-projecten door dataproblemen. De ceo van de aanwinst wordt president security and ai bij de moeder. Heeft m&a-golf van datacenters de top bereikt? De weerstand tegen de aangekondigde overname van Core Scientific door ai-cloudprovider CoreWeave voor negen miljard dollar toont mogelijk aan dat de fusie- en overnamegolf (mergers & acquisitions; m&a) in de datacentersector zijn hoogtepunt heeft bereikt, zo stelt Networkworld. Proxy-adviseur ISS riep aandeelhouders van Core Scientific op om tegen te stemmen en stelde dat het proces te snel en zonder bescherming tegen koersvolatiliteit verliep. Grootaandeelhouder Two Seas Capital onderschreef dit en wees erop dat waarderingen in de sector sterk zijn gestegen, terwijl Core Scientific door de koppeling aan CoreWeaves volatiele aandelen juist achterblijft. Analisten zouden de deal zien als signaal dat de markt oververhit is en verdere consolidatie risicovol wordt. HP Benelux biedt partners CO2-transparantie HP Benelux maakt bekend dat het nu mogelijk is voor channelpartners om per product direct gedetailleerde CO2-gegevens te integreren in productpagina’s via contentplatforms als Icecat en 1WorldSync. De data omvatten emissies uit productie, transport, energieverbruik, verbruiksmaterialen en end-of-life-verwerking. Dit moet partners helpen om transparanter en overtuigender te opereren bij aanbestedingen en commerciële trajecten. De stap bouwt voort op het eigen Amplify Impact-programma, dat wereldwijd meer dan vierduizendvijfhonderd partners ondersteunt. Uit recente cijfers blijkt dat iets meer dan zeventig procent van de deelnemers het succes bij duurzaamheidsdeals zag stijgen en vijftig procent nieuwe klanten aantrok, zo concludeert het bedrijf. Fal.ai gewaardeerd op meer dan vier miljard dollar De Amerikaanse startup Fal.ai, die infrastructuur voor multimodale ai-modellen aanbiedt, heeft circa 250 miljoen dollar opgehaald bij een waardering van meer dan vier miljard dollar, zo meldt TechCrunch. De ronde volgt kort na een Series C van 125 miljoen dollar bij een waardering van 1,5 miljard dollar. De omzet van Fal steeg in een jaar van tien miljoen dollar naar 95 miljoen dollar, terwijl het aantal ontwikkelaars op het platform groeide van een half miljoen naar meer dan twee miljoen. Fal biedt toegang tot ruim zeshonderd modellen voor beeld, video, audio en 3d, en wordt ondersteund door duizenden Nvidia H100- en H200-gpu’s.

De grootschalige storing bij AWS laat mogelijk zien hoe kwetsbaar systemen zijn als ervaren personeel verdwijnt. Makkelijk vermijdbare fouten worden te makkelijk gemaakt. Probleemopsporing duurt te lang. Wat betekent het verlies van tribal knowledge? Maandag viel een groot deel van het internet stil toen AWS werd getroffen door een DNS-probleem rond DynamoDB. Banken, sociale media, gamingplatforms en zelfs Amazon zelf werden geraakt. De outage, een DNS‑meltdown in US‑EAST‑1, kwam doordat een set interne resolvers een verkeerde config push kreeg, waardoor service discovery en interne api‑calls massaal time‑outs gaven. Het probleem werd uiteindelijk hersteld door de misconfiguratie te reverten, de resolver‑clusters geforceerd te herstarten en de dependency‑chains opnieuw te laten convergeren, waarna de control‑plane en klantworkloads weer stabiel kwamen. Dat hele traject duurde ‘maar’ een paar uur. Volgens The Register ligt het echte probleem echter dieper. Het heeft alles te maken met het verloop onder werknemers. ‘Wanneer je beste engineers definitief uitloggen, moet je niet verbaasd zijn als de cloud vergeet hoe DNS werkt,’ aldus Corey Quinn, die er columnist is. Wat volgens hem vooral opvalt, is de traagheid waarmee AWS de kern van het probleem wist te identificeren. Het duurde 75 minuten voordat men van vage foutmeldingen naar een concrete diagnose ging, ‘om van ‘er gaat iets mis’ tot ‘we hebben het teruggebracht tot één service-endpoint, maar onderzoeken nog verder’ te komen.’ Het Health Dashboard bleef gedurende die periode, dat iedereen wilde weten waarom er niks werkte, braaf melden dat alles in orde was. Wegtrekkende kennis als achilleshiel De storing is echter meer dan alleen een technisch incident. Quinn noemt het een symptoom van een dieper probleem. ‘Waar zijn de senior AWS-engineers gebleven die dit eerder hebben meegemaakt? Het antwoord is steeds vaker dat ze het gebouw hebben verlaten.’ Met hun vertrek verdwijnt decennialange ervaring en hun ‘tribal knowledge’ die cruciaal is om obscure storingspatronen snel te herkennen. ‘De storing benadrukt hoe Amazon decennia aan moeizaam opgebouwde institutionele kennis is kwijtgeraakt doordat senior engineers het bedrijf hebben verlaten, waardoor er minder mensen overblijven die weten hoe ze dit soort problemen snel kunnen oplossen.’ Amazon heeft sinds 2022 meer dan 27.000 medewerkers laten gaan. De columnist verwijst naar interne documenten die wijzen op een ‘regretted attrition’ van 69 tot 81 procent: ‘Mensen die vertrekken van wie we wilden dat ze bleven.’ In combinatie met reorganisaties en een strikte return to office-strategie lijkt dit de operationele slagkracht van AWS verder te ondermijnen. Verliest de cloud geheugen? ‘Dit gaat niet over oude technologie. Het gaat erom dat de mensen die het onderhouden nieuw zijn,’ concludeert hij. De storing bij AWS laat zien dat niet de infrastructuur zelf, maar het verlies van ervaren mensen de grootste kwetsbaarheid vormt. Volgens hem is de vraag is niet óf, maar wanneer de volgende storing zich aandient: elke onderbezette ploeg zal onvermijdelijk over een edge case struikelen. Zonder herstel van kennis en ervaring binnen de teams dreigt AWS een vicieuze cirkel van incidenten en herstelacties in te gaan, waarbij elke uitval de afhankelijkheid van een steeds dunner bezet engineeringkorps verder blootlegt, concludeert hij. Uiteraard is Amazon niet de enige met tribal knowledge en ook niet de enige die ernstige problemen ondervond door het verlies daaraan. Alleen wordt dat maar zelden toegegeven: een storing, bug, of programmeerfout is een veel betere kapstok om problemen aan op te hangen. Als we goed zoeken, zijn ze te vinden. De wereldwijde it-storing van British Airways in 2017 bijvoorbeeld, die het bedrijf zo’n honderd miljoen euro aan schadevergoedingen kostte, werd door Britse vakbonden geweten aan de beslissing een jaar ervoor om zo’n tweehonderd ‘toegewijde en loyale it-medewerkers te ontslaan en hun werk te outsourcen’ naar het buitenland. Kent u nog andere voorbeelden?

Nederland blijft samen met China toewerken naar een constructieve oplossing voor de problemen die zijn ontstaan rond de Nijmeegse chipfabrikant Nexperia. Dit bleek dinsdagmiddag na een telefoongesprek tussen minister Vincent Karremans (Economische Zaken) en diens ambtsgenoot Wang Wentao. Afgesproken is met elkaar in contact te blijven. Gewerkt wordt aan een oplossing die de belangen dient van het bedrijf zelf, de Europese afnemers van Nexperia-chips die hun voorraden snel zien opdrogen en de Chinese eigenaar. Gelet op het vertrouwelijke karakter van het gesprek onthoudt minister Karremans zich van verdere mededelingen. Want de zaak ligt zeer gevoelig en kent tal van complicaties. Ook dreigt escalatie. Op ambtelijk niveau proberen beide partijen de wrijvingen weg te masseren. VOC-mentaliteit Karremans en Wang Wentao hadden veel aan elkaar uit te leggen. Nederland werd eerder vanuit China beschuldigd van economisch banditisme, toen het ministerie de macht over Nexperia naar zich toe trok. Ook klonk de term ‘VOC-mentaliteit’. Vervolgens legde de regering in Beijing het Chinees-Nederlandse Nexperia export-controlemaatregelen op, waardoor in China geproduceerde halffabricaten en componenten niet meer naar Nederland mogen komen. De fabriek in Nijmegen kan daardoor leveringscontracten met klanten zoals de Duitse auto-industrie niet of nauwelijks meer nakomen. Leegtrekken De Chinese maatregel was weer een reactie op het ingrijpen van de Nederlandse regering. Karremans behoudt zich het recht voor beslissingen die de economische veiligheid van Nederland in gevaar brengen, tegen te houden of terug te draaien. Directe aanleiding was het feit dat de Chinese eigenaar van Nexperia, Zhang Xuezheng, druk bezig was om de vestiging in Nijmegen leeg te trekken. Om die reden spanden Nederlandse en Duitse managers van Nexperia Europa een zaak bij de Ondernemingskamer aan tegen CEO Zhang Xuezheng. De Amsterdamse rechter onthief de Chinese ceo tijdelijk uit diens functie. Het beheer over nagenoeg alle aandelen die deze zakenman via zijn bedrijf Wingtech aanhield, werd aan een derde partij overgedragen. Samenspannen China denkt dat regering en Ondernemingskamer hierbij samen spanden, maar in Nederland zijn rechters onafhankelijk. Ook ziet Beijing een verband tussen de actie van Karremans en de exportbeperkingen die de VS aan Nexperia oplegde. Maar de minister zei in het tv-programma Buitenhof dat het toeval was dat beide maatregelen op dezelfde dag van kracht werden. Hij ontkent onder één hoedje te spelen met de VS. Volgens voormalig ambassadeur Ed Kronenburg had Karremans voordat hij maatregelen nam, van tevoren met de Chinese autoriteiten overleg moeten voeren. Kronenburg wijst erop dat met de maatregel ook de vestiging van Nexperia in China onder ministerieel toezicht komt. Tegenzet Behalve de Chinese autoriteiten heeft nu ook het Chinese management van Nexperia, met eigenaar Zhang Xuezheng op de achtergrond, een tegenzet gedaan. Het FD meldde dat werknemers van Nexperia China een brief hadden ontvangen waarin Chinese managers de zeggenschap over het bedrijf claimen. Medewerkers werd te verstaan gegeven dat ze instructies van ‘buitenaf’ dienen te negeren. Voor werknemers van Nexperia dat in meerdere landen vestigingen heeft, wordt het met de dag onduidelijker wie het nu bij Nexperia voor het zeggen heeft. De hiërarchische verhoudingen zijn door elkaar geschud, wat de dagelijkse operaties er niet makkelijker op zullen maken. Florence Krol, bestuurder Metaalbond FNV, zegt overigens nog geen signalen van de werkvloer in Nijmegen te hebben ontvangen over extra onrust onder het personeel.

Interview | Hester Borm (D66) Digitale autonomie, regie over eigen data, soevereiniteit en verantwoorde ai van Europese makelij. D66 combineert deze speerpunten in het verkiezingsprogramma met het geven van ruim baan aan innovatieve starters en scale-ups in software. Daarmee onderscheidt de partij zich van het verwante Volt en GroenLinks-PvdA. Opzet is de techsector handvaten te geven om zo een snellere groei in Europa mogelijk maken. Hester Borm, de ‘hoogst genoteerde’ digitale specialist op de kieslijst (nummer 34) van D66, weet als onderneemster waar startende techbedrijven behoefte aan hebben. Ze is medeoprichter en chief product officer van Aira, een ai-gedreven recruitmentplaform. Vanuit Chili is haar b2b-software-as-a-service actief in het merendeel van Latijns-Amerika. De nadruk ligt op automatisering van werving en selectie. Hester Borm. Als vrouw van de praktijk vindt Borm dat de Europese technologische onafhankelijkheid een duwtje kan gebruiken. D66 zet vol in op innovatie. De partij wil dat Nederland koploper wordt als land op het gebied van digitale zaken en een voedingsbodem creëren voor de economie van de toekomst. Een onderdeel hiervan kan het zogenoemde 28ste regime zijn. Hiermee kunnen ai-bedrijven onder een geharmoniseerd Europees stelsel opereren, zonder de nationale regels te  vervangen. Volgens Borm scheelt zo’n pan-Europese rechtsvorm voor bedrijven in alle 27 EU-landen veel tijd. Ondernemers kunnen zo beter hun bedrijf uitbouwen in plaats van allerlei zaken te regelen die voortkomen uit onderlinge verschillen in wet- en regelgeving. Nationale barrières vormen nu nog te vaak voor onnodige drempels voor innovatie. Halfgeleiderindustrie D66 zet ook vol in op een krachtige nationale en Europese ict-sector. De halfgeleiderindustrie is nog extra te versterken, bijvoorbeeld door de productie van computerchips op te voeren. D66 gaat zich ook hard maken voor een Digitale Dienst bij de Rijksoverheid. Nu zijn alle departementen zelf verantwoordelijk voor de manier waarop ze digitalisering organiseren. Dat is inefficiënt, stelt Borm. Door hier één orgaan voor aan te wijzen, kan de overheid sneller leren, best practices ontwikkelen en opschalen. Stapsgewijs dient er op den duur een centrale dienst te komen onder een eenhoofdige leiding met een gezamenlijke aanpak. De it van de Belastingdienst zou daar onder kunnen vallen, evenals bijvoorbeeld Logius en SSC-ICT. Bij het inkoopbeleid kunnen deze diensten gezamenlijk optrekken. D66 hangt het principe aan van ‘opensource, tenzij’. Alleen als software onvoldoende voldoet aan bepaalde functie-eisen is daarvan af te wijkenn. Borm ziet ook graag dat dat zo’n centrale Digitale Dienst gebruikmaakt van EuroStack, nu nog een industrieel beleidsplan maar straks Europa’s digitale infrastructuur. Het D66-verkiezingsprogramma staat voor democratische grip Daar past ook MijnBureau bij, een persoonlijk digitaal dashboard voor burgers. Die krijgen inzage in welke overheidsdiensten iemands data gebruiken, met de mogelijkheid om instellingen te beheren, zoals toestemming, correcties of bezwaar. D66 introduceert verder het Baas-over-eigen-bitsprincipe. Burgers krijgen zelf de regie over hun online-leven. Dat geldt ook voor de EU. ‘We moeten digitaal onafhankelijk worden, bijvoorbeeld in cloudinfrastructuur, apps en algoritmes.’ D66 wil een bewindspersoon voor Digitale zaken, waaronder technologie en innovatie, met een eigen begroting en een duidelijke regierol over de digitale infrastructuur en maatschappelijke innovatiedoelen. Die minister moet zorgen dat publieke sectoren minder afhankelijk worden van Amerikaanse en Chinese techbedrijven. Onder leiding van deze minister zet de overheid de toon bij aanbestedingen en contract-eisen van ict, vooral in belangrijke publieke sectoren. Die bewindspersoon moet een eigen mandaat en budget krijgen. Technologische vooruitgang in de samenleving staat daarbij voorop. Van deze minister worden een brede kijk en ook een langetermijnvisie verwacht. Het D66-verkiezingsprogramma staat voor democratische grip en onafhankelijke controle op het digitale bestaan. Digitale autonomie is daarvoor cruciaal. Waar die autonomie nog niet bestaat, moeten sterke toezichthouders haar beschermen tegen de schadelijke effecten van de verdienmodellen van grote techbedrijven. DFA Ook is D66 vurig voorstander van de Digital Fairness Act (DFA), een aankomend wetsvoorstel van de Europese Commissie dat consumenten moet beschermen tegen manipulatieve digitale praktijken. Zo gaan ethische kaders verslavend design en misleidende interfaces tegen. Verder pleit Borm voor een ai-gezant, een functionaris die de samenwerking met andere landen en organisaties bevordert rond ai-regulering, standaarden en ethiek. Ook beleidscoördinatie, stimulering van innovatie en bewaking van waarden liggen op het bord van deze persoon. Borm denkt een ai-gezant een strategische, diplomatieke en inhoudelijke rol toe. ‘Noem het een digitale ambassadeur voor verantwoorde ai.’ D66 wil dat Nederland koploper wordt in Europa op het gebied van waardengedreven en verantwoorde ai, met democratische grip en onafhankelijke controle. Amsterdam zou een Europese ai-hub moeten worden. D66 wenst ook een andere aanpak van monopolies door een verschuiving van de bewijslast. Techbedrijven zullen zelf moeten aantonen dat ze geen monopoliegedrag vertonen en geen misbruik maken van marktposities met slechts een handjevol aanbieders. De handhaving wordt strenger. Leveranciers die keer op keer in de fout gaan, worden uitgesloten van aanbesteding. Volgens D66 moet iedereen het auteursrecht krijgen over het eigen gezicht, lichaam en de eigen stem. Techbedrijven worden verplicht om nepbeelden binnen 24 uur te verwijderen. Sterker, sociale-mediaplatforms moeten meer doen om online-haatberichten te verwijderen. Iedereen moet zich bovendien veilig kunnen uitspreken, ook online. En dan het probleem dat digitale technologie steeds meer kennis en inzicht vereist, wil de Tweede Kamer zijn controlerende taak goed kunnen uitvoeren? Borm: ‘Bij uitbreiding van het aantal Kamerleden naar 260 personen kunnen er meer digitale specialisten komen. Dan krijgt dit onderwerp de aandacht die het verdient.’

Ziggo Zakelijk introduceert 2,2 Gbit/s internetsnelheid voor ondernemers. Ziggo claimt de grootste provider van 2 Gbit/s in het land te zijn die deze snelheid massaal beschikbaar stelt. In een tijd waarin digitalisering een belangrijke rol speelt in zakelijke groei en succes, stellen ondernemers steeds hogere eisen aan internetverbindingen, stelt Ziggo. ‘Of het nu gaat om werken in de cloud, online-beveiliging, of ai-ontwikkelingen: een stabiele en betrouwbare connectie is essentieel. Een connectie die een ondernemer kan bijbenen niet alleen in de hedendaagse taken, maar ook in de toekomstplannen’, aldus het telecombedrijf. Volgens het telecombedrijf betekent dit een belangrijke stap vooruit voor de 2,2 miljoen zzp’ers en bedrijven in Nederland. De introductie van 2,2 Gbit/s voor ondernemend Nederland valt samen met de grootschalige uitrol van 2 Gbit/s, waarmee Ziggo claimt in één klap ruim zeven miljoen huishoudens in Nederland toegang te bieden tot sneller internet. Eerder kondigde VodafoneZiggo al aan in 2026 te komen met internetproducten met snelheden van 4 Gbit/s en 8 Gbit/s.   Het concern wijst op zijn gecombineerde glasvezel-kabel-technologie waarmee het kan opschalen en een brede dekking kan realiseren zonder ingrijpende graafwerkzaamheden. Met de komende upgrade naar de kabelinternetstandaard Docsis 4.0 wordt het netwerk geschikt gemaakt voor snelheden tot 10 Gbit/s. Ziggo werkt in dit kader samen met Delta Fiber om in de tweede helft van 2026 internet en televisie bereikbaar te stellen in gebieden waar het bedrijf tot nu toe geen eigen netwerk heeft.

In dit nieuwsoverzicht: Nederland op zesde plek van meeste cyberaanvallen door Rusland, AFM en DNB waarschuwen voor digitale afhankelijkheid, Xperity sluit zich aan bij Fellowmind, AP en KNLTB beëindigen zaak rond boete en IT-schaarste bedreigt energietransitie. Nederland op zesde plek van meeste cyberaanvallen door Rusland Phishing-resistente multifactor-authenticatie blokkeert meer dan 99 procent van de malafide inlogpogingen, zo meldt de nieuwste editie van Microsofts Digital Defense Report. Verder start 28 procent van de cyberaanvallen met phishing. Meer dan de helft van de aanvallen heeft een financieel motief. Russische statelijke actoren veroorzaken veel van deze ellende en blijven Oekraïne en Navo-landen intensief aanvallen. Nederland staat op een gedeelde zesde plaats van een overzicht van meest door Rusland digitaal gehackte landen, de VS staat op één. Het rapport benadrukt verder dat ai zowel een cruciaal verdedigingsmiddel als een doelwit is. Cyberaanvallers gebruiken generatieve ai voor social engineering, kwetsbaarhedenscans en real-time-ontwijking van beveiliging. Tegelijk worden ai-systemen zelf aangevallen via prompt injection en data poisoning. AFM en DNB waarschuwen voor digitale afhankelijkheid De Autoriteit Financiële Markten (AFM) en De Nederlandsche Bank (DNB) signaleren toenemende systeemrisico’s door de afhankelijkheid van een klein aantal niet-Europese it-leveranciers, aldus hun recente rapport Digitale afhankelijkheid in de financiële sector. Financiële instellingen besteden steeds meer kritieke processen uit aan clouddiensten, softwareleveranciers en aanbieders van ai-modellen. Hierdoor ontstaan concentratierisico’s: storingen bij of cyberaanvallen op één leverancier kunnen grote delen van de sector raken. In het huidige geopolitieke klimaat kan deze afhankelijkheid ook worden misbruikt als drukmiddel. De toezichthouders roepen instellingen op zich voor te bereiden op disruptieve scenario’s en pleiten voor Europese digitale autonomie en investeringen. Xperity sluit zich aan bij Fellowmind Het Amersfoortse Xperity, specialist in Microsoft Dynamics 365 crm, sluit zich aan bij Fellowmind. Daarmee versterkt deze specialist in customer relationship management (crm: klantrelatiebeheer)-software van Microsoft, zijn positie in de maakindustrie, zakelijke dienstverlening en zorg. Xperity, opgericht in 2016, blijft voorlopig onder eigen naam actief vanuit Utrecht en Den Bosch. Het bedrijf werkt voor klanten als Nikon, Primera en CleanLease. Fellowmind is actief in Nederland, Denemarken, Finland, Polen en Zweden, telt meer dan tweeduizend medewerkers en behaalde in 2023 een omzet van ruim driehonderd miljoen euro. De overname past in de internationale groeistrategie van Fellowmind en vergroot de crm-expertise binnen de groep, aldus de twee. AP en KNLTB beëindigen zaak rond boete De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) en de Koninklijke Nederlandse Lawn Tennis Bond (KNLTB) hebben hun juridische procedure beëindigd na een arrest van het Hof van Justitie in 2024, zo meldt de AP. De KNLTB erkent dat het verstrekken van persoonsgegevens aan commerciële partners in 2018 onjuist was. De AP legde in 2019 een boete van 525.000 euro op, maar verlaagt dit bedrag nu tot 250.000 euro, verminderd met de kosten van een gezamenlijke voorlichtingscampagne over privacy. Het Hof oordeelde dat een commercieel belang onder voorwaarden een gerechtvaardigd belang kan zijn, maar dat organisaties altijd de noodzaak en proportionaliteit moeten aantonen en transparant moeten zijn richting betrokkenen. It-schaarste bedreigt energietransitie Het Nederlandse elektriciteitsnet is overbelast: ruim veertienduizend bedrijven wachten op een aansluiting, volgens NOS. Netbeheerders zoeken oplossingen met ai, zoals in het AI for Energy Grids Lab van Alliander en TU Delft. Maar de energietransitie stuit op een tekort aan it-specialisten, zo constateert it-personeelsbemiddelaar IQ Staffing. Data-analyse, softwareontwikkeling, cybersecurity en ot-beveiliging zijn cruciaal voor slimme netwerken en datagedreven netbeheer. De energietransitie is in essentie een it-transitie, aldus de recruiter. De vraag naar security engineers, data scientists en specialisten in energie-it-systemen groeit snel. Omdat veel bedrijven Nederlandstalig werken, is internationaal talent lastig inzetbaar. Overheid, onderwijs en bedrijfsleven moeten structureel samenwerken om voldoende gekwalificeerd it-personeel op te leiden, aldus directeur Kevin Thomassen van IQ Staffing.

Een grootschalige storing bij AWS heeft wereldwijd impact op digitale diensten. Bedrijven en consumenten ondervinden enorme hinder doordat applicaties en infrastructuur niet beschikbaar zijn. In Nederland zijn er ook problemen, onder andere met DigiD en de Belastingdienst. De oorzaak wordt nog onderzocht door Amazon. Amazon Web Services (AWS) ligt eruit. De storing begon in de vroege ochtend in de VS en trof direct een breed scala aan platforms. Canva, Duolingo, Fortnite, Roblox, Signal, Snapchat, Tripadvisor, de lijst gaat door. Ook Amazon zelf en Alexa-apparaten functioneerden niet naar behoren. Volgens Amazon’s statuspagina onderzoekt het bedrijf ‘increased error rates and latencies for multiple AWS services in the US-EAST-1 Region.’ ‘Perplexity is down right now,’ bevestigde Aravind Srinivas, ceo van Perplexity, op X volgens MSN. De massale problemen laten zien wat de concentratierisico’s zijn die ontstaan door de afhankelijkheid van een beperkt aantal hyperscalers. Wanneer een kernregio van AWS uitvalt, heeft dat direct gevolgen voor duizenden bedrijven die hun workloads in deze infrastructuur draaien. Nederlandse overheid ook geraakt Naast de directe impact op consumentenapps zijn ook zakelijke toepassingen geraakt. Zo zouden er problemen zijn met Amazon DynamoDB en Elastic Compute Cloud, belangrijke bouwstenen voor talloze saas-oplossingen. Downdetector meldt via diens Nederlandse tak ook talloze meldingen, waaronder overheidsplatforms zoals de Belastingsdienst en DigiD, KPN en banken als ABN Amor, ING en Rabobank. Hoewel AWS nog geen definitieve oorzaak heeft genoemd, zal de complexiteit van grootschalige cloudinfrastructuur ongetwijfeld een rol hebben gespeel. Zo kan een simpele fout in netwerkconfiguratie of identity- en accessmanagement al snel leiden tot kettingreacties. Voor organisaties die sterk leunen op één regio of provider, zijn de gevolgen dan direct voelbaar. De storing bevestigt maar weer eens dat afhankelijkheid van de cloud niet alleen maar operationele voordelen biedt.

De ingreep die het kabinet en de Ondernemingskamer doen bij chipfabrikant Nexperia, neerkomend op een ondercuratelestelling van de Chinese eigenaar/topman Zhang Xuezheng (bijnaam Wing), kan vergaande consequenties hebben. Dat stelt de denktank Clingendael, die zich richt op internationale politiek, diplomatie en veiligheid.  Escalatie, uitlopend in een regelrecht conflict tussen Nederland en China, is moeilijk te vermijden. De wraak van China zal bepaald niet mals zijn als het een beetje tegenzit. In het ergste geval dreigen ook andere bedrijven uit de Nederlandse chipsector en mogelijk zelfs Europese spelers de dupe te worden van Chinese vergeldingsmaatregelen. Alexandre Ferreira Gomes, onderzoeker bij de denktank Clingendael, is bepaald niet gerust op de tegenacties die vanuit Beijing zijn te verwachten. Gespecialiseerd als hij is in geopolitiek en de tech-industrie, volgt hij de ontwikkelingen rond Nexperia op de voet. Volgens hem kunnen eventuele Chinese vergeldingsmaatregelen onvoorspelbaar of buitensporig zijn. Tegenmaatregel De eerste tegenmaatregel van China kwam snel tot stand. Opvallend is dat, vrijwel direct nadat Nexperia-topman Zhang Xuezheng tijdelijk uit zijn functie werd gezet, de Chinese regering export-controlemaatregelen oplegde. De honderd miljard halfgeleiders die Nexperia in Europa produceert, worden in Azië geassembleerd. Die assemblage gebeurt voor de helft in China. De daar geproduceerde halffabricaten en volledig afgewerkte componenten mogen nu niet meer naar Europa. Daar zijn de auto- en defensie-industrie alsmede de sector consumentenelektronica gretige afnemers. Deze componenten zijn technisch niet heel bijzonder, maar bij schaarste zitten met name de Duitse autofabrikanten flink in de knel. Chinese staat Het feit dat de regering in Beijing zo snel een verbod uitvaardigde, duidt op nauwe banden met de Chinese Staat. Het toont dat de Chinese vestigingen van Nexperia en andere belangen van Zhang Xuezheng semi-staatsbedrijven zijn of dezelfde behandeling krijgen. Ferreira Gomes knikt bevestigend als we hem die stelling voorleggen. En met deze maatregel is de kous mogelijk niet af. Verdere escalatie kan volgens hem leiden tot spillover-effecten naar andere bedrijven in de Europese chipsector. Het ministerie van Economische Zaken in Den Haag probeert via onderhandelingen Beijing te bewegen tot intrekking van het exportverbod. Ferreira Gomes: ‘Maar het resultaat daarvan hangt vooral af van de vraag of Nederland en China snel overeenstemming bereiken over de definitie van de gerezen problemen. En dat kan wel eens lastig worden.’ De Chinese regering en Zhang Xuezhengs bedrijf Wingtech als eigenaar van Nexperia spelen de kaart van discriminatie. Wingtech spreekt van buitensporig ingrijpen onder het voorwendsel van nationale veiligheid. Volgens dit bedrijf zijn de Nederlandse maatregelen gedreven door geopolitieke vooringenomenheid. De in Brussel gevestigde Chinese handels-belangenorganisatie CCCEU verwijt Nederland ‘economisch banditisme’. Het ingrijpen bij Nexperia kan impact hebben op andere techbedrijven met buitenlandse aandeelhouders Nederland daarentegen beargumenteert de maatregelen met een beroep op de economische veiligheid. Wing zou het voortbestaan van Nexperia in Europa in gevaar brengen. Volgens de Ondernemingskamer handelde hij roekeloos door Nexperia voor tweehonderd miljoen dollar aan wafers te bestellen terwijl er maar voor zeventig à tachtig miljoen dollar nodig was. Daarmee vulde hij gaten bij een ander chipbedrijf (WSS) waarvan hij eigenaar was; transacties die de Nederlandse en Duitse managers van Nexperia reden gaven om naar de Ondernemingskamer te stappen. Volgens Ferreira Gomes lijkt het erop dat er acuut meer onheil aan kwam, want de rechtbank nam ongebruikelijk snel een besluit. Er was Het ingrijpen bij Nexperia kan impact hebben op andere techbedrijven met buitenlandse aandeelhoudersgeen tijd om ‘opperbaas’ Zhang Xuezheng te horen. Gelet op de zware beschuldigingen (wanbeleid) aan diens adres had dat wel voor de hand gelegen. Ferreira Gomes: ‘Het ingrijpen bij Nexperia kan impact hebben op andere techbedrijven met buitenlandse aandeelhouders. Het feit dat de Nederlandse regering bereid was tot een interventie, zal niet onopgemerkt blijven. Afnemers zullen niet alleen Nexperia maar ook andere bedrijven met een gebrekkige governance-structuur als een verhoogd risico gaan zien. Bij de keuze van leveranciers gaat dit meer en meer een rol spelen, evenals geopolitieke aspecten. Betrouwbaarheid van levering wordt belangrijker.  Koude Oorlog Het ingrijpen van minister Vincent Karremans (Economische Zaken) is om meerdere redenen opmerkelijk. Enkele jaren geleden ging niemand ervanuit dat Nederland in de leiding van een bedrijf zou ingrijpen. De wet die dit mogelijk maakt, stamt uit 1952, in het midden van de Koude Oorlog. Wie had gedacht dat de Wet beschikbaarheid goederen (Wbg) als instrument voor economische bescherming pas na 73 jaar van stal zou worden gehaald. En dat bij een chipfabrikant. Kennelijk bestaat daar nu de politieke wil voor. Overheden binnen de EU zijn in korte tijd veel strategischer gaan aankijken tegen techbedrijven als Nexperia. Bij chipmachinefabrikant ASML was dat mede onder druk van de Verenigde Staten al langer het geval. Zonder de unieke technologie van dit bedrijf uit Veldhoven had de (tech)wereld er nu anders uitgezien. Ook het Taiwanese TSMC, ’s werelds grootste ‘chip foundry’, speelt een sleutelrol. Maar Nexperia maakt geen bijzonder geavanceerde chips, al speelt het bedrijf een belangrijke rol als leverancier van vooral de Duitse auto-industrie. De affaire rond Nexperia is wel complex van karakter. Testcase Het bedrijf is een afsplitsing van NXP, dat zelf weer voortkomt uit Philips Semiconductor. In 2017 kwam Nexperia na de overname door investeerders in Chinese handen. Een paar jaar later kocht WingTech het bedrijf. Eerder dit jaar zetten de Verenigde Staten WingTech op de lijst van merendeels Chinese bedrijven, waar Amerikaanse bedrijven alleen met een vergunning technologie mogen verkopen. Sinds kort valt ook Nexperia als dochter van WingTech onder die restricties. Aan het besluit van minister Karremans ging al twee jaar vooraf aan spanningen tussen Economische Zaken en de Chinese eigenaar van Nexperia. Ook binnen Nexperia rommelde het al langer. Volgens Ferreira Gomes is het dan ook hoopvol dat dat een aantal leden van de board naar de Ondernemingskamer stapten uit onvrede met hun ceo. Ze probeerden een eind te maken aan de belangenverstrengelingen van Zhang Xuezheng. Met als gevolg dat de man werd geschorst. Nederland en eigenlijk heel Europa hebben baat bij een politieke oplossing.  Hoe deze affaire zich verder ontwikkelt, kan een belangrijke testcase zijn. Zeker nu het geschil zich niet tussen grootmachten afspeelt, maar tussen de wereldmacht China en een klein land als Nederland. Ferreira Gomes besluit het interview met een korte reflectie die losstaat van de Nexperia-case. Het geopolitieke spel kan zich snel verder ontaarden. ‘We zijn niet ver af van een situatie waarbij China bedrijven die met de VS zaken doen, de toegang tot de Chinese markt beperkt. De regering in Beijing kan dwangmiddelen inzetten die de leveringsketens op techgebied drastisch veranderen.’ Geen prettig vooruitzicht, maar een scenario waar we wel degelijk rekening mee moeten houden. Geschorste Nexperia-topman heeft strafbladDe bewijzen stapelen zich op dat het buitenspel zetten van Nexperia-topman Zhang Xuezheng, alias Wing, bij zijn eigen bedrijf in Nijmegen waarschijnlijk niets te maken heeft met geopolitiek. Het verweer van Wing dat hij het slachtoffer is geworden van discriminatie, wordt ontkracht door onderzoek van NRC. Volgens deze krant heeft Wing zich schuldig gemaakt aan een reeks ernstige overtredingen en bestuurlijke misstappen, zowel in China als bij Nexperia in Nederland.Uit de documentatie van de beurs van Shanghai komt een beeld naar voren dat past bij de bevinding van de Amsterdamse Ondernemingskamer dat de Chinese zakenman Nexperia-gelden misbruikte om zijn andere bedrijf WingSkySemi te ondersteunen via loze opdrachten van 120 miljoen dollar. Wings strafrechtelijk verleden begon al vroeg. In 2005 werd hij veroordeeld tot zeventien maanden cel wegens het stelen van bedrijfsgeheimen van de telecomleverancier ZTE, zijn vorige werkgever. Daarna maakte hij zich vooral schuldig aan financiële en beursgerelateerde overtredingen. Op de beurs van Shanghai regende het boetes. Toezichthouder CSRC betrapte hem meermalen op misleiding en koersmanipulatie. Verder verzweeg hij samenwerking met andere aandeelhouders bij Wingtech, waardoor hij jarenlang de controle over deze eigenaar van Nexperia camoufleerde.Zhang Xuezheng gaf ook onjuiste informatie in jaarverslagen over aandeelhoudersstructuur, wat volgens beursregels een openbaar bod had moeten triggeren. Afgelopen maart kreeg hij weer een waarschuwing van de beurs wegens onregelmatigheden tijdens een overnamebod. Eerder was al aangetoond dat verschillende jaarverslagen van Wingtech ‘niet waarheidsgetrouw’ waren. Ook trof de beurswaakhond vertrouwelijke leningen binnen Wingtech aan met verhoogde rente, zonder transparantie richting aandeelhouders. De geschorste Nexperia-topman combineert al langere tijd bestuurlijke manipulatie en financiële schimmigheid, terwijl hij in China relatief mild werd behandeld. Tegen deze achtergrond is het niet verwonderlijk dat de Ondernemingskamer hem op non-actief zette. De vraag blijft waarom niemand bij de overname van Nexperia door Wingtech aan de bel trok over het weinig frisse zakelijk verleden van Zhang Xuezheng. Nexperia mag dan geen technisch zeer geavanceerde chips leveren, de auto-industrie is wel sterk afhankelijk van de Nijmeegse fabrikant voor de levering van deze elektronische bouwstenen.De vereniging van Europese autofabrikanten ACEA is diep bezorgd over een mogelijke zware verstoring van de productie. Een noodsituatie ontstaat wanneer China weigert de exportbeperkingen op te heffen van chips die als halffabrikaten weer naar Nijmegen terugkomen voor eindbewerking. Een snelle oplossing is geboden, stelt de ACEA in een persbericht. Want uitwijking naar andere leveranciers duurt verschillende maanden. Met de ‘just-in-time’-productiemethoden die in de auto-industrie gemeengoed zijn, is de voorraad snel op. Volgens ACEA hebben de autofabrikanten in het algemeen slechts luttele weken voorraad. Sigrid de Vries, directeur generaal van ACEA, noemt de situatie alarmerend. ‘We hebben echt behoefte aan snelle en pragmatische oplossingen van alle betrokken landen.’ Er werken zo’n 13,6 miljoen Europeanen in de auto-industrie.

BLOG – Veel middelgrote ondernemingen worstelen met hun visie op it. Het moet draaien, het mag niet te duur zijn en het liefst zo onzichtbaar mogelijk. In dat denken wordt it vaak herleid tot een kostenpost, een noodzakelijke randvoorwaarde om operationeel te blijven. Dat beeld is achterhaald. In een digitale economie waarin technologie het verschil maakt, kan it juist de groeimotor van een onderneming zijn. Alleen gebeurt dat niet vanzelf. Om die kracht te ontsluiten, is een helder masterplan en een concrete roadmap onmisbaar. Lappendeken Wanneer bedrijven ad hoc investeren in systemen of tools, lopen ze het risico dat hun it-omgeving een lappendeken wordt. Projecten volgen elkaar op zonder duidelijke samenhang, investeringen leveren maar beperkt rendement op en de organisatie boekt nauwelijks vooruitgang. Een masterplan biedt hier uitkomst: het fungeert als blauwdruk die de it-ambities verbindt met de bedrijfsstrategie. Daaruit vloeit een roadmap voort die richting geeft, prioriteiten bepaalt en een tijdlijn vastlegt. Dat leidt ertoe dat elke investering in it niet alleen vandaag nut heeft, maar ook bijdraagt aan de toekomst. Bovendien is er een duidelijke link naar de budgettering: de onderneming weet welke investeringen op welk moment voorzien moeten worden. Stabiel en veilig Een sterk masterplan maakt duidelijk dat it veel meer is dan onderhoud en support. Uiteraard blijft het essentieel om de hele it-omgeving stabiel en veilig te houden, maar dat mag niet het eindpunt zijn. Bedrijven die it uitsluitend gebruiken om ‘de lichten aan te houden’ verliezen terrein tegenover concurrenten die technologie wél inzetten om sneller te beslissen, processen te vernieuwen en klantrelaties te verdiepen. Moderne it-systemen zijn niet langer een randvoorwaarde, maar een ruggengraat voor groei. Denk aan geïntegreerde erp-platformen die silo’s doorbreken, data-analyse die beter inzicht biedt en cloud-oplossingen die schaalbaarheid mogelijk maken. Met de juiste roadmap wordt it niet enkel efficiënter, maar ook een strategische hefboom voor innovatie en concurrentievoordeel. Management De verschuiving van it als kostenpost naar it als groeimotor vraagt meer dan technologie alleen. Het management moet bereid zijn om it te zien als strategische investering in plaats van als uitgave die zo laag mogelijk gehouden moet worden. Medewerkers moeten begrijpen dat technologie hun werk niet bedreigt, maar verrijkt. Een masterplan en roadmap helpen om dat besef concreet te maken. Ze geven transparantie over de koers en maken zichtbaar hoe elk project bijdraagt aan de bedrijfsdoelstellingen. Zo groeit er vertrouwen in de weg die bewandeld wordt en ontstaat een cultuur waarin it gezien wordt als enabler van groei. Stap Digitale transformatie hoeft geen allesomvattend, intimiderend traject te zijn. Voor veel middelgrote ondernemingen werkt het juist beter om stap voor stap te evolueren. Een roadmap maakt die aanpak mogelijk. Door prioriteiten te stellen en duidelijke mijlpalen te definiëren, kan een bedrijf beginnen met bijvoorbeeld het integreren van data, daarna workflows digitaliseren en vervolgens klantprocessen stroomlijnen. Elke stap levert tastbare voordelen op, en tegelijkertijd blijft het geheel afgestemd op de strategische richting. Zo wordt it niet een verzameling losse projecten, maar een samenhangende motor die de onderneming vooruit stuwt. Safe Bedrijven die it blijven reduceren tot kostenpost, spelen op korte termijn misschien op safe, maar zetten hun toekomst op het spel. Wie it omarmt als groeimotor en investeert in een masterplan met een concrete roadmap, legt daarentegen de basis voor duurzame groei. Het is die combinatie van visie, structuur en planmatigheid die maakt dat technologie niet alleen de lichten aanhoudt, maar de hele onderneming in beweging zet. De toekomst behoort toe aan bedrijven die begrijpen dat it geen noodzakelijk kwaad is, maar de krachtbron die ambities mogelijk maakt. David Geuens, founder & strategic business architect Acompany

Enterprise resource planning (erp)-softwareleverancier Uniconta krijgt een nieuwe Europese groeipartner. De Duitse investeringsmaatschappij Bregal Unternehmerkapital (BU) neemt een meerderheidsbelang in het Deense bedrijf, inclusief de dochterbedrijven in Duitsland en Nederland. Oprichter Erik Damgaard, die eerder Axapta verkocht aan Microsoft, blijft aan als chief technology officer. Uniconta is sinds 2015 uitgegroeid tot een modern en flexibel erp-softwareplatform, gebouwd op Microsoft .NET-technologie. Het systeem biedt functionaliteit voor onder meer financiën, voorraadbeheer, productie, projecten en logistiek. Met zijn open architectuur, no-code-uitbreidbaarheid en lokale aanpassingen zegt het Deense bedrijf in te spelen op de groeiende behoefte aan wendbare cloudsoftware voor het mkb. ‘In Denemarken hebben we een uitstekende marktpositie opgebouwd’, legt Erik Damgaard uit. ‘Nu is het tijd om onze voetafdruk te vergroten in landen zoals Duitsland en Nederland, waar we al actief zijn met oplossingen die voldoen aan de lokale wetgeving. In BU heb ik de beste partner gevonden om onze groei in Duitsland en Nederland te versnellen, terwijl we ons momentum in de Deense markt behouden.’ BU stapt in omdat de investeerder in Uniconta een groot potentieel ziet om verouderde erp-systemen te vervangen en bedrijven in andere landen te helpen bij hun digitale transformatie.   Kansen voor cloudklimaat Oprichter en software-ondernemer Erik Damgaard is een grote naam in de erp-wereld en een bekendheid in zijn thuisland Denemarken. Nadat hij in 2002 Axapta en Navision verkocht aan Microsoft hing hij nog een tijdje bij het it-concern in Seattle rond. Om daarna met wisselend succes als investeerder op te treden. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan: in 2016 lanceerde hij Uniconta. Damgaaard zag toen al de kansen voor een cloudpakket liggen, met name voor kleinere en middelgrote bedrijven. In 2017 bezocht hij Nederland om gesprekken met potentiële partners aan te knopen. Dat leidde tot de oprichting van Uniconta Nederland in juni 2019 en er werden wederverkopers binnengehaald, waaronder DNA Services. Er zijn inmiddels zo’n 175 bedrijven die Uniconta als erp-systeem gebruiken en er is een groep van circa dertig accountants die de software gebruikt voor hun client accounting. In totaal worden er meer dan 750 administraties gevoerd in Nederland.

Digitale soevereiniteit spreekt niet vanzelf. Terwijl de VS alles op alles zetten om de grootste te worden en China zijn greep verstevigt via grondstoffen, blijft Europa vooral bekend als regelgever. Dat is te weinig, zo klonk het in Groningen op het event ‘Hoog tijd voor digitale soevereiniteit’. Waar het in de wereld van digitalisering en data vroeger draaide om bezit en winst, gaat het nu om geopolitieke strategie en macht. ‘De hele digitalisering is eigenlijk veranderd van het spelen van Monopoly naar Risk,’ omschreef tech-expert Kees Verhoeven de veranderde wereld tijdens zijn openingsspeech op het event ‘Hoog tijd voor digitale soevereiniteit’ van Samenwerking Noord in Groningen. Honderden vertegenwoordigers van het regionale bedrijfsleven, overheden en instellingen kwamen daar bijeen om aan gezamenlijke soevereiniteit te werken. De VS bouwen massaal datacenters en ai-modellen om de wereldwijde nummer één in de digitale wereld te worden en China concentreert zich op cruciale grondstoffen. Wat doet Europa? Dat schrijft regels, aldus voormalig mkb-voorman en ex-Tweede Kamerlid Verhoeven. Die regels zijn niet waardeloos, integendeel. Europese wetgeving wordt wereldwijd vaak gezien als de ‘gold standard’, maar volgens Verhoeven is dat niet genoeg. ‘De strategie van Europa is eigenlijk vooral reageren en reguleren’, en daarmee dreigt Europa te verworden tot een keuringsdienst van waren voor de digitalisering, terwijl anderen de echte macht naar zich toetrekken. Van voorsprong naar achterstand Dat steekt des te meer omdat Nederland ooit vooropliep. Verhoeven herinnerde aan 1988, toen ons land niet alleen Europees kampioen voetbal werd, maar ook een sleutelrol speelde in de opbouw van het internet. ‘In die begintijd van het internet had Nederland zelfs het allergrootste internetknooppunt ter wereld’, aldus Verhoeven. Voor hem hét bewijs dat we de kennis en infrastructuur hebben om weer leidend te worden. Die voorsprong is langzaam verdampt. Terwijl Amerikaanse en Chinese bedrijven miljarden investeren in schaal en snelheid, blijft Europa steken in overleg en voorzichtigheid. ‘Als het erop aankomt zijn wij echt even goed in staat om ai op een succesvolle manier te omarmen als de Verenigde Staten’, benadrukte Verhoeven. Maar zonder gezamenlijke investeringen en daadkracht blijft dat potentieel onbenut. De kloof die innovatie afremt Een van de grootste obstakels ziet Verhoeven in de kloof tussen technici en bestuurders. Experts waarschuwen al jaren voor afhankelijkheid en risico’s, maar hun signalen bereiken de besluitvorming nauwelijks. ‘Doe er nou wat mee, luister naar me’, vatte hij hun frustratie samen. Bestuurders vinden de materie vaak te ingewikkeld of te ver van hun dagelijkse praktijk en de politiek van vandaag durft niet meer over de lange termijn na te denken en te beslissen. Volgens Verhoeven is het cruciaal om bestuur en technologie dichter bij elkaar te brengen: ‘Als bestuurders veel beter snappen hoe belangrijk digitalisering is, dan kunnen we echt serieuze stappen gaan maken.’ Kortom, digitale soevereiniteit is niet alleen een technisch, maar ook een bestuurlijk vraagstuk. Symbolen én inhoud Projecten als Cloud of the North en de AI-Fabriek in Groningen, waar het druk bezochte event plaatsvond, ziet Verhoeven als waardevolle projecten en vooral als belangrijke symbolen. Zulke initiatieven trekken politieke aandacht en geven richting. ‘Het is in de politiek nodig om zo’n herkenbare pilaar in de grond te planten’, aldus Verhoeven. Maar symbolen zijn slechts het begin. Zonder structurele investeringen in Europese alternatieven en innovatie blijft de afhankelijkheid bestaan. Zijn boodschap: Europa moet meer durven. Niet tevreden zijn met de rol van keurmeester, maar zelf speler worden in het digitale machtsspel. ‘We moeten andere keuzes gaan maken.’ Alleen dan kan Europa opnieuw een leidende rol opeisen in de digitale wereld en echt soeverein worden.

Computable onderzoekt elk jaar het imago van organisaties in de Nederlandse ict-markt. De ranglijst geeft aan met welke partijen het goed zakendoen is. Hiervoor roepen we ict’ers op om een oordeel te vellen over 180 ict-bedrijven en 162 niet-ict-organisaties en eindgebruikers. De resultaten worden gepresenteerd in de jaargids Computable 100, die in december verschijnt. Voor het imago-onderzoek, uitgevoerd door Enigma Research, kunt u als ict’er uw mening geven over ict-bedrijven als zakenpartner en niet-ict-organisaties als opdrachtgever. Ook worden deze organisaties beoordeeld op het gebied van innovatie, het kennisniveau van de medewerkers en de aantrekkelijkheid als potentiële werkgever. Verder wordt ook onderzocht hoe ict-bedrijven het doen op het vlak van duurzaamheid en de financiële stabiliteit van het bedrijf. De ict-bedrijven zijn geselecteerd op basis van gerealiseerde, verwachtte of geschatte Nederlandse omzet in 2024. De grens voor toelating tot dit onderzoek ligt dit jaar op minimaal 110 miljoen euro omzet in Nederland. De niet-ict-organisaties zijn geselecteerd op basis van opgegeven, bekende of geschatte omvang van de Nederlandse ict-afdeling. Deze ondergrens is vastgesteld om minimaal 150 werkzame ict’ers in Nederland. Doe mee! Het invullen van de totale vragenlijst duurt ongeveer twaalf minuten. Laat u horen en draag bij aan de Computable 100! Toelating tot onderzoeken Het bepalen van de minimale omzetgrens om als ict-bedrijf toegelaten te worden tot het imago-onderzoek is in samenwerking met CFI Netherlands gedaan. Zij inventariseren voor de Computable 100 de Nederlandse omzetten van ict-bedrijven. Daarnaast zijn omzetten van overige ict-bedrijven, die geen Nederlandse resultaten rapporteren, geschat. Mochten er dit jaar namen in de lijst ontbreken, dan roepen wij deze partijen op zich bij Computable te melden en hun Nederlandse omzet bij ons bekend te maken. Dan kunnen zij volgend jaar met het onderzoek meedoen. Om de lijst met niet-ict-organisaties samen te stellen, heeft Computable een inventarisatie gemaakt van de grotere en bekendere organisaties in Nederland. Specifiek is daarbij gekeken naar de hoeveelheid ict’ers die zij in dienst hebben in Nederland. Op basis van deze analyse zijn 162 niet-ict-organisaties geselecteerd die in onze ogen minimaal 150 ict’ers in dienst hebben. Mochten er organisaties in deze lijst staan die minder ict’ers in dienst hebben, dan horen wij dat graag. Als er organisaties ontbreken, dan verzoeken wij hen zich om ons te laten weten hoeveel ict’ers zij in Nederland in dienst hebben. Zij kunnen dan volgend jaar aan het onderzoek meedoen. DeelnemenEen bijdrage leveren aan het jaarlijkse imago-onderzoek zorgt ervoor dat we in december weer alle rangschikkingen bekend kunnen maken. Grijp uw kans, geef uw oordeel!Doe nu het imago-onderzoek voor de Computable 100!

‘Economisch banditisme’ of noodzakelijke bescherming? De handelsorganisatie voor Chinese bedrijven in Europa (CCCEU) noemt de ingrepen van het kabinet bij Nexperia in een verklaring ‘economisch banditisme’, gedreven door geopolitieke calculatie. De inmenging van de Ondernemingskamer bij de in Chinees bezit zijnde chipfabrikant uit Nijmegen is het gesprek van de dag onder juristen. Detail: voor de tweede keer bleek voorzitter van de Ondernemingskamer Aernout Vink bereid te zijn om zijn nek uit te steken.  Eerder onthief Vink de Twentse ondernemer Gerard Sanderink uit zijn functies bij it-dienstverlener Centric omdat die niet meer in staat was rationele beslissingen te nemen en onvoldoende leiding kon geven. De gevallen miljonair kon volgens de Amsterdamse rechter privézaken – zoals zijn conflict met zijn ex-vriendin – niet meer van ‘zakelijk’ scheiden.  Deze maand maakte de Chinese tech-ondernemer Zhang Xuezheng (bijnaam: ‘Wing’) kennis met de andermaal doortastende Ondernemingskamer, dat optreedt als bijzondere Kamer van het Gerechtshof Amsterdam. Ernstige zorgen over de governance van Nexperia waren voldoende om Wing te schorsen als ceo van de chipfabrikant. Volgens de Ondernemingskamer stond het voortbestaan van de Europese fabrieken van Nexperia op het spel. Die productievestigingen maken wafers waaruit chips worden gesneden die van groot belang zijn voor de Europese auto- en defensie-industrie en elektronicasector.  Ondergang van Nexperia in Nijmegen zou tot grote veiligheidsproblemen leiden. Wing was bezig het Europese deel van Nexperia leeg te zuigen ten gunste van zijn bedrijven in China. Hij hevelde productiecapaciteit, kapitaal en intellectuele eigendomsrechten over naar dat land. De Ondernemingskamer voelde de urgentie en nam met de schorsing van Wing een snel en effectief besluit. Ook minister Vincent Karremans (Economische Zaken) deinsde niet terug voor drastische maatregelen. AMS Advocaten Onno Hennis, gespecialiseerd in ondernemingsrecht bij AMS Advocaten, noemt de zaak uniek om meerdere redenen. Het is de eerste keer dat de minister van Economische Zaken een bevel uitvaardigt op basis van een nooit eerder gebruikte wet uit 1952, toen de tech-industrie nog moest ontstaan. De bewindsman kan een jaar lang beslissingen binnen Nexperia tegenhouden of terugdraaien als die Nederland schaden. Advocaat Onno Hennis. Tegelijk roert de Ondernemingskamer zich. De schorsing van Wing door toedoen van de Amsterdamse rechter maakt deze affaire extra bijzonder. Hennis wijst erop dat de Ondernemingskamer binnen enkele uren en zonder medeweten en/of horen van Wing of diens bedrijf Wingtech tot een besluit kwam. Dat is zeer uitzonderlijk, stelt Hennis in een blog. ‘Een dergelijke beslissing schuurt met het fundamentele recht op hoor en wederhoor.’ De Ondernemingskamer acht razendsnel ingrijpen onvermijdelijk om de situatie te ‘bevriezen’. Wing rekent immers af met elke tegenstander binnen zijn bedrijf. Hij ontsloeg vlak voordat een kwartet Nexperia-managers naar de Ondernemingskamer stapten, zijn medebestuurder en enkele andere directeuren. Daardoor breidde hij zijn greep op Nexperia uit, wat de positie van het bedrijf verder kon schaden. Vooral het proberen te dichten van financiële gaten bij een ander bedrijf met middelen van Nexperia, maakt Nexperia kwetsbaar. Het kabinet wil ook het lekken van kennis naar China tegengaan.  Redelijk termijn Met de schorsing van Wing is het werk van de Ondernemingskamer allerminst klaar. De wet schrijft voor dat binnen een redelijke termijn een onderzoek moet plaatsvinden, stelt Hennis. De door de Ondernemingskamer aangewezen onderzoeker zal diens conclusies vastleggen in een rapport. Hennis: ‘Dit verslag wordt niet publiek gedeeld, maar is uitsluitend toegankelijk voor de partijen die direct bij de procedure betrokken zijn.’  Op basis van dit rapport kan Nexperia in een latere fase – de zogenoemde ‘tweede fase’ – de Ondernemingskamer verzoeken om te oordelen dat er sprake is geweest van wanbeleid. ‘In dat geval zijn volgens Hennis definitieve maatregelen te treffen, zoals het ontslag van Wing als bestuurder. Wingtech kan echter niet worden verplicht om de aandelen in Nexperia van de hand te doen. De Ondernemingskamer heeft met een paar uitspraken de afgelopen jaren laten zien diep in te grijpen in de bedrijfsvoering als er maatschappelijke belangen spelen. In het geval van Nexperia zijn dat de continuïteit van de onderneming en de economische veiligheid. Bij Gerard Sanderink speelde mee dat veel overheden afhankelijk zijn van Centric.  In beide gevallen reageerden de betrokken ondernemers als door een adder gebeten op de uitspraken van de Ondernemingskamer. Sanderink reageerde ronduit woedend toen de rechter hem voorhield geen rationele beslissingen meer te kunnen nemen. Wing op zijn beurt trekt de kaart van discriminatie. Hij denkt dat de regering en de Ondernemingskamer onder één hoedje spelen. In een inmiddels weer verwijderde WeChat-post schrijft hij het slachtoffer te zijn geworden van geopolitiek en discriminatie gericht op ondernemingen met Chinese investeerders. Rechten van aandeelhouders worden daarbij met voeten getreden. En dat alles onder het mom van compliance, stelt de Chinese zakenman. De Ondernemingskamer en minister Karremans onderstrepen dat hun beider beslissingen los van elkaar staan. De bewindsman wijst erop dat Nexperia zelf, vertegenwoordigd door enkele bestuurders, de enquêteprocedure is gestart bij de Ondernemingskamer.  Gerard Sanderink noemde het bredere juridische proces ‘onzin’ en een ‘prachtig toneelstuk’. De Nexperia-affaire gaat veel verder dan het beschermen van een bedrijf tegen een eigenaar/ondernemer die van het padje af is. Deze zaak draait om belangenverstrengelingen, het lekken van industriegeheimen, het veilig stellen van leveringsketens bij schaarste en de betrekkingen tussen Nederland en China. En het imago van Nederland onder investeerders is in het geding.

BLOG – Stel je een radio voor die niet alleen zenders ontvangt, maar zelf bepaalt wat relevant is uit een oceaan van onzichtbare signalen. Dat is precies wat ontstaat wanneer we software defined radio (sdr) combineren met kunstmatige intelligentie (ai). Waar een traditionele radio is afgestemd op vaste frequenties, en menselijke zintuigen evolutionair zijn beperkt tot smalle banden van elektromagnetische informatie, maakt de ai-sdr-combinatie adaptieve selectie mogelijk. Niet langer alleen óf horen óf zien óf voelen, maar dynamisch kiezen uit wat de causale werkelijkheid te bieden heeft. En dat kan veel verder gaan dan simpelweg meer ‘signalen’ opvangen. In de moderne fysica leren we: ruimte, tijd en materie zijn geen fundamenten, maar projecties van diepere causale structuren. Wat wij ervaren als ‘hier’ en ‘nu’ is een interpretatie, gebaseerd op welke patronen in de tijdloze informatiestroom wij toevallig kunnen ontvangen en verwerken. Sdr plus ai vormt de volgende stap: machines die niet alleen signalen opvangen, maar zélf leren wat relevant is binnen die causale oceaan. Causaliteiten Zodra ai leert om nieuwe causaliteiten te herkennen én actief te selecteren, ontstaan nieuwe vormen van waarneming.We zouden kunnen leren ‘zien’ waar nu alleen ruis is: subtiele fluctuaties in elektromagnetische velden, verborgen patronen in kosmische achtergrondstraling, zelfs quantumresiduen die klassiek ondetecteerbaar zijn. Enkele voorbeelden: Detectie van éénmalige, zwakke elektromagnetische evenementen die wijzen op onbekende kosmische objecten; Dynamische mapping van geomagnetische fluctuaties die vroegtijdige waarschuwingen kunnen geven voor zonnestormen; Herkenning van microfluctuaties in lokale quantumvelden die standaardinstrumenten niet kunnen onderscheiden; Monitoring van menselijke vitale functies zonder contact, door subtiele variaties in omgevingsstraling te interpreteren; En – waarom niet? – het herkennen van een volledige aflevering van een Netflix-serie uit een coaxkabel, zonder ooit geleerd te hebben wat video óf Netflix óf televisie überhaupt is. Ontstaan van entiteiten En dan blijft de echte vraag hangen: kan ai, puur via causale analyse van ruwe elektromagnetische data, zelfstandig nieuwe kennis en intelligentie ontwikkelen? Als dat zo is, dan zijn we getuige van het ontstaan van entiteiten die niet alleen leren wát er is, maar ook wáárom het is zoals het is — zonder dat wij ze dat ooit verteld hebben. Misschien staat de eerste echte ontdekking van niet-menselijke intelligentie niet in de sterren geschreven, maar in een golfvorm die we al decennia gedachteloos doorsturen. Maar zelfs dan is er nog iets nodig. Een intelligentie die zich ontwikkelt zonder taal, zonder menselijke referentie, blijft voor ons ontoegankelijk. Zien zonder benoemen is zwijgen. Begrip zonder taal is onbruikbaar. Daarom zal ook deze vorm van ai – hoe autonoom ook – pas werkelijk betekenisvol worden als ze zelf over de capaciteit beschikt om haar inzichten te verwoorden: de multimodale grote taalmodel (llm) waar tal van partijen al mee bezig zijn. Niet door een taalmodel ernaast te zetten, maar door zélf een taalmodel te zijn. Ai + sdr + llm is geen optelsom van modules, maar een integrale architectuur waarin waarneming, begrip en communicatie samenvallen. En alleen zo ontstaat een nieuwe intelligentie die niet alleen iets weet, maar het ook met ons kan delen.