computable

129 nieuwsberichten gevonden
Licentiemodel SAP zaait verwarring en frustratie
3 weken
De onvrede over de enorme complexiteit van SAP’s licentiemodellen neemt toe. Ook wordt het softwarebedrijf een gebrek aan transparantie verweten. De erp-software-leverancier krijgt van zijn haar eigen (Duitstalige) gebruikersvereniging DSAG de wind van voren. Zo bleek tijdens het DSAG-jaarcongres afgelopen week in Bremen. Eerder waarschuwde marktvorser Gartner al voor pijnlijke verrassingen. ‘Vanwege de complexiteit van de prijsstelling en licenties van SAP worden klanten vaak verrast in hun contracten die onopgemerkt blijven totdat het te laat is,’ aldus Gartner. SAP is bepaald niet de enige grote speler in de zakelijke softwaremarkt die qua licentiebeleid veel heeft uit te leggen. Onder meer Microsoft, Oracle en Broadcom/VMware maken zich op dit punt eveneens weinig populair. Maar Duitslands grootste techbedrijf heeft ook nog eens moeite de ‘eigen’ gebruikersvereniging tevreden te stemmen. En de DSAG neemt bepaald geen blad voor de mond. Dat maakt de situatie extra pijnlijk. Overigens fulmineert deze gebruikersclub al langere tijd tegen de druk die SAP uitoefent op oude, trouwe klanten om van on-premises over te stappen op de cloud. De DSAG betreurt het dat veel innovaties alleen in de publieke cloud terecht komen en niet in de private cloud. Beide soorten cloud zouden op gelijke voet moeten staan. Hoop gepuzzel Het is de DSAG ook een doorn in het oog dat veel artificiële intelligence (ai)-functionaliteit uitsluitend via de cloud wordt aangeboden. Bovendien krijgt SAP evenals andere leveranciers de vraag of een overgang naar de cloud wel zo voordelig is. Sommige klanten vinden het erg moeilijk om de juiste rekensommen te maken. Vooral de kosten van ai-assistenten en andere diensten op gebied van kunstmatige intelligentie geven een hoop gepuzzel.Daar komt nu nog bij dat SAP’s licentie-landschap snel verandert. Ai-functies die bij bepaalde licentievormen voorheen inclusief waren, verdwijnen ineens. Tijdens het DSAG-jaarcongres werd SAP beschuldigd van onduidelijke prijsstructuren, verborgen kosten en inconsistente korting-modellen. Voor klanten is het heel lastig te doorgronden wat er in bepaalde softwarepakketten zit en welke gevolgen die veranderingen hebben voor hun bedrijfsbudgetten. Onder druk staan Al eerder verweet de DSAG de erp-software-leverancier klanten steeds meer onder druk te zetten om naar de cloud te gaan. Daarbij worden on-premises licenties en de ondersteuning vaak zo onaantrekkelijk gemaakt dat sprake lijkt van een gedwongen transitie. DSAG-voorzitter Jens Hungershausen waarschuwt dat deze enorme druk, in combinatie met onzekerheid over de licenties, de strategische planning voor cio’s heel lastig maakt. Het mankeert aan voorspelbaarheid. ‘Hoewel de cloud de juiste weg vooruit is, hebben DSAG-leden transparantie van SAP nodig om de overstap te kunnen maken,’ aldus DSAG-voorzitter Jens Hungershausen. ‘Om de cloudtransformatie te laten slagen, heb je een consistente en geharmoniseerde architectuur, uniforme bedrijfsmodellen, duidelijke migratiepaden en transparante licentie- en kortingsmodellen nodig die kunnen worden opgeschaald en afgeschaald,’ zegt hij. Pas als dat duidelijk is, kunnen cio’s zien waarom de overgang naar de ‘nieuwe’ SAP-wereld de moeite waard is. Planning van beveiliging is hierbij een belangrijk sleutelwoord. Vooral middelgrote klanten dreigen helemaal tureluurs van te worden Onlangs is de verwarring nog groter geworden. Als klap op de vuurpijl vond SAP het nodig weer allerlei wijzigingen aan te brengen in de manier waarop zijn erp-software en bijbehorende ai-functies worden gelicentieerd en gefactureerd. Vooral middelgrote klanten die geen eigen licentie-specialisten in huis hebben, dreigen hier helemaal tureluurs van te worden. Scott Bickley, adviseur van de Info-Tech Research Group, valt de DSAG op de site van cio.com bij. Volgens hem is SAP voortdurend bezig de doelpalen te verplaatsen. Dit geldt voor de product-nomenclatuur, de mix van functies, de licentie-praktijken en de prijsvorming. Bij SAP begint het zo langzamerhand een chaos van namen en termen te worden. Met veel fanfare lanceerde de softwareleverancier begin 2021 Rise with SAP. Deze bundeling van saas, systeemintegratie en cloud-infrastructuur helpt bedrijven de stap te maken van traditionele on-premises erp-systemen naar SAP S/4HANA Cloud. Rise werd ‘verkocht’ als Business Transformation as a Service, bedoeld om digitale transformatie van ondernemingen te vereenvoudigen. Cloud ERP Private Maar onlangs werd de premium-editie van Rise with SAP (met extra ondersteuning en meer gebundelde diensten) omgedoopt in het vergelijkbare, maar niet identieke Cloud ERP Private. De meer uitgebreide editie Premium Plus (met onder andere meer toegang tot generatieve ai-functionaliteit en een Green Ledger) werd zelfs helemaal van de markt gehaald. Voorheen gebundelde software zoals bepaalde analytics tools en ai-assistenten worden nu apart verkocht. Hoewel het nieuwe pakket Cloud ERP Private erop lijkt, zijn er subtiel ogende maar belangrijke veranderingen in licenties en onderdelen. Daardoor kunnen de kosten onverwachts omhoog gaan en wordt de inkoop complexer, zo luidt de kritiek. Volgens SAP hebben klanten er baat bij als ze ai-functies los kunnen aanschaffen. Feit is wel dat SAP de beprijzing van ai inmiddels meerdere keren heeft veranderd, waardoor de ‘rekensommen’ verschillend kunnen uitvallen. Gartner raadt daarom aan om heel goed naar de ‘Bill of Materials’ te kijken. De marktvorser waarschuwt dat het nieuwe pakket weleens duurder kan uitvallen dan het ‘oude’ Rise with SAP. Lastig maar zeker nodig is het voorspellen van het ai-gebruik, stelt Gartner in een onderzoeksrapport. Kijk vooraf of zo’n ai-assistent de investering waard is, luidt het advies. Gebundeld licentiemodel Om het nog erger te maken, heeft SAP een gebundeld LOB-licentiemodel geïntroduceerd voor de publieke cloudversie op basis van een per gebruiker per maand (PUPM)-model, terwijl de private cloudversie het Full User Equivalent (FUE)-model gebruikt. Bij een LOB-licentiemodel (Line of Business-licentiemodel) worden software-toegang en functionaliteiten georganiseerd per bedrijfsonderdeel of functioneel domein. Denk aan afdelingen zoals financiën, inkoop, productie en verkoop. Het FUE-model berekent de licentiekosten heel anders. Daarbij werkt SAP met een ‘gewogen puntensysteem’ waarbij verschillende gebruikersrollen worden omgerekend naar een standaardmaat: de FUE. Elke gebruiker krijgt een rol toegewezen (bijvoorbeeld geavanceerd, standaard of self-service), en die rol verbruikt een bepaald aantal FUE-punten. Volgens Scott Bickley kan deze andere manier van berekening ertoe leiden dat bepaalde features in een duurdere licentie-categorie terechtkomen. Dan is sprake van een verborgen prijsverhoging. Bickley waarschuwt dat die kostenstijging exponentieel kan zijn. Sharon Ryan, licentie-expert en partner bij SAP-adviesbureau Xactitud: ‘Het hangt af van het pakket waarmee een gebruiker is begonnen, of de overstap naar de nieuwe productpakketten een prijsverhoging inhoudt. Een woordvoerder van SAP erkende in Computerwoche dat sommige FUE-functies zijn aangepast, maar wees er ook op dat de softwareleverancier een aantal zaken naar goedkopere niveaus heeft verplaatst. Holistische visie Volgens DSAP-voorzitter Hungershausen leidt het gebruik van verschillende licentiemodellen in SAP Cloud ERP Public en Private Editions tot extra complexiteit, met name in two-tier-scenario’s. De DSAG hoopt op meer convergentie. Daarom pleit de vereniging voor een gestandaardiseerd en open operationeel model dat zowel de public als de private cloud omvat. Dit zou bedrijven helpen om hybride scenario’s efficiënt te beheren en investeringsrisico’s te minimaliseren. De DSAG constateert dat er nu met de nieuwe SAP Business Suite een holistische visie voor toekomstige it-architecturen in de cloud is. Om het volledige potentieel te benutten, moeten Cloud ERP, Business AI en de Business Data Cloud samenwerken op het Business Technology Platform. Dit platform vormt uiteindelijk de basis voor de nieuwe SAP-wereld. Hungershausen: ‘Maar bedrijven hebben behoefte aan duidelijkheid over hoe flexibel de nieuwe Business Suite hun branchespecifieke en individuele behoeften in kaart kan brengen. Tegelijkertijd moet ervoor worden gezorgd dat de nieuwe Business Suite naadloos kan worden geïntegreerd in bestaande overkoepelende architecturen of kan worden gekoppeld aan andere architecturen, waardoor de investeringszekerheid wordt gewaarborgd.’ BeSharp ExpertsCommentaar van BeSharp Experts, adviseur op gebied van softwarelicenties:‘De zorgen van DSAG en Gartner sluiten aan bij wat wij dagelijks bij klanten zien: de voortdurende wijzigingen in SAP’s licentiemodellen zorgen voor veel onzekerheid. Vooral de verschillen tussen het PUPM-model (Per User Per Month) in de public cloud en het FUE-model (Full User Equivalent) in de private cloud maken een goede vergelijking lastig en bemoeilijken CIO’s bij het maken van weloverwogen keuzes. Wat wij in de praktijk zien, is dat ogenschijnlijk kleine wijzigingen – zoals het apart licentiëren van ai- of analysetools, het herstructureren of hernoemen van productpakketten en veranderingen in inbegrepen componenten – grote financiële en contractuele gevolgen kunnen hebben. Zonder specialistische kennis is het voor veel organisaties moeilijk om de impact hiervan vooraf goed te overzien. Onze boodschap aan klanten is daarom: maak licentiebeheer een integraal onderdeel van de cloudstrategie en win onafhankelijk advies in. Zo houdt u grip op kosten en blijft de cloudtransformatie een strategische keuze in plaats van een financieel risico.’
computable
Kort: Tech als tool, niet als doel, meer ai in beveiliging en marketing (en meer)
3 weken
In dit nieuwsoverzicht: FNV ziet zorgtech als tool, Check Point groeit met ai-beveiliging, The Talent Recruiters investeert in Pragmaat, meer Apples via Amac en Incubeta groeit marketing-ai. FNV: zorgtech als tool, niet doel De FNV benadrukt dat technologie in de gezondheidszorg niet als doel op zich moet worden gezien, maar als een middel dat zorgvuldig moet worden geïntegreerd in de praktijk. Het is cruciaal dat werknemers actief betrokken worden bij de implementatie van technologie om de werkdruk te verlagen en de kwaliteit van zorg te verbeteren, aldus de vakbond. Wanneer technologie dwingend wordt opgelegd zonder adequate uitleg of inspraak, kan dit leiden tot frustratie en een verlies van autonomie bij zorgprofessionals. Het recente onderzoek van het Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn-programma bevestigt dat technologie effectief moet aansluiten bij het vakmanschap van zorgprofessionals, waarbij de mens altijd centraal staat. Check Point groeit met ai-beveiliging Check Point Software Technologies heeft het ai-native beveiligingsplatform Lakera overgenomen. Deze aankoop stelt de nieuwe moeder in staat om een end-to-end ai-beveiligingsstack aan te bieden, ‘wat essentieel is voor organisaties die ai veilig willen inzetten,’ aldus het bedrijf. ‘Steeds meer organisaties integreren grote taalmodellen, generatieve ai en autonome agents in hun bedrijfsprocessen. Dat versnelt innovatie, maar vergroot ook het risico op datalekken, manipulatie van modellen en ongewenste effecten van autonome besluitvorming. In een wereld waarin data steeds vaker fungeren als ‘uitvoerbare code’ en het ‘internet of agents’ ontstaat, is real-time ai-beveiliging geen luxe, maar noodzaak.’ En meer advies over cyberbeveiliging The Talent Recruiters en Pragmaat, beide uit Eindhoven hebben een strategische samenwerking opgezet om de weerbaarheid en cyberveiligheid van Nederlandse organisaties te verbeteren. Deze samenwerking is cruciaal in een tijd van toenemende dreigingen en striktere regelgeving, aldus de twee. De eerste is gespecialiseerd in het bemiddelen van it- en security-professionals. De tweede in compliance en veiligheid. Het nieuwe partnership, waarbij The Talent Recruiters investeert in Pragmaat, wordt gedreven door de groei in de cybersecurity-sector. ‘De samenwerking maakt het mogelijk om sneller impact te maken en onze visie voor een veiliger Nederland en Europa te realiseren,’ zeggen de twee. Meer Apples via Amac Amac, een Apple Premium Partner, heeft een omzetstijging van 6,5 procent gerealiseerd, met een sterke vraag naar iPads en Macs. De omzet over het gebroken boekjaar 2024-2025 kwam uit op 253 miljoen euro. Na aftrek van belastingen noteert de Utrechts wederverkoper een winst van vier miljoen euro in de boeken. De groei in de zakelijke markt, vooral door de vraag naar Apple-producten in het onderwijs en in het bedrijfsleven, toont aan dat technologie steeds meer gemeengoed wordt op de werkvloer, concludeert het bedrijf. De introductie van nieuwe accessoires en gadgets heeft ook bijgedragen aan de omzetgroei. Dit wijst op een verschuiving in de consumptiepatronen, waarbij technologie niet alleen functioneel is, maar ook steeds meer een integraal onderdeel van het dagelijks leven en werk wordt, zo stelt het. Incubeta groeit met marketing- ai De Engelse-Zuid-Afrikaanse digitale marketeer Incubeta heeft aangekondigd RocketSource over te nemen, een Amerikaans bedrijf dat ai combineert met gedragswetenschappelijke inzichten. Met de samenwerking moet een nieuwe categorie ai-gestuurde oplossingen en werkstromen ontstaan, die de expertise van de nieuwe moeder op het gebied van performance marketing combineert met de gedragswetenschappelijke kennis en ai-gestuurde digital agent-oplossingen van de nieuwe aanwinst. ‘Marketing moet voortdurend presteren en tegelijkertijd overschakelen op adaptieve, ai‑gestuurde automatisering,’ waarschuwen de twee. ‘Deze overname helpt marketingmanagers door de ruis heen te kijken en ai doelgericht in te zetten.’
computable
Cyberaanval luchthavens zet aandacht voor supply-chain-security op scherp
3 weken
Meerdere Europese luchthavens, waaronder Brussels Airport, London Heathrow en Berlin Brandenburg, zijn dit weekend getroffen door een cyberaanval op Collins Aerospace, leverancier van check-in- en boardingsystemen. Hun Muse-software liet het afweten na een aanval met ransomware, waardoor passagiers enkel handmatig konden worden ingecheckt.Op Brussels Airport leidde de aanval tot lange wachtrijen en tientallen geannuleerde vluchten. Maandag zal er op Brussels Airport eveneens nog hinder zijn door de cyberaanval, al zou het overgrote deel van de vluchten wel gewoon doorgaan. Ook elders in Europa moesten reizigers rekening houden met vertragingen en operationele hinder.Volgens RTX Corporation, moederbedrijf van softwareleverancier Collins Aerospace, gaat het om ‘een cyber-gerelateerde verstoring’ die de elektronische check-in- en bagagedrop-processen trof. De vliegveiligheid op zich kwam niet in gevaar, maar de afhankelijkheid van een beperkt aantal technologische leveranciers werd opnieuw zichtbaar. En de hinder voor passagiers was aanzienlijk.GeldgewinDe daders achter de aanval gebruikten de bekende Locky Locker ransomware om toe te slaan. De hackers hebben de gegevens op de servers vergrendeld en eisten losgeld.Het lijkt alvast niet om ‘state hacking’ te gaan, maar wel om een financieel gemotiveerde aanval. ‘Alle grote hacks van de afgelopen jaren zijn uitgevoerd door criminele bendes die vooral uit zijn op geld’, oppert cybersecurityspecialist Kurt Callewaert. Ransomware-onderhandelaar Geert Baudewijns maakt op LinkedIn alvast een inschatting van het kostenplaatje. ‘Tussen de vijf en tien miljoen dollar. Dat is het losgeld dat Collins Aerospace waarschijnlijk zal moeten betalen’, oppert hij. ”Duizenden gevoelige passagiersgegevens, zoals namen, adressen, geboortedata en telefoonnummers, zijn gestolen en lopen het risico te worden gelekt als er geen akkoord wordt bereikt.’Collins Aerospace is overigens niet aan zijn proefstuk toe: het bedrijf werd volgens persbureau Reuters in 2023 al eens gehackt. Toen lekte onder andere gegevens van piloten en ander personeel van partnerbedrijven uit.Zwakke schakelsHet incident is een schoolvoorbeeld van hoe supply-chain-aanvallen werken: niet de luchthaven zelf werd geraakt, maar een externe partner met diepgaande verwevenheid bij organisaties.Het is een fenomeen dat steeds vaker opduikt en ook steeds meer ingrijpende gevolgen kent. Steeds meer bedrijven hebben hun interne beveiliging versterkt, waardoor criminelen zich richten op de zwakste schakels in de digitale keten. Dat kunnen softwareleveranciers, api-providers of managed service providers zijn. Zodra één van die schakels wordt getroffen, ontstaat een hefboomeffect dat meerdere organisaties tegelijk raakt.Recente ingrijpende voorbeelden van supplychain-aanvallen zijn onder meer de aanvallen via vishing-technieken op Salesforce-toepassingen, waarbij aanvallers werknemers overtuigden om gevoelige toegangsgegevens prijs te geven.
computable
Project architect Frank over IT bij UWV: bouwen aan systemen die mensen vooruithelpen
3 weken
‘De grootste uitdaging voor ons zit in hóé we de dingen doen.’Frank is project architect en werkt aan het medewerkersportaal dat re-integratiebegeleiders en verzekeringsartsen dagelijks gebruiken. Een portaal vol persoonsgegevens, medische gegevens en specifieke situaties die zorgvuldig en correct verwerkt moeten worden. ‘Wij zorgen ervoor dat de applicaties zo in elkaar zitten dat we snel nieuwe features kunnen leveren. En dat het degelijk gebouwd is.’ Inhouse bouwen: een andere tak van sport Software maken inhouse. Dat was voor UWV lange tijd nieuw terrein. Voor Frank is juist dát de charme: ‘Als je zelf bouwt, moet je continu checken en afstemmen: is dit wat de gebruiker wil? Gaat het de juiste kant op? Werkt het goed genoeg? Je hebt veel meer verantwoordelijkheid. Dat vind ik superinteressant. We testen continu met re-integratiebegeleiders en artsen. Zo bouwen we iets wat écht nuttig is.’Die manier van werken vraagt een andere mentaliteit. ‘Ik krijg veel vertrouwen van het management. Ze zeggen: jij bent de professional, maak het maar. Dat geeft energie, dat zie ik ook bij onze senior ontwerpers. Dat je dan ook nog werkt aan iets dat maatschappelijk relevant is, maakt het nog mooier.’ Kritische blik gevraagd Volgens Frank vind je als IT’er bij UWV niet de nieuwste AI-experimenten. ‘Daarvoor moet je bij een start-up zijn. Wat wij zoeken zijn mensen die systemen willen verbeteren. Die zich afvragen: kan dit sneller, slimmer, beter? En die daar ook iets mee doen. Laatst ontdekte ik dat een framework in onze code, Axon, ons vooral in de weg zat. Iedereen dacht: dat hoort er gewoon in. Maar ik heb het uitgeplozen en aangetoond dat we beter zonder konden. Inmiddels is het eruit. Daarmee hebben we meteen een paar storingen opgelost.’Daar zal je dan wel veel ervaring voor moeten hebben? ‘Nee hoor. We zoeken ook juniors die graag willen leren. Wat we niet zoeken zijn mensen die zeggen: zo heb ik het altijd gedaan. IT verandert continu. Je moet mee in die beweging. Zo moet je kunnen werken met continuous deliveryen containerization.’ Open sfeer Naast de inhoud draait Franks rol ook om het bouwen van een team. ‘Ik hou van een open sfeer. Regelmatig schuif ik gewoon even naast iemand aan om te vragen hoe het gaat. Ik zit niet in een ivoren torentje beslissingen te maken. En dat voelen ze. Ze durven tegen mij te zeggen: ‘Frank, dat is echt een dom idee. Dat kunnen we beter zo doen’. Dat is toch geweldig? Zo leer je van elkaar.’ Vooruitkijken De komende jaren ziet Frank veel kansen. ‘We gaan steeds sneller verbeteringen doorvoeren in het IT-landschap. Niet alleen op softwareontwikkeling, maar ook in onderhoud en infrastructuur. En we pakken meer eigenaarschap terug door minder uit te besteden. Dat maakt een baan als IT’er bij UWV alleen maar interessanter.’Zelf heeft hij ook ambities: doorgroeien naar tech lead. ‘Dan kan ik deze manier van werken, samen, open, verbindend, naar een nog grotere groep mensen brengen. Dat lijkt me fantastisch.’
computable
Soevereine ai bestuurt mee in Waalwijk, als beleidsassistent
3 weken
De gemeente Waalwijk gaat een ai-chatbot inzetten om de besluitvorming te versnellen en werkdruk te verlichten. De artificiële intelligentie (ai) moet zich alleen baseren op toepasselijke gemeentestukken en is zo soeverein mogelijk ingericht. De gemeente Waalwijk is officieel gestart met een pilot met een ai-assistent, MAAT, die speciaal is ontwikkeld voor het raadsdomein. ‘De chatbot gebruikt tientallen relevante begrotingsdocumenten en automatisch gegenereerde transcripties van de vergaderingen. In aanloop naar de behandeling van de Begroting 2026 helpt MAAT raadsleden en griffiemedewerkers om snel, trefzeker en controleerbaar antwoorden te vinden op inhoudelijke vragen van raadsleden,’ zegt de gemeente. ‘De komende periode staat voor gemeenten in het teken van het zogeheten Ravijnjaar 2026. Door een structurele daling van de Rijksbijdrage staan lokale begrotingen extra onder druk. Dat vergroot de behoefte aan snelle, feitelijke en controleerbare informatie voor raadsleden om besluitvorming te versnellen,’ legt de gemeente uit. ‘Hierdoor is de verwachting dat aankomende begrotingscyclus tot nog meer – technische – vragen van raadsleden aan de griffie zal leiden dan normaal. Deze vragen leiden traditioneel al tot veel benodigde capaciteit, tijd en geld van de griffie om te beantwoorden. Ai biedt de mogelijkheid om deze werkdruk op griffies te verminderen en kostenefficiënt ondersteuning te bieden voor het beantwoorden van vragen van raadsleden met behoud van kwaliteit.’ Ai zo soeverein mogelijk De gemeente ziet een veilige en verantwoorde omgeving in de nieuwe software om de voordelen van (generatieve) ai te gebruiken. De nieuwe ai ‘is specifiek ingericht voor de begrotingscasus. Dat betekent dat de ai-assistent alleen de ingelezen documenten en transcripten van de vergaderingen gebruikt voor beantwoording. Antwoorden zijn daarnaast eenvoudig controleerbaar via de directe bronverwijzingen die het systeem teruggeeft,’ legt Waalwijk uit. De nieuwe toepassing is door AethiQs geïmplementeerd en zal binnen enkele weken operationeel zijn en ‘draait volledig in een besloten West-Europese Microsoft Azure-omgeving, onder regie van de gemeente. Gegevens blijven veilig, worden niet gebruikt voor ai-training en kunnen ook met niet-Amerikaanse modellen worden verwerkt,’ benadrukt de gemeente.
computable
Opmerkelijk: Nieuwe DigiDuck, Wereldrecord Cognizant, SLTN op hippische tour en Linkit ondersteunt Jinc 
3 weken
Derde DigiDuck verschenen, Cognizant haalt Guiness Book of Records, SLTN hippische hoofdsponsor en Linkit zet zich in voor gelijke kansen voor jongeren. Dat zijn de onderwerpen in dit ‘opmerkelijke’ nieuwsoverzicht. Nieuwe DigiDuck voor bijspijkeren digitale geletterdheid Zo’n tien jaar geleden verschenen er al eens twee DigiDuck‘s, nu is er weer zo’n speciale Donald Duck-editie die kinderen in Nederland spelenderwijs digitale vaardigheden en online-veiligheid bijbrengt. Ditmaal werkte de redactie van het stripblad en uitgeverij DPG Media samen met Microsoft, de Codeerschool, Wortell en Veiliginternetten.nl.   Volgens de samenstellers van deze DigiDuck is digitale geletterdheid onmisbaar voor school, werk en samenleving. Omdat digitale vaardigheden pas vanaf 2027 verplicht in het curriculum worden opgenomen, dreigt een hele generatie cruciale kennis mis te lopen. Daarom is er actie nodig van scholen, ouders, bedrijven en beleidsmakers. Een speciaal gemaakte DigiDuck is een hulpmiddel hierbij, ook voor leerkrachten. Het blad helpt kinderen nepnieuws te herkennen, sterke wachtwoorden te maken en de rol van artificiële intelligentie (ai) in hun dagelijks leven te begrijpen, aldus de initiatiefnemers.   Tijdens de lancering op het Nederlandse Microsoft-kantoor praatten experts en beleidsmakers in een panel met elkaar over digitale geletterdheid. Tegelijkertijd gingen leerlingen van basisschool De Plataan direct met de DigiDuck aan de slag in een interactieve les van de Codeerschool. DigiDuck is verkrijgbaar bij de Donald Duck van deze week en wordt verspreid op scholen via Kidsweek. Bijschrift: Op de foto experts en beleidsmakers: Jet de Ranitz (Microsoft), Ilona Zijlstra (Basisschool De Plataan), Marjolein Moorman (Wethouder gemeente Amsterdam), Erik Reuvers (Probiblio), Els Goedhart- de Vos (SLO), en Jessica Piotrowski (Universiteit van Amsterdam). Cognizant behaalt Guinness World Records-titel Cognizant heeft het Guinness Book of Records gehaald voor het grootste aantal deelnemers aan een online-generatieve-ai-hackathon. Afgelopen zomer deden in tien dagen maar liefst 53.199 Cognizant-collega’s uit veertig landen mee aan het Vibe Coding-event. Dit is een wereldwijd initiatief van het Amerikaans-Indiase concern om innovatie toegankelijk te maken en artificiële intelligence (ai)-kennis op grote schaal te vergroten. Naast het wereldrecord leverde het evenement ook 30.601 ideeën en werkende prototypes op, ingezonden door collega’s wereldwijd. De inzendingen varieerden van een hr-wellness-app voor drukke professionals tot een app die merkconsistentie en huisstijl checkt ter ondersteuning van marketingactiviteiten. SLTN opnieuw hoofdsponsor Indoor Friesland SLTN en Indoor Friesland hebben hun samenwerking met drie jaar verlengd. Daarmee blijft de it-dienstverlener uit Hilversum ook de komende edities hoofdsponsor van dit paardensportevenement in het WTC Expo in Leeuwarden. De verlenging onderstreept het vertrouwen en de gezamenlijke ambitie om Indoor Friesland verder te laten groeien als vaste waarde op de internationale hippische kalender, aldus beide partijen in een persbericht. Eugene Tuijnman, ceo van SLTN: ‘Wij hebben in 2022 bewust gekozen voor het hoofdpartnerschap, omdat we geloven in lef, visie, verbinding en kwaliteit. Indoor Friesland is een evenement dat durft te vernieuwen en kwaliteit levert. Dat past uitstekend bij ons. We zijn trots op wat we samen al hebben bereikt en kijken uit samen de komende jaren nog meer te bereiken.’ Linkit zet zich in voor Jinc Meestal stuurt Linkit een persbericht over een gewonnen aanbesteding, maar nu zat er een andere ‘mooie samenwerking’ in de mailbox. De it-dienstverlener kondigt aan dat het officieel partner is geworden van Jinc, de organisatie die zich inzet voor gelijke kansen voor jongeren in Nederland. Als kennisgedreven it-partner gelooft het bedrijf uit De Meern dat technologie en innovatie voor iedereen toegankelijk moeten zijn. ‘En dat begint op school: door jongeren de kans te geven hun talenten te ontdekken en te ontwikkelen, ongeacht hun achtergrond’, laat het ook op LinkedIn weten. Binnen de samenwerking met Jinc zal Linkit in Utrecht klassen ontvangen voor zogeheten Bliksemstages. Hierin maken jongeren kennis met de diverse manieren waarop het bedrijf klanten helpt met automatisering en it-modernisering. Daarnaast zetten medewerkers van de dienstverlener zich in voor programma’s als Carrière Coach en Sollicitatietraining. Zo wil Linkit niet alleen laten zien wat er mogelijk is in de sector, maar jongeren ook praktische tools geven om hun volgende stap te zetten.
computable
Software-vernieuwing mede debet aan bankroet Carpetright
3 weken
Vloerenwinkel Carpetright is failliet. Volgens de curatoren is de vloerenwinkel in korte tijd in grote financiële problemen geraakt door forse investeringen en opstartproblemen rond een nieuwe software-omgeving, een mix van Microsoft Dynamics 365 Business Central ERP en LS Retail. In november 2024 maakte Carpetright Nederland zich via een management buy-out los van het moeizaam draaiende Engelse moederbedrijf. De nieuwe eigenaren moesten wel flink investeren in het opfrissen van de winkelketen en het verkoopkanaal. Ook moest de ruim dertig jaar oude ‘point of sale (pos) en product information management (pim)-oplossing vervangen worden. Business Central en LS Retail Carpetright was al bekend met Microsoft-oplossingen en koos als enterprise resource management (erp-)systeem Dynamics 365 Business Central ERP. Als implementator werd TCOG uit Nieuwegein aangetrokken dat ook een partner is van LS Retail (onderdeel van de Aptos Groep). Dit bedrijf biedt een speciaal op de detailhandel toegeschreven suite van pos (kassa’s, mobiele kassa’s, zelfscankassa’s) tot oplossingen voor replenishment, prijzen, promoties en loyalty. Business Central vormde dan de basis van de nieuwe it-omgeving, met daarbovenop de suite van LS Retail. Inmiddels waren de Engelse en Belgische winkels al omgevallen, en ook de afgesplitste Nederlandse tak kwam in de financiële problemen. De directie liet eerder aan vakblad Wonen360 weten dat de onderneming in de basis gezond is; de precaire situatie door ‘recent gedane financiële investeringen en opstartproblemen bij het in gebruik nemen van het nieuwe softwaresysteem waardoor achterstanden zijn ontstaan in de kernprocessen van de onderneming.’ Na het aanvragen van uitstel van betaling is het bedrijf alsnog failliet verklaard. Carpetright, met het hoofdkantoor in Utrecht, heeft zo’n 75 vestigingen in het hele land en een webshop; er werken circa 350 man bij de winkelketen. De curatoren onderzoeken de mogelijkheden van een doorstart.
computable
Digitale soevereiniteit,wat is dat eigenlijk?
3 weken
Van een ambtelijke term is ‘digitale soevereiniteit’ een begrip geworden dat de angst voor Amerikaanse inmenging moet bezweren. Maar wat is de definitie precies? De verwevenheid van de geopolitieke en digitale macht van de Verenigde Staten werd op 20 januari 2025 pijnlijk zichtbaar toen Donald Trump geflankeerd door Jeff Bezos (Amazon), Elon Musk (X), Mark Zuckerberg (Meta), Sundar Pichai (Alphabet) en Tim Cook (Apple) werd ingezworen tot 47e president. De tech bro’s schaarden zich zonder blikken of blozen achter een van de meest wispelturige Amerikaanse presidenten uit de geschiedenis. Aan deze kant van de oceaan vielen bij het grote publiek de schellen van de ogen: is het nog wel vertrouwd om ons hele digitale hebben en houwen in handen van Amerikaanse partijen te leggen? Sinds de alliantie tussen Trump en de tech-elite is er een fear factor in de discussie geslopen. Cybergevaren komen niet alleen meer uit het Oosten, maar kunnen ook uit het Westen komen. Opeens werd er gespeculeerd over ‘kill switches’ die in één klap complete softwarepakketten danwel Tesla’s zomaar konden platleggen. Een theorie die enigszins waarheid leek te worden toen Microsoft dit jaar op last van de Amerikaanse overheid de hoogste aanklager van het Internationaal Strafhof (ICC) te Den Haag de toegang tot zijn mail ontzegde. Woorden Natuurlijk was een voorhoede van nationale en Europese beleidmakers al lang bezig met maatregelen (zie kader) om data van Europese burgers en bedrijven te beschermen. Termen als ‘data soevereiniteit’, ‘digitale soevereiniteit’ en ‘digitale autonomie’ wisten het grote publiek of het bredere bedrijfsleven tot voor kort niet echt te boeien. Inmiddels komen deze begrippen in het publieke debat in allerlei contexten en betekenissen voor. Om een eind te maken aan de verwarring riep de Dutch Cloud Community (DCC) de markt zelfs op om input te leveren voor een definitie. In een poging om de betekenis van de woorden te ontleden, zullen scherpslijpers nuanceverschillen zien tussen ‘autonomie’ en ‘soevereiniteit’. Grosso modo komen ze echter op hetzelfde neer: zelf de touwtjes in handen houden. Daarom zullen ze makkelijk als synoniemen gebruikt worden. Anders ligt dat met de bijvoeglijke naamwoorden ‘data’ en ‘digitaal’ – deze hebben een duidelijk verschillende reikwijdte. Data draaien om gegevens, terwijl digitaal veel meer kan omvatten zoals infrastructuur, hardware en software. Gebruik van deze woorden zou dus weloverwogen moeten plaatsvinden. Domeinen Maar dan nog is vaak niet duidelijk op welke domeinen de term digitale soevereiniteit precies betrekking heeft, en dat is een groter probleem bij het zoeken naar betekenis. Denk bijvoorbeeld aan: – Entiteit. Hebben we het over een persoon, organisatie, land of machtsblok (EU)? – Technologische stack. Gaat het om grondstoffen, hardware, infrastructuur, cloud, data of applicaties? – Juridische grondslag. Zijn nationale, bilaterale, multilaterale of Europese wet- en regelgeving in het geding? – Economische scope. Zijn er alternatieven voor leveranciers, of is er sprake van vendor lock-in? Nadere precisering is dus aan te bevelen. Een bedrijf dat geen bestanden meer in Dropbox wil opslaan maar voor een Europese aanbieder kiest, is op een heel andere manier met digitale soevereiniteit bezig dan een staat die bij wijze van spreken een zelfvoorzienende chipindustrie wil opbouwen. Beide kunnen zich nu nog scharen onder dezelfde noemer. Naast de orde van grootte is de mate van soevereiniteit een lastig in te schatten fenomeen. Niemand zal een concreet beeld hebben van 100 procent digitale soevereiniteit. Maak je dan zelf je hard- en software? Kun je dan überhaupt nog wel verbonden zijn met een netwerk? In een digitale samenleving zullen er waarschijnlijk altijd aspecten zijn waarover burgers, bedrijven of overheden geen controle hebben. Hybride Digitale soevereiniteit is dus een gelaagd en relatief begrip dat altijd in een bepaalde context van toepassing is. Ict-aanbieders die hulp bieden op weg naar soevereiniteit spelen daarop in. De Europese cloudaanbieder T-Systems heeft het bijvoorbeeld over de trits data soevereiniteit, operationele soevereiniteit en technologische soevereiniteit. Waarbij geldt dat hoe hoger de mate van soevereiniteit, hoe veiliger de data. Dat gaat dan wel vaak ten koste van flexibiliteit en snelheid. T-Systems gelooft daarom dat veel bedrijven gaan kiezen voor een hybride vorm en dat ze voor bepaalde gevoelige data kiezen voor volledig technologisch soevereine oplossingen. Beheerplan Wil een organisatie, of welke entiteit dan ook, besluiten nemen over de gewenste mate van digitale soevereiniteit, dan is dus een gedegen analyse van data en systemen van belang. Geen kleine opgave. De beroepsorganisatie van it-auditors Norea bepleitte al eerder om naast een financiële verslaglegging ook jaarlijks een it-beheerverslag te maken waarin zaken als it-regelgeving, uitbesteding, cybersecurity en continuïteit worden verantwoord. Daar zou dan soevereiniteit aan toegevoegd kunnen worden. EU-regelgeving De Europese Unie loopt voorop in digitale wetgeving en vormt een voorbeeld voor mondiale regelgeving.1. De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), ingevoerd in 2018, is een wereldwijde standaard voor gegevensbescherming van EU-burgers.2. De Europese Data Strategie stimuleert innovatie, digitale infrastructuur en gegevensbeheer.3. De Chips Act richt zich op versterking van de Europese halfgeleiderindustrie. 4. De Wet op Artificial Intelligence (AI Act) reguleert kunstmatige intelligentie met nadruk op veiligheid en ethiek. (CV) Dit artikel staat ook in Computable Magazine 2025 #5.
computable
Kort: Supply chain onder druk, nieuwe initiatieven soevereiniteit (en meer)
3 weken
In dit nieuwsoverzicht: CyberArk Labs waarschuwt voor aanval op supply-chain, Theta van start, Atabix groeit verder, Suse doet mee aan EuroStack en VCSW lijft HR Navigator in. CyberArk Labs waarschuwt voor aanval op supply chain Onderzoekers van CyberArk Labs hebben een grootschalige supply-chain-aanval ontdekt die meer dan 40 npm-packages treft, waaronder het populaire pakket Tinycolor, zo meldt het bedrijf. Npm is de standaard package manager voor de JavaScript-omgeving Node.js, die vaker doelwit is. ‘De aanval bleef lange tijd onopgemerkt omdat de aanvallers een legitiem hulpmiddel gebruikten dat op GitHub wordt gehost,’ legt het bedrijf uit. ‘Deze methode, waarbij legitieme tools, websites en diensten worden misbruikt, komt steeds vaker voor bij supply-chain-aanvallen. Het doel is vaak het besmetten van ontwikkelomgevingen of het stelen van inloggegevens.’ De cybercriminelen maakten gebruik van een geautomatiseerd proces om downstream-projecten te trojaniseren. The European Trust Alliance in Nederland van start In Hilversum is The European Trust Alliance, Theta, officieel gelanceerd. ‘Nu desinformatie, ai en verlies van grip op data onze democratische samenleving onder druk zetten, is het noodzakelijk om nieuwe, gezamenlijke antwoorden te vinden. Theta biedt daarvoor het platform. Een open alliantie waarin bedrijven, kennisinstellingen en overheden de krachten bundelen om het vertrouwen in media, informatie en technologie te herstellen en versterken,’ aldus de nieuwe organisatie. De groep heeft zich tot doel gesteld om onderzoek te bundelen rond vertrouwen in media & technologie en nieuwe programma’s te initiëren en te versterken. Ook ondersteunt het de zoektocht naar meer soevereiniteit door een Europese database te bouwen met relevante partijen, en door events te organiseren en lobby & funding te coördineren richting nationale en Europese kaders. Atabix groeit verder De Nederlandse overheidsautomatiseerder Atabix heeft het Apeldoornse KnowledgePlaza Professional Services overgenomen. De nieuwe moeder zegt een actieve buy & build-strategie te voeren om haar positie voor de digitalisering van de overheid verder uit te bouwen. Eerder werden bijvoorbeeld al overgenomen Kodision, Oberon, Mozard en One Fox. De groep richt zich op het digitaliseren van kritieke processen bij (semi-)overheidsinstanties. De nieuwe dochter is een dataspecialist. ‘De hoeveelheid data binnen overheidsorganisaties groeit exponentieel. De uitdaging is om deze data veilig op te slaan en tegelijkertijd toegankelijk te maken voor zowel medewerkers én burgers,’ leggen de twee de nieuwe samenwerking uit. Suse doet mee aan EuroStack voor meer soevereiniteit Open source ontwikkelaar Suse heeft bekend gemaakt het mee gaat doen aan het EuroStack-initiatief. Dat is een initiatief vanuit het European Industrial Policy (EIP) dat technologie, governance en financiering samenbrengt voor Europa-gerichte investeringen. EIP is een EU-strategie om het concurrentievermogen van de Europese industrie te versterken door het bevorderen van een groene, digitale en veerkrachtige economie die banen creëert en duurzame groei genereert. SUSE wil meedoen omdat ‘dit aansluit bij onze belofte om organisaties te helpen digitale soevereiniteit te bereiken door open, veilige en flexibele oplossingen aan te bieden die hen in staat stellen volledige controle over hun infrastructuur en softwarestack te behouden.’ VCSW lijft HR Navigator in VCSW uit Gouda heeft de Nederlandse hr-vergelijkingssite HR Navigator over genomen. De site helpt organisaties bij het vinden van onder andere arbodienstverleners, bedrijfsartsen, preventief medische onderzoeken en risico-inventarisatie en -evaluatie. Dat past bij de aanpak van de nieuwe moeder, die werkgevers ondersteunt bij het optimaal benutten van sociale wet- en regelgeving, zodat met er niet ten onrechte te veel premies worden afgedragen. ‘We blijven gericht zoeken naar strategische uitbreidingen die niet alleen waarde toevoegen voor onze klanten en medewerkers, maar ook zorgen voor versterking van onze dienstverlening en productportefeuille,’ zegt de nieuwe eigenaar.
computable
Nederlandse dochterbedrijf Monsterboard failliet
3 weken
De ooit innovatieve online-vacaturebank Monsterboard is in Nederland failliet. Een overname in 2016 door uitzendgigant Randstad leverde niet de gewenste doorgroei op en de fusie vorig jaar met branchegenoot CareerBuilder luidde het definitieve einde in van de banensite.  De Amerikaanse ondernemer Jeff Taylor richtte in 1994 Monsterboard op als een website met vacatures. In die tijd een innovatieve stap; vacatures stonden toen nog hoofdzakelijk in kranten en tijdschriften (denk bijvoorbeeld aan Intermediair, maar ook Computable). Dat legde het bedrijf, sinds 1998 ook actief in Nederland, bepaald geen windeieren. In 2006 was het inmiddels tot Monster Worldwide omgedoopte bedrijf uitgegroeid tot de meest toonaangevende vacaturesite ter wereld, met een omzet van ruim 1 miljard dollar en een beursnotering aan de New York Stock Exchange. Maar na 2010 zette het verval in, als gevolg van hevige concurrentie en mislukte overnames, aldus RTL. Geen hosanna-verhaal Uitzendorganisatie Randstad kocht in 2016 zijn Amerikaanse internet-branchegenoot voor zo’n 429 miljoen dollar. Naast een versterking van de positie in de Verenigde Staten nam Randstad Monster over vanwege de technologische oplossingen voor het koppelen van werkzoekenden en werkgevers. Een hosanna-verhaal is de acquisitie echter nooit geworden. De gewenste structurele groei kwam er niet. Het platform werd door de jaren heen ingehaald door concurrenten als LinkedIn, en andere digitale mogelijkheden. Uiteindelijk schreef Randstad vele miljoenen af op de investering, bleek uit de jaarcijfers over 2024. Mislukte fusie Vorig najaar fuseerde Randstad de online-vacaturebank met de eveneens kwakkelende talentenmarktplaats CareerBuilder van de Amerikaanse investeerder Apollo Global Management. Daarbij verkreeg het uitzendconcern een minderheidsbelang (49 procent) en Apollo een meerderheidsbelang. De fusie werd een fiasco. In de VS werd het bedrijf onder financiële bescherming geplaatst (zogeheten Chapter 11 protection) waarna afgelopen juli de Amerikaanse activiteiten werden opgekocht door Bold. Die had geen interesse in de onderdelen buiten het moederland en dat luidde het einde in voor de Europese Monster-sites. De Nederlandse vestiging Monster Worldwide Netherlands, waar naar verluidt nog een man of dertig werkten, vroeg faillissement aan. Dat is afgelopen 16 september door de rechter uitgesproken.
computable
Finalist lijft Liferay-msp Proteon Communication Builders in
3 weken
Finalist Holding, specialist in digitale oplossingen voor maatschappelijke organisaties, maakt de overname bekend van Proteon Communication Builders uit ’s-Gravenhage. Proteon is vooral bekend van het Firelay-label, dat zich richt op managed services voor Liferay. Het van oorsprong Amerikaanse Liferay ontwikkelt opensource-cms-tools voor het maken van websites en bedrijfsportalen op internet. Met de overname van Liferay-managed service provider (msp) Proteon versterkt Finalist zijn positie als it-partner voor maatschappelijke organisaties en breidt het bedrijf zijn expertise in digitale platforms en cloudtechnologie verder uit. Het it-bedrijf uit Rotterdam stelt zelf de enige officieel erkende Liferay-partner in Nederland te zijn, met een team van Nederlandstalige Liferay-consultants, en beschouwt de msp-expertise van Proteon als een belangrijke aanvulling. Daarmee zijn organisaties verzekerd van lokale expertise en ondersteuning in hun digitale transformatie, aldus Finalist. Liferay-expertise versterkt ‘Met de overname van Proteon en hun Firelay-label voegen we bewezen expertise in managed services voor Liferay toe aan ons portfolio. Dit stelt ons in staat om zowel onze eigen Finalist-klanten die met Liferay werken beter te ondersteunen, alsook de bestaande klanten van Proteon, die wereldwijd actief zijn, te voorzien van hoogwaardige Liferay-dienstverlening’, zegt Wibo Pollmann, algemeen directeur/bestuurder van Finalist Holding bv. Volgens Pollmann betekent deze stap ook dat Finalist zijn dienstverlening verder over de landsgrenzen heen kan uitbreiden en internationale Liferay-klanten kan bedienen. Kern van het Firelay-label van Proteon is de Liferay Cloud (platform-as-a-service), geschikt voor eindklanten die het hosten en beheren van hun Liferay-portals willen uitbesteden, evenals voor Liferay Service Partners die managed services willen toevoegen aan hun portfolio. Firelay biedt zowel oplossingen in een soevereine EU-cloud als een internationale cloud voor de internationale klanten. De dienstverlening is cloud-native opgezet. ‘Door onze krachten te bundelen vergroten we onze slagkracht en kunnen we organisaties nog beter ondersteunen in hun digitale transformatie. Voor de klanten van Proteon betekent dit een belangrijke stap vooruit: zij profiteren van zowel onze ervaring met managed services als de brede expertise van Finalist’, aldus Lex van Sonderen, directeur/eigenaar van Proteon Communication Builders bv. Spin-off Finalist is een it-dienstverlener met circa tachtig medewerkers, gespecialiseerd in digitale platforms (Drupal en Liferay) en maatwerksoftware (Java). Het bedrijf is met name actief in de sectoren zorg, onderwijs en overheid. Proteon is in 1995 opgericht als spin-off van de Technische Universiteit Delft. Met een focus op webontwikkeling bouwde het bedrijf de eerste Nederlandse dating- en recruitmentwebsites. Zo’n vijftien jaar geleden werd het merk Firelay opgericht dat diensten en expertise levert voor Liferay-webportalen. Proteon is altijd het merk gebleven voor de informatiebeveiliging- en cyber-resilience gerelateerde diensten en producten van het Haagse bedrijf.
computable
Tekort aan cybervaardigheden zorgt bij drie kwart van organisaties voor risico’s
3 weken
74 procent van de organisaties in Europa, het Midden-Oosten en Afrika (EMEA) ziet zich genoodzaakt tot risicovolle kortetermijnoplossingen en tijdelijke maatregelen vanwege een schrijnend tekort aan gekwalificeerd personeel. Opvallend is dat dat tekort aan vaardigheden zich ook volop situeert op strategisch niveau. Dit blijkt uit nieuw onderzoek van Insight Enterprises dat de omvang van de cybersecurity-personeelscrisis blootlegt. De rondvraag van Insight, uitgevoerd door Coleman Parkes, richtte zich op meer dan zeshonderd senior beslissingsnemers in grotere organisaties (meer dan vijfhonderd werknemers) in Europa, waaronder ook België en Nederland.Om te beginnen wordt het tekort bevestigd: slechts een klein kwart van de it-beslissers in de EMEA-regio zegt voldoende interne expertise te hebben om gelijke tred te houden met evoluerende bedreigingen.Respectievelijk 84 procent (voor België) en 61 procent (in Nederland) van de organisaties meldt een tekort aan cybersecurityvaardigheden, waarbij in beide landen meer dan de helft de impact hierdoor als ‘ernstig’ of ‘significant’ omschrijft. Vooral strategisch Het probleem manifesteert zich ook volop op strategisch niveau, waar in EMEA zowat de helft van de organisaties naar eigen zeggen tekortschiet in governance, planning en risicobeoordeling. De gevolgen laten zich voelen in de praktijk: 57 procent van de EMEA-organisaties ziet belangrijke initiatieven vertragen, terwijl evenveel moeite heeft om aan compliance-eisen te voldoen. Kostbare zoektocht naar talent De obstakels voor het oplossen van deze crisis zijn even hardnekkig als voorspelbaar. Maar liefst 68 procent van de it-leiders in EMEA wijst naar de hoge kosten van werving en training als belangrijkste belemmering. Daarnaast kampt 65 procent met een gebrek aan gekwalificeerde kandidaten op de arbeidsmarkt. Het tekort beperkt zich niet tot technische functies, maar raakt alle lagen van de organisatie, van operationeel tot strategisch niveau. Waardoor de uitdaging zich stelt voor de ganse organisatie, en dus niet enkel voor bijvoorbeeld het it- of hr-departement.Het antwoord ligt niet simpelweg in meer personeel of meer tools, benadrukt Adrian Gregory, EMEA-president bij Insight. ‘Wat nodig is, is een fundamentele verschuiving in hoe organisaties naar beveiliging kijken: van reactieve verdediging naar proactief ontwerp.’
computable
Wat maakt een bedrijf een échte High Performer?
3 weken
De High Performer-categorie is in het leven geroepen om organisaties te belonen die niet alleen op projectniveau excelleren, maar als geheel uitblinken. Hoofdjurylid Fred Streefland legt uit hoe de jury daarnaar kijkt. In deze video vertelt jurylid Fred Streefland waar de jury op let bij het selecteren van de genomineerden voor de High Performer Award van de Computable Awards: Complexiteit – hoe groot en uitdagend de organisatie en processen zijn; Vaardigheden – de expertise en competenties binnen het bedrijf; Effectiviteit – hoe goed de organisatie haar doelen behaalt; Stabiliteit – essentieel in de huidige geopolitieke situatie. Wat de genomineerden in deze categorie onderscheidt, is dat ze op alle vier de aspecten hoog scoren en laten zien dat ze ook in complexe en internationale omgevingen blijven presteren. Van de 23 voorgedragen bedrijven zijn deze tien genomineerd: Afas Software ASML Bol.com Bunq Coolblue Heineken ING Nederland Mavim Netcompany Nederland Picnic Bekijk de cases op deze pagina. Stemmen Het stemproces voor de Computable Awards 2025 is geopend en loopt tot 5 oktober. Publieksstemming bepaalt voor vijftig procent de winnaar. Breng hier uw stem uit. Ook buigen de betrokken juryleden zich over de genomineerden per categorie, een gemiddeld oordeel dat ook voor de helft meeweegt. Op 18 november worden per categorie de winnaars aangewezen. Dit gaan we doen in De Polar bij Jaarbeurs in Utrecht. Het thema van de avond wordt ‘Rebooting Reality’ waarmee we bij de Computable Awards 2025 speciale aandacht hebben voor de noodzaak om onze digitale wereld opnieuw te doordenken in een tijd waarin geopolitieke spanningen, ai, energiecrises en informatieoorlogen alles op scherp zetten. In een wereld waarin de werkelijkheid steeds minder vanzelfsprekend is, moeten we opnieuw kiezen wat we écht belangrijk vinden. ‘Rebooting Reality’ is een uitnodiging om de digitale samenleving van de toekomst opnieuw op te starten – bewuster, veiliger, menselijker. Partner worden van de Computable Awards 2025?Wilt u partner worden van de Computable Awards 2025, het belangrijkste, jaarlijkse festijn in de Nederlandse ict-markt? Verbind dan uw naam aan dit evenement en woon op op 18 november as de spectaculaire uitreiking bij!
computable
Salesforce-hack door ShinyHunters omvat 1,5 miljard records
3 weken
Het afgelopen jaar zijn 760 bedrijven, waaronder KLM, getroffen door ransom-aanvallen op hun Salesforce-systemen. De hackers van ShinyHunters leidden medewerkers om de tuin en hebben zelfs politiesystemen geïnfiltreerd. Financiële instellingen lijken nu in het vizier te komen. Meer dan 1,5 miljard Salesforce-records, van 760 bedrijven, zouden in de Salesforce-hack zijn gestolen. Het afgelopen jaar richtten de cybercriminelen zich op klanten van Salesforce en leidden die om de tuin via social engineering. Met kwaadaardige OAuth-applicaties – open authorization, een autorisatieframework om toepassingen te machtigen toegang te krijgen tot een resource – werden ze vervolgens gehackt. Met de gestolen data werden de organisaties vervolgens afgeperst. ‘Deze aanvallen zijn opgeëist door hackers die stellen dat ze deel uitmaken van de afpersingsgroepen ShinyHunters, Scattered Spider en Lapsus$, en die zichzelf nu Scattered Lapsus$ Hunters noemen. Google registreert deze activiteit als UNC6040 en UNC6395,’ aldus BleepingComputer. De tech-publicatie zegt verder van de criminelen gehoord te hebben dat ze de TruffleHog-beveiligingstool gebruikten om de broncode te scannen op geheimen, wat resulteerde in de vondst van OAuth-tokens voor de platforms Salesloft Drift en Drift Email. Salesforce-objecttabellen De 1,5 miljard velden die gestolen werden, zouden afkomstig zijn uit de Salesforce-objecttabellen ‘Account’ (250 miljoen velden), ‘Contact’ (579 miljoen), ‘Case’ (459 miljoen), ‘Opportunity’ (171 miljoen) en ‘Gebruiker’ (60 miljoen). ‘De Case-tabel werd gebruikt om informatie en tekst op te slaan van supporttickets die door klanten van deze bedrijven waren ingediend. Deze informatie kan voor techbedrijven gevoelige gegevens bevatten.’ Al vroeg dit jaar was duidelijk dat Salesforce problemen kon hebben. De gestolen Drift- en Drift Email-tokens werden gebruikt in grootschalige campagnes tegen grote bedrijven, waaronder Allianz, Google, Cloudflare, KLM, Proofpoint, Palo Alto Networks, Workday en veel anderen. Mogelijk ook politie-data gecompromitteerd De criminelen zouden ook Google’s Law Enforcement Request-systeem gecompromitteerd hebben. Dat systeem wordt door wetshandhavers gebruikt om gegevensverzoeken in te dienen. ‘We hebben vastgesteld dat er een frauduleus account is aangemaakt in ons systeem voor verzoeken van wetshandhavingsinstanties en hebben het account gedeactiveerd,’ vertelde Google aan de nieuwssite. Ook het FBI eCheck-platform voor antecedentenonderzoeken zou geïnfiltreerd zijn Onderzoekers van ReliaQuest hebben verder gemeld dat de criminelen zich zijn gaan richten op financiële instellingen en ‘waarschijnlijk zullen doorgaan met aanvallen,’ waarvoor al eerder voor gewaarschuwd is.
computable
Kort: ‘Ai-markt naar 2 biljoen’, China weert Nvidia (en meer)
3 weken
Vandaag in het nieuwsoverzicht: Fabrikant ai chips Groq gewaardeerd op zeven miljard, omvang markt voor ai overschrijdt volgend jaar twee biljoen dollar, nieuwe Workiva-ai voor risicobeheer en duurzaamheid, Nederlandse commercie ziet geen banendreiging in ai en Nvidia in de problemen in China. Fabrikant ai chips Groq gewaardeerd op zeven miljard Het Amerikaanse Groq heeft 750 miljoen dollar opgehaald in een nieuwe financieringsronde. Het bedrijf, fabrikant van voor ai belangrijke lpu’s (language processing units – speciaal voor nlp, natural language processing) is daarmee nu gewaardeerd op zo’n zeven miljard dollar. In de financieringsronde participeerden Blackrock, Deutsche Telekom Capital Partners, Disruptive en Neuberger Berman. 1789 Capital, Altimeter, Cisco, D1, Infinitum en Samsung bleven ook meedoen als investeerder. ‘Groq voorziet meer dan twee miljoen ontwikkelaars en Fortune 500-bedrijven van snelle en betaalbare computing en breidt zijn aanwezigheid wereldwijd uit, voortbouwend op bestaande datacenters in Noord-Amerika, Europa en het Midden-Oosten’, aldus het bedrijf. Omvang markt voor ai overschrijdt volgend jaar twee biljoen dollar Wereldwijde ai-uitgaven zullen in 2025 naar verwachting stijgen tot bijna 1,5 biljoen dollar en in 2026 tot boven de twee biljoen dollar, denkt Gartner. ‘De prognose gaat uit van voortdurende investeringen in de uitbreiding van de ai-infrastructuur, aangezien grote hyperscalers blijven investeren in datacenters met ai-geoptimaliseerde hardware en gpu’s om hun diensten op te schalen’, zegt het bedrijf. De consultant ziet belangrijke groei buiten de Amerikaanse Big Tech, in China en door nieuwe ai-cloudproviders. ‘Bovendien zorgen durfkapitaalinvesteringen in ai-providers voor extra steun voor de ai-uitgaven.’ Volgend jaar zal de snelle groei grotendeels komen uit de integratie van ai in smartphones, pc’s en infrastructuur. Nieuwe Workiva-ai voor risicobeheer en duurzaamheid Workiva breidt het eigen ai-aanbod uit met twee nieuwe toepassingen, Intelligent GRC en Intelligent Sustainability. ‘Deze bieden risk- en sustainability-teams extra functies, zoals agentic ai, geïntegreerde data-automatisering en een vernieuwde omgeving voor interne controles. Zo kunnen organisaties hun rapportages eenvoudiger opstellen en hun risicobeheer verbeteren,’ aldus het bedrijf. De uitbreidingen richten zich op esg-rapportages om bedrijven te helpen met compliance, zoals de Europese CSRD, en op regels voor financiële verslaglegging, gegevensbescherming en interne controles. Nederlandse commercie ziet geen banendreiging in ai Maar liefst 62 procent van de marketing-, communicatie- en salesprofessionals maakt zich geen zorgen dat hun baan drastisch zal veranderen door ai, concludeert Norbears uit eigen onderzoek. Nog meer, tachtig procent, gaan er niet van uit dat hun functie op termijn volledig zal verdwijnen. ‘Driekwart ziet ai vooral als handige collega of assistent die repetitieve taken uit handen neemt en ruimte creëert voor creatiever of strategischer werk.’ Het sales-optimisme contrasteert met veel andere afdelingen en sectoren, waar men denkt dat de twee derde van al het werk door ai gaat verdwijnen. Een ander teken dat de Nederlandse commercie wellicht behind-the-curve is beland, is dat maar liefst 72 procent ervan geen specifiek budget heeft voor ai binnen hun marketing- of salesafdelingen. Nvidia in de problemen in China In China zou Nvidia de antimonopoliewetgeving hebben overtreden, zo maakte het land bekend. ‘China’s recente actie tegen Nvidia is een veel agressievere actie en een mogelijk signaal aan de VS dat de recente belofte van de regering-Trump om Nvidia-chips open te stellen voor China mogelijk niet zo positief wordt ontvangen als het Witte Huis had verwacht. Zowel China als de VS zijn van mening dat ai en de chips die het aandrijven cruciaal zijn voor de nationale veiligheid. Hoewel China’s technologie momenteel achterloopt op die van Amerika, is het bezig met een inhaalslag,’ aldus CNN. De melding valt samen met het opbreken van TikTok in de VS.
computable
AI is geen hype en zelfs groter dan de industriële revolutie
3 weken
Door: Mike van Zandwijk, Portfoliomanager Data & AI bij Previder In 1935 stortte een revolutionair nieuw vliegtuig neer tijdens een testvlucht. Het bleek te complex om zomaar te vliegen. De oplossing? Geen extra technologie, maar een simpele checklist die piloten hielp om systematisch en veilig te opereren. Sindsdien is de checklist onmisbaar in de luchtvaart en ver daarbuiten. Diezelfde les geldt vandaag voor kunstmatige intelligentie. Bedrijven zetten massaal tools als Microsoft Copilot of ChatGPT in, maar onderschatten dat AI niet vanzelf landt. Zonder checklist, structuur en begeleiding wordt de vlucht turbulent. De ware revolutie achter AI Waar de industriële revolutie productie en arbeid voorgoed veranderde, raakt AI álle lagen van de samenleving: werk, besluitvorming, creativiteit en vertrouwen. Toch wordt AI vaak behandeld alsof het een hip speeltje is. Medewerkers krijgen een licentie, maar nauwelijks begeleiding in digitale en AI-geletterdheid. Dat is de paradox: AI is een mes. In handen van een chirurg redt het levens, in kwade of onbekwame handen kan het fataal zijn. Niet de technologie zelf, maar hoe wij ermee omgaan, bepaalt de impact. De cruciale driehoek en ontbrekende cirkel De essentie van een verantwoorde AI-strategie ligt in de balans tussen drie elementen: data, AI en security. Zonder security ontstaat misbruik. Zonder data draait de AI-motor leeg. Zonder AI blijft data een onbenutte grondstof. Pas samen vormen ze de cruciale driehoek. Toch is zelfs die driehoek niet genoeg. Wat vaak ontbreekt, is de menselijke veranderkant voor de adoptie van nieuwe systeemtechnologie. Precies daar ligt de crux. Bij Previder werken we samen met 1uur.nu volgens zes bewezen adoptieprincipes, zoals beschreven in deze whitepaper. Denk aan het creëren van urgentie, het zichtbaar maken van resultaten en het ondersteunen van leiderschap. Adoptie is geen los project, maar een doorlopende beweging die als een cirkel rondom de driehoek Data–AI–Security ligt. Alleen zo zorg je dat AI niet strandt in pilots, maar écht het verschil maakt voor medewerkers en klanten. Het Copilot flight plan Hoe ziet dat er in de praktijk uit? Samen met 1uur.nu hanteren wij de metafoor van het Copilot flight plan – een routekaart naar succes met Microsoft 365 Copilot. Het begint met een system check: zijn infrastructuur, governance en beleid klaar voor een veilige vlucht? Daarna volgt het boarden, waarbij medewerkers worden voorbereid met concrete usecases en training. Tijdens de vlucht werken teams daadwerkelijk met Copilot, terwijl ze continu worden begeleid. Vervolgens is er de landing, waarbij organisaties meten en analyseren wat het effect is op werk, tijd en tevredenheid. Maar na de landing begint de volgende reis: opnieuw instappen, uitbreiden naar nieuwe teams en bijsturen waar nodig. Uiteindelijk ontstaat er een nieuw vluchtplan met AI‑agents en aanvullende koppelingen. Het is een cyclus: landen betekent niet dat je er bent, maar dat je klaar bent voor de volgende vlucht. Continuity Airlines op 8 oktober tijdens Continuity’25 AI is géén hype. De impact zal groter zijn dan die van de industriële revolutie, juist omdat het de kern van menselijk werk en besluitvorming raakt. De vraag is niet óf AI organisaties verandert, maar hóe. Wie data, AI en security niet in balans brengt en adoptie negeert, riskeert een crash. Wie het serieus aanpakt, kan ongekende hoogten bereiken. Tijdens Continuity’25 word je meegenomen met Continuity Airlines: van eerste vlucht tot duurzame AI‑impact. De inspirerende sprekers laten zien hoe je met de juiste routekaart AI veilig en effectief kunt inzetten en hoe elke landing de voorbereiding is op een volgende vlucht. Ben jij klaar om in te stappen? Schrijf je nog snel in via: Schrijf je in
computable
Licentiestructuur van Microsoft 365 en Office 365 op de schop
3 weken
Zo bespaar je flink op Microsoft Teams Vanaf 1 november aanstaande voert Microsoft ingrijpende wijzigingen door in de licentiestructuur van Microsoft 365 en Office 365. Organisaties krijgen voortaan de keuze: pakketten mét Teams of zonder. Volgens Kevin Pastor, managing partner bij licentie-adviesbureau BeSharp Experts, is de grotere keuzevrijheid de belangrijkste verandering. Deze stap volgt op jarenlange druk vanuit de Europese Commissie en heeft grote gevolgen voor kosten, flexibiliteit en interoperabiliteit. De aanpassingen volgen uit een akkoord met de Commissie, die zich al langer zorgen maakt over de bundeling van Microsoft Teams met de bredere productiviteitssoftware. Kevin Pastor van BeSharp Experts constateert dat er meer flexibiliteit komt in de samenstelling van de pakketten, al gaat dit wel gepaard met een nieuwe prijsstructuur. Afhankelijk van de gekozen suite bedraagt het prijsverschil met Teams minimaal 1 euro (Microsoft 365 F3) tot minimaal 8 euro p.p./maand (Microsoft 365 E3/E5). Daarnaast blijft Teams beschikbaar als zelfstandige dienst: Teams Essentials: minimaal 3 euro p.p./maand en Teams Enterprise: minimaal 8 euro p.p./maand. Het verschil voor Business Standard of Premium bedraagt 3 euro. Voor bedrijven en instellingen kan dit een kostenbesparing betekenen. Je betaalt alleen voor Teams als je het gebruikt. De toezegging van Microsoft geldt voor minimaal zeven jaar. Toezeggingen van Microsoft Het softwarebedrijf belooft bovendien nieuwe api’s en exporttools voor eenvoudige datamigratie uit Teams. Ook komt er een centraal ontwikkelaarsportaal voor betere integratie van externe tools. Andere leveranciers worden beter in staat gesteld hun samenwerkingstools te koppelen aan Microsoft 365. Microsoft heeft toegezegd technische documentatie te verstrekken om de toegang van concurrenten tot Office-producten te vergemakkelijken. Dit is bedoeld om een betere interoperabiliteit mogelijk te maken en zal tien jaar duren. Gebruikers krijgen volledige controle over eigen data, inclusief exportmogelijkheden. Klanten in Europa krijgen extra rechten: •             Jaarlijkse overstapmogelijkheid van een suite met Teams naar een suite zonder; •             Behoud van bestaande kortingen bij overstap; •             Gelijke kortingpercentages voor pakketten met en zonder Teams. Complexer licentie-landschap Volgens Pastor bieden de aangekondigde veranderingen meer keuzevrijheid, maar ze maken het licentie-landschap ook complexer. Klanten moeten opnieuw beoordelen welke licentie-variant het best aansluit bij hun organisatie, nu en in de toekomst. Wel wordt het eenvoudiger om andere samenwerkingstools naast of in plaats van Teams te gebruiken, dankzij de verbeterde export- en integratiemogelijkheden. Pastor: ‘Dit vraagt om een herbeoordeling van de huidige licenties, contracten en samenwerkingsstrategie.’ BeSharp Experts raadt aan om een duidelijk overzicht te maken van het gebruik van Teams. Hoeveel mensen gebruiken het echt? En wat kost dat straks met de nieuwe prijzen? Er bestaan drie opties: •             Teams blijven gebruiken zoals nu; •             Overstappen op een pakket zonder Teams; •             Teams combineren met andere tools. Ook is het verstandig naar het contract te kijken. Misschien is het beter om te wachten tot het moment waarop het contract verlengd wordt. Pastor: ‘Dan kun je makkelijker en voordeliger overstappen naar een ander pakket.’ Miljardenboete van de baan Microsoft biedt al business en enterprise productiviteitspakketten zonder Teams alsmede losse versies van deze communicatietool. Nu Teams is losgekoppeld van Microsoft 365 blijft Microsoft verschoond van een miljardenboete. Die had kunnen oplopen tot 10 procent van de wereldwijde jaaromzet. De Europese Commissie is tevreden over de concessies die Microsoft heeft gedaan. Het compromis kwam niet zonder slag of stoot. De Europese Commissie onderzocht Microsoft sinds 2020, na een klacht van Slack over oneerlijke concurrentie. Verwacht wordt dat de concurrentie herleeft op de markt voor videoconferencing en samenwerkingstools.
computable
CWI verhoogt met ai dataveiligheid VN-crisisplatform
3 weken
Het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) heeft een methode ontwikkeld om gevoelige gegevens nauwkeuriger te filteren uit het Humanitarian Data Exchange (HDX), het openbare dataplatform van de Verenigde Naties (VN). Daarmee wil de VN voorkomen dat informatie bedoeld voor humanitaire hulpverlening in verkeerde handen terechtkomt. Het HDX-platform bevat bijna twintigduizend datasets uit 254 crisisgebieden wereldwijd. Lokale overheden en organisaties delen er data over onder meer conflicten, natuurrampen, gebouwen en personen. Volgens CWI-onderzoeker Madelon Hulsebos realiseren organisaties zich vaak niet dat ogenschijnlijk neutrale informatie misbruikt kan worden. ‘Denk aan de coördinaten van ziekenhuizen in oorlogsgebieden. Zulke gegevens kunnen levensgevaarlijk zijn als ze openbaar beschikbaar blijven’, aldus Hulsebos. Samen met ai-masterstudent Liang Telkamp ontwikkelde zij twee ai-mechanismen die datasets automatisch op gevoeligheid beoordelen. Een uitgangspunt daarbij is het concept ‘contextueel gevoelige data’: informatie die afhankelijk van tijd, plaats en omstandigheden wel of niet risico’s met zich meebrengt. Zo zijn ziekenhuislocaties in Nederland weinig kritisch, maar in Gaza potentieel levensbedreigend. Voor een van de mechanismen gebruikten de onderzoekers VN-richtlijnen over welke gegevens gepubliceerd mogen worden. Door deze regels te koppelen aan datasets en te laten analyseren door taalmodellen zoals GPT-4 en opensource-modellen, verbeterde de nauwkeurigheid aanzienlijk. Waar Googles bestaande tool 63 procent van de gevoelige persoonsgegevens detecteerde, bereikte het CWI-systeem 94 procent, met bovendien minder vals-positieve meldingen. Barcelona De VN heeft nu besloten de CWI-mechanismen te integreren in het HDX-platform. In oktober presenteert Hulsebos de resultaten tijdens een VN-bijeenkomst in Barcelona. Volgens haar is de technologie ook breder inzetbaar, bijvoorbeeld bij cloudplatforms of publieke dataportals waar bedrijfs- en overheidsdata worden gedeeld.
computable
Informatiehuishouding ministeries JenV en AenM gaat vooruit
3 weken
Prinsjesdag 2025 De informatiehuishouding bij de ministeries van Justitie en Veiligheid (JenV) en Asiel en Migratie (AenM) verbetert. Flinke stappen zijn gezet met het oplossen van een aantal generieke uitdagingen bij beide organisaties. Dit stelt minister David van Weel in de begroting van Asiel en Migratie. Een indicatie is het zogenoemde volwassenheidsniveau. Dat steeg in 2024 naar 2,4 op een vierpuntschaal en daarmee groeide wederom het inzicht in de stand van de informatiehuishouding. Het streven blijft om eind 2026 volwassenheidsniveau 3 te bereiken. Actielijn 1 Actielijn 1 betreft de professionals. JenV/AenM geeft invulling aan de structurele uitbreiding van capaciteit en het vergroten van het ambtelijk vakmanschap. De pilot voor een strategisch ontwikkelplan voor de bevordering van de deskundigheid op gebied van informatiehuishouding is succesvol gebleken en wordt opgeschaald. Een jaar is gestart met een Traineeship Gegevensmanagement. Per jaar worden vijfentwintig trainees opgeleid tot ‘chief data officer’. Deze maand begint de tweede lichting. Nieuw daarbij is dat ook andere ministeries een trainee zullen afnemen. De laatste lichting van het driejarige traineeship start in 2026. Actielijn 2 Actielijn 2 gaat over het volume en de aard van de informatie. JenV/AenM zet de inspanningen voort op het digitaliseren van de papieren archieven en breidt de inspanningen om het inzichtelijk krijgen van de data op netwerkschijven verder uit. Om de data structureel beter en sneller toegankelijk te maken voor een grotere groep medewerkers wordt gebruik gemaakt van een digitale archivaris.  Die voorziet op basis van ai grote verzamelingen van data van de juiste metadata. Door het toevoegen van metadata is de informatie duurzaam toegankelijk en is JenV/AenM beter in staat om te voldoen aan de eisen van het selectiebeleid. Actielijn 3 Actielijn 3 handelt om de informatiesystemen. JenV/AenM breidt de eigen gegevensboekhouding uit met nieuwe functies en voert die in bij meerdere onderdelen van de organisatie. Voor aansluiting op het landelijke Woo-platform (waar documenten openbaar worden gemaakt) wordt met een snelle scan bekeken wat er technisch nodig is binnen JenV/AenM. Om systemen beter op elkaar af te stemmen en efficiënter te werken, moedigt het programma organisaties aan om gebruik te maken van bestaande systemen voor documentbeheer. Actielijn 4 Actielijn 4 draait om het goed laten landen van het programma binnen de bestaande organisatie. In 2026, het laatste jaar van het programma, wordt de programmatische aanpak afgebouwd. Een concreet voorbeeld hiervan is de overdracht van het selectiebeleid naar het IHH Office van JenV/AenM, zodat dit structureel wordt geborgd. Prioriteiten Vanuit de Regeringscommissaris Informatiehuishouding zijn prioriteiten meegegeven aan alle departementen. Het is de bedoeling om zoveel als mogelijk aan te sluiten op de rijksbreed ontwikkelde voorzieningen, zoals voor de archivering van websites en chatberichten. JenV/AenM heeft ook eigen prioriteiten: het verwerken van papieren en digitale achterstanden, de ontwikkeling van selectiebeleid en het toepassen van de selectielijst, en het verbeteren van de gegevenskwaliteit in nauwe samenwerking met het CDO Office.
computable
Slimme zorg vraagt om slimme data: VWS bouwt versneld aan ai-infrastructuur
3 weken
Prinsjesdag 2025 Om de zorg toekomstbestendig te maken, zet het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) stevig in op kunstmatige intelligentie (ai). Daarvoor zijn gestandaardiseerde en goed uitwisselbare data nodig. Verder werkt VWS aan een veilige publieke infrastructuur die verdere doorontwikkeling en inzet van ai mogelijk maakt. Ook zorgt VWS voor standaardisatie en landelijke randvoorwaarden en generieke voorzieningen die nodig zijn voor dit stelsel. Eén daarvan is het landelijk dekkend netwerk dat zorgaanbieders met elkaar verbindt voor het uitwisselen en beschikbaar stellen van gezondheidsgegevens. Daarnaast ontwikkelt het ministerie sets van afspraken, standaarden en voorzieningen om de juiste gegevens op het juiste moment op de juiste plek te krijgen. De beschikbaarheid van gestandaardiseerde data is essentieel voor kwalitatief hoogstaande ai-toepassingen. Wegiz Met de Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz) krijgen zorgaanbieders stap voor stap de verplichting tot elektronische gegevensuitwisseling met afspraken over eenheid van taal en techniek. Deze gegevensuitwisseling moet ai-toepassingen ondersteunen. Zorgprofessionals gaven onlangs tijdens een veldbevraging input over wat zij als ‘zinnige administratie’ zien. Dit helpt om ai-oplossingen beter af te stemmen op hun behoeften. VWS wil de uitkomsten van deze studie waar mogelijk ook inzetten op deregulering en vereenvoudiging van bestaande wet- en regelgeving. Voorop Het ministerie constateert grote verschillen tussen zorgsectoren. Ziekenhuizen lopen voorop in ai-gebruik, maar andere sectoren zoals ggz en thuiszorg blijven achter. Verder is er behoefte aan gezamenlijke platforms en kennisdeling om ai effectief te benutten. Ten slotte benadrukt VWS dat ai verantwoord en transparant moet worden ingezet, met oog voor privacy en ethische kaders. Minister Jan Anthonie Bruijn (VWS) kondigt aan in 2026 de ministeriële regelingen voor de zorg te implementeren. Met de regeling Cyberbeveiligingswet (Cbw) wordt ingezet op een stelsel waarin zorgaanbieders en andere partijen in de sector zorg hun netwerk- en informatiebeveiliging aantoonbaar op orde moeten hebben. Ook beoordeelt het ministerie in 2026 welke processen en aanbieders cruciaal zijn voor de zorg tijdens een grootschalige ramp of crisis, welke dreigingen en risico’s zich voordoen, en welke maatregelen moeten worden genomen door vitale sectoren. De ministeriële regeling Wet weerbaarheid kritieke entiteiten (Wwke) dient daarbij als basis. In zo’n ministeriële regeling worden details en praktische uitwerkingen van wetten geregeld, zonder dat daar de hele regering of het parlement bij betrokken hoeft te zijn.
computable
Kort: Java en ai-tools vernieuwd, klusjes scoren (en meer)
3 weken
In dit nieuwsoverzicht: Java 25 is uit, Nederlandse ai-startup trekt kapitaalinjectie, Main Capital groeit portefeuille, Elsevier brengt nieuwe ai-onderzoekstool en Indiaas klusjesplatform knalt de beurs op. Java 25 is uit Oracle heeft Java 25 uitgebracht. Het bedrijf zegt Oracle JDK 25, ten minste acht jaar te zullen ondersteunen. ‘Nu Java aan zijn vierde decennium begint, blijft het functies toevoegen die ervoor zorgen dat applicaties, inclusief applicaties geïntegreerd met ai-mogelijkheden, zeer efficiënt en schaalbaar zijn op verschillende hardware-platforms,’ reageert Oracle. De nieuwe versie zal tot september 2028 elk kwartaal beveiligings- en prestatie-updates ontvangen onder de No-Fee Terms and Conditions (NFTC). JDK 25-updates die na die datum uitkomen, zullen worden aangeboden onder de Java SE OTN-licentie (OTN), die tot september 2033 gepland staat. Nederlandse ai-startup trekt kapitaalinjectie De Amsterdamse startup Promptwatch heeft 1,2 miljoen euro groeifinanciering gekregen van het eveneens Amsterdamse investeringsfonds Arches Capital. De startup heeft een platform voor zichtbaarheid en datagedreven optimalisatie in ai-zoekmachines. ‘Het platform is met name relevant voor marketing- en communicatieteams, digitale bureaus en merken die afhankelijk zijn van hun online zichtbaarheid. Ook kennisinstellingen, dienstverleners en verzekeraars behoren tot de doelgroep. ‘ChatGPT en Perplexity groeien razendsnel in gebruik, en ook Google beweegt mee in de verschuiving van traditionele zoekresultaten naar ai-gedreven zoekopdrachten. Veel zoekverkeer loopt nog steeds via Google maar de manier waarop we zoeken is al fundamenteel veranderd. Main Capital vergroot portefeuille met twee overnames De Duitse fintechleverancier JustOn is overgenomen door de Amerikaanse PSA-leverancier Cloud Coach, zo meldt de moeder van de laatste, het Haagse Main Capital Partners. Het is de eerste overname van de Amerikaan sinds het in 2023 ging behoren tot de portefeuille van Main Capital. Datzelfde geldt voor de Belgische cloudsoftwareleverancier RiskConcile, dat de Britse dataleverancier Fitz Partners overneemt, de eerste sinds toetreding in 2024 tot de portefeuille van Main Capital. Die portefeuille groeit dit jaar flink en omvat nu zo’n vijftig softwarebedrijven met bij elkaar meer dan 15.000 medewerkers en een waarde van bijna zeven miljard euro. Nieuwe ai-onderzoekstool van Elsevier Elsevier heeft een ai-onderzoeksoplossing ontwikkeld op basis van klantfeedback. De end-to-end-oplossing is bedoeld voor academische en zakelijke onderzoekers en moet de workflow van onderzoek transformeren, zodat wetenschappers sneller van inzichten naar impact kunnen bewegen, zonder dat integriteit, transparantie en betrouwbaarheid van onderzoek verloren gaan. Generieke-ai-tools baseren zich vaak ‘op een beperkte hoeveelheid wetenschappelijke literatuur, gebruiken data van lage kwaliteit en bieden weinig transparantie over hoe conclusies worden getrokken.’ De nieuwe oplossing wordt gebouwd op miljoenen peer-reviewed artikelen en boekhoofdstukken van toonaangevende academische uitgevers. De nieuwe oplossing is uitgever-neutraal en biedt toegang tot zowel abonnements- als Open Access-content. Indiaas klusjesplatform knalt de beurs op Het Indiase Urban Company, het grootste home-servicesplatform van het land, heeft meer dan tweehonderd miljoen dollar opgehaald bij diens beursgang. Het aandeel steeg meteen zo’n zestig procent. Een van de redenen achter het succes van Urban Company in het afgelopen decennium is het vermogen om traditioneel ongeorganiseerde huishoudelijke diensten in India te organiseren, waaronder schoonmaak, loodgieterswerk, elektra, massages en schoonheidsbehandelingen, legt TechCrunch het succes uit. ‘Door deze diensten te digitaliseren via zijn app, heeft het bedrijf een on-demandplatform gecreëerd in een markt die niet gestandaardiseerd was. In die zin geniet Urban Company een bijna-monopolie en blijft het de grootste georganiseerde speler in deze sector.’
computable
Spoelstra Spreekt: Prinsesjesdag
3 weken
COLUMN – Het was gisteren, plat gezien, een Prinsjesdag zoals alle andere. Natuurlijk, de troonrede was iets aan de korte kant, maar dat is de huidige regeringscoalitie ook. Deze coalitie is zo klein dat ze met gemak met Willem en Maxima in de Gouden Koets had kunnen meerijden. De prinsesjes waren er ook, alle drie. Ze hadden een mooie jurk aangetrokken en net als hun moeder een schotelantenne op hun hoofd gezet. Behalve prinses Alexia. Die dacht: ik heb gewoon 5G op mijn telefoon, dus waarom erbij lopen alsof ik bij de Nasa werk? Kunnen we haar trouwens niet tot koningin kronen? Niet dat ze beter is dan die andere twee, maar puur omdat er dan iets te beleven valt. Ict staat niet heel hoog op het lijstje van de overheid Dit keer heb ik de liveblog van de Computable gevolgd. Ik was benieuwd naar het ict-nieuws uit de Troonrede. Zoals verwacht, bleef het heel erg rustig op de blog. Ict staat niet heel hoog op het lijstje van de overheid. Slaperige kat Het verbaasde ook niet dat de website waar de stukken te downloaden waren, vrijwel meteen plat ging. Op de pagina waarop vermeld dat de website uit de lucht was, stond een plaatje van een slaperige kat. Ik weet niet zo goed waarom. Een kat slaapt zo’n twintig uur per dag en misschien wilden ze aangeven dat de gemiddelde werkdag van een ambtenaar ongeveer op hetzelfde niveau zit. Daarom pleit ik ervoor om eens in mensen te investeren. Prima om geld te pompen in ai, halfgeleiders en startups. En uiteraard in cybersecurity. Vooral blijven doen. Maar steek ook eens een flinke som geld in het opleiden van mensen bij de overheid zodat we niet iedereen en zijn moeder meer hoeven in te huren om een websiteje in de lucht te houden. Jacob SpoelstraJacob Spoelstra is columnist/stand-upcomedian. Kijk hier voor meer informatie.
computable
JenV onderzoekt modernisering gegevensbeschermingswetgeving
3 weken
Prinsjesdag 2025De wet- en regelgeving rond gegevensbescherming is toe aan een modernisering. Het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV) onderzoekt wat er op dit gebied mogelijk is. Het wetsvoorstel Verzamelwet gegevensbescherming is een eerste stap in die richting. Omdat er meer nodig lijkt, verkent het departement een bredere revisie van de Uitvoeringswet AVG (UAVG). Daarbij worden eerdere adviezen betrokken, evenals uitvoeringswetgeving in andere Europese lidstaten. Dat blijkt uit de stukken op Prinsjesdag 2025.Het ministerie wil genoemde ontwikkelingen op de voet volgen. Contacten hierover zijn gaande met het bedrijfsleven, overheden en de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). Zo kan een groter draagvlak worden verkregen voor nieuw beleid en wetgeving.Ook het delen van (persoons)gegevens krijgt aandacht, vooral als dat noodzakelijk is voor het functioneren van de overheid en de samenleving. Bijvoorbeeld wanneer bepaalde gegevens nodig zijn voor het uitoefenen van een wettelijke taak. Het ministerie stimuleert om in die gevallen intern binnen de grenzen van de wet gegevens met elkaar te delen.Waar de wet knelt, onderzoekt JenV of een wetswijziging noodzakelijk is en doet daar in dat geval een voorstel voor. Zo geeft het ministerie gevolg aan de brede oproep om te onderzoeken wanneer gegevensdeling noodzakelijk is, maar nu niet kan plaatsvinden.TaskforceOm gegevensdeling te versnellen en toekomstbestendig te maken, heeft JenV een tijdelijke Taskforce Gegevensdeling opgericht. Deze taskforce richt zich op het aanpakken van knelpunten in gegevensdeling op gebieden zoals de georganiseerde en ondermijnende criminaliteit, maar ook op problemen bij gegevensuitwisseling met instanties zoals het UWV en de Belastingdienst. En het ministerie zet in op EU-initiatieven ter vermindering van de regeldruk waar het de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) betreft.In Nederland testen het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) en KPN een eigen versie van het APSVerder wil JenV de strafbedreiging van enkele cyberdelicten  verhogen. Dit weerspiegelt de ernst van deze feiten én biedt de opsporing meer mogelijkheden om daders op te sporen en criminele activiteiten te verstoren.Ook werkt het ministerie aan een betere toegang tot digitale gegevens voor opsporing, vooral wanneer deze een grensoverschrijdend karakter hebben. Afgerond wordt de implementatie van de E-evidence-verordening en de bijbehorende richtlijn. Deze verordening maakt het krijgen van digitaal bewijs in opsporingsonderzoeken uit andere EU-lidstaten een stuk efficiënter.BadDaarnaast bereidt het ministerie een meer effectieve aanpak van ‘bad hosting’ voor, zoals Know Your Customer-beleid, meer Europese samenwerking en het verder stimuleren van het Clean Networks-project, ook wel Cleannet Works genaamd. Dit Nederlands initiatief dat richt zich op het bestrijden van internetmisbruik (ook wel ‘abuse’ genoemd) door aanbieders van digitale infrastructuur zoals hostingbedrijven, internetproviders en cloudplatformsVerder beziet het ministerie hoe in Nederland een ‘Anti Phishing Shield’ (APS) structureel is op te zetten voor alle internetgebruikers. Zo’n beveiligingssysteem beschermt bezoekers van malafide websites die zijn opgezet om persoonlijke gegevens te stelen. In Nederland testen het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) en KPN een eigen versie van het APS, geïnspireerd op het succesvolle Belgische model.Het ministerie werkt ook aan de nodige richtlijnen en wetgeving gericht op digitalisering. Notarissen moeten de mogelijkheid krijgen meer ambtshandelingen digitaal te verrichten. De rechtspraak maakt het in steeds meer zaakstromen mogelijk om digitaal te procederen.Gemeenten krijgen in 2026 steun bij online aangejaagde openbare-ordeverstoringen.
computable
VS nog op kop in ai-race, maar China wil meer riskeren voor opschalen
3 weken
De komende vijf jaar blijft de VS vooroplopen in artificiële intelligence (ai). Dat kan gaan veranderen, want in China is men bereid veel meer risico te nemen bij de toepassing van ai en zet men vooral in op schaal. De VS heeft de meeste kans om de komende vijf jaar leidend te blijven in ai, zo concludeert data-infrastructuurbedrijf NetApp uit eigen rondvraag bij 400 ict-leidinggevenden en 400 ceo’s wereldwijd. Vier op de tien zien de VS de race winnen, hoewel die nek-aan-nek is. De executives zijn verder overtuigd van de ai-voorsprong van hun eigen organisatie: 81 procent zegt al bezig te zijn met pilots of opschaling van ai en ziet zelfs 88 procent zegt dat hun organisatie al grotendeels of helemaal in staat is om de ai‑transformatie vol te houden. Een interessant verschil tussen de ai-grootmachten is dat 92 procent van de Chinese ceo’s actieve ai-projecten meldt tegenover 74 procent van de Chinese ict-leidinggevenden, een gat van 16 procentpunten. In de VS liggen die percentages 77 respectievelijk 86, oftewel een gat van 9 procentpunten, wat lijkt te wijzen op betere afstemming in de Amerikaanse boardrooms.  In China zijn de ceo’s ook veel positiever over hoe ‘ai ready’ hun organisatie is: 92 procent maar liefst. Van de ict-leidinggevenden daar denkt maar 74 procent er zo over, maar dat is nog altijd hoger dan de 61 procent voor beide groepen in de VS. China focust vooral op snelle groei van ai In welke richting de race gaat, daarin verschilt men van mening. China ziet vooral schaalbaarheid als prioriteit, waar 35 procent ten opzichte van gemiddeld 11 procent in andere landen er zo over denkt. De VS en India richten zich juist op integratie met bestaande systemen. ‘De Chinese nadruk op schaalbaarheid kan sneller leiden tot zichtbare resultaten, terwijl de langetermijnsstrategie die andere landen hanteren uiteindelijk meer zakelijke waarde kan opleveren,’ denkt NetApp. Gemiddeld 79 procent van de respondenten denkt dat zwakke data- en cloudstrategieën ai-implementatie kan laten mislukken en kan leiden tot defecte modellen, vertekende inzichten en beveiligingslekken. ‘China is daar met 15 procent een uitzondering op, maar dat is in lijn met hun nadruk op snelle kortetermijngroei en een grotere risicobereidheid’, van 46 tegenover 25 procent in andere landen.
computable
Aspire11 lanceert miljoenenfonds voor groeibedrijven; ook Nederland in beeld
3 weken
De nieuwe investeringsmaatschappij Aspire11 lanceert een wereldwijd fonds van vijfhonderd miljoen euro, volledig gefinancierd door Europese pensioenfondsen. Het fonds, opgezet door de Tsjechische durfkapitaalinvesteerder Pavel Mucha, richt zich ook op Nederland. Daarmee wil Aspire11 innovatieve groeibedrijven ondersteunen en tegelijkertijd Europese gepensioneerden betere rendementen bieden. Met het fonds wil Aspire11 een hardnekkig probleem in Europa aanpakken: slechts 0,02 procent van het vermogen van pensioenfondsen stroomt nu naar snelgroeiende startups en scale-ups. Ter vergelijking: in de VS ligt dit aandeel bijna honderd keer hoger. Volgens Aspire11 is Nederland een logische focusmarkt vanwege de volwassenheid van het startup-ecosysteem, de aanwezigheid van aanzienlijk ‘slapend pensioengeld’ en de komst van internationale fondsbeheerders die zich na de Brexit in Nederland vestigden. Het fonds investeert zowel in vroegefasefondsen als rechtstreeks in groeibedrijven met nieuwe en opkomende technologieën. Oranje Constantijn van Oranje, Special Envoy bij Techleap.nl, verwelkomt de stap: ‘Met Aspire11 wordt Tsjechisch pensioenkapitaal geïnvesteerd in de Europese innovatie-economie. Dat geeft een belangrijk signaal af: dat durfkapitaal een aantrekkelijke categorie is om pensioengelden in te beleggen, met uitzicht op solide rendementen én maatschappelijke impact.’ Pavel Mucha, oprichter van Aspire11. Ook Nederlandse ondernemers zien kansen. Matthijs Welle, ceo van hospitalitysoftwarebedrijf Mews en in 2023 door Techleap uitgeroepen tot Leading Entrepreneur of the Year, meent dat Europa sneller meer pensioengelden moet inzetten om een volledige route voor startups mogelijk te maken. ‘Het opvallende is dat juist een fonds uit Oost-Europa de stap zet, terwijl West-Europa, en zeker Nederland, nog afwacht. Aspire11 brengt met hun aanpak niet alleen geld beschikbaar, maar versterkt ook ons lokale ecosysteem.’ Aspire11 start vanuit Centraal- en Oost-Europa, maar mikt de komende jaren op een bredere internationale uitrol, met Europa als kernmarkt. Met de zogenoemde barbell-strategie – Tribes voor vroegefase-investeerders en Eternals voor langetermijninvesteringen in groeibedrijven – wil Aspire11 een brug slaan tussen Europese pensioenfondsen en technologiebedrijven. Mucha: ‘We willen slapend pensioenvermogen wakker schudden en inzetten voor duurzame groei in Europa.’
computable
Defensie wil naar een betere commandovoering
4 weken
Minister Ruben Brekelmans (Defensie) legt in zijn nieuwe begroting veel nadruk op een betere commandovoering in de krijgsmacht. Technologische innovaties, nieuwe capaciteiten en gerichte training moeten zorgen voor het effectiever leiden van het leger. Dat blijkt uit de stukken op Prinsjesdag 2025. Een belangrijk onderdeel hiervan is de implementatie van geavanceerde communicatietechnologieën, die real-time informatie-uitwisseling mogelijk maken en de besluitvorming op het slagveld versnellen. Daarnaast moet de commandovoering zich kunnen aanpassen aan snel veranderende situaties tijdens inzet. Een nieuwe ontwikkeling is opdrachtgerichte commandovoering waarbij de legerleiding het ‘wat’ en ‘waarom’ specificeren, en onder-commandanten de vrijheid krijgen het ‘hoe’ te bepalen binnen bepaald kaders. Binnen opleidingsprogramma’s richt Defensie zich daarom op een goede voorbereiding op onvoorspelbare situaties, het kunnen gebruiken van nieuwe technologieën, omgang met verschillende informatiestromen, creativiteit en mentale veerkracht. Meerdere domeinen Met multidomein-optreden (MDO) wil Defensie in een operationele omgeving haar militair voordeel behalen en behouden. Die domeinen bestaan uit lucht, land, maritiem, ruimte en ook cyber. Om de militaire activiteiten te kunnen orkestreren en synchroniseren wordt in 2026 het NLD Joint Force Command verder geprofessionaliseerd. Het optreden van de krijgsmacht is daarbij informatiegestuurd: proactief op basis van een goed begrip van de omgeving en continu aangestuurd en bijgestuurd op basis van actuele informatie. Dit gaat hand in hand met de digitale transformatie van Defensie en vereist verandering van organisatie en aansturing. Multidomein en informatiegestuurd optreden stelt Defensie in staat haar aanpassings- en reactievermogen op verschillende dreigingen die zich ontvouwen binnen de verschillende domeinen te vergroten. DCC versterkt Naast investeringen in de eigen cyberveiligheid, versterkt het ministerie in 2026 het Defensie Cyber Commando (DCC) ten behoeve van militaire cyberoperaties. Dit wordt gedaan om zowel eigenstandig als binnen multidomein optreden militaire effecten te kunnen bereiken. Defensie beschouwt cyber als een volwaardig operationeel domein waarbij militaire cyberoperaties onderdeel uitmaken van het multidomein optreden. Daarom is ook de verdere ontwikkeling van tactische capaciteit bij de krijgsmachtdelen voor cyber en elektromagnetische activiteiten op het gevechtsveld nodig. De cybersamenwerking bestaat uit het wederzijds delen van kennis en informatie, innovatie om technologisch voor te blijven op tegenstanders, en het treffen van voorbereidingen voor publiek-private samenwerking in geval van crisis en conflict, zowel steunverlening door Defensie voor de bescherming van kritieke infrastructuren als cyberondersteuning aan de krijgsmacht.
computable
Deloitte: geen verband tussen inzet ai en personeelskrimp
4 weken
Deloitte Nederland, de accountancy- en adviesgroep die een groot aantal it’ers in dienst heeft, vult veel vacatures niet meer in. In het boekjaar 2024/2025 kromp het personeelsbestand met vijfhonderd medewerkers. Dat blijkt uit het jaarverslag. Hoewel Deloitte-bestuursvoorzitter Hans Honig in het FD bezweert dat zijn bedrijf hiermee ‘niet-een-op-een’ voorsorteert op de komst van artificiële intelligentie (ai), blijkt uit het jaarverslag dat Deloitte fors inzet op ai en daardoor met minder mensen het werk kan doen. Als voorbeeld noemt het bedrijf de lancering van Omnia, een geavanceerd audit-platform dat analyse- en ai-oplossingen integreert. Het gebruik van generatieve ai in het dagelijks werk is aanzienlijk toegenomen. Dat blijkt uit de toename van het gebruik van het generatieve-ai-model Headstart van 74 in november 2024 naar 82 procent in april 2025. Headstart werd in november 2023 gelanceerd om verantwoord gebruik van ai binnen de organisatie te faciliteren en kende vanaf het begin indrukwekkende adoptiepercentages, aldus Deloitte. Verder werd NavigAIte ontwikkeld, een ai-gestuurd cloudplatform voor klanten. Meer en meer ziet de adviesgroep de klantvragen verschuiven naar complete technologisch gedreven business transformaties. Sterk Uit diverse studies blijkt ook dat ai de wereld van accountancy en consultancy sterk verandert. Grote concurrenten van Deloitte, zoals KPMG, EY en PwC, zijn eveneens voorzichtig met het aannemen van personeel. Dit geldt vooral voor jong afgestudeerden van universiteiten en hogescholen. Waar Deloitte voorheen per jaar ongeveer 1.800 nieuwe krachten aannam, bleef dit aantal in het afgelopen boekjaar beperkt tot duizend.  Verder meldt Deloitte volgend jaar een stap voorwaarts te willen zetten in de transformatie van de levering. De dienstverlener gaat door met de integratie van ai en zijn netwerken in de manier van werken. Behalve het effect van ai speelt ook mee dat Deloitte zijn klanten op it-gebied steeds meer bedient vanuit expertise-hubs in India, Zuid-Afrika en Egypte. Die koers zal in de toekomst worden voortgezet.  Deloitte kondigt in het jaarverslag een intensievere inzet van het wereldwijde leveringsnetwerk als hefboom aan. Een lichtend voorbeeld is de Innovation Hub in Caïro, die samenwerkt met Nederlandse teams om de sterke vaardigheden op het gebied van cloud, engineering, data en kunstmatige intelligentie (ai) voor klanten te benutten.  Klantenservice Deloitte is ook overgestapt op verschillende geïntegreerde diensten in Europa om de klantenservice te versterken. Dit stelde het bedrijf in staat om zowel de prestaties te verbeteren als complexe internationale, technologiegedreven bedrijfstransformaties uit te voeren. Daartoe zijn de bedrijfseenheden wereldwijd gestroomlijnd. Hierdoor kan Deloitte beter samenwerken en meer geïntegreerde oplossingen leveren.  De business-unit Technologie & Transformatie (T&T) heeft een aanzienlijke prestatieverbetering gerealiseerd, aldus Deloitte, mede door het optimaal benutten van het internationale netwerk. Ook de moeilijke beslissing om het personeelsbestand te heroverwegen en te reduceren, heeft bijgedragen aan deze verbeterde prestaties. Binnen de vernieuwde bedrijfsstructuur heeft T&T zijn rol als één business duidelijk gedefinieerd: een end-to-end-service met een digitale component, gericht op operaties en implementatie. Eveneens veranderd is de manier waarop delen van Deloitte onderling samenwerken. ‘Onze SAP- en Oracle-klanten hebben al geprofiteerd van onze gezamenlijke marktactiviteiten’, aldus Deloitte. Deloitte haalde afgelopen boekjaar een omzet van 1.410 miljoen euro, een groei van 1,2 procent. Het operationeel resultaat steeg met vijftien procent van 175 miljoen euro naar 202 miljoen. Vooral de dienstverlening aan SAP-klanten en de bedrijfseenheid Cyberdefense & Resilience zagen hun omzet toenemen.
computable
Value8 wil totale controle over Ctac
4 weken
Value8 is van plan om de volledige controle te krijgen over de beursgenoteerde it-dienstverlener Ctac. De investeringsmaatschappij wil verder gaan dan alleen een meerderheidsbelang in het cloudsoftware-bedrijf uit Den Bosch. Value8 heeft de uitdrukkelijke ambitie om de enige partij te worden die strategische beslissingen mag nemen binnen Ctac. Andere aandeelhouders mogen geen invloed hebben op het beleid. Value8 heeft al 43 procent van de aandelen in handen en heeft daarom een verplicht bod uitgebracht op de resterende aandelen. Afgelopen donderdag is de Autoriteit Consument en Markt (ACM) om toestemming gevraagd voor de volledige overname. In het kader van het eerder aangekondigde overnamebod van Value8 heeft Ctac zijn halfjaarrekening laten beoordelen door de onafhankelijke accountant. Die laatste constateerde dat het onlangs geactualiseerde halfjaarbericht ‘vrijwel gelijkluidend’ is met de cijfers die op 25 juli werden gepubliceerd. Value8 kocht begin april 137.783 aandelen Ctac tegen een gemiddelde prijs van 3,41 euro per aandeel. Daarmee steeg het belang van Value8 naar 44 procent. Met een belang van een dergelijke omvang is Value8 verplicht een bod te doen op het resterend belang. De investeerder ondersteunt de strategie van het management die gericht is op winstgevende groei. Ctac is gespecialiseerd in SAP-oplossingen, biedt ook (cloud)oplossingen van Microsoft aan en heeft daarnaast een aantal eigen producten waaronder de XV Retail Suite voor de detailhandel. Het bedrijf staat nu nog genoteerd aan de Euronext Amsterdam en heeft vestigingen in Nederland en België.
computable
Liveblog Prinsjesdag 2025
4 weken
Dit liveblog is afgelopen. Er zijn nog geen liveblog-updates. Toon meer
computable
Kort: Anonieme ai helpt zorg nog meer, OpenAI-code nog beter (en nog meer)
4 weken
In dit nieuwsoverzicht: Boom werkt samen met anonieme zorg-ai Ask Aletta, OpenAI komt met nieuwe Codex, Starlink korte tijd offline, Innobrix wint Google-prijs, nieuwe oplossing SAP live bij PwC en succes bij ABN Amro met SAP. Boom werkt samen met zorg-ai Ask Aletta Boom Gezondheidszorg is een pilot gestart met de zorg-ai Ask Aletta, zo meldt de uitgever. De tool is bedoeld om zorgprofessionals te helpen snel en onderbouwd medische vragen te beantwoorden. De samenwerking betekent dat de ai nu ook de inhoud van de boekenreeks Probleemgeoriënteerd mag gebruiken. Ask Aletta, een merk van de Amsterdamse startup Brainshelf, richt zich op zorgprofessionals die betaald abonnee kunnen worden. Het bedrijf verbiedt gebruikers om patiëntengegevens in te voeren en vrijwaart zichzelf tegen de gevolgen van zulk gebruik, wellicht omdat het denkt zo niet aan NEN 7510 te hoeven voldoen. Op de site van de ai is een fysiek adres van het bedrijf alleen te vinden in de algemene voorwaarden. De labhack en het Groupcard-fiasco zijn twee recente voorbeelden van bedrijven waar vergelijkbare situaties helemaal fout uitpakten. OpenAI komt met nieuwe Codex OpenAI brengt een coderversie uit van GPT-5. De nieuwe versie, GPT-5-Codex genaamd, zou sneller coderen dan eerdere modellen en hooguit zeven uur aan een codeertaak besteden, wat sneller zou zijn dan benchmarks voor codering door ai-agents. Dat komt doordat deze versie de te besteden oplossingstijd in realtime kan aanpassen. Het bedrijf stelt dat de nieuwe versie is getraind voor het uitvoeren van codereviews, terwijl ervaren software-engineers zijn gevraagd de reviewcommentaren van het model te evalueren. Die zouden hebben geconstateerd dat de nieuwe versie minder onjuiste en meer ‘high-impact’-commentaren produceerde. Starlink korte tijd offline Gisteren lag het Starlink-satellietbreedbandnetwerk ongeveer een halfuur stil. Dat leidde direct tot storingsmeldingen van 40.000 gebruikers, volgens The Register. In eerste instantie erkende de website van Starlink de problemen, maar dat bericht werd later verwijderd. Een reden van de storing kan zijn dat er meer en meer concurrenten actief zijn. Zo is Eutelsat OneWeb nu ook operationeel en Project Kuiper verwacht eind dit jaar in gebruik te kunnen zijn. Starlink bestaat uit duizenden satellieten in een lage baan om de aarde. Klanten krijgen met slechts één ontvanger toegang tot internet. Innobrix wint Google prijs Het Hengelose technologiebedrijf Innobrix heeft de Grand Prize gewonnen van de internationale Google Maps Platform Awards. ‘Uit meer dan vierhonderd inzendingen in tien categorieën wereldwijd koos de Google-jury Innobrix als de beste overall-toepassing. De prijs erkent de innovatieve & disruptieve manier waarop Innobrix Google Maps inzet, binnen de bouw- en vastgoedbranche’, meldt het bedrijf. Met de saas-oplossing van het bedrijf kunnen ‘projectontwikkelaars, bouwers en woningcorporaties bouwinformatiemodellering-gebaseerde digital twins creëren die rechtstreeks geïntegreerd zijn in de immersieve wereld van Google 3D Maps. Dit maakt het mogelijk om nieuwe bouwprojecten, woonwijken of vastgoedontwikkelingen levensecht en in diverse planvarianten te presenteren.’ Nieuwe oplossing SAP live bij PwC SAP meldt dat diens cloud-erp-oplossing bij PwC succesvol live is gegaan. ‘Het project omvat een van de grootste erp-transformaties wereldwijd’, aldus de twee partijen. Meer dan honderdduizend PwC-professionals in negentien landen zijn nu verbonden op één geïntegreerd, intelligent erp-platform. Het pakket is ontwikkeld in nauwe samenwerking tussen de twee en vervangt legacy-software van verschillende partijen. Met het nieuwe systeem ‘wordt de operationele complexiteit aanzienlijk verminderd, worden de selfservicemogelijkheden voor gebruikers verbeterd en nemen de ondersteunings- en onderhoudsbehoeften af.’ Ook succes bij ABN Amro met SAP ABN Amro heeft zijn hr-omgeving op basis van SAP SuccessFactors verder geoptimaliseerd met een digitale schil van WalkMe, zo meldt het bedrijf. ‘Het digital adoption platform helpt om specifieke, niet-standaardprocessen in SuccessFactors gebruiksvriendelijker te maken voor managers.’ De software ‘vormt de ruggengraat’ van de wereldwijde hr-processen van de bank en bedient zo’n 17.500 medewerkers in Nederland en duizenden anderen in dertien andere landen.
computable

Pagina's

< Alle nieuwsberichten
Abonneren op computable