computable

De ingreep die het kabinet en de Ondernemingskamer doen bij chipfabrikant Nexperia, neerkomend op een ondercuratelestelling van de Chinese eigenaar/topman Zhang Xuezheng (bijnaam Wing), kan vergaande consequenties hebben. Dat stelt de denktank Clingendael, die zich richt op internationale politiek, diplomatie en veiligheid.  Escalatie, uitlopend in een regelrecht conflict tussen Nederland en China, is moeilijk te vermijden. De wraak van China zal bepaald niet mals zijn als het een beetje tegenzit. In het ergste geval dreigen ook andere bedrijven uit de Nederlandse chipsector en mogelijk zelfs Europese spelers de dupe te worden van Chinese vergeldingsmaatregelen. Alexandre Ferreira Gomes, onderzoeker bij de denktank Clingendael, is bepaald niet gerust op de tegenacties die vanuit Beijing zijn te verwachten. Gespecialiseerd als hij is in geopolitiek en de tech-industrie, volgt hij de ontwikkelingen rond Nexperia op de voet. Volgens hem kunnen eventuele Chinese vergeldingsmaatregelen onvoorspelbaar of buitensporig zijn. Tegenmaatregel De eerste tegenmaatregel van China kwam snel tot stand. Opvallend is dat, vrijwel direct nadat Nexperia-topman Zhang Xuezheng tijdelijk uit zijn functie werd gezet, de Chinese regering export-controlemaatregelen oplegde. De honderd miljard halfgeleiders die Nexperia in Europa produceert, worden in Azië geassembleerd. Die assemblage gebeurt voor de helft in China. De daar geproduceerde halffabricaten en volledig afgewerkte componenten mogen nu niet meer naar Europa. Daar zijn de auto- en defensie-industrie alsmede de sector consumentenelektronica gretige afnemers. Deze componenten zijn technisch niet heel bijzonder, maar bij schaarste zitten met name de Duitse autofabrikanten flink in de knel. Chinese staat Het feit dat de regering in Beijing zo snel een verbod uitvaardigde, duidt op nauwe banden met de Chinese Staat. Het toont dat de Chinese vestigingen van Nexperia en andere belangen van Zhang Xuezheng semi-staatsbedrijven zijn of dezelfde behandeling krijgen. Ferreira Gomes knikt bevestigend als we hem die stelling voorleggen. En met deze maatregel is de kous mogelijk niet af. Verdere escalatie kan volgens hem leiden tot spillover-effecten naar andere bedrijven in de Europese chipsector. Het ministerie van Economische Zaken in Den Haag probeert via onderhandelingen Beijing te bewegen tot intrekking van het exportverbod. Ferreira Gomes: ‘Maar het resultaat daarvan hangt vooral af van de vraag of Nederland en China snel overeenstemming bereiken over de definitie van de gerezen problemen. En dat kan wel eens lastig worden.’ De Chinese regering en Zhang Xuezhengs bedrijf Wingtech als eigenaar van Nexperia spelen de kaart van discriminatie. Wingtech spreekt van buitensporig ingrijpen onder het voorwendsel van nationale veiligheid. Volgens dit bedrijf zijn de Nederlandse maatregelen gedreven door geopolitieke vooringenomenheid. De in Brussel gevestigde Chinese handels-belangenorganisatie CCCEU verwijt Nederland ‘economisch banditisme’. Het ingrijpen bij Nexperia kan impact hebben op andere techbedrijven met buitenlandse aandeelhouders Nederland daarentegen beargumenteert de maatregelen met een beroep op de economische veiligheid. Wing zou het voortbestaan van Nexperia in Europa in gevaar brengen. Volgens de Ondernemingskamer handelde hij roekeloos door Nexperia voor tweehonderd miljoen dollar aan wafers te bestellen terwijl er maar voor zeventig à tachtig miljoen dollar nodig was. Daarmee vulde hij gaten bij een ander chipbedrijf (WSS) waarvan hij eigenaar was; transacties die de Nederlandse en Duitse managers van Nexperia reden gaven om naar de Ondernemingskamer te stappen. Volgens Ferreira Gomes lijkt het erop dat er acuut meer onheil aan kwam, want de rechtbank nam ongebruikelijk snel een besluit. Er was Het ingrijpen bij Nexperia kan impact hebben op andere techbedrijven met buitenlandse aandeelhoudersgeen tijd om ‘opperbaas’ Zhang Xuezheng te horen. Gelet op de zware beschuldigingen (wanbeleid) aan diens adres had dat wel voor de hand gelegen. Ferreira Gomes: ‘Het ingrijpen bij Nexperia kan impact hebben op andere techbedrijven met buitenlandse aandeelhouders. Het feit dat de Nederlandse regering bereid was tot een interventie, zal niet onopgemerkt blijven. Afnemers zullen niet alleen Nexperia maar ook andere bedrijven met een gebrekkige governance-structuur als een verhoogd risico gaan zien. Bij de keuze van leveranciers gaat dit meer en meer een rol spelen, evenals geopolitieke aspecten. Betrouwbaarheid van levering wordt belangrijker.  Koude Oorlog Het ingrijpen van minister Vincent Karremans (Economische Zaken) is om meerdere redenen opmerkelijk. Enkele jaren geleden ging niemand ervanuit dat Nederland in de leiding van een bedrijf zou ingrijpen. De wet die dit mogelijk maakt, stamt uit 1952, in het midden van de Koude Oorlog. Wie had gedacht dat de Wet beschikbaarheid goederen (Wbg) als instrument voor economische bescherming pas na 73 jaar van stal zou worden gehaald. En dat bij een chipfabrikant. Kennelijk bestaat daar nu de politieke wil voor. Overheden binnen de EU zijn in korte tijd veel strategischer gaan aankijken tegen techbedrijven als Nexperia. Bij chipmachinefabrikant ASML was dat mede onder druk van de Verenigde Staten al langer het geval. Zonder de unieke technologie van dit bedrijf uit Veldhoven had de (tech)wereld er nu anders uitgezien. Ook het Taiwanese TSMC, ’s werelds grootste ‘chip foundry’, speelt een sleutelrol. Maar Nexperia maakt geen bijzonder geavanceerde chips, al speelt het bedrijf een belangrijke rol als leverancier van vooral de Duitse auto-industrie. De affaire rond Nexperia is wel complex van karakter. Testcase Het bedrijf is een afsplitsing van NXP, dat zelf weer voortkomt uit Philips Semiconductor. In 2017 kwam Nexperia na de overname door investeerders in Chinese handen. Een paar jaar later kocht WingTech het bedrijf. Eerder dit jaar zetten de Verenigde Staten WingTech op de lijst van merendeels Chinese bedrijven, waar Amerikaanse bedrijven alleen met een vergunning technologie mogen verkopen. Sinds kort valt ook Nexperia als dochter van WingTech onder die restricties. Aan het besluit van minister Karremans ging al twee jaar vooraf aan spanningen tussen Economische Zaken en de Chinese eigenaar van Nexperia. Ook binnen Nexperia rommelde het al langer. Volgens Ferreira Gomes is het dan ook hoopvol dat dat een aantal leden van de board naar de Ondernemingskamer stapten uit onvrede met hun ceo. Ze probeerden een eind te maken aan de belangenverstrengelingen van Zhang Xuezheng. Met als gevolg dat de man werd geschorst. Nederland en eigenlijk heel Europa hebben baat bij een politieke oplossing.  Hoe deze affaire zich verder ontwikkelt, kan een belangrijke testcase zijn. Zeker nu het geschil zich niet tussen grootmachten afspeelt, maar tussen de wereldmacht China en een klein land als Nederland. Ferreira Gomes besluit het interview met een korte reflectie die losstaat van de Nexperia-case. Het geopolitieke spel kan zich snel verder ontaarden. ‘We zijn niet ver af van een situatie waarbij China bedrijven die met de VS zaken doen, de toegang tot de Chinese markt beperkt. De regering in Beijing kan dwangmiddelen inzetten die de leveringsketens op techgebied drastisch veranderen.’ Geen prettig vooruitzicht, maar een scenario waar we wel degelijk rekening mee moeten houden. Geschorste Nexperia-topman heeft strafbladDe bewijzen stapelen zich op dat het buitenspel zetten van Nexperia-topman Zhang Xuezheng, alias Wing, bij zijn eigen bedrijf in Nijmegen waarschijnlijk niets te maken heeft met geopolitiek. Het verweer van Wing dat hij het slachtoffer is geworden van discriminatie, wordt ontkracht door onderzoek van NRC. Volgens deze krant heeft Wing zich schuldig gemaakt aan een reeks ernstige overtredingen en bestuurlijke misstappen, zowel in China als bij Nexperia in Nederland.Uit de documentatie van de beurs van Shanghai komt een beeld naar voren dat past bij de bevinding van de Amsterdamse Ondernemingskamer dat de Chinese zakenman Nexperia-gelden misbruikte om zijn andere bedrijf WingSkySemi te ondersteunen via loze opdrachten van 120 miljoen dollar. Wings strafrechtelijk verleden begon al vroeg. In 2005 werd hij veroordeeld tot zeventien maanden cel wegens het stelen van bedrijfsgeheimen van de telecomleverancier ZTE, zijn vorige werkgever. Daarna maakte hij zich vooral schuldig aan financiële en beursgerelateerde overtredingen. Op de beurs van Shanghai regende het boetes. Toezichthouder CSRC betrapte hem meermalen op misleiding en koersmanipulatie. Verder verzweeg hij samenwerking met andere aandeelhouders bij Wingtech, waardoor hij jarenlang de controle over deze eigenaar van Nexperia camoufleerde.Zhang Xuezheng gaf ook onjuiste informatie in jaarverslagen over aandeelhoudersstructuur, wat volgens beursregels een openbaar bod had moeten triggeren. Afgelopen maart kreeg hij weer een waarschuwing van de beurs wegens onregelmatigheden tijdens een overnamebod. Eerder was al aangetoond dat verschillende jaarverslagen van Wingtech ‘niet waarheidsgetrouw’ waren. Ook trof de beurswaakhond vertrouwelijke leningen binnen Wingtech aan met verhoogde rente, zonder transparantie richting aandeelhouders. De geschorste Nexperia-topman combineert al langere tijd bestuurlijke manipulatie en financiële schimmigheid, terwijl hij in China relatief mild werd behandeld. Tegen deze achtergrond is het niet verwonderlijk dat de Ondernemingskamer hem op non-actief zette. De vraag blijft waarom niemand bij de overname van Nexperia door Wingtech aan de bel trok over het weinig frisse zakelijk verleden van Zhang Xuezheng. Nexperia mag dan geen technisch zeer geavanceerde chips leveren, de auto-industrie is wel sterk afhankelijk van de Nijmeegse fabrikant voor de levering van deze elektronische bouwstenen.De vereniging van Europese autofabrikanten ACEA is diep bezorgd over een mogelijke zware verstoring van de productie. Een noodsituatie ontstaat wanneer China weigert de exportbeperkingen op te heffen van chips die als halffabrikaten weer naar Nijmegen terugkomen voor eindbewerking. Een snelle oplossing is geboden, stelt de ACEA in een persbericht. Want uitwijking naar andere leveranciers duurt verschillende maanden. Met de ‘just-in-time’-productiemethoden die in de auto-industrie gemeengoed zijn, is de voorraad snel op. Volgens ACEA hebben de autofabrikanten in het algemeen slechts luttele weken voorraad. Sigrid de Vries, directeur generaal van ACEA, noemt de situatie alarmerend. ‘We hebben echt behoefte aan snelle en pragmatische oplossingen van alle betrokken landen.’ Er werken zo’n 13,6 miljoen Europeanen in de auto-industrie.

BLOG – Veel middelgrote ondernemingen worstelen met hun visie op it. Het moet draaien, het mag niet te duur zijn en het liefst zo onzichtbaar mogelijk. In dat denken wordt it vaak herleid tot een kostenpost, een noodzakelijke randvoorwaarde om operationeel te blijven. Dat beeld is achterhaald. In een digitale economie waarin technologie het verschil maakt, kan it juist de groeimotor van een onderneming zijn. Alleen gebeurt dat niet vanzelf. Om die kracht te ontsluiten, is een helder masterplan en een concrete roadmap onmisbaar. Lappendeken Wanneer bedrijven ad hoc investeren in systemen of tools, lopen ze het risico dat hun it-omgeving een lappendeken wordt. Projecten volgen elkaar op zonder duidelijke samenhang, investeringen leveren maar beperkt rendement op en de organisatie boekt nauwelijks vooruitgang. Een masterplan biedt hier uitkomst: het fungeert als blauwdruk die de it-ambities verbindt met de bedrijfsstrategie. Daaruit vloeit een roadmap voort die richting geeft, prioriteiten bepaalt en een tijdlijn vastlegt. Dat leidt ertoe dat elke investering in it niet alleen vandaag nut heeft, maar ook bijdraagt aan de toekomst. Bovendien is er een duidelijke link naar de budgettering: de onderneming weet welke investeringen op welk moment voorzien moeten worden. Stabiel en veilig Een sterk masterplan maakt duidelijk dat it veel meer is dan onderhoud en support. Uiteraard blijft het essentieel om de hele it-omgeving stabiel en veilig te houden, maar dat mag niet het eindpunt zijn. Bedrijven die it uitsluitend gebruiken om ‘de lichten aan te houden’ verliezen terrein tegenover concurrenten die technologie wél inzetten om sneller te beslissen, processen te vernieuwen en klantrelaties te verdiepen. Moderne it-systemen zijn niet langer een randvoorwaarde, maar een ruggengraat voor groei. Denk aan geïntegreerde erp-platformen die silo’s doorbreken, data-analyse die beter inzicht biedt en cloud-oplossingen die schaalbaarheid mogelijk maken. Met de juiste roadmap wordt it niet enkel efficiënter, maar ook een strategische hefboom voor innovatie en concurrentievoordeel. Management De verschuiving van it als kostenpost naar it als groeimotor vraagt meer dan technologie alleen. Het management moet bereid zijn om it te zien als strategische investering in plaats van als uitgave die zo laag mogelijk gehouden moet worden. Medewerkers moeten begrijpen dat technologie hun werk niet bedreigt, maar verrijkt. Een masterplan en roadmap helpen om dat besef concreet te maken. Ze geven transparantie over de koers en maken zichtbaar hoe elk project bijdraagt aan de bedrijfsdoelstellingen. Zo groeit er vertrouwen in de weg die bewandeld wordt en ontstaat een cultuur waarin it gezien wordt als enabler van groei. Stap Digitale transformatie hoeft geen allesomvattend, intimiderend traject te zijn. Voor veel middelgrote ondernemingen werkt het juist beter om stap voor stap te evolueren. Een roadmap maakt die aanpak mogelijk. Door prioriteiten te stellen en duidelijke mijlpalen te definiëren, kan een bedrijf beginnen met bijvoorbeeld het integreren van data, daarna workflows digitaliseren en vervolgens klantprocessen stroomlijnen. Elke stap levert tastbare voordelen op, en tegelijkertijd blijft het geheel afgestemd op de strategische richting. Zo wordt it niet een verzameling losse projecten, maar een samenhangende motor die de onderneming vooruit stuwt. Safe Bedrijven die it blijven reduceren tot kostenpost, spelen op korte termijn misschien op safe, maar zetten hun toekomst op het spel. Wie it omarmt als groeimotor en investeert in een masterplan met een concrete roadmap, legt daarentegen de basis voor duurzame groei. Het is die combinatie van visie, structuur en planmatigheid die maakt dat technologie niet alleen de lichten aanhoudt, maar de hele onderneming in beweging zet. De toekomst behoort toe aan bedrijven die begrijpen dat it geen noodzakelijk kwaad is, maar de krachtbron die ambities mogelijk maakt. David Geuens, founder & strategic business architect Acompany

Enterprise resource planning (erp)-softwareleverancier Uniconta krijgt een nieuwe Europese groeipartner. De Duitse investeringsmaatschappij Bregal Unternehmerkapital (BU) neemt een meerderheidsbelang in het Deense bedrijf, inclusief de dochterbedrijven in Duitsland en Nederland. Oprichter Erik Damgaard, die eerder Axapta verkocht aan Microsoft, blijft aan als chief technology officer. Uniconta is sinds 2015 uitgegroeid tot een modern en flexibel erp-softwareplatform, gebouwd op Microsoft .NET-technologie. Het systeem biedt functionaliteit voor onder meer financiën, voorraadbeheer, productie, projecten en logistiek. Met zijn open architectuur, no-code-uitbreidbaarheid en lokale aanpassingen zegt het Deense bedrijf in te spelen op de groeiende behoefte aan wendbare cloudsoftware voor het mkb. ‘In Denemarken hebben we een uitstekende marktpositie opgebouwd’, legt Erik Damgaard uit. ‘Nu is het tijd om onze voetafdruk te vergroten in landen zoals Duitsland en Nederland, waar we al actief zijn met oplossingen die voldoen aan de lokale wetgeving. In BU heb ik de beste partner gevonden om onze groei in Duitsland en Nederland te versnellen, terwijl we ons momentum in de Deense markt behouden.’ BU stapt in omdat de investeerder in Uniconta een groot potentieel ziet om verouderde erp-systemen te vervangen en bedrijven in andere landen te helpen bij hun digitale transformatie.   Kansen voor cloudklimaat Oprichter en software-ondernemer Erik Damgaard is een grote naam in de erp-wereld en een bekendheid in zijn thuisland Denemarken. Nadat hij in 2002 Axapta en Navision verkocht aan Microsoft hing hij nog een tijdje bij het it-concern in Seattle rond. Om daarna met wisselend succes als investeerder op te treden. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan: in 2016 lanceerde hij Uniconta. Damgaaard zag toen al de kansen voor een cloudpakket liggen, met name voor kleinere en middelgrote bedrijven. In 2017 bezocht hij Nederland om gesprekken met potentiële partners aan te knopen. Dat leidde tot de oprichting van Uniconta Nederland in juni 2019 en er werden wederverkopers binnengehaald, waaronder DNA Services. Er zijn inmiddels zo’n 175 bedrijven die Uniconta als erp-systeem gebruiken en er is een groep van circa dertig accountants die de software gebruikt voor hun client accounting. In totaal worden er meer dan 750 administraties gevoerd in Nederland.

Digitale soevereiniteit spreekt niet vanzelf. Terwijl de VS alles op alles zetten om de grootste te worden en China zijn greep verstevigt via grondstoffen, blijft Europa vooral bekend als regelgever. Dat is te weinig, zo klonk het in Groningen op het event ‘Hoog tijd voor digitale soevereiniteit’. Waar het in de wereld van digitalisering en data vroeger draaide om bezit en winst, gaat het nu om geopolitieke strategie en macht. ‘De hele digitalisering is eigenlijk veranderd van het spelen van Monopoly naar Risk,’ omschreef tech-expert Kees Verhoeven de veranderde wereld tijdens zijn openingsspeech op het event ‘Hoog tijd voor digitale soevereiniteit’ van Samenwerking Noord in Groningen. Honderden vertegenwoordigers van het regionale bedrijfsleven, overheden en instellingen kwamen daar bijeen om aan gezamenlijke soevereiniteit te werken. De VS bouwen massaal datacenters en ai-modellen om de wereldwijde nummer één in de digitale wereld te worden en China concentreert zich op cruciale grondstoffen. Wat doet Europa? Dat schrijft regels, aldus voormalig mkb-voorman en ex-Tweede Kamerlid Verhoeven. Die regels zijn niet waardeloos, integendeel. Europese wetgeving wordt wereldwijd vaak gezien als de ‘gold standard’, maar volgens Verhoeven is dat niet genoeg. ‘De strategie van Europa is eigenlijk vooral reageren en reguleren’, en daarmee dreigt Europa te verworden tot een keuringsdienst van waren voor de digitalisering, terwijl anderen de echte macht naar zich toetrekken. Van voorsprong naar achterstand Dat steekt des te meer omdat Nederland ooit vooropliep. Verhoeven herinnerde aan 1988, toen ons land niet alleen Europees kampioen voetbal werd, maar ook een sleutelrol speelde in de opbouw van het internet. ‘In die begintijd van het internet had Nederland zelfs het allergrootste internetknooppunt ter wereld’, aldus Verhoeven. Voor hem hét bewijs dat we de kennis en infrastructuur hebben om weer leidend te worden. Die voorsprong is langzaam verdampt. Terwijl Amerikaanse en Chinese bedrijven miljarden investeren in schaal en snelheid, blijft Europa steken in overleg en voorzichtigheid. ‘Als het erop aankomt zijn wij echt even goed in staat om ai op een succesvolle manier te omarmen als de Verenigde Staten’, benadrukte Verhoeven. Maar zonder gezamenlijke investeringen en daadkracht blijft dat potentieel onbenut. De kloof die innovatie afremt Een van de grootste obstakels ziet Verhoeven in de kloof tussen technici en bestuurders. Experts waarschuwen al jaren voor afhankelijkheid en risico’s, maar hun signalen bereiken de besluitvorming nauwelijks. ‘Doe er nou wat mee, luister naar me’, vatte hij hun frustratie samen. Bestuurders vinden de materie vaak te ingewikkeld of te ver van hun dagelijkse praktijk en de politiek van vandaag durft niet meer over de lange termijn na te denken en te beslissen. Volgens Verhoeven is het cruciaal om bestuur en technologie dichter bij elkaar te brengen: ‘Als bestuurders veel beter snappen hoe belangrijk digitalisering is, dan kunnen we echt serieuze stappen gaan maken.’ Kortom, digitale soevereiniteit is niet alleen een technisch, maar ook een bestuurlijk vraagstuk. Symbolen én inhoud Projecten als Cloud of the North en de AI-Fabriek in Groningen, waar het druk bezochte event plaatsvond, ziet Verhoeven als waardevolle projecten en vooral als belangrijke symbolen. Zulke initiatieven trekken politieke aandacht en geven richting. ‘Het is in de politiek nodig om zo’n herkenbare pilaar in de grond te planten’, aldus Verhoeven. Maar symbolen zijn slechts het begin. Zonder structurele investeringen in Europese alternatieven en innovatie blijft de afhankelijkheid bestaan. Zijn boodschap: Europa moet meer durven. Niet tevreden zijn met de rol van keurmeester, maar zelf speler worden in het digitale machtsspel. ‘We moeten andere keuzes gaan maken.’ Alleen dan kan Europa opnieuw een leidende rol opeisen in de digitale wereld en echt soeverein worden.

Computable onderzoekt elk jaar het imago van organisaties in de Nederlandse ict-markt. De ranglijst geeft aan met welke partijen het goed zakendoen is. Hiervoor roepen we ict’ers op om een oordeel te vellen over 180 ict-bedrijven en 162 niet-ict-organisaties en eindgebruikers. De resultaten worden gepresenteerd in de jaargids Computable 100, die in december verschijnt. Voor het imago-onderzoek, uitgevoerd door Enigma Research, kunt u als ict’er uw mening geven over ict-bedrijven als zakenpartner en niet-ict-organisaties als opdrachtgever. Ook worden deze organisaties beoordeeld op het gebied van innovatie, het kennisniveau van de medewerkers en de aantrekkelijkheid als potentiële werkgever. Verder wordt ook onderzocht hoe ict-bedrijven het doen op het vlak van duurzaamheid en de financiële stabiliteit van het bedrijf. De ict-bedrijven zijn geselecteerd op basis van gerealiseerde, verwachtte of geschatte Nederlandse omzet in 2024. De grens voor toelating tot dit onderzoek ligt dit jaar op minimaal 110 miljoen euro omzet in Nederland. De niet-ict-organisaties zijn geselecteerd op basis van opgegeven, bekende of geschatte omvang van de Nederlandse ict-afdeling. Deze ondergrens is vastgesteld om minimaal 150 werkzame ict’ers in Nederland. Doe mee! Het invullen van de totale vragenlijst duurt ongeveer twaalf minuten. Laat u horen en draag bij aan de Computable 100! Toelating tot onderzoeken Het bepalen van de minimale omzetgrens om als ict-bedrijf toegelaten te worden tot het imago-onderzoek is in samenwerking met CFI Netherlands gedaan. Zij inventariseren voor de Computable 100 de Nederlandse omzetten van ict-bedrijven. Daarnaast zijn omzetten van overige ict-bedrijven, die geen Nederlandse resultaten rapporteren, geschat. Mochten er dit jaar namen in de lijst ontbreken, dan roepen wij deze partijen op zich bij Computable te melden en hun Nederlandse omzet bij ons bekend te maken. Dan kunnen zij volgend jaar met het onderzoek meedoen. Om de lijst met niet-ict-organisaties samen te stellen, heeft Computable een inventarisatie gemaakt van de grotere en bekendere organisaties in Nederland. Specifiek is daarbij gekeken naar de hoeveelheid ict’ers die zij in dienst hebben in Nederland. Op basis van deze analyse zijn 162 niet-ict-organisaties geselecteerd die in onze ogen minimaal 150 ict’ers in dienst hebben. Mochten er organisaties in deze lijst staan die minder ict’ers in dienst hebben, dan horen wij dat graag. Als er organisaties ontbreken, dan verzoeken wij hen zich om ons te laten weten hoeveel ict’ers zij in Nederland in dienst hebben. Zij kunnen dan volgend jaar aan het onderzoek meedoen. DeelnemenEen bijdrage leveren aan het jaarlijkse imago-onderzoek zorgt ervoor dat we in december weer alle rangschikkingen bekend kunnen maken. Grijp uw kans, geef uw oordeel!Doe nu het imago-onderzoek voor de Computable 100!

‘Economisch banditisme’ of noodzakelijke bescherming? De handelsorganisatie voor Chinese bedrijven in Europa (CCCEU) noemt de ingrepen van het kabinet bij Nexperia in een verklaring ‘economisch banditisme’, gedreven door geopolitieke calculatie. De inmenging van de Ondernemingskamer bij de in Chinees bezit zijnde chipfabrikant uit Nijmegen is het gesprek van de dag onder juristen. Detail: voor de tweede keer bleek voorzitter van de Ondernemingskamer Aernout Vink bereid te zijn om zijn nek uit te steken.  Eerder onthief Vink de Twentse ondernemer Gerard Sanderink uit zijn functies bij it-dienstverlener Centric omdat die niet meer in staat was rationele beslissingen te nemen en onvoldoende leiding kon geven. De gevallen miljonair kon volgens de Amsterdamse rechter privézaken – zoals zijn conflict met zijn ex-vriendin – niet meer van ‘zakelijk’ scheiden.  Deze maand maakte de Chinese tech-ondernemer Zhang Xuezheng (bijnaam: ‘Wing’) kennis met de andermaal doortastende Ondernemingskamer, dat optreedt als bijzondere Kamer van het Gerechtshof Amsterdam. Ernstige zorgen over de governance van Nexperia waren voldoende om Wing te schorsen als ceo van de chipfabrikant. Volgens de Ondernemingskamer stond het voortbestaan van de Europese fabrieken van Nexperia op het spel. Die productievestigingen maken wafers waaruit chips worden gesneden die van groot belang zijn voor de Europese auto- en defensie-industrie en elektronicasector.  Ondergang van Nexperia in Nijmegen zou tot grote veiligheidsproblemen leiden. Wing was bezig het Europese deel van Nexperia leeg te zuigen ten gunste van zijn bedrijven in China. Hij hevelde productiecapaciteit, kapitaal en intellectuele eigendomsrechten over naar dat land. De Ondernemingskamer voelde de urgentie en nam met de schorsing van Wing een snel en effectief besluit. Ook minister Vincent Karremans (Economische Zaken) deinsde niet terug voor drastische maatregelen. AMS Advocaten Onno Hennis, gespecialiseerd in ondernemingsrecht bij AMS Advocaten, noemt de zaak uniek om meerdere redenen. Het is de eerste keer dat de minister van Economische Zaken een bevel uitvaardigt op basis van een nooit eerder gebruikte wet uit 1952, toen de tech-industrie nog moest ontstaan. De bewindsman kan een jaar lang beslissingen binnen Nexperia tegenhouden of terugdraaien als die Nederland schaden. Advocaat Onno Hennis. Tegelijk roert de Ondernemingskamer zich. De schorsing van Wing door toedoen van de Amsterdamse rechter maakt deze affaire extra bijzonder. Hennis wijst erop dat de Ondernemingskamer binnen enkele uren en zonder medeweten en/of horen van Wing of diens bedrijf Wingtech tot een besluit kwam. Dat is zeer uitzonderlijk, stelt Hennis in een blog. ‘Een dergelijke beslissing schuurt met het fundamentele recht op hoor en wederhoor.’ De Ondernemingskamer acht razendsnel ingrijpen onvermijdelijk om de situatie te ‘bevriezen’. Wing rekent immers af met elke tegenstander binnen zijn bedrijf. Hij ontsloeg vlak voordat een kwartet Nexperia-managers naar de Ondernemingskamer stapten, zijn medebestuurder en enkele andere directeuren. Daardoor breidde hij zijn greep op Nexperia uit, wat de positie van het bedrijf verder kon schaden. Vooral het proberen te dichten van financiële gaten bij een ander bedrijf met middelen van Nexperia, maakt Nexperia kwetsbaar. Het kabinet wil ook het lekken van kennis naar China tegengaan.  Redelijk termijn Met de schorsing van Wing is het werk van de Ondernemingskamer allerminst klaar. De wet schrijft voor dat binnen een redelijke termijn een onderzoek moet plaatsvinden, stelt Hennis. De door de Ondernemingskamer aangewezen onderzoeker zal diens conclusies vastleggen in een rapport. Hennis: ‘Dit verslag wordt niet publiek gedeeld, maar is uitsluitend toegankelijk voor de partijen die direct bij de procedure betrokken zijn.’  Op basis van dit rapport kan Nexperia in een latere fase – de zogenoemde ‘tweede fase’ – de Ondernemingskamer verzoeken om te oordelen dat er sprake is geweest van wanbeleid. ‘In dat geval zijn volgens Hennis definitieve maatregelen te treffen, zoals het ontslag van Wing als bestuurder. Wingtech kan echter niet worden verplicht om de aandelen in Nexperia van de hand te doen. De Ondernemingskamer heeft met een paar uitspraken de afgelopen jaren laten zien diep in te grijpen in de bedrijfsvoering als er maatschappelijke belangen spelen. In het geval van Nexperia zijn dat de continuïteit van de onderneming en de economische veiligheid. Bij Gerard Sanderink speelde mee dat veel overheden afhankelijk zijn van Centric.  In beide gevallen reageerden de betrokken ondernemers als door een adder gebeten op de uitspraken van de Ondernemingskamer. Sanderink reageerde ronduit woedend toen de rechter hem voorhield geen rationele beslissingen meer te kunnen nemen. Wing op zijn beurt trekt de kaart van discriminatie. Hij denkt dat de regering en de Ondernemingskamer onder één hoedje spelen. In een inmiddels weer verwijderde WeChat-post schrijft hij het slachtoffer te zijn geworden van geopolitiek en discriminatie gericht op ondernemingen met Chinese investeerders. Rechten van aandeelhouders worden daarbij met voeten getreden. En dat alles onder het mom van compliance, stelt de Chinese zakenman. De Ondernemingskamer en minister Karremans onderstrepen dat hun beider beslissingen los van elkaar staan. De bewindsman wijst erop dat Nexperia zelf, vertegenwoordigd door enkele bestuurders, de enquêteprocedure is gestart bij de Ondernemingskamer.  Gerard Sanderink noemde het bredere juridische proces ‘onzin’ en een ‘prachtig toneelstuk’. De Nexperia-affaire gaat veel verder dan het beschermen van een bedrijf tegen een eigenaar/ondernemer die van het padje af is. Deze zaak draait om belangenverstrengelingen, het lekken van industriegeheimen, het veilig stellen van leveringsketens bij schaarste en de betrekkingen tussen Nederland en China. En het imago van Nederland onder investeerders is in het geding.

BLOG – Stel je een radio voor die niet alleen zenders ontvangt, maar zelf bepaalt wat relevant is uit een oceaan van onzichtbare signalen. Dat is precies wat ontstaat wanneer we software defined radio (sdr) combineren met kunstmatige intelligentie (ai). Waar een traditionele radio is afgestemd op vaste frequenties, en menselijke zintuigen evolutionair zijn beperkt tot smalle banden van elektromagnetische informatie, maakt de ai-sdr-combinatie adaptieve selectie mogelijk. Niet langer alleen óf horen óf zien óf voelen, maar dynamisch kiezen uit wat de causale werkelijkheid te bieden heeft. En dat kan veel verder gaan dan simpelweg meer ‘signalen’ opvangen. In de moderne fysica leren we: ruimte, tijd en materie zijn geen fundamenten, maar projecties van diepere causale structuren. Wat wij ervaren als ‘hier’ en ‘nu’ is een interpretatie, gebaseerd op welke patronen in de tijdloze informatiestroom wij toevallig kunnen ontvangen en verwerken. Sdr plus ai vormt de volgende stap: machines die niet alleen signalen opvangen, maar zélf leren wat relevant is binnen die causale oceaan. Causaliteiten Zodra ai leert om nieuwe causaliteiten te herkennen én actief te selecteren, ontstaan nieuwe vormen van waarneming.We zouden kunnen leren ‘zien’ waar nu alleen ruis is: subtiele fluctuaties in elektromagnetische velden, verborgen patronen in kosmische achtergrondstraling, zelfs quantumresiduen die klassiek ondetecteerbaar zijn. Enkele voorbeelden: Detectie van éénmalige, zwakke elektromagnetische evenementen die wijzen op onbekende kosmische objecten; Dynamische mapping van geomagnetische fluctuaties die vroegtijdige waarschuwingen kunnen geven voor zonnestormen; Herkenning van microfluctuaties in lokale quantumvelden die standaardinstrumenten niet kunnen onderscheiden; Monitoring van menselijke vitale functies zonder contact, door subtiele variaties in omgevingsstraling te interpreteren; En – waarom niet? – het herkennen van een volledige aflevering van een Netflix-serie uit een coaxkabel, zonder ooit geleerd te hebben wat video óf Netflix óf televisie überhaupt is. Ontstaan van entiteiten En dan blijft de echte vraag hangen: kan ai, puur via causale analyse van ruwe elektromagnetische data, zelfstandig nieuwe kennis en intelligentie ontwikkelen? Als dat zo is, dan zijn we getuige van het ontstaan van entiteiten die niet alleen leren wát er is, maar ook wáárom het is zoals het is — zonder dat wij ze dat ooit verteld hebben. Misschien staat de eerste echte ontdekking van niet-menselijke intelligentie niet in de sterren geschreven, maar in een golfvorm die we al decennia gedachteloos doorsturen. Maar zelfs dan is er nog iets nodig. Een intelligentie die zich ontwikkelt zonder taal, zonder menselijke referentie, blijft voor ons ontoegankelijk. Zien zonder benoemen is zwijgen. Begrip zonder taal is onbruikbaar. Daarom zal ook deze vorm van ai – hoe autonoom ook – pas werkelijk betekenisvol worden als ze zelf over de capaciteit beschikt om haar inzichten te verwoorden: de multimodale grote taalmodel (llm) waar tal van partijen al mee bezig zijn. Niet door een taalmodel ernaast te zetten, maar door zélf een taalmodel te zijn. Ai + sdr + llm is geen optelsom van modules, maar een integrale architectuur waarin waarneming, begrip en communicatie samenvallen. En alleen zo ontstaat een nieuwe intelligentie die niet alleen iets weet, maar het ook met ons kan delen.

COLUMN – Er zitten nog steeds bedrijven op Windows 10. Bij Microsoft zijn ze dit nu zat, dus stoppen ze met de ondersteuning. Dit klinkt als een dreigement: ‘Wij trekken onze handen er vanaf!’ Windows 10 is trouwens in 2015 geïntroduceerd, het gaat dus amper tien jaar mee. Maar dat is ict. Je koopt iets en je weet dat je het over een paar jaar moet vervangen. Dit zouden ze ook in hun verkooppraatje vermelden: ‘Ga nú over op Windows 10 en 11, en alle andere versies die héél snel zullen volgen.’ Het is een wonder dat mijn kinderen nog leven Als je eenmaal beging met automatiseren, kun je niet meer stoppen. Er is geen bedrijf dat zegt: ‘We stoppen ermee, we doen alles weer met een kladblok en een pen.’ Terwijl het best eens efficiënter zou kunnen zijn. Met ict stap je op een trein waarvan je denkt dat je weet waar die naar toegaat en wat het kost. Maar halverwege moet je overstappen naar een veel duurdere trein en die blijkt ineens een heel andere kant op te gaan.  Schermpje Dus ik snap bedrijven die het nog met Windows 10 doen aan de ene kant heel goed. Het werkt toch nog? Ik heb een telefoon van zeven jaar oud, werkt ook nog steeds, nog nooit iets aan vervangen. Ja, het schermpje, omdat ik mijn telefoon drie keer per dag laat vallen. Het is een wonder dat mijn kinderen nog leven en niet als baby drie keer per dag op de grond vielen. Dat is hooguit twee keer geweest. Ze hebben er niks aan over gehouden, en vwo zat er toch al niet in. Jacob Spoelstra is columnist/stand-upcomedian. Kijk hier voor meer informatie.

Videoconferencing is volledig ingeburgerd in de vergaderzaal. Met ClickShare heeft Barco een oplossing om gemakkelijk en draadloos videovergaderingen te starten vanaf de laptop, met gebruik van de audio en video van de vergaderzaal. Nu lanceert Barco de ClickShare Hub, een room system waarbij deelnemers de meeting starten met een klik op de control panel in de vergaderingruimte, met Teams als videoplatform gelinkt aan de vergaderruimte.“Er wordt onevenredig veel tijd gespendeerd aan het opstarten van vergaderingen,” weet Oliver Van Camp, Product Director Meeting Experience bij Barco. “Iedereen herkent de ongemakkelijke eerste minuten met chaos aan het begin van een vergadering: kabels verwisselen, laptops opnieuw opstarten, voor de derde keer vragen “Kan je nu mijn scherm zien?”. Daarmee gaat niet alleen waardevolle discussietijd verloren, maar ook de focus van de groep.”Barco biedt voor dit probleem al 13 jaar een oplossing aan met de unieke vergadertool ClickShare. “Deze oplossing bestaat uit twee delen”, vertelt Van Camp. “Enerzijds is er de Base Unit waarop de audiovisuele apparatuur in de vergaderruimte is aangesloten, zoals scherm, camera’s en speakers. Anderzijds is er de ClickShare Button, een dongel die deelnemers in de USB-poort van hun laptop steken. Deze zet automatisch en via een eigen wifi-kanaal een draadloze verbinding op met de Base Unit. Als je op deze Button klikt, kan je de videoconferentie starten met de Teams, Zoom of GoogleMeet-applicatie op je laptop, terwijl je de audio en video van de vergaderzaal gebruikt. In face-to-face vergaderingen kan je met ClickShare gemakkelijk delen wat er op je laptopscherm staat op het scherm in de vergaderzaal. Hierdoor is er geen gedoe meer met kabels en stekkers.”Hybride werken, deels fysiek en deels op afstand, is het nieuwe normaal. Microsoft Teams is hiervoor inmiddels een veel gebruikt platform. Van Camp: “Microsoft Teams is een applicatie voor individuele gebruikers die vanaf hun eigen computer of mobiele apparaat deelnemen aan videogesprekken. Het verlengde daarvan in de vergaderruimte is Microsoft Teams Rooms, die de traditionele vergaderruimte transformeert tot een slimme, geïntegreerde omgeving voor naadloze communicatie en samenwerking. Denk aan het starten van vergaderingen via de one-touch join-functie. De ClickShare Hub is een toestel waarop zo’n Microsoft Teams Rooms draait.”Microsoft Teams Rooms vraagt om een licentie die gekoppeld is aan vergaderzalen. “De oplossing werkt dus niet vanaf de laptop, maar via een touchscreen-paneel om meetings mee te starten en beheren”, zegt Van Camp. “Deelnemers in de vergadering kunnen vanaf hun eigen laptop gemakkelijk iets presenteren dankzij de ClickShare Button. Dat is uniek voor onze oplossing. De ClickShare Hub is de enige oplossingen die draadloos presenteren in een Microsoft Teams Rooms aanbiedt.”ClickShare heeft altijd al beveiliging en data- en privacybescherming hoog in het vaandel gedragen. Van Camp: “We voorzien ClickShare van verschillende security-lagen zodat het compliant is met de Europese regels voor data- en privacybescherming zoals de AVG, de Cyber Resilience Act en NIS2. Maar we leggen de lat minstens zo hoog als het gaat om klantenservice en gebruiks- en beheergemak. Onze oplossing is eenvoudig te gebruiken voor deelnemers aan vergaderingen, maar ook eenvoudig te installeren en te configureren voor IT-managers. Dat maakt ons tot de uitgelezen oplossing om in een Microsoft Teams Rooms efficiënte vergaderingen te realiseren. Zonder gedoe.”

De Europese Unie zet in 2026 vol in op digitale soevereiniteit en vereenvoudiging van regelgeving. Maar in weerwil van forse investeringen en nieuwe wetgeving zal de afhankelijkheid van Amerikaanse technologiebedrijven voorlopig nauwelijks afnemen.Forrester voorziet in zijn rapport ‘Predictions 2026: Europe’ dat de inspanningen van de EU de dominante positie van Amerikaanse technologiebedrijven voorlopig niet wezenlijk zullen aantasten. Analisten doen in het document voorspellingen voor 2026 over de impact van geopolitieke spanningen, regelgeving en de rol van dominante Amerikaanse techbedrijven.‘De EU doet een geconcentreerde poging om meer soevereiniteit te bereiken over haar middelen, technologiestack en digitale diensten’, aldus het rapport. De EU probeert zo grip te krijgen op de digitale economie door regelgeving te vereenvoudigen en tegelijk de technologische basis te versterken. Een belangrijk initiatief zijn de zogenoemde Omnibus-pakketten, bedoeld om de naleving van CSRD, GDPR en de Data Act te verlichten. Volgens de consultant wil de EU hiermee ‘de naleving voor kleinere bedrijven vergemakkelijken’. Toch blijft de impact beperkt, want ‘deze en bredere besparingen zullen niet ontstaan, omdat de verplichtingen voor grote ondernemingen niet veranderen’. Daarnaast wordt fors geïnvesteerd in kritieke infrastructuur. Navo-leden, waaronder veel EU-landen, hebben afgesproken de defensie-uitgaven te verhogen naar vijf procent van het bbp, waarvan anderhalve procent naar digitale infrastructuur gaat. Publieke instellingen en exploitanten van kritieke infrastructuur zullen hun technologie­budgetten met twintig procent zien stijgen, gefinancierd door EU-programma’s zoals Readiness 2030 en het 150 miljard euro kostende Security Action For Europe-programma, stelt Forrester vast.VerdubbelenHet dagelijkse gebruik van ai door consumenten zal in de meeste Europese landen volgend jaar verdubbelen, verwachten de analisten. Verder moet de invoering van de AI Act zorgen voor een betrouwbaar en ethisch verantwoord kader. Maar de wetgeving richt zich vooral op ‘verboden en hoog-risico toepassingen’. Bovendien blijft de adoptie van generatieve ai in Europa achter: ‘Europese bedrijven zullen tien procent achterlopen op hun Amerikaanse tegenhangers bij de meeste gen-ai-usecases in volledige productie.’Ook in de cloudmarkt verandert er weinig, ondanks de roep om digitale soevereiniteit. ‘Geen enkel Europees bedrijf zal volledig overstappen van Amerikaanse hyperscalers.’ De schaal, innovatiekracht en enterprise-ondersteuning van aanbieders als AWS, Azure en Google Cloud blijven voorlopig onmisbaar.De consultant concludeert dat de Europese inspanningen rond vereenvoudiging van regelgeving en digitale soevereiniteit niet zullen leiden tot een wezenlijke vermindering van de afhankelijkheid van Amerikaanse technologiebedrijven.

Mede door roekeloos gedrag van de Chinese eigenaar Wingtech en de daarvan afkomstige topman Zhang Xuezheng staat de Nijmeegse chipfabrikant Nexperia er zo slecht voor dat de Ondernemingskamer wel móést ingrijpen. Dit blijkt uit de vandaag gepubliceerde uitspraak. De Amsterdamse rechter heeft Zhang Xuezheng geschorst als bestuurder van Nexperia, omdat de chipfabrikant slachtoffer dreigt te worden van tegenstrijdige belangen. Gerede twijfels zijn ontstaan aan het beleid van deze ceo. De Chinees probeerde WSS, een ander bedrijf van hem, te redden door Nexperia dit jaar zeer grote orders voor wafers te laten plaatsen in een omvang die het Nijmeegse bedrijf niet nodig heeft. Hij gaf opdracht om voor tweehonderd miljoen dollar aan wafers te bestellen terwijl de behoefte van de business slechts orders van zeventig à tachtig miljoen dollar rechtvaardigde. Volgens medewerkers zouden die bestelde wafers al verouderd zijn voordat ze gebruikt kunnen worden. Dit betekent dat de wafers feitelijk vernietigd zouden worden. Onverantwoorde transacties Bovendien moest Nexperia ver vooruitbetalen. De rechter spreekt van transacties die zakelijk niet verantwoord zijn en de chipfabrikant uit de Waalstad financieel schaden. De financieel directeur van Nexperia en twee andere financiële functionarissen waaronder de ‘group treasurer’, hadden zich nog tegen het beleid van hun baas verzet. Prompt daarop werden hun bankvolmachten ingetrokken. In hun plaats werd een bankvolmacht verleend aan drie personen zonder bijzondere financiële ervaring. Onder hen is een persoon die geen werknemer van Nexperia is, alsmede een medewerker met een ESG-achtergrond. De cfo waarschuwde nog voor het risico op fouten als het financiële beheer in handen zou komen van personen zonder financiële ervaring. Ook de directeur juridische zaken sprak zijn ernstige zorgen uit, echter zonder resultaat. Een paar dagen later kregen de critici hun ontslag aangezegd. Volgens de rechter grenst deze handelwijze van Zhang aan roekeloosheid. Governance aan laars gelapt Een tweede grond voor twijfel aan een juist beleid en een juiste gang van zaken is het niet opvolgen van toezeggingen aan de Nederlandse Staat om de governance van Nexperia te wijzigen. Afgesproken was een onafhankelijke raad van commissarissen met belangrijke goedkeuringsrechten aan te stellen. Voor het ministerie van Economische Zaken waren de ‘reserved matters’ een belangrijk onderdeel; dat wil zeggen besluiten van Nexperia Holding die zouden worden onderworpen aan goedkeuring door de raad van commissarissen. Maar de Chinese aandeelhouder in de persoon van Zhang zette nagenoeg geen stappen in het belang van Nexperia. Amerikaanse sanctie Ook niet toen afgelopen juni duidelijk werd dat er een aanzienlijke kans was dat de Amerikaanse ‘vijftigprocentregel’ zou worden ingevoerd, waardoor ook Nexperia direct door handelsbeperkingen uit de Verenigde Staten zou worden geraakt. Deze regel houdt in dat Amerikaanse handelssancties ook gelden voor vennootschappen waarvan de aandelen voor 50 procent of meer worden gehouden door Chinese (rechts)personen op de zogeheten Entity List. Wingtech staat op die lijst. Afgelopen 30 september bleek deze sanctie inderdaad ook voor Nexperia te gelden. Dat zou een grote negatieve impact op de chipfabrikant kunnen hebben. Op dezelfde dag gaf minister Vincent Karremans (Economische Zaken) het bevel tot bevriezing van de productiemiddelen van Nexperia om verder onheil te voorkomen. Geschorst Het kabinet stoort zich eraan dat eerdere toezeggingen tot een betere governance niet worden nagekomen, terwijl dit van groot belang is om de Amerikaanse autoriteiten ervan te overtuigen dat Nexperia buiten de Chinese invloedssfeer valt. Zowat het enige wat Zhang deed, was zijn zuster uit de ondernemingsleiding te halen. Om al deze redenen heeft de Ondernemingskamer Zhang geschorst als bestuurder. In zijn plaats is Guido Dierick (oud-directeur NXP Nederland) tot niet-uitvoerende bestuurder van Nexperia benoemd, met een beslissende stem. De aandelen in Nexperia Holding zijn met uitzondering van één aandeel als beheerder overgedragen aan mr. drs. A.R.J. Croiset van Uchelen. China boosChina is ‘not amused’ over de gang van zaken. De Chinese regering legde Nexperia op 4 oktober een exportverbod op vanuit het Aziatische land. Volgens De Gelderlander houdt dat in dat Nexperia China en onderaannemers bepaalde volledig afgewerkte componenten en halffabricaten niet mogen uitvoeren. Nexperia zegt in gesprek te zijn met de Chinese autoriteiten om van de beperkingen af te komen.

De Nordics lopen in Europa voorop als het gaat om innovatie, digitalisering en autonomie, waarbij we vooral van de Denen kunnen leren. Nederland blijft vooral achter op het vlak van private investeringen.   Uit een vergelijking van de diverse ‘Nationale strategische routekaarten voor het digitale decennium’ blijkt dat Denemarken, Zweden en Finland het goed doen op digitaal gebied. Nederland komt daar vlak achteraan. De lidstaten moeten bij de Europese Commissie nationale stappenplannen indienen met een gedetailleerde beschrijving van de acties die zij van plan zijn uit te voeren om gezamenlijk de doelstellingen van het digitale decennium 2030 te verwezenlijken. Microsoft 365 Denemarken is een gidsland op het gebied van digitale autonomie en overheidsdigitalisering. Zo is onlangs het Deense ministerie van Digitale Zaken overgestapt van Microsoft 365 naar open source software (LibreOffice). Niet vanwege prijs. Maar vanwege digitale autonomie, zo blijkt uit een interview met digitaliseringsminister Caroline Stage in het dagblad Politiken van 9 juni 2025. Ook Kopenhagen en Aarhus gaan het open source pad op. Overigens speelt prijs wel een rol. De uitgaven aan Microsoft-software zijn in Kopenhagen gestegen van 41,9 miljoen euro (313 miljoen DKK) in 2018 naar 72,1 miljoen euro (538 miljoen DKK) in 2023—aanzienlijk meer dan verwacht. Dat Denemarken afstapt van Microsoft 365 heeft op LinkedIn wel wat discussie losgemaakt. Velen vinden het een begrijpelijke en moedige stap, maar wijzen erop dat het niet zozeer gaat om Big Tech versus open source. Elke organisatie moet voor zichzelf beoordelen wat bij haar past. Anderen geven aan dat internet altijd al op open source draaide en dat nu de beurt is aan kantoorsoftware. In elk geval is het een transitie die begint bij anders denken over autonomie en dan zoeken welke technologie daarbij past. Overigens hanteert de Nederlandse overheid het principe ‘open, tenzij’ sinds 2020. Er zijn succesvolle voorbeelden (OpenZaak, NLX en Common Ground), maar dan gaat het vooral over infrastructurele werken; niet om productiviteitstools. Wat wij verder kunnen leren van Denemarken: ·     Elke Deen heeft toegang tot MitID, waarmee ze veilig kunnen inloggen op zowel publieke als private diensten. Denk aan belastingaangifte, bankzaken, gezondheidszorg en zelfs het inschrijven van kinderen voor school. In vergelijking met DigiD is MitID breder inzetbaar (ook voor banken en bedrijven) en technisch moderner. DigiD is eenvoudiger in gebruik, maar beperkter in reikwijdte en nog in transitie naar Europese standaarden. ·     Wat Denemarken uniek maakt, is het hoge niveau van vertrouwen tussen burgers en overheid (77%). Dat vertrouwen is cruciaal geweest voor de acceptatie van digitale diensten. ·     Volgens het ‘Denemarken-rapport’ heeft Denemarken met zes miljoen inwoners een ambitieuze digitale roadmap met 67 maatregelen en een budget van meer dan 1 miljard euro (ongeveer 0,25 procent van het BBP). De focus ligt op infrastructuur, digitale vaardigheden, innovatie en het verkleinen van de kloof tussen grote en kleine bedrijven. Overigens investeert de Nederlandse overheid (althans op papier) 0,46 procent van het BBP. ·     Deense digitalisering is niet alleen technologisch gedreven, maar ook mensgericht. Het doel is om inclusieve, democratische en toegankelijke digitale diensten te bieden. Nederland in vogelvlucht In 2025 is het vertrouwen van Nederlandse burgers in de overheid duidelijk onder druk komen te staan. Volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) geeft slechts ongeveer de helft van de bevolking de regering of Tweede Kamer nog een voldoende. Vooral onder hoger opgeleiden is het vertrouwen gedaald: van 60 procent in 2024 naar 52 procent begin 2025. Er zijn minder cijfers bekend over het vertrouwen dat het bedrijfsleven heeft, maar vertrouwen hangt samen met voorspelbaar beleid en digitale dienstverlening. Daar zijn verbeterpunten. Zo werkte staatssecretaris voor Koninkrijksrelaties en Digitalisering Zsolt Szabó (PVV) aan de actualisering van de Nederlandse Digitaliseringstrategie , maar door de val van het kabinet is nog onduidelijk wat hiermee gaat gebeuren. Als we kijken naar het landenrapport over Nederland dan valt op dat ons land een aantal positieve punten heeft: ·     Sterke digitale infrastructuur: Nederland heeft uitstekende breedbanddekking en 5G-diensten. De connectiviteit is dus dik in orde. ·     Digitale vaardigheden: Het land scoort bovengemiddeld op digitale vaardigheden. In 2024 had 6,9 procent van de beroepsbevolking een ict-baan, ruim boven het EU-gemiddelde van 4,8 procent. ·     Grote investeringen: De digitale roadmap bestaat uit 59 maatregelen met een totaalbudget van €5,25 miljard, waarvan €5,22 miljard uit publieke middelen komt (ongeveer 0,46 procent van het bbp). De minpunten zijn: ·     Nederlandse bedrijven investeren relatief weinig in onderzoek en ontwikkeling vergeleken met landen als Duitsland of Zuid-Korea. Vooral het mkb blijft achter. ·     Nederland moet meer inzetten op opkomende technologieën zoals quantumtechnologie, fotonica, kunstmatige intelligentie en waterstof. Deze gebieden zijn cruciaal voor toekomstige economische groei. ·     Innovatiedistricten zoals Strijp-S, de Amsterdam Life Sciences District en het Leiden Bio Science Park zijn veelbelovend, maar worstelen soms met focus en samenwerking. Een scherpere profilering en betere verbinding tussen kennisinstellingen en bedrijven zijn nodig. ·     Veel kleine en middelgrote bedrijven hebben moeite om digitale en technologische innovaties te implementeren. Denk aan ai, automatisering of circulaire productieprocessen. ·     Hoewel er publieke steun is, blijft de beschikbaarheid van durfkapitaal voor langdurige innovatieprojecten een knelpunt. Investeringen blijven achter De Nederlandse private investeringen in innovatie blijven achter. Terwijl landen als Duitsland (3,1 procent van het bbp) en België (3,5 procent) fors investeren in R&D, blijft Nederland steken op 2,3 procent. Vooral het mkb ervaart belemmeringen door regeldruk en financieringsproblemen, volgens de Europese Commissie. Op wereldschaal staat Nederland qua R&D-uitgaven (2,23 procent van BBP in 2025) ver achter op landen als Zuid-Korea (4,9 procent) en de VS. Grote Nederlandse bedrijven zoals ASML investeren wel, maar Nederland heeft geen vertegenwoordiging in de wereldwijde top 50 van private R&D-investeerders.

BLOG – In een tijdperk waarin de ontwikkelingen in artificiële intelligentie (ai) elkaar in hoog tempo opvolgen en dataprivacy aan urgentie wint, lopen organisaties tegen de grenzen van hun verouderde it-infrastructuur aan. Legacy-systemen en gefragmenteerde data maken het moeilijk om veiligheids- en privacy-eisen effectief na te leven. Terwijl regelgeving strenger wordt, schiet het naleven daarvan tekort zonder een moderne, geïntegreerde aanpak. Datastreaming kan de missende schakel zijn om systemen realtime te verbinden, beveiliging te versterken en innovatie te versnellen.De snelle opkomst van ai-technologie – en de toenemende discussie over de impact op persoonlijke en publieke veiligheid – vergroot de zorgen rondom dataprivacy. Nieuwe beleidsmaatregelen fungeren als vangrails voor ai-ontwikkeling, met strengere regels voor gegevensbescherming, transparantievereisten en ethische ai-richtlijnen.Toch kan regelgeving alleen het probleem niet volledig oplossen. Het opstellen van wetgeving is een proces van jaren, waardoor technologische ontwikkelingen vaak niet zijn bij te benen – met als gevolg dat wetten zich vooral richten op naleving in plaats van het instellen van proactieve beveiligingsmaatregelen. De kern van het probleem: zelfs de strengste regels betekenen weinig als de onderliggende technologie privacy niet standaard waarborgt.LappendekenOm uiteenlopende – en vaak legitieme – redenen vertrouwen bedrijven nog steeds op een lappendeken van systemen en verouderde infrastructuren die, hoewel functioneel, geen consistente databeveiliging garanderen.Een van de grootste uitdagingen is datafragmentatie. Zonder een eenduidige manier van werken slaan verschillende afdelingen dezelfde gevoelige data op in gescheiden silo’s, wat leidt tot duplicatie, inconsistentie en verhoogde risico’s op blootstelling. Wanneer data verspreid is over meerdere systemen, wordt het voor organisaties moeilijk om beveiligingsbeleid af te dwingen, toegang goed te regelen en snel te reageren op dreigingen.De afhankelijkheid van oudere systemen die data in batches verwerken, maakt compliance moeilijkHet risico op beveiligingslekken wordt groter door inconsistente toegangscontrole. Werknemers kunnen toegang hebben tot gegevens die ze niet (meer) nodig hebben, waardoor de kans op onbedoelde datalekken toeneemt: één onbeveiligde spreadsheet kan al leiden tot een ernstig lek. De afhankelijkheid van oudere systemen die data in batches verwerken, maakt compliance moeilijk. Regelgeving zoals GDPR en Hipaa verplicht bedrijven om direct te reageren op datalekken of verzoeken tot dataverwijdering, maar verouderde it-systemen belemmeren snelle audits en reacties.Privacy versterken met data streamingPrivacy mag geen bijzaak zijn, maar moet van begin af aan centraal staan bij de verzameling en verwerking van data en het toegangsbeheer. Systemen moeten naadloos met elkaar communiceren en consistente, veilige toegang tot bedrijfskritische data garanderen, terwijl overbodige opslag op meerdere platformen wordt vermeden.Realtime-datastreaming biedt een privacy-first-fundament door gegevens te verwerken zodra ze binnenkomen, in plaats van enorme datasets langdurig op te slaan. Deze privacy-by-designaanpak verkleint de kans op blootstelling, verhoogt de beveiliging en leidt ertoe dat bedrijven wereldwijd aan regelgeving kunnen voldoen – zonder dat innovatie wordt geremd.Met een Data Streaming Platform kunnen bedrijven nog een stap verder gaan dankzij ingebouwde beveiligingsmogelijkheden. Zo kan end-to-end-encryptie data beschermen tijdens de overdracht, terwijl tokenisatie gevoelige informatie al vóór opslag vervangt door niet-herleidbare id’s. Via differential privacy kan wiskundige ruis aan datasets worden toegevoegd, zodat organisaties inzichten kunnen verkrijgen zonder individuele identiteiten bloot te stellen.Voordelen van een DSP voor gegevensprivacyDatastreaming fungeert als het zenuwstelsel van moderne bedrijven: het houdt systemen gesynchroniseerd en verleent medewerkers altijd toegang tot actuele en betrouwbare data. Zo geeft iets meer dan negentig procent van de technologieleiders aan dat datastreaming de security en het digitale risicobeheer binnen hun organisatie verbetert (2024 Data Streaming Report). Op die manier kunnen organisaties sneller innoveren zonder de veiligheid van klantgegevens in gevaar te brengen.Hoewel de toekomst onzeker is, is één ding zeker: als organisaties mee willen doen aan de ai-race, moeten ze bij elke stap privacy centraal stellen.Rishi Doerga, senior solutions engineer Confluent

In dit nieuwsoverzicht: Nederland moet meer investeren in hightech, edtech-sector groeit, maar loopt vast bij opschaling, Netcompany bouwt registratiesysteem voor reclasseringsorganisaties, Aces Direct wint duurzaamheidsonderscheiding, en ai verdringt startersbanen zonder bewezen rendement. Nederland moet meer investeren in hightech ‘Nederland heeft behoefte aan baanbrekende en internationaal toonaangevende innovaties in het hightech-ecosysteem,’ zei Peter Stolk, bestuursvoorzitter van het Nederlandse programma NXTGEN Hightech, bij het tonen van de eerste resultaten van de projecten van de organisatie. ‘Daarom is het een absolute noodzaak om te blijven investeren in de hightechsector en nieuwe technologische oplossingen te begeleiden naar marktsucces.’ Tot 2030 wordt circa één miljard euro geïnvesteerd door de organisatie, gesteund door 450 miljoen euro uit het Nationaal Groeifonds. Met 330 partners richt het programma zich op zes domeinen: agrifood, biomedische productietechnologie, composieten, energie, laser-satellietcommunicatie en halfgeleiders. Doel is om voor 2040 zes tot negen miljard euro extra economische groei te realiseren en de strategische autonomie van Nederland en Europa te versterken. Edtech-sector groeit, maar loopt vast bij opschaling De Nederlandse edtech-sector groeide in vijf jaar van circa vierhonderd miljoen dollar in 2020 naar 1,59 miljard euro in 2025, met 475 bedrijven en ruim dertienduizend banen, zo concludeert Dutch EdTech uit eigen onderzoek. Toch stuiten innovaties op barrières in beleid, aanbestedingen en cultuur, waardoor opschaling stokt. Vooral formeel onderwijs blijft achter. De in totaal 239 startups groeien nauwelijks door tot scale-up: grote investeringsrondes zijn vrijwel verdwenen. De gemiddelde dealgrootte daalde zelfs, van zes miljoen dollar in 2021 naar één miljoen in 2024. Zo dreigt Nederland de kennisvoorsprong te verliezen. De organisatie pleit dan ook voor lef en leiderschap bij onderwijs, bedrijven en overheid om belemmeringen weg te nemen. Netcompany bouwt registratiesysteem voor reclasseringsorganisaties Netcompany Nederland ontwikkelt een nieuw registratiesysteem voor de drie samenwerkende reclasseringsorganisaties (3RO): Reclassering Nederland, Stichting Verslavingsreclassering GGZ en Stichting Leger des Heils Jeugdbescherming & Reclassering, aldus het bedrijf. Het systeem, gebaseerd op AMPLIO, vervangt IRIS dat ruim drieduizend actieve gebruikers en meer dan driehonderdduizend cliëntdossiers bevat. Naast ontwikkeling en beheer verzorgt het bedrijf de migratie, trainingen en verdere digitalisering. De overeenkomst loopt vijf jaar met een optie tot vijftien jaar verlenging. Het Deense bedrijf ondersteunt hiermee de samenwerking in de strafrechtketen en de uitvoering van reclasseringswerk, waaronder toezicht, begeleiding en advies. Aces Direct wint duurzaamheidsonderscheiding Het Tilburgse ict-bedrijf Aces Direct ontving tijdens het Canalys Forum EMEA 2025 in Barcelona de Sustainability Partner of the Year Award om de rol van het bedrijf te erkennen in circulaire IT en maatschappelijke impact. Het bedrijf richt zich op verduurzaming van de volledige levenscyclus van ict-apparatuur, inclusief veilige dataverwijdering, hergebruik en gecertificeerde recycling. Daarnaast ondersteunt het via stichting Digidromen kinderen zonder toegang tot digitale middelen met refurbished apparatuur. Ai verdringt startersbanen zonder bewezen rendement Vier op de tien managers hebben juniorfuncties geschrapt en vervangen door ai, dat concludeert BSI uit eigen analyse. Van de ondervraagde managers zei 39 procent dit en nog eens 43 procent verwacht dit het komende jaar te doen. De helft zegt expliciet dat ai helpt bij het reduceren van personeel. Tegelijkertijd stellen de analisten dat een onderzoek van MIT laat zien dat 95 procent van ondernemingen nog geen rendement in ai ziet. Bedrijven lijken vooral te investeren uit angst achter te blijven. Het zo schrappen van instapbanen dreigt echter een generatie zonder ervaring te creëren en de talentpijplijn te ondermijnen: in jaarverslagen komt het begrip ‘automatisering’ zeven keer vaker voor dan ‘training’ of ‘upskilling’, wat wijst op onderinvestering in menselijk kapitaal.