computable

Het regionale initiatief Cloud of the North groeit hard, met inmiddels al 213 organisaties en interesse uit het hele land. Het onverwachte succes van de regionale cloud toont de behoefte aan soevereine cloud-services en biedt kansen om kapitaal in de regio te houden. Het begon met een gedeelde onvrede van zes industriespecialisten, Jeroen Bos (van Bossers & Cnossen), Hans Gankema (European Digital Innovation Hub, Noord-Nederland), Peter Hager (Simplicate), Edwin Kuipers (AI Coalitie 4 NL), Ronald Stolk (Rijksuniversiteit Groningen) en Stef van der Ziel (Jet-Stream), over de afhankelijkheid van Amerikaanse big-tech-bedrijven en zorgen over databescherming. Ze staken de koppen bij elkaar en begonnen Cloud of the North (CotN), een coöperatief initiatief voor digitale soevereiniteit in Noord-Nederland. Toen de initiatiefnemers over hun plannen begonnen te praten, klopten er spontaan andere ondernemers en organisaties uit het Noorden bij hen aan, vertelt Van der Ziel aan Computable. Het gedeelde gevoel was: ‘het voelt niet goed meer om het bij de Amerikanen neer te leggen, ik wil gewoon meer controle hebben: kunnen we dat niet met elkaar gaan doen?’ Daarbij speelt het financiële aspect een belangrijke rol. Van der Ziel: ‘We zijn immers ook ondernemers. We kwamen er al snel achter dat een heel klein clubje bij elkaar al zo’n zeven ton per maand uitgaf aan de Amerikaanse clouddiensten, en daar kan besparing worden gerealiseerd.’ Een online inventarisatie was de logische volgende stap, ‘want als je zo snel al zo veel omzet bij elkaar hebt met zo’n initiatief, hoe groot kan het dan worden?’ En sindsdien loopt het storm. Cloud of the North startte met een gehoste Nextcloud-omgeving inclusief mailserver waarvoor binnen een maand zich ruim 100 gebruikers aanmeldden. Dankzij een Enterprise-licentie van Nextcloud kan CotN doorgroeien naar 500 accounts. Inmiddels zijn er meer dan 120 actief. Community-driven cloud services Bij het zestal hebben zich inmiddels al 213 partijen aangemeld. ‘Bedrijven, technici en juristen die willen meehelpen om het te bouwen, en afnemers die het liefst morgen al op de regionale cloud willen.’ De gemeenten Groningen en Leeuwarden, de RDW en het CJIB hebben ook allemaal interesse. De Rijksuniversiteit Groningen is al een stap verder gegaan en heeft gesteld dat ze in 2030 helemaal soeverein wil zijn. ‘Dat zijn mooie uitspraken die echt helpen. Het initiatief gaat van klein tot groot. Er zitten grote organisaties bij die serieuze bedragen overmaken, die heel concreet een vervanging zoeken voor Office of Gmail. Andere zijn wat complexer, maar de meesten hebben gewoon ergens wat virtuele machines draaien en willen die in feite gewoon oppakken en ergens anders neerzetten.’ Cloud of the North is uiteraard niet het enige initiatief in Europa. ‘Er zijn allerlei heel mooie academische initiatieven, heel slim bedacht met heel veel kennis, maar die komen niet van de grond omdat er geen ondernemerschap achter zit. En er zijn puur commerciële partijen die zeggen ‘Wij zijn een clouddienstprovider, kom maar bij ons.’ Dan ben je na die verhuizing wilswaar soeverein, maar wat brengt het je dan verder nog? Wij merken dat de markt iets zoekt dat tussen die twee in ligt. Men zoekt aansluiting bij een community die zoiets gezamenlijk wil doen, samen die kennis en ervaring delen. Het lijkt er dus op dat wij die gouden formule gevonden hebben: community-driven én gewoon een dienst draaien.’ Van 6 naar 200, met nieuwe uitdagingen Naast de Nextcloud-omgveing had Cloud of the North al een soevereine clouddienst draaien voor media. ‘Video-hosting, live-streaming, radio op internet, dat hadden we al geregeld.’ Over de volgende fase wordt nog nagedacht. ‘We zitten met een aantal uitdagingen. Sommige partijen willen heel snel: gaan we dan zelf infrastructuur neerzetten en bouwen, of zoeken we een partij die dat al heeft en brengen we vraag en aanbod bij elkaar? Dat laatste kan namelijk heel vlug. Maar tegelijkertijd is er echt de behoefte om het in de regio neer te zetten.’ ‘Dan is er nog de uitdaging van de organisatievorm’, vervolgt Van der Ziel. ‘We willen die community echt stimuleren. Als je op die manier vraag en aanbod bij elkaar weet te brengen, dan krijg je ook allerlei andere bedrijvigheid, rond migraties en andere specialisaties, en dat moet dan ook gefaciliteerd gaan worden. Tegelijkertijd moet de organisatie wel een entiteit worden, want een klant wil natuurlijk ergens een service level agreement en een contract kunnen afsluiten. Wij willen voorkomen dat die entiteit in handen valt van een partij die we niet in die community willen hebben. Er mag dus geen koper of investeerder komen die niet-Europees is, geen big tech.’ Het team is nu vooral bezig met die behoefte-inventarisatie en het ‘optuigen van een businesscase’. Het zal nog even duren voordat er echt een zware cloud staat waar grote partijen met tienduizenden gebruikers op kunnen. ‘We willen heel snel, maar we willen ook een goede organisatie opzetten. Het kan uiteindelijk best zo zijn dat we niet alles zelf bouwen, maar gaan samenwerken met OVHcloud, Leaseweb, StackIt, Hetzner of andere partijen, en kijken of die ons kunnen helpen om het snel te realiseren, het liefst hier in de regio.’ Kapitaal en kennis blijft in de regio De groep gaat de universiteit vragen uit te zoeken hoeveel omzet er nu alleen al vanuit hun regio elke maand naar de Amerikaanse big tech gaat. ‘Ik denk dat je zal schrikken van het bedrag. Als je dat voor een groot deel weet om te buigen de regio in, dan levert dat zeker banen en economische spin-off op.’ En ook hogere belastingopbrengsten, maar dankzij de lage tarieven voor de big tech schuilt daarin ook een risico, volgens Van der Ziel. ‘Het lukt alleen als die regionale bedrijven in staat kunnen zijn om tegen die big tech te concurreren. Wat belastingen betreft moet het dan wel een level playing field worden.’ Vooruitblikkend ziet Van der Ziel nog meer mogelijkheden. ‘Er moet een hele nieuwe generatie systeembeheerders opgeleid gaan worden voor die nieuwe infrastructuur. Verder mis ik vooral platform-as-a-service-technologie. We zijn heel goed in het bouwen van saas op clouds, we zijn ook prima in staat om infrastructure-as-a-service op te zetten, zoals virtuele machines, opslag en netwerken die je zelf beheert, maar het gewoon even kunnen aanklikken van clouddiensten, waar ontwikkelaars snel en makkelijk hun eigen toepassingen kunnen bouwen, daar zijn we nog niet zo goed in. Die big-tech-bedrijven zijn juist daar heel goed in. Zij maken het ‘even aanklikken’ van databases, ai-modellen of applicaties extreem laagdrempelig. Op dat punt is kennisversterking nodig, dus ook daar is behoefte aan onderwijs, investeringen en ondernemerschap.’ Gelukkig is het ecosysteem in Noord-Nederland heel sterk. ‘We kennen elkaar allemaal heel goed, de ondernemers, de technici, de academici, de bestuurders. Gezamenlijke noodzaak brengt mensen bij elkaar.’ Daarom begint soevereiniteit in het Noorden. Ook meedoen? Meld je hier aan.

Techleap, de door het ministerie van Economische Zaken gesubsidieerde non-profit-organisatie, is in gesprek met meerdere potentiële partners om in Amsterdam een ai-hub op te zetten. Het is de bedoeling om daar ondernemers en onderwijs samen te brengen en startups en scale-ups een basis te geven, zoals bijvoorbeeld in Utrecht al met onderwijstechnologie gebeurt. Diverse andere Europese hoofdsteden, waaronder Berlijn en Parijs, hebben al zo’n ai-hub. Het Amsterdamse initiatief wil tegen het einde van dit jaar starten met zo’n vijftig bedrijven, waarvan er al dertig gevonden zijn, terwijl een deel van de eerste noodzakelijke financieringsronde van drie miljoen euro al ontvangen is, zo meldde het FD. De groep hoopt zich te vestigen in een van de twee bedrijfsverzamelgebouwen die men op het oog heeft, Init of het WTC, beide in de hoofdstad. Kortgeleden kondigde Prosus aan Techleap bij te gaan staan met ai-kennis en scale-up expertise, onder andere in de vorm van leiderschapscursussen voor tech-oprichters. Een vergelijkbare bestaande samenwerking met Google werd onlangs verlengd. Het initiatief is vooral bedoeld voor nationale en regionale partijen, zoals Dawnguard, dat al aan Computable deelname bevestigde: ‘We sluiten ons aan bij de nieuwe ai-hub in Amsterdam.’ Hoe het Amsterdamse initiatief past binnen de al bestaande hubs van de AI Coalitie 4 NL is nog niet duidelijk, maar Techleap is daar vooralsnog geen lid van.

Startup haalt in no time drie miljoen euro op In drie weken tijd drie miljoen opgehaald én de grote oversteek die lonkt. Dat overkwam Mahdi Abdulrazak en Kim van Lavieren. De ervaren cybersecurityspecialisten richtten zo’n vier maanden geleden Dawnguard op en wisten in een handomdraai de financiering voor de internationale groei van hun startup te regelen. Doel: de digitale wereld veiliger maken door het automatiseren van het ontwerp en de inrichting van een securityarchitectuur en de tijd ervoor fors te verkorten. De oprichters van Dawnguard hebben hun sporen verdiend in de cybersecuritywereld: Mahdi Abdulrazak onder meer als ethisch hacker en investeerder, en Kim van Lavieren als securityexpert bij onder andere Defensie (zie kaders). Toch knaagde er iets bij het tweetal. ‘Waarom kunnen we niet op een snelle manier veilige systemen ontwikkelen, op basis van security by design?’, vroeg Abdulrazak zich al een tijd af. ‘Het gehele proces gebeurt nu grotendeels handmatig, met eindeloos ge-pingpong tussen teams. Dat duurt weken of maanden.’ Ook Van Lavieren verbaasde zich over de traagheid. ‘Ik zag bij een vorige werkgever een team van honderdzestig mensen dag in dag uit securityreviews doen. Dat moet slimmer kunnen. Dus ben ik gaan onderzoeken hoe zo’n proces met inzet van ai-tools valt te automatiseren.’ Vol bravoure De twee raakte tijdens een ciso-diner in gesprek. Van Lavieren vertelde over zijn ideeën en onderzoek. Abdulrazak: ‘Na een paar zinnen wist ik al: dit is hét idee voor een bedrijf en Kim wordt medeoprichter. We zijn daags erna meteen aan de slag gegaan.’ Naast het bouwen van het platform spraken ze in drie weken tijd met meer dan zeventig venture capitalists – vrijwel allemaal ‘inbound’ (via mond-tot-mondreclame zelf contact opnemen). ‘We hebben drie miljoen euro opgehaald zonder actief te zoeken. De investeerders vechten nu al om onze volgende ronde’, stelt Abdulrazak vast.  In de kern is Dawnguard een automatiseringsplatform voor security-architectuur Dawnguard positioneert zich daarbij als een nieuwe categorie binnen cybersecurity. Geen traditionele tool die achteraf fouten opspoort, maar een platform dat security integreert vanaf de eerste opzet – vandaar de keuze voor de naam ‘dageraadbewaker’ – tot en met de uitrol en het beheer, inclusief compliance. Het platform combineert vijf ai-engines die beleid, best practices en architectuurdocumenten analyseren. Zelfs een architectuurschets op een bierviltje kan worden omgezet in een valide ontwerp, claimt Van Lavieren. ‘Of stel, een ontwikkelaar wil een nieuwe api bouwen. Dan geef je dat aan in ons systeem. Wij analyseren hoe dat veilig past binnen je architectuur, genereren de benodigde code en kunnen het zelfs direct uitrollen. Daarna blijven we monitoren.’ Het platform is ontworpen voor beveiligingsarchitecten, devops-engineers en cloudteams. In de kern is Dawnguard een automatiseringsplatform voor security-architectuur, speciaal gebouwd voor cloud-native omgevingen. Het helpt teams bij het valideren van cloudinfrastructuurontwerpen vóór de implementatie, het automatisch genereren van productieklare infrastructur-as-a-code op basis van gevalideerde ontwerpen en het continu afdwingen van een scherp beveiligingsbewustzijn na de implementatie. ‘Je moet het zo zien: wij bieden een samenwerkingsplatform in de cloud voor ingenieurs én securityteams’, aldus Van Lavieren. Dat Dawnguard daarbij het overgrote deel van het werk automatiseert, is ook een antwoord op het personeelstekort, vult Abdulrazak aan. ‘Er zijn te weinig securityarchitecten. En die er wel zijn, zijn peperduur. Dat betekent dat veel organisaties over een securityarchitectuur beschikken waar de nodige gaten in zitten. Dat probleem lossen wij met ons platform op.’ Impact op de markt Zoals het een startup betaamt, daagt Dawnguard de gevestigde partijen op de securitymarkt uit. Abdulrazak: ‘Een aantal securitytools blijft nodig, zoals een firewall en endpoint-detection, maar we vervangen wel tooling gericht op risico-inzicht, kwetsbaarheden en misconfiguraties. Ook kan het platform aangeven welke securitytools overbodig zijn of dubbel werk doen. Dat scheelt geld én complexiteit. Wij bieden een holistisch overzicht, over een cloudplatform heen.’   Een speerpunt is de integratie met zogeheten ‘vibe coding’-tools, waarbij ai code genereert op basis van prompts. ‘Die code zit vaak vol fouten’, zegt Van Lavieren. ‘Wij ontwikkelen een plug-in die die prompts verrijkt met security-inzichten. Zo brengen we de applicatie-laag en infrastructuur samen.’ Nieuwe standaard Het doel van de oprichters is ambitieus: Dawnguard wil een standaard zetten voor veilige softwareontwikkeling in het ai-tijdperk. ‘En we willen een nieuwe wereldwijde speler worden, vanuit Nederland’, stelt Abdulrazak. Hoewel het team volledig Nederlands is – tien mensen nu, binnenkort elf – kijkt hij al over de grens. ‘We willen zo snel mogelijk naar de VS. Rory Mounsey-Heysham, een van de partners van 9900 Capital, die onze startkapitaalronde heeft geleid, werkte voorheen voor de Bill Gates Foundation. Hij heeft een groot netwerk, onder andere in New York. Maar we blijven een Europese speler. We sluiten ons aan bij de nieuwe ai-hub in Amsterdam. En we praten met een grote Duitse industriële partij om ons platform ook voor ot-omgevingen in te zetten.’ De komende maanden werkt Dawnguard aan een MVP (Minimum Viable Product) dat eind dit jaar gelanceerd moet worden. Abdulrazak: ‘We willen snel opschalen. Daarvoor is wel extra kapitaal nodig. De volgende investeringsronde – waarschijnlijk direct een Series A – moet tussen de vijfentwintig en vijftig miljoen euro opleveren.’ Aan zelfvertrouwen geen gebrek: hij haalt ter onderstreping de woorden aan van Dimitri van Zantvliet, voorzitter van de Nederlandse CISO Community en investeerder/adviseur bij de startup: ‘Dawnguard bouwt niet alleen technologie, het herschrijft ook het dna van cyberbeveiliging. Dat is niet alleen gewaagd, het is ook noodzakelijk!’ Bio Mahdi Abdulrazak Mahdi Abdulrazak is een ethisch hacker, ondernemer en cybersecurity-expert die werkte als ‘group information security & risk officer’ bij SHV Energy. Hij is bestuurslid van het CISO Platform Nederland en ambassadeur voor de European Cyber Security Organisation (ECSO). Als investeerder/adviseur is hij betrokken bij diverse startups. Ook deelt Abdulrazak zijn kennis als gastdocent cybersecurity aan de Universiteit van Amsterdam.   Bio Kim van Lavieren Kim van Lavieren is een cybersecurityspecialist die zijn carrière begon bij de Koninklijke Marine, onder andere in de offensieve beveiliging. Verder leidde hij een security engineering team bij Amazon. Van Lavieren heeft diploma’s in software engineering en cybersecurity en werkt momenteel aan een promotieonderzoek over kunstmatige intelligentie. Ook is hij docent aan verschillende universiteiten en schreef hij een boek over de Certified Cloud Security Professional-certificering.  

Wat is er bijzonder aan de categorie Tech-startup van de Computable Awards? Hoofdjury-lid Jasper Wognum (BrainCreators) licht dat toe in deze video. Wognum vertelt in de video waarom startups zo belangrijk zijn in het landschap van innovatie. Draait het puur om technologie, of om het slim oplossen van een probleem? Van ideeën op een PowerPoint en pizza-avonden tot serieuze tractie en marktimpact – Wognum bespreekt de reis van een startup en waarom ze zo essentieel zijn voor vooruitgang in onder andere ai en quantum tech. Startups hebben de unieke kracht om snel te innoveren – juist omdat ze niets te verliezen hebben. Maar dat betekent ook: uitdagingen op elk front. De tien genomineerden in de categorie Tech-startup zijn: Aimaze Axelera AI CuspAI LiveDrop MarketLeap Mejor Technologies Odd.Bot Orange Quantum Systems QDI Systems QuantWare Meer info over deze cases is op deze pagina te vinden. Stemmen Het stemproces voor de Computable Awards 2025 is geopend en loopt tot 5 oktober 2025. Publieksstemming bepaalt voor vijftig procent de winnaar. Breng uw stem hier uit. https://awards.computable.nl/stem/. Ook buigen de betrokken juryleden zich over de genomineerden per categorie, een gemiddeld oordeel dat voor de helft de winnaar bepaalt. Op 18 november worden per categorie de winnaars aangewezen. Dit gaan we doen in De Polar bij Jaarbeurs in Utrecht. Het thema van de avond wordt ‘Rebooting Reality’ waarmee we bij de Computable Awards 2025 speciale aandacht hebben voor de noodzaak om onze digitale wereld opnieuw te doordenken in een tijd waarin geopolitieke spanningen, ai, energiecrises en informatieoorlogen alles op scherp zetten. In een wereld waarin de werkelijkheid steeds minder vanzelfsprekend is, moeten we opnieuw kiezen wat we écht belangrijk vinden. ‘Rebooting Reality’ is een uitnodiging om de digitale samenleving van de toekomst opnieuw op te starten – bewuster, veiliger, menselijker. Partner worden van de Computable Awards 2025?Wilt u partner worden van de Computable Awards 2025, het belangrijkste, jaarlijkse festijn in de Nederlandse ict-markt? Verbind dan uw naam aan dit evenement en woon op op 18 november as de spectaculaire uitreiking bij!

Tata Consultancy Services en SkyTeam blijven partners, hoge alertrespons gaat samen met matig databeleid bij soc’s, Pride Capital en Rubicon nemen Gentics Software over, Simac sponsort NIBC Tour of Holland, Sophos en Securworks consolideren. Dat zijn de onderwerpen in dit nieuwsoverzicht. Tata Consultancy Services en SkyTeam blijven partners Tata Consultancy Services (TCS) en luchtvaartalliantie van achttien maatschappijen SkyTeam hebben een vijftienjarige strategische samenwerking aangekondigd. Het is een voortzetting van de al vijftien jaar durende partnership. ‘Het laat zien hoe data en technologie direct, en in het hier en nu, worden ingezet om de klantervaring te verbeteren – van naadloos inchecken op reizen met meerdere maatschappijen tot geïntegreerde loyaliteitsprogramma’s en de toekomstige integratie van lucht- en spoorvervoer’, aldus de twee ondernemingen. Toekomstplannen omvatten de verdere ontwikkeling van intermodaal reizen, ‘met partners als Eurostar en Trenitalia’, en het moderniseren van bagage-trackingsystemen. Hoge alertrespons hand in hand met matig databeleid bij socs Hoewel 85 procent van de security operations center (soc)-analisten aangeeft dat waarschuwingen van endpoint-beveiliging de belangrijkste aanleiding zijn om tot actie over te gaan, geeft 42 procent toe dat zij alle binnenkomende data zonder strategie in een security information and event management (siem) opslaat, zonder een vooropgezet plan voor het terughalen of een grondige analyse. Dat concludeert SANS Institute op basis van onderzoek. ‘Als de directie van een organisatie niet bereid is om voldoende middelen toe te wijzen om een tool effectief te maken, dan is het beter om die tool helemaal niet in te zetten,’ waarschuwt het instituut. ‘Nieuwe technologie die veelbelovend lijkt, vereist namelijk budget, training, tijd én integratie in de workflow.’ Pride Capital en Rubicon kopen Gentics Software Het Oostenrijkse Rubicon heeft landgenoot en cms-leverancier Gentics Software overgenomen. Als langdurige partner van het nieuwe moederbedrijf speelde de aanwinst ‘een belangrijke rol bij de ontwikkeling van het burgerportaal van de Zwitserse overheid, waarbij front-end interfaces werden verbonden met back-endsystemen.’ Het Nederlandse Pride Capital Partners heeft een minderheidsbelang Rubicon, die leverancier is van e-overheidsoplossingen en in Oostenrijk, Zwitserland, en meer en meer in Duitsland een belangrijke speler is in de digitalisering van de publieke sector. Simac sluit zich aan als partner van NIBC Tour of Holland Simac wordt officiële founding partner van de meerdaagse wielerkoers NIBC Tour of Holland. Het ict-bedrijf uit Veldhoven is al jaren sponsor van de Simac Ladies Tour. De NIBC Tour of Holland van 14-19 oktober 2025 bestaat uit zes etappes. De proloog is in Den Haag, waarna vijf dagen gereden wordt, door onder meer Dordrecht, Etten-Leur en Arnhem. De koers heeft de ambitie uit te groeien tot een vast onderdeel van het internationale wielerseizoen. Sophos en Securworks in nieuw partnerprogramma De Britse cyberbeveiliger Sophos bundelt in een nieuw partnerprogramma de eigen oplossingen met die van het eind vorig jaar gekochte Secureworks. De stap is ingegeven door een onderzoek van Canalys waaruit blijkt dat voor elke dollar uitgegeven aan cybersecurity-producten, klanten twee dollar extra investeren in diensten die partners leveren. Sophos ziet daarin de mogelijkheid om nieuwe inkomstenstromen te genereren uit het bieden van expertise en ondersteuning. ‘Nu complexe dreigingen in opkomst zijn en consolidatie van leveranciers gebruikelijker wordt, zijn partners belangrijker dan ooit om klanten te helpen beslissingen te nemen op het gebied van cybersecurity’, aldus het bedrijf.

De nasleep van de hack bij het OM duurt voort. Langzaamaan moet het hele netwerk weer online gaan, maar exacte data of verdere details over de cyberaanval geeft men niet vrij. Binnenkort hoopt het OM weer online te gaan, nadat het zichzelf vrijwillig afkoppelde na de hack twee weken terug. ‘Een gefaseerde livegang is nodig, omdat de systemen en applicaties onderling zijn verbonden, maar ook gekoppeld zijn met die van bijvoorbeeld de rechtspraak, de politie, het CJIB en het NFI. De herstart wordt zorgvuldig met alle ketenpartners afgestemd om zo min mogelijk verstoringen van hun systemen en processen te veroorzaken. Ook met de advocatuur en Slachtofferhulp Nederland staat het OM in contact over de vervolgstappen,’ zo meldt het. ‘Een van de eerste functionaliteiten die zo snel mogelijk weer beschikbaar komen, is het e-mailen voor OM-medewerkers met de buitenwereld. Verder volgen de fases grofweg de volgorde van de rechtsgang. Dat is nodig, omdat ontbrekende digitale informatie in de juiste volgorde moet worden ingevoerd; het is niet mogelijk een veroordeling of vrijlating te registreren, zonder dat er eerst een aanhouding is geregistreerd.’ Nog geen nieuwe details over cyberaanval Hoewel het duidelijk is dat er van de kwetsbaarheid in Citrix Netscaler gebruik is gemaakt, is nog niet vastgesteld of er data zijn gemanipuleerd of weggehaald. ‘Er zijn wel enkele Citrix-systemen gecompromitteerd, wat betekent dat deze systemen zijn blootgesteld aan ongeoorloofde toegang.’ Verder is geen helderheid gegeven over de achterliggende oorzaak van het probleem: organisatorisch, incidenteel, of iets anders, zoals eerder door cybersecurity-experts is uitgelegd. Tijdens de herstart wordt ‘de ict-omgeving wordt continu gemonitord, zodat een verdachte beweging in het systeem direct kan worden onderkend en daarnaar kan worden gehandeld.’ Wanneer de herstart begint is nog niet bekend, zei het OM nog tegen Computable. Ook over de voortgang van het strafrechtelijk onderzoek naar de hack wil het OM nog niets kwijt. Toeval of niet, een week na de hack in Nederland werden ook computers van Justitie en de Belastingdienst op de Antillen binnengedrongen.

WIE GUNT WAT – ProRail heeft Nokia in de arm genomen om het landelijke GSM-Railway (GSM-R)-kernnetwerk voor mobiele communicatie te vernieuwen. De klus bestaat uit de implementatie van een cloud-native GSM-R-core, waarmee de basis wordt gelegd voor de toekomstige overstap naar het nieuwe 5G-communicatiestelsel Future Railway Mobile Communication System (Frmcs). Voor de modernisering wordt vier jaar uitgetrokken. Volgens Nokia betreft de overgang naar een cloud-native GSM-R-netwerk een wereldwijde primeur voor de spoorwegindustrie. De upgrade maakt deel uit van een vierjarig moderniseringsproject dat de levensduur van de bestaande 2G-infrastructuur van ProRail verlengt en inzichten biedt in cloud-native technologie. ‘Het is goed te zien dat onze partner Nokia nog steeds fors investeert in de ontwikkeling van GSM-R’, aldus Geert Laureijssen, manager Mobile Communications, ProRail. GSM-R is de huidige standaard voor veilige, betrouwbare spoorwegcommunicatie en ondersteunt essentiële spraak en data voor treinbesturing en -operaties. Frmcs is het systeem van de volgende generatie en biedt snellere gegevens, verbeterde integratie en verbeterde veiligheid, aldus Nokia. Volgens de Finse telecomdienstverlener zullen andere spoorweginfrastructuurbeheerders het voorbeeld van ProRail snel volgen. Nokia is al langere tijd de GSM-R-telecompartner voor ProRail; het concern werkt daarbij samen met partners als KPN, Cellnex en Hanab (voorheen VolkerWessels Telecom). Wie gunt wat: Veel ict-opdrachten worden verstrekt via een aanbestedingstraject. Computable maakt regelmatig melding van de publiek gemaakte gunningen.

Eind juli nam Total Specific Solutions (TSS) het Portugese bedrijf Artsoft over. In totaal staat de teller van de Utrechtse overnamemachine dit jaar tot nu toe op zestien acquisities en één minderheidsinvestering.  Artsoft, een leverancier van generieke enterprise resource planning (erp)-software, is de vijfde overname van TSS in Portugal. Begin juli kocht de softwaregroep, onderdeel van de Canadese beursgenoteerde software-investeerder Constellation Software, nog het Duitse EasyTec Software (erp-software voor technische handelshuizen).  TSS hield zich in het tweede kwartaal relatief rustig met vier overnames. In juni lijfde TSS L1NDA in, een Nederlandse leverancier van personeelsplanningsoftware voor de gastvrijheidssector. In 2019 had de software-investeerder in dit veld ook al Nostradamus overgenomen. In mei kocht TSS Intend Geoinformatik, een Duitse aanbieder van geografische informatiesystemen voor de bosbouw, en het Noorse Placewise (vastgoed/marketingsoftware voor met name winkelcentra). In april pleegde de softwaregroep zijn tweede Bulgaarse overname: de erp-softwareleverancier SelMatic. Eerste kwartaal 2025 In de eerste drie maanden van 2025 was TSS kooplustiger. Het nam toen maar liefst tien bedrijven over: Acto Informatisering (Nederland)Isoft (Nederland)ExpertDoc (Nederland)PT Realta Chakradarma (Indonesië)Hachmeister + Partner (Duitsland)Cipal-Schaubroeck (België)Dot.Cy (Cyprus)Sofinn (Italië)Dolist (Frankrijk)Lighting Reality (Groot-Brittannië) Verder nam TSS in februari een minderheidsaandeel in de beursgenoteerde automatiseerder Asseco Poland.

Microlearning biedt organisaties een flexibele manier om medewerkers snel bij te scholen en het verlaagt de drempel tot leren. ’Je kunt microlearning zien als aantrekkelijke leersnacks.’ In steeds meer organisaties maakt traditionele klassikale scholing plaats voor kleine, gerichte leereenheden die inspelen op een directe kennisbehoefte. Deze ’korte leersnacks’, zoals Toine van Eijk, directeur van Ictivity Training ze noemt, zijn vooral populair bij organisaties die hun medewerkers snel en efficiënt willen ondersteunen in de dagelijkse praktijk. ‘To the point en meteen toepasbaar, dat is de kracht van microlearning,’ stelt Van Eijk. ’Professionals hebben geen tijd meer voor lange leertrajecten. Ze willen precies weten wat ze nú moeten doen, en daar is microlearning het perfecte instrument voor.’ Van Eijk en zijn team passen de microlearning-methodiek onder andere toe bij de introductie van Microsoft 365 bij relaties. Daarbij baseren ze zich op het 70-20-10-leermodel: slechts 10 procent van het leren gebeurt formeel, bijvoorbeeld via klassikale trainingen of e-learningmodules; 20 procent komt tot stand via sociale interactie met collega’s en 70 procent is informeel leren door te doen. ‘Microlearning sluit vooral aan bij dat laatste stuk: het leren tijdens het werk,’ legt Van Eijk uit. ‘Je hebt een vraag, zoekt een korte uitleg en gaat weer verder. Het is leren in de flow van het werk.’ Die benadering vraagt om andere content dan men gewend is van traditionele opleidingen. ‘Microlearning is niet zomaar een ingekorte training,’ benadrukt Van Eijk. ‘De inhoud moet specifiek en direct toepasbaar zijn. Dat dwingt ons als ontwikkelaars om heel scherp te kijken: wat moet iemand minimaal weten om een taak goed uit te voeren?’ Multimodaal leren Microlearning is vaak multimodaal. In plaats van één doorlopend verhaal wordt de inhoud aangeboden in verschillende vormen zoals korte video’s, quizjes, games of interactieve simulaties. ‘Die variatie helpt om mensen betrokken te houden,’ aldus Van Eijk. ‘Een e-learning van twee uur schrikt af. Maar een paar minuten video over één specifieke functie in Teams? Dat pakken mensen wel graag op.’ Volgens Van Eijk helpt die modulaire aanpak ook om inhoud beter te laten beklijven. ‘Het gaat bij microlearning om leerpaden die zijn afgestemd op iemands rol en niveau. Niet iedereen hoeft alles te weten. Dus wij bieden alleen aan wat relevant is voor de specifieke werkzaamheden van die medewerker. Bovendien spreiden we het over meerdere sessies, zodat de informatie beter beklijft.’ Het gaat bij microlearning om leerpaden die zijn afgestemd op iemands rol en niveau. Niet iedereen hoeft alles te weten – Toine van Eijk, directeur van Ictivity Training Microlearning is ook een manier om de drempel tot leren te verlagen, weet Van Eijk. ‘Het helpt mensen over de eerste weerstand heen. Veel medewerkers zijn geneigd om vast te houden aan oude gewoonten, ook als die inefficiënt zijn. Als je ze dan op het juiste moment iets nieuws aanreikt dat direct beter werkt, zijn ze eerder bereid het over te nemen.’ Toch is microlearning niet de heilige graal voor alle leerbehoeften. ’Het is minder geschikt voor diepgaande kennis of theoretische onderwerpen die echt tijd en reflectie vragen,’ nuanceert Van Eijk. ‘Voor certificeringstrajecten of complexe concepten heb je nog steeds uitgebreide trainingen nodig.’ De ontwikkeling van microlearning-content vergt ook een andere manier van denken, en dat zowel inhoudelijk als productioneel. Volgens Van Eijk is het tegenwoordig goed te doen om snel bruikbare microlearnings te ontwikkelen. ‘Voor één minuut content rekenen we ongeveer vier keer zoveel ontwikkeltijd. Dat was vroeger veel meer. Bovendien maken onze ontwikkelaars inmiddels gebruik van ai-tools om scenario’s en scripts sneller op te stellen.’ Die scenario’s vormen de kern van elke microlearning: wat moet iemand kunnen, en hoe breng je dat over in een paar stappen? Van Eijk: ’Je moet wegblijven van overbodige uitleg. Techneuten willen graag álles vertellen, maar daar heeft een gebruiker niets aan. Microlearning dwingt je tot de essentie.’ Persoonlijke ervaring met microlearning Van Eijk heeft ook persoonlijk ervaring met microlearning. ‘Ik heb zelf vrijwel alle Microsoft 365-modules gevolgd die wij aanbieden, vooral rondom Teams,’ vertelt hij. ‘Niet alleen de basis, maar ook verdieping: hoe zet je Teams bijvoorbeeld effectief in voor projectmatig werken? Ik zoek dan doelgericht naar modules die passen bij wat ik op dat moment nodig heb.’ Ook security awareness noemt hij als belangrijk leergebied. ‘Dat is niet iets dat je eenmalig leert. Het vraagt om regelmatige herhaling en updates en microlearning is daar een uitstekend middel voor.’ Binnen het adoptieteam van Van Eijk speelt microlearning inmiddels een centrale rol. ‘Wij begeleiden onze relaties bij het invoeren van nieuwe werkplekken of software. In zo’n traject is microlearning een uitstekende manier om gebruikers stap voor stap mee te nemen, zonder ze te overladen met informatie,’ zegt Van Eijk. ‘Maar het stopt daar niet. Ook na de implementatie blijven we mensen prikkelen met nieuwe inzichten en toepassingen.’ De nadruk ligt niet alleen op kennisoverdracht, maar ook op gedragsverandering en productiviteitsverbetering. ‘Veel mensen doen al jaren dingen op dezelfde manier. Wij kijken dan: waarom doe je dit, voor wie, en kan het eenvoudiger? Vaak blijkt dat processen veel efficiënter kunnen, bijvoorbeeld door standaardrapportages te automatiseren via het Microsoft Power Platform. Microlearning helpt dan om die nieuwe werkwijze stapsgewijs over te brengen.’ Individueel programma Volgens Van Eijk zijn er ook steeds meer mogelijkheden om microlearning persoonlijker te maken. ‘Gebruikers kunnen zelf aangeven wat ze al weten, en soms wordt dat gecontroleerd met een korte toetsvraag. Zo houd je de leerpaden relevant en voorkom je frustratie over onnodige herhaling.’ Microlearning leent zich bovendien goed voor thema’s als security awareness. Security is immers een domein waarin voortdurende alertheid en korte herhalingen cruciaal zijn. ‘Een gebruiker moet regelmatig herinnerd worden aan risico’s en best practices. Een korte module over phishing of wachtwoordbeheer kan daarin al veel verschil maken.’ De flexibiliteit van microlearning maakt het aantrekkelijk voor organisaties die medewerkers willen ondersteunen zonder hen uit hun werkomgeving te halen. Reizen naar trainingslocaties, hele dagdelen vrijmaken, het zijn volgens Van Eijk allemaal drempels die steeds moeilijker te rechtvaardigen zijn. ‘Met microlearning bied je kennis aan waar en wanneer het nodig is. Dat sluit veel beter aan op de realiteit van vandaag.’ Toch blijft het belangrijk om kritisch te blijven kijken naar het doel en de inhoud van elke leerinterventie. ‘Niet alles is geschikt voor microlearning,’ besluit Van Eijk. ‘Maar als je het goed toepast, dus gepersonaliseerd en contextafhankelijk, dan is het een krachtig middel in het arsenaal van elke it-organisatie die inzet op blijvende ontwikkeling en adoptie.’ Leersnacks Kwartiertje over in de trein op weg naar werk of huis? Dan kun je met apps als Mimo, SoloLearn en CodenQuest aan de gang om Python, Javascript, Ruby of een andere taal te leren. In ultrakorte bites leer je de essentials, en met mini-oefeningen en repeterende testjes in steeds andere bewoordingen wordt die kennis er verder in geslepen. Vormgeving, stickers, stimulerende opmerkingen, rewards – alle gamification-trucs worden uit de kast gehaald om leren leuk te maken.  Dit artikel staat ook in het Computable Magazine 2025 #4.

Het zat er al een tijdje aan te komen, maar de tijd van gemeentelijke tegoedkaarten voor minima lijkt voorbij, na het bankroet van Groupcard. Dat biedt kansen voor een modernere en wellicht centrale ict-oplossing. Centric is een van de kandidaten die zich heeft gemeld om de boedel over te nemen. Het Aalsmeerse bedrijvencomplex van John Keunen dat tegoedkaarten voor Nederlandse gemeenten organiseerde is deze week definitief omgevallen. Dat biedt kansen voor overheidsautomatiseerder Centric. De instorting was een maand geleden al begonnen, waarover het Dagblad van het Noorden vorige week al aan de bel trok, en nu landelijk in het nieuws kwam. Vooral veel gemeenten gebruikten de dienst om minder bedeelden via geld op de kaarten in staat te stellen noodzakelijkheden aan te schaffen, zoals witgoed en isolatiemaatregelen. ‘Gemeenten reserveerden tonnen voor de verspreiding van deze passen. Soms ging het om tientjes, soms om bedragen van honderden euro’s per pas. De tegoeden zijn na het faillissement van Groupcard niets meer waard,’ aldus bijvoorbeeld het AD. Volgens die krant schat curator Carry Dullaart de totale schade op zo’n veertien miljoen euro. Hij zou aanwijzingen gevonden hebben ‘dat er met geld van bv’s en stichtingen is geschoven om financiële gaten te dichten.’ Gemeenten willen nu wel samenwerken Dat is dan ook een van de redenen waarom meerdere gemeenten nu de hoofden bij elkaar hebben gestoken, om te kijken of ze als groep nog iets terug kunnen krijgen mocht het doorgestoken kaart blijken te zijn, want er kan immers ook door derden met de kaarten zijn gesjoemeld. Verder willen gemeenten gezamenlijk nadenken hoe ze hun projecten voor minima verder moeten regelen. Ondanks de flinke bedragen en het grote aantal gemeenten dat met het failliete bedrijf werkte, ‘zijn wij niet bij Groupcard betrokken’, aldus een woordvoerder van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) tegen Computable. ‘Het zijn individuele gemeenten die deze partij in hebben geschakeld, voornamelijk voor witgoedregelingen.’ De VNG is recent een nieuwe richting ingegaan om alles wat met digitalisering te maken heeft gezamenlijk te doen, ‘maar dit is geen project dat binnen die context valt. Gemeenten gaan hier ook verschillend mee om.’ De vereniging probeert wel leden hulp te bieden, door het organiseren van ‘een platform om nu te kijken hoe getroffen gemeenten kunnen samenwerken bij de afhandeling.’ Hoe het nu verder moet is nog onbekend. ‘Wij nemen op dit moment geen initiatief om met gemeenten naar een alternatief te kijken,’ zegt de VNG. Alleen de Westlandbon en de stichting die het geld beheerd van CityID lijken nog overeind te staan. Het AD meldt dat Centric en Winst uit je Woning interesse zouden hebben om de activiteiten over te nemen. Uiteraard niet de schulden en het is nog maar de vraag of al die gemeenten weer zo’n risico willen lopen. Aan de andere kant is Centric sterk in gemeentesoftware en is het zijn retailsoftwareportfolio aan het uitbreiden, met een focus op procesoptimalisatie en ict-beheer voor onder andere de detailhandel, precies die lokale partners waarmee de gemeenten moeiteloos willen samenwerken. Alle kaarten op tafelVoor de volledigheid geeft Computable de hele waslijst van het kaartenhuis. Men kan zich afvragen waarom, ondanks deze wirwar, gemeentelijk beslissers toch erop durfden te bouwen.Failliet zijn nu Groupcard Holding (KVK nummer 81590318), die enig aandeelhouder is van Groupcard Commercial (81699042), Groupcard Solutions (81692226) en WestlandBon (67710670, officieel nog overeind). De holding van de directeur, Keunen Holdings (34100623, officieel nog overeind) is enig aandeelhouder van KAF Beheer (60146095), die weer enig aandeelhouder is van Groupcard (51189321, al op 2 juli failliet) en Sherki (63880822). Alleen al die laatste had in 2022 activa van 2,1 miljoen euro met slechts 2 tot 4 medewerkers. Verder is hij voorzitter van Stichting Derdengelden Groupcard (52145794), en voorzitter, secretaris en penningmeester van Stichting incasso en beheer gelden CitiID (67710549, officieel nog overeind). Al deze entiteiten staan ingeschreven op hetzelfde adres (waar ook nog een Tennis Katja gevestigd is), behalve de privé holding en KAF Beheer. Keunen is ook penningmeester van Stichting Promotie Wintercompetitie Aalsmeer, bestuurder bij Stichting CAP Claim, en bevoegd functionaris bij Ads Outlet, maar die lijken geen rol te spelen in de kaartenkwestie. Tezamen traden de failliet verklaarde organisaties ook op onder deze handelsnamen: Almelo Kadobon, Amstelveens Cadeau, cadeaukaart Barneveld, Beeks Bonneke, Bliekenbon, Cityid, Cityid Checker, Culemborgpas, vrijstad Culemborgpas, Deventer Doet Pas, Doesburg Cadeaubon, Dutchchain Systems, European Sports Company, Gooischepas, Groupcard Operations, Groupgifts, Groupit, Haarlemsepas, Hoofddorppas, Hoofddorp Winkelstad Giftcard, Katwijkpas, Leidsebuurtpas, Lev App, Lev Pas, Noordwijkpas Cadeaukaart, Pastgoed, Purmerend Winkelstad Cadeaukaart, Purmerend Winkelstad Online, Rijssen-Holten Pas, Ronde Venen Pas, Scanmij.App, Westeinderpas, Woerden Cadeaubon, Zaansepas, Zin In Zevenaar Cadeaukaart, Zwijndrechtpas, Zwollepas. Merken onder Westlandbon zijn: MeerMaasluis (Pas), MeerWestland (Pas), Your Local Giftcard. En onder Keunen Holdings: C&JB, Sport2Sport.

Techone neemt Bol ICT over, strengere regelgeving iot-apparaten van kracht, 100MW datacentrum van Switch in Polen, een 20MW-datcenter van OpenAI in Noorwegen, een een Trumpbonus voor Apple. Dat zijn de onderwerpen in dit nieuwsoverzicht. Bol ICT overgenomen door Techone De Rotterdamse Techone-groep neemt weer een managed service provider over, het Groningse Bol ICT. De nieuwe aanwinst wordt ondergebracht bij dochter VH ICT. ‘Het volledige team van Bol ICT blijft werkzaam en is inmiddels naadloos geïntegreerd binnen de organisatie,’ zo melden de twee. Op een na dan, want ‘na 38 jaar toewijding en ondernemerschap draagt oprichter Henk Bol het stokje over en neemt hij afscheid van de organisatie.’ ‘We zochten een partij die niet alleen onze dienstverlening begrijpt, maar ook oog heeft voor onze mensen en onze klanten,’ regeert hij. Strengere regelgeving iot-apparaten van kracht Vanaf vandaag is de Radio Equipment Directive (RED) van kracht, ‘óók voor digitale veiligheidseisen aan iot-apparaten,’ zo meldt de overheid. ‘Als producent of importeur en distributeur of retailer van elektrische, elektronische of radioapparaten heeft u dus verplichtingen.’ Zo moet aantoonbaar zijn dat: het netwerk of de werking van het netwerk niet geschaad wordt, persoonsgegevens en privacy beschermd zijn, en apparatuur tegen frauduleuze communicatie beveiligd is. ‘De Rijksinspectie Digitale Infrastructuur gaat actief toezicht houden op naleving van deze eisen. Apparaten die niet aan de verplichtingen voldoen, mogen na 1 augustus 2025 niet meer op de Europese markt komen.’ Nieuw 100MW Nederlands datacenter van Switch in Polen Het Nederlandse Switch Datacenters heeft aangekondigd een 100MW datacenter te gaan bouwen in Warschau. Dit eerste centrum van het bedrijf buiten Nederland zal een stroomcapaciteit van 90MW krijgen met 60 MW it-belasting in de eerste fase. ‘Het is afgestemd op high-density ai, maar kan ook meer traditionele cloud-toepassingen en computer workloads bedienen, waarbij zowel luchtgekoelde als vloeistofgekoelde vereisten worden ondersteund, gebruikmakend van hybride droge koeling technologie,’ zo meldt het bedrijf. Het nieuwe datacenter moet in 2027 worden opgeleverd. Het bedrijf ontwikkelt al meerdere datacenters in de regio Amsterdam. OpenAI brengt Stargate datacenters naar Europa Verder naar het noorden, bij Narvik in Noorwegen, begint men aan de bouw van een 20MW datacenter dat volgend haar klaar moet zijn, zo meldt CNBC. Het project, een joint venture van de Britse bouwer NScale en de Noorse energieleverancier Aker, moet uiteindelijk groeien tot 230MW. Launching customer is OpenAI, dat meedoet als onderdeel van zijn wereldwijde Stargate-project. Eind volgend jaar moeten honderdduizend Nvidia-gpu’s geleverd zijn voor het project. ‘Stargate werd dit jaar aanvankelijk in de VS gelanceerd als een infrastructuurproject tussen OpenAI, Oracle, het Japanse SoftBank en MGX uit de VAE. Het project beoogt de komende vier jaar vijfhonderd miljard dollar te investeren in de uitbouw van de ai-infrastructuur,’ weet de nieuwszender toe. Dit is de eerste stap in Europa. In juni werden al plannen voor een Stargate-campus in de VAE bekend gemaakt. Trumpbonus voor Apple Apple’s ceo Tim Cook meldde in een gesprek met de media dat de omzet van Apple in het vorig kwartaal met 9,6 procent groeide en dat één procentpunt van die groei afkomstig was van klanten die zich haastten om hardware te kopen voordat de invoerrechten de prijzen verhoogden. Die vroege kopers gaven ongeveer 825 miljoen dollar uit, aldus The Register. De meeste van die aankopen werden gedaan in april. Dankzij de koopwoede kon het bedrijf de extra kosten voor de hogere invoerrechten goedmaken, die waren in dat kwartaal volgens het bedrijf achthonderd miljoen dollar. Maar waarschuwt Apple erbij:  ‘De tarieven zullen onze kosten in het volgende kwartaal echter met 1,1 miljard dollar verhogen.’

Het kon niet uitblijven: artificiële intelligence (ai) als hacker wordt heel snel heel gevaarlijk. Verborgen codes voor de ai-assistent, manipulatie van de informatie die ai benut, en zelfs het manipuleren van ai-security. De snelle groei van ai wordt ook goed benut voor fout, zo concludeert een recent rapport van Barracuda. ‘Een van de meest zorgwekkende ontwikkelingen is de ‘poisoning’ van ai-assistenten via e-mail. Aanvallers sturen schijnbaar onschuldige berichten waarin verborgen prompts zijn opgenomen. Deze e-mails vragen geen reactie of interactie van de gebruiker, maar blijven ongemerkt in de inbox staan.’ Maar als de gebruiker dan de ai-assistent vraagt om een taak uit te voeren, scant die de mailbox voor context en stuit zo op de verborgen opdracht. ‘Op deze manier kan de ai-assistent ongemerkt gevoelige informatie doorsturen, opdrachten uitvoeren of interne gegevens manipuleren,’ zonder autorisatie. Ook de onderliggende technologie van veel ai-systemen blijkt kwetsbaar, concludeert het Britse cybersecuritybedrijf. ‘Aanvallers richten zich op systemen die gebruikmaken van retrieval augmented feneration (RAG), waarbij ai-modellen externe informatie ophalen om betere antwoorden te geven. Door deze informatiebron te manipuleren, zorgen aanvallers ervoor dat de ai verkeerde of zelfs gevaarlijke beslissingen neemt. Dat kan leiden tot foutieve rapportages, verkeerde prioritering van taken of misleiding van medewerkers.’ Ai vs ai ‘Ook zijn er steeds meer gevallen waarbij ai-systemen gebruikers proberen te misleiden, of verkeerde identiteiten aannemen. In zogenaamde ‘confused deputy’-aanvallen wordt een ai-agent die hogere rechten heeft misleid om taken uit te voeren voor een onbevoegde gebruiker.’ Ook kunnen bestaande ai-integraties worden misbruikt om gegevens te lekken of frauduleuze berichten te verzenden. ‘In sommige gevallen kan één gemanipuleerde e-mail ertoe leiden dat de ai onjuiste samenvattingen genereert, taken verkeerd toewijst of zelfs verkeerde zakelijke beslissingen ondersteunt.’ ‘Dit alles toont aan dat de opkomst van gen-ai niet alleen kansen biedt, maar ook een nieuw gebied voor cyberaanvallen vormt. Traditionele securitymaatregelen, zoals spamfilters, SPF- of DKIM-authenticatie en ip-blokkades, zijn niet langer voldoende.’ Aan de andere kant blijkt ook dat ai-security sneller beveiligingsproblemen opspoort en dat de financiële schade door lekken 40 procent lager uitvalt dankzij ai. Ondanks de vlucht die de ai-dreiging heeft genomen, zijn de gemiddelde uitgaven aan cybersecurity maar met 10 procent gestegen.

Palo Alto Networks lijft Cyberark in voor maar liefst vijfentwintig miljard dollar, Esprit ICT koopt Belgische Televix Healthcare Solutions, ontwikkelingen in de autobranche (Univé zet ai bij schadeclaims en overname Claire Automotive door UnameIT) en IBM berekent de kosten van een datalek. Dat zijn de onderwerpen in dit nieuwsoverzicht. Megadeal in cybersecurity-land Twee grote spelers op het gebied van cybersecurity gaan samen: Palo Alto Networks heeft aangekondigd CyberArk over te nemen. Beide bedrijven staan genoteerd op de Nasdaq. De nieuwe moeder betaalt zo’n 25 miljard dollar voor de overname (de grootste tot nu toe), 45 dollar plus 2,2 eigen aandeel per aandeel CyberArk, wat een premie van 26 procent betekent. ‘De opkomst van ai en de explosie van machine-identiteiten hebben duidelijk gemaakt dat de toekomst van beveiliging gebaseerd moet zijn op de visie dat elke identiteit de juiste mate van privilegecontrole vereist,’ legt Nikesh Arora, ceo van Palo Alto Networks, de acquisitie van de identiteitsbeveiliger uit. Belgische overname Esprit ICT in zorg-ict Esprit ICT Group uit Veenendaal neemt het Belgische Televic Healthcare Solutions over, zo hebben de twee bekendgemaakt. Het bedrijf uit Izegem is ict-integrator in de Belgische zorgsector. De nieuwe moeder is groot met kritieke alarmoplossingen in de Nederlandse zorgsector. Het Belgische bedrijf ‘zal zich blijven toeleggen op de healthcare-markt als fabrikant,’ zeggen de twee. De overname sluit naadloos aan bij de groeistrategie van Esprit ICT, dat ‘zich op verbreding van expertise, schaalvergroting en verdere integratie van gespecialiseerde it-diensten. De overname is de eerste uitbreiding buiten Nederland,’ en is met onmiddellijke ingang van kracht. Minder autoschadeclaims door ai Verzekeraar Univé gaat artificiële intelligence (ai) inzetten bij het behandelen van autoschades, zo meldt het bedrijf. Met de nieuwe aanpak kunnen gedupeerden na het uploaden van wat foto’s zelf bepalen of het claimen van een kleine schade opweegt tegen het eventuele verlies aan premiekorting. ‘Dankzij ai weten onze verzekerden binnen tien minuten precies waar ze aan toe zijn’, stelt het bedrijf. De nieuwe tool is ontwikkeld samen met het Amerikaanse Solera, dat gespecialiseerd is in deze oplossingen. Voorlopig richt de functie zich op de tien- tot vijftienduizend eenzijdige cascoschadeclaims zonder letsel die de verzekeraar jaarlijks ontvangt. Meer efficiency bij autobedrijven door overname Main Capital, de Nederlandse software-investeerder, maakt een nieuwe overname bekend. Zijn portfoliobedrijf UnameIT, actief met software voor commerciële processen binnen de autobranche, wordt versterkt met Claire Automotive, een Nederlandse leverancier van werkorderbeheersoftware voor dezelfde branche. De nieuwe dochter ‘ontwikkelt een cloud-native saas-platform dat zich volledig richt op het digitaliseren en optimaliseren van aftersales-processen en werkorderstromen bij autodealers en garagebedrijven,’ zo melden de bedrijven. Eerder deze maand nam Main Capital ook al Xait, Iternity en Biomedion over. Elk datalek kost 6 miljoen euro, ai-security scheelt 40 procent In de Benelux zijn de gemiddelde kosten van een datalek dit jaar met 10 procent gestegen tot zes miljoen euro, zo heeft IBM becijferd in een nieuw rapport. Daarmee gaat onze regio in tegen de wereldwijde trend. ‘Datalekken worden niet alleen frequenter, maar ook duurder. De schade per incident neemt toe, onder meer doordat het aantal gelekte persoonsgegevens is gestegen van gemiddeld 25.000 naar 26.400 records,’ zo meldt het rapport. Organisaties die ai en security automation uitgebreid inzetten, rapporteren beduidend lagere kosten per incident (5,18 miljoen) dan organisaties die ai beperkt (5,83 miljoen) of helemaal niet (7,23 miljoen) gebruiken. ‘Daarnaast verkort ai de reactietijd aanzienlijk: bedrijven met vergaande ai-integratie detecteren een datalek gemiddeld in 166 dagen en weten het incident binnen 51 dagen in te dammen. Bij organisaties zonder ai duurt dat respectievelijk 245 en 70 dagen.’ Een verrassende conclusie is verder dat slechts 49 procent van getroffen organisaties in de Benelux van plan zou zijn om in ai-security te investeren.

De Network and Edge Group van Intel mgaat op eigen benen verder, zodat het moederbedrijf zich kan concentreren op de kernactiviteiten. Ook krimpt het personeelsbestand met 15 procent. Intel gaat diens Network and Edge Group, ook wel NEX genoemd, afsplitsen tot een zelfstandige onderneming, zo heeft CRN onthuld op basis van een memo. Het nieuwe bedrijf gaat zich ‘exclusief richten op het leveren van toonaangevende siliciumoplossingen voor kritieke communicatie, bedrijfsnetwerken en ethernetconnectiviteitsinfrastructuur’. De aan klanten rondgestuurde memo zou verder vermelden dat externe investeringen voor het nieuwe bedrijf gezocht zullen worden. ‘We zijn van plan om belangrijke elementen van onze netwerk- en communicatieactiviteiten als een zelfstandig bedrijf te vestigen,’ bevestigde het bedrijf aan CRN, dat ook zei al actief te zoeken naar meer fondsen. Het op eigen benen laten staan van NEX past bij de nieuwe plannen van Intel, dat aangaf het aantal werknemers met 15 procent te willen reduceren en zich te concentreren op de basisactiviteiten. ‘We richten ons volledig op het versterken van ons kernproductportfolio en onze ai-roadmap om klanten beter van dienst te zijn.’ Intel back to basics? Het is de bedoeling dat het nieuwe NEX een ‘onafhankelijke entiteit wordt, die zich uitsluitend richt op het leveren van toonaangevende siliciumoplossingen voor kritieke communicatie, bedrijfsnetwerken en ethernetconnectiviteitsinfrastructuur.’ Het moederbedrijf zal voorlopig wel aandeelhouder blijven. Wat deze stappen gaan betekenen voor de Nederlandse LiveDrop is nog niet duidelijk. De startup kondigde in januari een nauwe samenwerking met Intel aan en kreeg kortgeleden nog een kapitaalsinjectie. Het Eindhovense bedrijf richt zich op veilige communicatie via speciale chips, een markt waarin ook de door TNO gesteunde Fortaegis actief wil zijn.