business

Zalando zendt deze weken drie half uur durende documentaires uit over toppers in wintersport, waarmee het en passant zijn eigen merk laadt richting sporters op sneeuw en ijs. Eerder deze week ging de eerste aflevering online van ‘Between the lines’. Twee en drie volgen in januari en februari. In die paar dagen werd deze aflevering 120.000 keer bekeken, de shorts tienduizenden keren elk. Zalando produceert de documentaires in het kader van zijn sponsoring van het wintersporttoernooi LAAX Open in het Zwitserse Graubünden. Hier komen jaarlijks een paar honderd topwintersporters bijeen. Het event is tevens een kwalificatie-evenement voor de Olympische Winterspelen van 2026 in februari.

Van watchlist naar videotheek, dat is de beweging die de app Letterboxd vanaf vandaag inzet. Met de lancering van de Video Store wordt het namelijk mogelijk om een select aantal films dat op wensenlijstjes van de 24 miljoen gebruikers staat daadwerkelijk te huren. “Zie het als een samengestelde lijst in plaats van eindeloos door lijsten te scrollen zonder dat je kunt beslissen wat je wilt kijken”, legt het bedrijf uit. De basis voor de selectie zijn de miljoenen kijklijstjes, vergelijken met boards in Pinterest, van de gebruikers. Vervolgens onderhandelt Letterboxd de mogelijkheid om een selectie als stream aan te bieden. Belangstellenden kunnen geen abonnement nemen, ze moeten individuele items huren vanuit de app. Video Store is beschikbaar in 23 landen. Die lijst omvat de meeste grote Europese landen, ook Nederland. Foto: Jasmine Huang / Unsplash

AI-bouwers als Altman, Huang en Musk bepalen volgens Time de koers van technologie én geopolitiek.

Walt Disney investeert een miljard dollar in OpenAI en de partijen sluiten licentieovereenkomsten voor bekende figuren uit de stal van Disney. Dat leidt ertoe dat gebruikers van OpenAI’s app Sora figuren uit Star Wars, Pixar, Disney en de Marvel-franchises kunnen gebruiken om hun eigen video’s te genereren. Deze contentlicentie geldt in eerste instantie voor drie jaar om omvat meer dan tweehonderd personages uit producties van de Walt Disney Company. Daarnaast kan ChatGPT Images, gebruikmakend van hetzelfde intellectuele eigendom, binnen enkele seconden een paar woorden van de gebruiker omzetten in volledig gegenereerde afbeeldingen. Sora heeft sinds de nazomerse lancering in de VS vier miljoen gebruikers aan zich weten te binden, voornamelijk in de VS. De app is sinds november ook beschikbaar op Android. Disney belooft ook dat het meer van OpenAIs technologie gaat gebruiken. De deal is voor Disney enerzijds dus een marketingvehikel, want OpenAI heeft bijna een miljard gebruikers. Zij krijgen exclusief toegang tot de bekendste figuren uit de stallen van de Disney-groep. Anderzijds zit de mediaproducent vooraan als het gaat om AI-tooling. Voorts willen de partijen ‘nieuwe ervaringen gaan faciliteren voor abonnees van Disney +’. Ceo Bob Iger zegt in een persbericht: “De snelle vooruitgang van kunstmatige intelligentie markeert een belangrijk moment voor onze branche. Door deze samenwerking met OpenAI zullen we op een doordachte en verantwoorde manier het bereik van onze verhalen vergroten met behulp van generatieve AI, met respect voor en bescherming van de makers en hun werk. Door de iconische verhalen en personages van Disney te combineren met de baanbrekende technologie van OpenAI, leggen we de verbeelding en creativiteit rechtstreeks in de handen van Disney-fans op een manier die we nog nooit eerder hebben gezien.” Igers mediagroep krijgt binnen de samenwerking ook de gelegenheid om op een later moment zijn investering uit te breiden. De aandelen OpenAI-holding zijn als volgt verdeeld: OpenAI Foundation (non-profit): 26% belang, Microsoft: 27%, werknemers en andere investeerders: 47%. De 47% die in handen is van werknemers, andere investeerders en techbedrijven. De grootste venture capital-firma’s hier zijn: Thrive Capital, SoftBank, Sequoia Capital, Andreessen Horowitz (a16z), Tiger Global Management, Founders Fund, Bedrock Capital, Coatue Management, Altimeter Capital. Andere fondsen: MGX, T. Rowe Price en Dragoneer Investment Group. Technologiebedrijven met een belang: Nvidia en Amazon. Het is niet uitgesloten dat de Disney-deal inspiratie opwekt bij andere mediaconcerns om hun respectievelijke IP-pools al dan niet exclusief uit te venten naar AI-reuzen. De impact hiervan op de creatieve en filmindustrie is vooralsnog niet te overzien. Disney nam gisteren direct de gelegenheid om Google te beschuldigen van grootschalige schending van intellectueel eigendom met diens AI. De eis is om daar direct mee te stoppen.

Google heeft een nieuwe versie van Gemini Deep Research uitgebracht. Dit is een agent die complexe onderzoekstaken moet automatiseren.  De agent draait op Gemini 3 Pro. Het model kan handschriften, grafieken en wiskundige notatie verwerken. Het neemt deze visuele informatie direct mee in rapportages en zoekopdrachten. Daardoor kan het systeem niet alleen tekstuele bronnen doorzoeken, […]

Broadcom heeft VMware vSphere Foundation (VVF) uit de handel gehaald in delen van de EMEA-regio. Dat heeft het bedrijf verteld aan The Register. Klanten moeten bij hun lokale dealer navragen of het product nog beschikbaar is. Een getroffen organisatie meldde dat de jaarlijkse kosten hierdoor met een factor tien zou stijgen. De Amerikaanse chipfabrikant bevestigde […]

Als klein land met beperkte middelen en diverse schaarstes kan Nederland niet alles tegelijk. De route naar toekomstige welvaart vraagt om scherpe keuzes. Peter Wennink, oud-topman ASML, adviseert in zijn vandaag verschenen advies aan minister-president Schoof de nadruk op vier domeinen te leggen. Zijn rapport, een vertaling van het rapport Draghi naar de Nederlandse context, legt de nadruk op digitalisering & ai, life sciences & biotechnologie, veiligheid & weerbaarheid en energie- & klimaattechnologie. Deze vier domeinen zijn onderling nauw verweven. Ai, fotonica en halfgeleiders versnellen innovaties in vrijwel alle sectoren, terwijl geavanceerde materialen en nieuwe biotechnologische productietechnieken directe toepassingen vinden in energie, gezondheid en veiligheid. In een eerste brede inventarisatie in deze domeinen, in opdracht van Schoof en het ministerie van EZ, heeft Wennink 51 concrete proposities opgehaald. Ruim duizend experts uit bedrijfsleven, wetenschap en overheid hebben deze proposities uitgewerkt met een totaal investeringspotentieel van 126 miljard euro, waarvan het merendeel privaat wordt ingebracht. Volgens de oud-topman moet, na zijn onderzoek, Nederland tot 2035 minstens 151–187 miljard euro extra aan productiviteitsverhogende investeringen mobiliseren om structurele economische groei van minimaal 1,5 procent per jaar te realiseren. Belemmering In het rapport staat ook dat het ontbreken van de juiste randvoorwaarden momenteel de grootste belemmering vormt voor de noodzakelijke groei. Vergunningverlening gaat veel te traag en complex, het tekort aan goed geschoold talent loopt op, energieprijzen liggen hoger dan in omliggende landen, stikstof en netcongestie zetten te veel economische ontwikkelingen op slot, en zowel fysieke als digitale infrastructuur kent achterstallig onderhoud.  Het rapport stelt verder dat een slagvaardiger bestuur noodzakelijk is om deze strategische opgaven te realiseren. Opvallende punten Veel projecten bewegen zich op gebied van digitalisering en ai:  Wennink pleit voor de realisatie van volwaardige hoog-volume productiecapaciteit voor fotonische chips. Daarin wordt ten volle benut de synergie tussen de sterke platformen binnen Nederland, oftewel siliciumnitride en indiumfosfide, inclusief metrologie en heterogene integratie. Met deze unieke faciliteit wordt het leidende Nederlandse ecosysteem verder versterkt om ook in de toekomst een wereldspeler van belang te zijn; Verder vraagt hij aandacht voor neuromorphic computing, een nieuwe manier om chips te ontwerpen en te gebruiken, geïnspireerd op de werking van hersenen. Het kan ai-processen tot 1.000x energiezuiniger maken, berekeningen onvertraagd bij een sensor uitvoeren en complexe problemen met grote hoeveelheden data beteroplossen ondanks ruis; DeltaAI is een voorstel voor een ai-lab dat generatieve ai-systemen bouwt en implementeert voor bedrijven en overheden, én eigen producten ontwikkelt via een interne venture studio (Delta Labs). Het richt zich op complexe, sectorspecifieke vraagstukken waarvoor op maat gemaakte ai-modellen nodig zijn; Het Nederlandse Ellis Instituut wordt een nationaal ai-onderzoekscentrum dat wetenschappelijk excellentie koppelt aan ondernemerschap en valorisatie. Dit versterkt de kennisbasis, innovatiekracht en strategische autonomie in Nederland. Met dit nieuwe vlaggenschip-project binnen het Europese Ellis-netwerk van ai-onderzoekscentra wordt. Voorts moet Nederland het Europese zwaartepunt voor fundamentele, grensverleggende en verantwoorde ai-ontwikkeling worden, met als voorstellen: Het Foundational Robotics Lab wordt een nationaal centrum voor toegepaste robotica en fysieke ai. Het brengt topingenieurs, onderzoekers en ondernemers samen in kleine, multidisciplinaire teams die in korte cycli werken aan doorbraken in fysieke intelligentie. Het lab is geen traditioneel onderzoeksinstituut, maar een ondernemende organisatie waar toegepast onderzoek hand in hand gaat met bouwen, testen en opschalen; Een Nederlandse Biofoundry is een nog op te richten biofoundry die het biotechnologisch onderzoek revolutioneert door zich structureel te richten op het verzamelen, standaardiseren en beschikbaar stellen van datasets voor de biotechnologie. Daarmee maakt het, met behulp van ai, de volgende generatie autonoom onderzoek mogelijk; Nederland heeft een van de meest dynamische quantum-ecosystemen ter wereld, stelt Wennink. Het QuantumValley-project schaalt deze unieke combinatie van wetenschap, talent en start-ups op tot een volwaardige industrie. Voorgesteld wordt via vier strategische investeringslijnen de industriële productie, infrastructuur en toepassingen van quantumtechnologie te versterken. Dat leidt tot economische groei, hoogwaardige banen en strategische autonomie voor Nederland en Europa; Verder is geld nodig voor het ChipNL-project, een geïntegreerd Nederlands innovatieprogramma dat het concurrentievermogen van de halfgeleidersector versterkt door unieke systeemintegratie en samenwerking. Het bundelt r&d op edge-ai-chipdesign (hardware-software en fotonische integratie), advanced chip packaging Osat (open ecosysteem voor ontwikkeling en productie) en equipment voor chiplet-technologie (nieuwe machines voor precisieassemblage) en metrologie binnen More-than-Moore-roadmaps; Prioriteit is ook gewenst voor IAMM, een nieuw r&d-instituut in Almere dat ai, materialenwetenschap en metrologie samenbrengt in één geïntegreerde omgeving. Het instituut richt zich op het versnellen van materiaalontwikkeling en karakterisering voor de halfgeleiderindustrie met spill-over effecten naar andere maatschappelijke domeinen. Door unieke infrastructuur en co-locatie van expertise maakt IAMM snelle iteratie en technologische doorbraken mogelijk; Het project Robotica Center of Excellence realiseert een kennis- en applicatiecentrum voor geavanceerde robotica binnen de hightech-maakindustrie in Nederland. Het initiatief beoogt om productieprocessen te optimaliseren en de arbeidsproductiviteit te verhogen door verdergaande automatisering en innovaties op het gebied van onder andere sensoren, actuatoren, ai en edge computing. Adoptie wordt versneld door ontwikkeling en applicatie bij elkaar te brengen binnen de gedeelde faciliteiten (fysiek en digitaal); Ontwikkeling van een grootschalige Europese ai-gigafabriek in Europoort Rotterdam (>100.000 GPU’s, 250–750 MW it-capaciteit). De fabriek produceert en levert ai-rekenkracht via een open-cloudomgeving voor bedrijven, overheid en kennisinstellingen. CO2-neutraal ontwerp, passend in het energiesysteem, met gebruik van wind-op-zee-stroom en restwarmte-uitkoppeling, geplaatst nabij de aanlanding van wind-op-zee-stroom zodat het geen negatief effect heeft op netcongestie; Het project Dutch Data & Energy Clusters heeft tot doel infrastructuur te realiseren in de vorm van een cluster van datacenters als opmaat naar een toekomstbestendig ecosysteem waar Nederland zijn digitale economie en samenleving op kan bouwen. Het project voorziet in de vestiging van datacenters die slim en strategisch worden aangesloten op het energienet en goed ingepast in de ruimte, nu en in de toekomst.

De tijd dat tweedehands kleding en vintage luxeartikelen slechts een niche waren voor koopjesjagers ligt definitief achter ons. De wereldwijde markt voor ‘pre-loved’ mode groeit momenteel drie keer zo snel als de reguliere kledingmarkt, zo blijkt uit het nieuwe rapport ‘Resale’s Next Chapter’ van Boston Consulting Group (BCG) en Vestiaire Collective.

De vraag naar procesautomatisering groeit snel. Organisaties willen hun processen niet alleen in kaart brengen, maar vooral verbeteren. Automatiseren zonder duidelijk procesbeeld leidt echter te vaak tot dure IT-projecten die stuklopen en oplossingen die niet leveren wat een organisatie echt nodig heeft, schrijft Laurens Muller van VertX, dat bewust een andere aanpak kiest.

Morgens Conclusion heeft het team uitgebreid met drie nieuwe professionals: Roger Vieira, Nadia Ait Hammou en Janis Cairo. Een korte kennismaking met het drietal. Nadia Ait Hammou werkt sinds november 2025 bij Morgens Conclusion, waar zij zich inzet voor opdrachten binnen de zorg.

Vastgoedadviseur Capital Value heeft zijn consultancyteam versterkt met de komst van Thomas Starrenburg. Naar zijn nieuwe werkgever brengt Thomas waardevolle ervaring mee op het gebied van gebiedsontwikkeling en ruimtelijke ordening.

De Ondernemingskamer heeft woensdag 11 december uitspraak gedaan in de zaken Centric en Oranjewoud, twee ondernemingen waar de veel besproken Twentse zakenman Gerard Sanderink jarenlang aan de touwtjes trok. Bij beide ondernemingen is sprake geweest van wanbeleid, concludeert de Ondernemingskamer. Bij Centric ging het in de periode 1 januari 2018 tot 3 november 2022 behoorlijk mis. In die bijna vijf jaar is het (gezonde) voortbestaan van de Centric-ondernemingen onder grote druk komen te staan, schrijven de rechters. Voor dat wanbeleid is in de eerste plaats de voormalig bestuurder en grootaandeelhouder Gerard Sanderink verantwoordelijk, stelt de Ondernemingskamer. Hij bleek moeilijk andere kapiteins aan dek te dulden. In een tijdsbestek van krap vijf jaar hebben zes uitvoerend bestuurders het veld moeten ruimen. Dit was buitengewoon impactvol voor de organisatie. De Ondernemingskamer houdt ook Rian van Rijbroek, die formeel geen bevoegdheden had maar als penvoerder van Sanderink welbewust in het bestuur van Centric en namens het bedrijf is opgetreden, voor het wanbeleid verantwoordelijk. Bij Centric zijn ook andere bestuurders voor het wanbeleid verantwoordelijk gehouden, omdat zij niet of niet tijdig ingrepen waar dat wel had gemoeten. Bij Oranjewoud is niet verzocht om ook andere bestuurders verantwoordelijk te houden. Wanbeleid De Ondernemingskamer heeft eerder een onderzoek bevolen naar de gang van zaken bij Centric en bij Oranjewoud. Uit de onderzoeksrapporten blijkt nu dat bij die ondernemingen sprake is geweest van wanbeleid. Medio 2018 kreeg Sanderink kennis aan Rian van Rijbroek, die enige bekendheid genoot onder meer door een televisieoptreden bij het programma Nieuwsuur. Als zelfverklaard cybersecurity-specialist was zij naar eigen zeggen werkzaam geweest voor de Amerikaanse veiligheidsdiensten. Hoewel Van Rijbroek geen functie vervulde bij Centric Holding bemoeide ze zich wel herhaaldelijk met de gang van zaken daar. Dat zorgde voor onrust in het management van Centric. Tot overmaat van ramp betrok Sanderink Centric en Oranjewoud in een steeds verder escalerend conflict met zijn ex-partner Brigitte van Egten. Sanderink ging zich daarbij in toenemende mate irrationeel gedragen. Dit leidde tot een reeks van rechtszaken waar Centric en Oranjewoud ook zelf indirect bij betrokken raakten en een stroom van aanhoudende negatieve media aandacht. Hierdoor verloren zowel klanten als zakelijk dienstverleners het vertrouwen in de ondernemingen en dit had ernstige nadelige gevolgen voor Centric en voor Oranjewoud. Te weinig weerstand In diezelfde periode functioneerde het bestuur van Centric onvoldoende. De opeenvolgende bestuurders slaagden er telkens niet in om voldoende weerstand te bieden aan het steeds irrationeler wordende gedrag van de grootaandeelhouder. Van collegiaal bestuur was bij Centric geen sprake: inspraak, tegenspraak en medezeggenschap werden monddood gemaakt, omzeild of genegeerd. Dit alles is volgens de Ondernemingskamer strijdig met elementaire beginselen van verantwoord ondernemerschap. Scherpe neus De onderzoeker van de Ondernemingskamer noemt Sanderink een ondernemer met een scherpe neus voor business-kansen. Op het vlak van governance houdt hij er in toenemende mate afwijkende, particuliere meningen op na hoe hij, in hoedanigheid van bestuurder, aandeelhouder of beiden, zich binnen maar ook buiten Centric kan manifesteren. Van zijn repertoire maakt deel uit de uitspraken: ‘ik ben eigenaar en ik kan met de onderneming doen wat ik wil’, ‘ik bepaal wie er hier werkt’. ‘je moet er nu uit’ etc. Het feit dat hij ‘eigenaar’ is, maakt dat hij bepaalt. Dat rijmt niet met de geldende normen voor goed bestuur en verantwoord ondernemerschap, aldus het onderzoek. Begin 2023 had de Ondernemingskamer een onderzoek bevolen naar het beleid en de gang van zaken van Centric. Overigens verkeert de it-dienstverlener uit Gouda momenteel in rustig vaarwater. 

Online drogist.nl Plein.nl heeft een overnamebod gedaan op Drogist.nl en wacht op goedkeuring van de toezichthouder. Naar nu blijkt heeft Plein.nl eerder deze maand een bod uitgebracht op zijn concurrent. Het is niet bekend om welke bedragen het gaat. Gisteren bleek uit een melding van de ACM dat Ardent Equity (portfolio) de uitsluitende zeggenschap wil verkrijgen over Lucos Holding, met als doel diens dochterbedrijf Drogist.nl in te lijven. Investeringsmaatschappij Ardent Equity nam in juni 2025 een strategisch belang in Plein.nl. Het uitgesproken doel was om te groeien door te investeren in fundamenten als technologie, assortiment en logistiek en acquisities te gaan doen. Drogist.nl uit Goes kocht in 2022 zelf vier webshops van Vetex, waaronder Sloggies.nl.

Terwijl digitalisering in bedrijven stevig doorgroeit, blijft de digitale infrastructuur achter en raakt de internationale positie verder onder druk. De Digitale Economie Index Nederland daalde naar 114, vooral door een scherpe terugval in de digitale sector en aanhoudende stagnatie in datacenter- en netwerkcapaciteit. Dat blijkt uit de monitor die is opgesteld door Pb7 Research in samenwerking met Rabobank, Dutch Cloud Community en de Dutch Data Center Association. De analyse sluit nauw aan bij de zorgen die vrijdag verder worden uitgediept in het rapport van Peter Wennink. Daarin wordt Nederland opgeroepen tot een ‘duidelijke koers en directe investeringsbeslissingen’ om het verdienvermogen te behouden. De monitor bevestigt dat beeld: de kosten van stilstand lopen snel op. De zakelijke uitgaven aan publieke cloud stegen in het derde kwartaal naar 2,7 miljard euro, vijftien procent hoger dan een jaar eerder. Vooral infrastructuurdiensten (IaaS) groeien hard, met een plus van eenentwintig procent tot 942 miljoen. Bedrijven versnellen hun adoptie van AI-toepassingen, wat de vraag naar rekencapaciteit verder stuwt. Ook het aantal mensen in ICT-beroepen blijft stabiel groeien en ligt nu op ongeveer 570.000 werkenden. Deze cijfers laten zien dat bedrijven klaarstaan om te investeren zodra de randvoorwaarden op orde zijn, precies de observatie die Wennink ook maakt. De toegevoegde waarde van de digitale sector groeide met vier procent op jaarbasis, maar de werkgelegenheid daalde met ruim twee procent. Vooral het aantal zelfstandigen maakte een forse duik. Toch verwachten ondernemers juist meer omzet in de komende maanden. Het optimisme staat daarmee haaks op de remmende factoren die in de monitor zichtbaar worden: terughoudende investeringen, stijgende kosten en een toenemende verdeeldheid in groeikansen tussen telecom en IT-dienstverleners. De monitor laat opnieuw zien dat de groei van de digitale infrastructuur de vraag niet kan bijbenen. Het dataverkeer via AMS-IX steeg dit kwartaal met slechts anderhalf procent, terwijl internationale internetknooppunten veel sterker groeien. De totale colocatiecapaciteit kwam uit op 887 MW, slechts 1,6 procent hoger dan een jaar eerder. Vergunningstrajecten, gebrek aan stroomruimte en onzeker beleid remmen de ontwikkeling van datacenters in de regio Amsterdam en daarbuiten. Die stagnatie onderschrijft een van de hoofdconclusies uit het aankomende rapport van Wennink: zonder tijdige investeringen in energie- en digitale infrastructuur verliest Nederland zijn strategische relevantie in Europa. De monitor toont dat dit geen abstract risico meer is maar realiteit. Op dit moment vinden het gros van de investeringen in Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk plaats. In deze landen worden locaties voor AI-datacenters versneld aangewezen; Nederland kijkt toe terwijl netten vollopen. De val van het kabinet en de verkiezingen eind oktober hebben de voortgang op digitale dossiers vertraagd. De Nationale Digitaliseringsstrategie fungeert weliswaar als richtinggevend document, maar uitvoeringskracht ontbreekt zolang er geen stabiel politiek akkoord ligt. Intussen waarschuwt de Europese Commissie dat Nederland achteropraakt in AI-adoptie, digitale infrastructuur en talentontwikkeling. Kerncijfers Q3 2025 • Zakelijke cloudbestedingen stegen naar € 2,7 miljard (+15%). • IaaS-diensten groeiden naar € 942 miljoen (+21%). • Aantal ICT-beroepen ongeveer 570.000 (+1%). • Toegevoegde waarde digitale sector +4%, werkgelegenheid –2,1%. • AMS-IX dataverkeer 8,9 EB (+1,5%). • Colocatiecapaciteit 887 MW (+1,6%).