business

De nieuwe tools beloven kostenbesparingen en versnelde ontwikkeling voor dataplatforms. Dat maakt het bedrijf bekend tijdens zijn Coalesce 2025-conferentie. dbt Labs brengt vier verschillende AI-agents naar zijn platform, elk ontworpen voor een specifiek onderdeel van het data-ontwikkelproces. De Developer agent verklaart logica, markeert duplicering en helpt bij het refactoren van code in VS Code of […]

ASML haalde in het derde kwartaal meer orders binnen dan analisten hadden voorzien. De chipmachinemaker uit Veldhoven zegt dat de omzet in 2026 ten minste op hetzelfde niveau zal liggen als in 2025, gesteund door de aanhoudende groei in de markt voor kunstmatige intelligentie. Dit meldt Bloomberg. De bestellingen kwamen uit op 5,4 miljard euro, […]

ING en acht andere Europese banken hebben de krachten gebundeld om een nieuwe Euro-stablecoin te ontwikkelen. Met deze stap willen de banken Europa’s positie in het digitale activa-ecosysteem versterken en de marktdominantie van de Verenigde Staten tegengaan.

Europese Investeringsbank (EIB) heeft het consortium van PNO Innovation, Bilfinger en Bureau Veritas geselecteerd als partner voor het leveren van projectontwikkelingsondersteuning in het kader van het Innovation Fund.

Projectgestuurde organisaties – van bouw en infra tot machinebouw en technische projecten – werken aan complexe en kapitaalintensieve opdrachten. Dit soort projecten brengen onvermijdelijk grote risico’s met zich mee.

Nederland zet vol in op het behouden en versterken van de microchipsector. Onderdeel hiervan is het programma ‘Beethoven Zuid-Holland’, dat met een injectie van €43 miljoen de aanwas van technisch toptalent in de provincie moet stimuleren.

Lopers die deelnemen aan de TCS Amsterdam Marathon en fans kunnen nu gebruikmaken van een nieuwe app. De app, ontwikkeld door de titelsponsor Tata Consultancy Services, biedt allerlei nieuwe functies.

Videoconferencing is volledig ingeburgerd in de vergaderzaal. Met ClickShare heeft Barco een oplossing om gemakkelijk en draadloos videovergaderingen te starten vanaf de laptop, met gebruik van de audio en video van de vergaderzaal. Nu lanceert Barco de ClickShare Hub, een room system waarbij deelnemers de meeting starten met een klik op de control panel in de vergaderingruimte, met Teams als videoplatform gelinkt aan de vergaderruimte.“Er wordt onevenredig veel tijd gespendeerd aan het opstarten van vergaderingen,” weet Oliver Van Camp, Product Director Meeting Experience bij Barco. “Iedereen herkent de ongemakkelijke eerste minuten met chaos aan het begin van een vergadering: kabels verwisselen, laptops opnieuw opstarten, voor de derde keer vragen “Kan je nu mijn scherm zien?”. Daarmee gaat niet alleen waardevolle discussietijd verloren, maar ook de focus van de groep.”Barco biedt voor dit probleem al 13 jaar een oplossing aan met de unieke vergadertool ClickShare. “Deze oplossing bestaat uit twee delen”, vertelt Van Camp. “Enerzijds is er de Base Unit waarop de audiovisuele apparatuur in de vergaderruimte is aangesloten, zoals scherm, camera’s en speakers. Anderzijds is er de ClickShare Button, een dongel die deelnemers in de USB-poort van hun laptop steken. Deze zet automatisch en via een eigen wifi-kanaal een draadloze verbinding op met de Base Unit. Als je op deze Button klikt, kan je de videoconferentie starten met de Teams, Zoom of GoogleMeet-applicatie op je laptop, terwijl je de audio en video van de vergaderzaal gebruikt. In face-to-face vergaderingen kan je met ClickShare gemakkelijk delen wat er op je laptopscherm staat op het scherm in de vergaderzaal. Hierdoor is er geen gedoe meer met kabels en stekkers.”Hybride werken, deels fysiek en deels op afstand, is het nieuwe normaal. Microsoft Teams is hiervoor inmiddels een veel gebruikt platform. Van Camp: “Microsoft Teams is een applicatie voor individuele gebruikers die vanaf hun eigen computer of mobiele apparaat deelnemen aan videogesprekken. Het verlengde daarvan in de vergaderruimte is Microsoft Teams Rooms, die de traditionele vergaderruimte transformeert tot een slimme, geïntegreerde omgeving voor naadloze communicatie en samenwerking. Denk aan het starten van vergaderingen via de one-touch join-functie. De ClickShare Hub is een toestel waarop zo’n Microsoft Teams Rooms draait.”Microsoft Teams Rooms vraagt om een licentie die gekoppeld is aan vergaderzalen. “De oplossing werkt dus niet vanaf de laptop, maar via een touchscreen-paneel om meetings mee te starten en beheren”, zegt Van Camp. “Deelnemers in de vergadering kunnen vanaf hun eigen laptop gemakkelijk iets presenteren dankzij de ClickShare Button. Dat is uniek voor onze oplossing. De ClickShare Hub is de enige oplossingen die draadloos presenteren in een Microsoft Teams Rooms aanbiedt.”ClickShare heeft altijd al beveiliging en data- en privacybescherming hoog in het vaandel gedragen. Van Camp: “We voorzien ClickShare van verschillende security-lagen zodat het compliant is met de Europese regels voor data- en privacybescherming zoals de AVG, de Cyber Resilience Act en NIS2. Maar we leggen de lat minstens zo hoog als het gaat om klantenservice en gebruiks- en beheergemak. Onze oplossing is eenvoudig te gebruiken voor deelnemers aan vergaderingen, maar ook eenvoudig te installeren en te configureren voor IT-managers. Dat maakt ons tot de uitgelezen oplossing om in een Microsoft Teams Rooms efficiënte vergaderingen te realiseren. Zonder gedoe.”

Waarde creëren in plaats van perfectie nastreven

Topman Michael Martin vertelt tegen de Financial Times dat hij het bedrijf uit San Francisco naar de beurs wil brengen. Daarmee lijkt hij vooralsnog geen haast te hebben, maar voor aandeelhouders als Sequoia Capital, TCV en Jackson Square Ventures is er schijnbaar weinig aarzeling in de markt. Veel andere partijen ervaren het tegenovergestelde, deels door het geopolitieke sentiment en deels door de vraag of en hoe AI hun business gaat ontwrichten. Sporttracking-app Strava heeft naar schatting zo’n vijftig miljoen gebruikers. In 2025 deed de app twee overnames om zijn portfolio uit te breiden. Runna geeft tegen betaling gepersonaliseerde trainingschema’s en -coaching. Met The Breakaway kunnen wielrenners hun trainingen voorbereiden en voortgang volgen. Foto: Taylor Smith , Unsplash

De Europese Unie zet in 2026 vol in op digitale soevereiniteit en vereenvoudiging van regelgeving. Maar in weerwil van forse investeringen en nieuwe wetgeving zal de afhankelijkheid van Amerikaanse technologiebedrijven voorlopig nauwelijks afnemen.Forrester voorziet in zijn rapport ‘Predictions 2026: Europe’ dat de inspanningen van de EU de dominante positie van Amerikaanse technologiebedrijven voorlopig niet wezenlijk zullen aantasten. Analisten doen in het document voorspellingen voor 2026 over de impact van geopolitieke spanningen, regelgeving en de rol van dominante Amerikaanse techbedrijven.‘De EU doet een geconcentreerde poging om meer soevereiniteit te bereiken over haar middelen, technologiestack en digitale diensten’, aldus het rapport. De EU probeert zo grip te krijgen op de digitale economie door regelgeving te vereenvoudigen en tegelijk de technologische basis te versterken. Een belangrijk initiatief zijn de zogenoemde Omnibus-pakketten, bedoeld om de naleving van CSRD, GDPR en de Data Act te verlichten. Volgens de consultant wil de EU hiermee ‘de naleving voor kleinere bedrijven vergemakkelijken’. Toch blijft de impact beperkt, want ‘deze en bredere besparingen zullen niet ontstaan, omdat de verplichtingen voor grote ondernemingen niet veranderen’. Daarnaast wordt fors geïnvesteerd in kritieke infrastructuur. Navo-leden, waaronder veel EU-landen, hebben afgesproken de defensie-uitgaven te verhogen naar vijf procent van het bbp, waarvan anderhalve procent naar digitale infrastructuur gaat. Publieke instellingen en exploitanten van kritieke infrastructuur zullen hun technologie­budgetten met twintig procent zien stijgen, gefinancierd door EU-programma’s zoals Readiness 2030 en het 150 miljard euro kostende Security Action For Europe-programma, stelt Forrester vast.VerdubbelenHet dagelijkse gebruik van ai door consumenten zal in de meeste Europese landen volgend jaar verdubbelen, verwachten de analisten. Verder moet de invoering van de AI Act zorgen voor een betrouwbaar en ethisch verantwoord kader. Maar de wetgeving richt zich vooral op ‘verboden en hoog-risico toepassingen’. Bovendien blijft de adoptie van generatieve ai in Europa achter: ‘Europese bedrijven zullen tien procent achterlopen op hun Amerikaanse tegenhangers bij de meeste gen-ai-usecases in volledige productie.’Ook in de cloudmarkt verandert er weinig, ondanks de roep om digitale soevereiniteit. ‘Geen enkel Europees bedrijf zal volledig overstappen van Amerikaanse hyperscalers.’ De schaal, innovatiekracht en enterprise-ondersteuning van aanbieders als AWS, Azure en Google Cloud blijven voorlopig onmisbaar.De consultant concludeert dat de Europese inspanningen rond vereenvoudiging van regelgeving en digitale soevereiniteit niet zullen leiden tot een wezenlijke vermindering van de afhankelijkheid van Amerikaanse technologiebedrijven.

De exploitant van de publieke omroepen STER staat klaar voor een druk 2026 waarin het naast radio en televisie online omschrijft als ‘stiekem best groot’. Daarbij richt het zich vooral op de combinatie van online display met campagnes op radio en televisie. Online videoreclame mag niet, maar misschien verandert dat onder een nieuw kabinet. Gisteren bij de presentatie van de plannen voor 2026 werd de combinatie RTV-online display omschreven als ‘stiekem best groot’. NOS.nl heeft een miljoenenpubliek. “Dat is een mooie kans voor merken. We zien merken terugkeren naar het publieke domein”, aldus salesmanager Pim van Midde. Sinds 2021 bevindt STER zich in een raar spanningsveld. Aan de ene kant moet het geld verdienen voor de financiering van de publieke omroepen, maar aan de andere kant mag het geen geld verdienen met commerciële opdrachten op internet. Dat is ooit een politieke keuze geweest die vandaag de dag niet meer valt uit te leggen. In dat jaar is namelijk in de Mediawet bepaald dat STER zijn lineaire commerciële tv-reclamezendtijd moet halveren en de online reclameruimte enkel beschikbaar kan stellen aan partijen van algemeen nut. Deze regels maken STER digitaal vleugellam en kosten de Nederlandse burger uiteindelijk geld, omdat de NPO dan financiering uit andere bronnen moet betrekken. Directeur Frank Volmer (foto, links) zei gisteren in gesprek te blijven met het ministerie van OCW om de volledige exploitatierechten op het NPO-domein terug te krijgen. Display mag sinds een jaar weer wel, videoreclame nog niet. Terwijl de opbrengsten niet stijgen, moet de NPO wel bezuinigingen. STER-directeur Frank Volmer denkt dat zijn organisatie kan in korte tijd tientallen miljoenen euro’s extra kan verdienen voor de publieke omroepen met een eenvoudige wetswijziging. De exploitant verdient via internet nu zo’n twee miljoen euro per jaar met commercials van ideële en culturele instanties. Dat kan makkelijk groeien met een factor tien. Adverteerders geven in Nederland zo’n 1 miljard euro uit aan online videoreclame. Dat gaat nu voor het overgrote merendeel naar Google, Meta en Amazon en een beetje naar lokale commerciële uitgevers. Het jaar 2026 wordt een druk jaar bij de NPO, want er vinden Olympische Spelen plaats (winter, Italië), een WK Voetbal voor mannen en jaarlijks de Tour de France. Alledrie geliefd bij het grote publiek. Hoewel de lineaire kijktijd in Nederland afneemt, denkt de verkooporganisatie toch iets meer bereik te kunnen genereren dankzij deze sportevenementen. Dat vertaalt zich dan ook naar een hogere prijs. De netto basisprijs per GRP (= 1 contactmoment met 1% bereik in de doelgroep) gaat met 4,8 procent omhoog naar 740 euro. Daarnaast gaat STER vanaf volgend jaar behalve in GRP’s ook in CPM’s rapporteren, een metriek die in de online industrie gebruikelijk is en staat voor: mediakosten per duizend man bereik. Qua bereik heeft de NPO niet veel te klagen. Daar waar het lineaire bereik daalt, compenseert de digitale stijging dat. Contentmanager Remco van Westerloo van NPO 1 beschreef dat beeld onlangs ook al aan Emerce: “We zien wel dat online en streaming netto bekeken slechts een beperkte invloed hebben op lineaire kijktijd. Ja, je ziet andere vormen van distributie ontstaan: versnippering en meer uitgesteld kijken.”

AMD’s Instinct MI450-chips verschijnen volgend jaar. Oracle gaat vanaf het derde kwartaal van 2026 circa 50.000 ervan inzetten. Oracle breidt hiermee het eigen portfolio uit voorbij bestaande investeringen in Nvidia-hardware. Wie echter kiest voor een AI-stack met open standaarden, zal kunnen profiteren van de concurrentiestrijd tussen AMD en Nvidia. Dat niet alleen: de MI450 verschijnt […]

De ransomwareaanval op Clinical Diagnostics, waarbij vertrouwelijke gegevens van zo’n miljoen Nederlanders werd geroofd, legt pijnlijk bloot hoe versnipperde systemen, onduidelijke verantwoordelijkheden en gebrekkige naleving de zorgsector kwetsbaar maken. Hoe kan en moet het beter? Dit is het negende en laatste deel van de Computable-serie over informatiebeveiliging in de zorg. De omvangrijke datadiefstal bij Clinical Diagnostics Nederland heeft de discussie over informatiebeveiliging in de zorg opnieuw op scherp gezet. De wettelijke normen NEN 7510 en NEN 7512 moeten waarborgen dat persoonsgegevens veilig worden verwerkt en uitgewisseld. Om dat nog sterker te laten zijn, kunnen organisaties zich daarvoor laten certificeren.Uit gesprekken die Computable had met betrokken partijen – van toezichthouders en normontwikkelaars tot zorgaanbieders en juristen – blijkt dat naleving, toezicht en verantwoordelijkheden vaak diffuus zijn. Of zoals Z-Cert, het expertisecentrum voor cybersecurity in de zorg, het verwoordt: ‘Wij zijn de aangewezen Cert (Computer Emergency Response Team – red.) voor de gehele zorgsector, maar hebben nog geen wettelijk mandaat om partijen te dwingen tot actie.’ Hieronder het overzicht van alle acht gesprekken.Z-CertT over normen en zorgplichtDe datadiefstal toont hoe belangrijk NEN 7510 en NEN 7512 zijn voor zorgorganisaties. Alle zorgaanbieders die persoonsgegevens verwerken moeten aantoonbaar voldoen aan deze normen. Certificering is niet verplicht, maar maakt de aantoonbaarheid eenvoudiger. ‘Aantoonbaar betekent in dit geval bijvoorbeeld certificering of een onafhankelijke audit’, aldus Z-Cert bij monde van woordvoerder Tim Heijltjes.NEN 7510 sluit aan bij internationale standaarden zoals ISO27000 en geeft invulling aan de zorgplicht uit NIS2. Ook leveranciers van medische hulpmiddelen en farmaceutische producten zullen vallen onder de nieuwe Cyberbeveiligingswet. De hack laat echter zien dat naleving in de praktijk vaak tekortschiet. Want hoewel Z-Cert de aangewezen Cert is voor de gehele zorgsector, was geen enkel lab van Eurofins daar deelnemer van.NEN over certificering en auditsNEN ontwikkelt de normen en certificatieschema’s, maar de verantwoordelijkheid voor implementatie ligt bij de zorgorganisaties zelf. Certificering onder accreditatie biedt zekerheid dat een organisatie daadwerkelijk voldoet, maar is wettelijk niet verplicht. Onafhankelijke audits zijn wel verplicht en moeten de werking van het informatiebeveiligingsmanagementsysteem toetsen.‘De wetgever stelt dat er aantoonbaar aan voldaan moet worden, maar geeft daar geen duidelijke handvatten voor’, zegt Irma Timmerman, woordvoerster van NEN. In mei 2025 waren 920 organisaties gecertificeerd, waarvan 191 zorginstellingen en 729 leveranciers. Naast NEN 7510 is ook NEN 7512 verplicht. Dat richt zich specifiek op veilige gegevensuitwisseling en verplicht aansluiting bij een erkende Cert.Bevolkingsonderzoek Nederland over datadelingBevolkingsonderzoek Nederland, BVO NL, deelde gegevens van bijna een miljoen Nederlanders met het gehackte lab. Van minstens 715.000 personen zijn gevoelige gegevens buitgemaakt, waaronder bsn en testresultaten. De instantie stelt dat de beveiliging contractueel was vastgelegd en gecontroleerd.‘Wij delen de gegevens die noodzakelijk zijn voor het uitvoeren van de tests met het lab’, meldt Elma van der Vlis namens Bevolkingsonderzoek Nederland. Ze benadrukt dat de gegevensuitwisseling voldoet aan wet- en regelgeving, maar onderzoekt hoe de hack en de datadiefstal konden plaatsvinden. Het incident laat zien hoe kwetsbaar ketensamenwerking is, zelfs met formele afspraken en aanbestedingsprocedures.IGJ over toezichtDe Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) ziet toe op naleving van NEN 7510 en 7512. Zorgaanbieders moeten aantonen dat hun informatiebeveiliging werkt en beschikken over een onafhankelijke beoordeling. Certificering is niet verplicht, maar kan dienen als bewijs.‘Onze inspecteurs zien vaak dat zorgaanbieders hun informatiebeveiliging nog niet hebben opgezet volgens de wettelijke norm’, licht Karly Tánczos toe. Volgens de woordvoerster van de IGJ moeten rapporten inzicht geven in beleid, processen en bewijsvoering. De IGJ werkt niet samen met certificerende instellingen, maar accepteert hun rapporten wel als onafhankelijke beoordeling.Inmiddels zijn er tien door de Raad voor Accreditatie goed bevonden certificerende instellingen voor NEN 7510. Die hebben in het register van NEN bijna de helft van de gecertificeerde zorgorganisaties, zo’n 450, aangemeld. Nederland telt echter duizenden zorgorganisaties. Van de 35 Nederlandse Eurofins-dochters is er daar geen een geregistreerd.Eurofins over cybersecurityClinical Diagnostics Nederland is een dochter van het beursgenoteerde miljardenbedrijf Eurofins. Dat had toen 63.000 werknemers en meer dan 950 laboratoria in meer dan zestig landen. In Nederland had het 35 vestigingen, veelal bv’s, ongeveer de helft daarvan labs. De beursreus zegt te investeren in cybersecurity, maar wil of kan weinig details geven over de aanval. Vooral de lange duur tussen ontdekking van de aanval en melding daarvan door het bedrijf is bij velen verkeerd gevallen.‘Wij vinden het afschuwelijk dat dit incident heeft plaatsgevonden en beseffen dat dit bij betrokkenen zorgen en vragen oproept’, verklaart Maureen Veurman, die als woordvoerst van Eurofins’ dochter optreedt. Het bewaren van uitgebreide datasets, inclusief bsn, wordt gerechtvaardigd met wettelijke bewaarplichten. Voor zover bekend zijn gegevens alleen ingezien en gekopieerd, niet gewijzigd. Toch blijft de beperkte transparantie van Eurofins vragen oproepen over verantwoordelijkheid en beveiliging.Advocatuur over aansprakelijkheid en schadeclaimsDe hack kan gaan leiden tot schadeclaims van in totaal wel 125 miljoen euro. Normaal is alleen het lab aansprakelijk, maar ook Eurofins of Bevolkingsonderzoek Nederland kunnen medeaansprakelijk zijn bij gezamenlijke verantwoordelijkheid of nalatigheid. Ook de bestuurders zijn aansprakelijk te stellen bij wanbeleid of onvoldoende beveiligingsmaatregelen.‘Normaal gesproken is alleen de onderliggende bv aansprakelijk. Er zijn echter uitzonderingen denkbaar’, aldus Stephan Mulders, advocaat bij Blenheim. Claims zijn juridisch complex en lastig te bewijzen, zeker waar het gaat om de verhouding tussen NEN-normen en de AVG. Artikel 32 daarvan verplicht verwerkingsverantwoordelijken tot het nemen van ‘passende maatregelen’ om persoonsgegevens te beveiligen. Omdat het laboratorium zeer gevoelige gegevens verwerkte, mocht een hoog beveiligingsniveau worden verwacht.Cloud provider over digitale autonomie in de zorgDe zorgsector kampt structureel met datalekken en bijna zevenduizend meldingen in 2024. Digitale autonomie kan instellingen helpen sneller te reageren en de impact van incidenten te beperken. Maatregelen zoals centrale opslag, strikte toegangscontrole, real-time monitoring en duidelijke governance vergroten de weerbaarheid.‘Zonder autonomie zullen instellingen achter de feiten blijven aanlopen, ongeacht hoeveel vinkjes er op de compliance-checklist staan,’ aldus Pim Kerstens, director Healthcare bij Uniserver, een Nederlandse provider van soevereine cloud voor onder andere de zorg. Leveranciers moeten transparant zijn en data binnen Europese jurisdictie houden om vertrouwen te behouden. Autonomie en soevereiniteit zijn daarmee geen luxe, maar randvoorwaarden voor vertrouwen in de zorg.Hoe nu verder?Wat zeiden de onafhankelijk audits bij het lab? Waarom had Eurofins de zaak niet op orde? Het was immers niet de eerste keer dat dit ze is overkomen. Het lab had nota bene op de website gezet dat het niet is gecertificeerd voor de minimale normen. Waarom ging het Bevolkingsregister dan toch met ze in zee? En hoe kan het dat de bsn-gegevens en het bsn zelf gezamenlijk waren opgeslagen? De kracht van het bsn als sleutel ging zo verloren en een miljoen Nederlanders en zorgorganisaties moeten daarom de komende jaren elke zorgmail of -app behandelen als phishing.Als alle forensische onderzoeken zijn afgerond, krijgen we hopelijk een antwoord op die prangende vragen. Hoe dan ook, deze Computable-serie maakt duidelijk dat informatiebeveiliging in de zorg niet alleen een kwestie is van voldoen aan normen of certificaten. Het gaat om meer dan lijstjes afvinken. Het gaat om structurele verantwoordelijkheid, transparantie en regie over data. Zonder heldere afspraken, onafhankelijke toetsing en meer digitale autonomie blijven zorgorganisaties kwetsbaar. De hack bij Eurofins is daarmee niet alleen een incident, maar een signaal dat de sector fundamenteel moet investeren in weerbaarheid en vertrouwen.