business

Uit onderzoek van prijsvergelijker Pricewise blijkt dat bijna de helft (48,4 procent) van de Gen Z’ers (16-29 jaar) hun mobiele telefoon langer dan 2,5 jaar gebruikt voordat zij een nieuw toestel aanschaffen. Slechts een kwart (25 procent) zegt elke twee jaar een nieuwe telefoon te nemen.   Tegenwoordig worden er elk jaar nieuwe edities van mobiele toestellen uitgebracht. Maar niet iedereen koopt ieder jaar een nieuwe telefoon. Zeker Gen-Zers niet. Volgens de Consumentenbond kun je gemiddeld 2,5 jaar met je smartphone doen. Ongeveer de helft van de jongeren tussen de 16 en 29 jaar doet dat ook. Wanneer we inzoomen op overige redenen om over te stappen naar een nieuwe telefoon, zien we grotere verschillen. De belangrijkste reden voor Gen Z om een nieuw toestel aan te schaffen is een slecht werkende batterij. Maar liefst 73,2 procent noemt batterijproblemen als reden om tot vervanging over te gaan. Uit onderzoek blijkt dat 23,5 procent na twee jaar voor een nieuwe telefoon kiest vanwege batterijproblemen. Ook trage prestaties worden vaak als aanleiding genoemd (55,8 procent), gevolgd door een kapot toestel (53,8 procent). Opvallend is dat 51,6 procent die last heeft van een toestel met trage prestaties pas een nieuwe telefoon aanschaft na 2,5 jaar. Hoewel fabrikanten jaarlijks met nieuwere designs en innovatieve snufjes op de markt komen, laten Gen Z’ers zich blijkbaar hier niet snel door verleiden. Slechts 17,8 procent geeft aan dat een nieuw model of ander design een reden vormt om een nieuwe telefoon aan te schaffen. Het verlangen naar een betere camera speelt met 21,8 procent een relatief beperkte rol, net als de behoefte aan extra functies (11,8 procent). Foto Andrea Piacquadio (cc)

Het dreigement van de Amerikaanse chatapp Signal om Europa te verlaten voert Proton al uit in Zwitserland. Strengere surveillancewetgeving zet privacy-bedrijven onder druk en mogelijk ook hun gebruikers. Het dreigement van Signal om de EU te verlaten als die de wet aanneemt om verplicht backdoors voor overheden te plaatsen, moet serieus genomen worden. Dat laat Proton zien, de Zwitserse aanbieder van privacygerichte online-diensten. Het bedrijf is nog wel in Zwitserland gevestigd, maar wil vanwege vergelijkbare ontwikkelingen zijn activiteiten in andere landen onderbrengen. De Zwitserse regels worden strenger dan in de EU of de VS, door het verplicht registreren en met de overheid delen van metadata, zoals ip-adressen en mailontvangers, in realtime en zónder gerechtelijk bevel. Strengere wet kost veel geld ‘Proton zal zich nooit onderwerpen aan een verordening die de Zwitserse wetgeving strenger maakt dan die van de Europese Unie,’ zei ceo Andy Yen eerder tegen de Tribune de Genève. ‘Hoe kunnen we geloofwaardig blijven als we moeten meewerken aan overheidsspionage die zelfs verder gaat dan wat Amerikaanse wetten vereisen?’ Proton heeft nog iets meer dan tweehonderd mensen in dienst in Zwitserland. De kwestie speelt al een tijdje; in 2021 wist het bedrijf er nog een rechtszaak over te winnen, maar verplaatste het, vanwege het risico onder de nieuwe wetgeving te vallen, toen al de meeste computerservers van Zwitserse naar Duitse en Noorse datacenters. Nu de Zwitserse overheid alsnog verder lijkt te willen met een nieuwe wet heeft Yen al aangekondigd investeringen in Zwitserland te bevriezen en in plaats daarvan honderd miljoen Zwitserse frank te pompen in datacenters in Duitsland en Noorwegen. Wordt de EU ook te streng? Nu dreigt strengere wetgeving in de EU ook voor problemen te zorgen, bijvoorbeeld voor bedrijven uit landen buiten de Europese Economische Ruimte (EER). ‘Datasoevereiniteit is al jarenlang een belangrijk onderwerp,’ legt Stephan Mulders uit. Hij is advocaat bij Blenheim en gespecialiseerd in het privacyrecht. ‘De AVG stelt in principe twee eisen qua data-overdracht. De eerste is dat je een transfer-mechanisme moet hebben, dat wil zeggen dat er sprake moet zijn van een zogeheten adequaatheidsbesluit, of een SCC (een Standard Contractual Clauses, een modelcontract, n.v.d.r.), en als je dat laatste hebt moet je ook aanvullende maatregelen nemen om eenzelfde beveiligingsniveau te bereiken als in de EU. Verder moet je passende maatregelen nemen om de persoonsgegevens te beveiligen.’ ‘Momenteel is er een adequaatheidsbesluit voor de VS, dat is recent nog bevestigd door het Hof van Justitie. Echter, als de VS aanvullende surveillance- en inzageverplichtingen opleggen, dan kan dat adequaatheidsbesluit onder druk komen te staan’, vervolgt Mulders. ‘Los daarvan moet je als verwerkingsverantwoordelijke een inschatting maken van de beveiligingsrisico’s voor jouw data. Als je op basis daarvan tot de conclusie komt dat bijvoorbeeld de Amerikaanse overheid de gegevens op de Amazon-cloud kan inzien, dan moet je maatregelen nemen om die risico’s te verminderen. Een van die maatregelen is dat je de data volledig versleuteld, en zo op de cloud opslaat. Dan kán Amazon er niet meer bij en de Amerikaanse overheid dus ook niet meer. Datzelfde geldt voor de E2E encryptie van Proton. Dan kan Proton er zelf ook niet meer bij.’ Voor zover hem bekend is er in de VS en de EU tot op nu toe geen verplichting om een backdoor in te bouwen in encryptie, al is de EU nu wel bezig met een zeer controversiële wet om zo’n backdoor te verplichten om kinderporno te bestrijden. Daarover maakt Signal zich momenteel dus zo druk. Kanarie in de privacy-kolenmijn Mulders: ‘Ik denk dat het vertrek van Proton de kanarie in de kolenmijn is. Het laat zien dat je bij een keuze voor buitenlandse cloud- of saasdiensten constant op je hoede moet zijn voor veranderingen in buitenlandse wetgeving. Het is daarom verstandig om als organisatie een goed beeld te hebben van je behoeftes én de risico’s die je loopt en op basis daarvan je keuze maakt.’ Hij wijst erop dat Proton natuurlijk een organisatie is met privacydiensten en vertrouwelijkheid als kernwaarde. Daarom is het logisch dat dit bedrijf extra voorzichtig is en zo’n rigoureuze beslissing neemt als de wetgeving verandert. ‘Ik kan mij voorstellen dat bij minder gevoelige data een andere keuze gemaakt wordt.’ Al denkt de Belastingdienst daar duidelijk anders over, want die heeft net besloten juist wél in zee te gaan met een Amerikaan. ‘Let wel, ook Europa beweegt steeds meer richting online-surveillance’, stelt de advocaat vast. ‘Bijvoorbeeld de aankomende chat-control-wetgeving en de nieuwe versie van de Dataretentierichtlijn. Echter, het Hof van Justitie is zeer kritisch op massasurveillance en heeft de EU ook regelmatig teruggefloten. Voor zover die nieuwe wetten er komen, weet je in ieder geval dat ze aan Europees recht voldoen en je uit hoofde daarvan dus niet aansprakelijk gesteld wordt.’

“We hebben het niet door, maar door AI-machines zijn we ‘iets’ van onszelf aan het verliezen: authenticiteit, intuïtie, verwondering en verbeelding.” Futuroloog Tracey Follows presenteerde totaal onverwacht op Emerce EDAY haar nieuwe visie. Ietwat verontschuldigend begon Follows haar presentatie afgelopen donderdag. “Jullie komen voor een verhaal over agentic, maar mijn inzichten hieromtrent zijn afgelopen halfjaar veranderd. Agentic is slechts een methode. Het onderwerp AI is groter. Er is een nieuwe vraag ontstaan.” Centraal in het verhaal van de internationaal gerenommeerde futuroloog staat de vraag hoe wij als mens en mensheid ons met nieuwe AI-technologie verhouden. “Zij zien ons als plukjes dataprofiel. Wij zijn, wat ik noem, machinable en daarmee manageable voor hen. Als mens moet je je afvragen of je nog eigenaar bent van je identiteit.” De Engelse presenteerde haar nieuwe gedachtenstroom gisteren voor het eerst aan een publiek. “Als mens moeten we dat stuk van onszelf gaan ontdekken dat níet machinable is”, waar de AI’s van Google, Alibaba en OpenAI c.s. niet mee overweg kunnen. Omdat het niet tastbaar en expliciet is en voorspelbaar. Om haar beeld te illustreren grijpt Follow graag naar communicatiewetenschapper en filosoof Marshall McLuhan. “We zijn als de vis in diens vergelijking die niet weet dat hij zich in water bevindt. Niet bewust van zijn omgeving.” “We zitten in een identiteitscrisis op existentiële schaal. We waren niet zo in de war als nu. Daarom denk ik ook dat er een tegenbeweging zal komen, een maatschappelijke reactie. Zoek het in de hoek van het immateriële. Dromen, wensen, ambities, wijsheid, creatie, mysterie.” “Intuïtie. Stilte.” “Mensen van mij leeftijd, begin vijftig, zijn de laatste die nog écht vrijheid hebben gekend, onafhankelijkheid van algoritmes en machines. De toekomst dwingt ons na te denken over hoe we ons met het nieuwe element na water, lucht en vuur verhouden. Ik denk dat de oplossing ligt in de synthese van het unmachinable deel van ons met wat AI’s bieden. Zij moeten óns dienen, niet andersom.”

Leunen op de Amerikaanse cloud is gevaarlijk, zo klinkt het in de publieke opinie. Maar waarom eigenlijk? Drie prominente stemmen in het debat – Simon Besteman, Michiel Steltman en Menno Weij – benoemen dertien risico’s. 1. Geopolitieke kwetsbaarheid Volgens Simon Besteman (Dutch Cloud Community) en Michiel Steltman (consultant digitale infrastructuur) is de veronderstelde veiligheid van Amerikaanse technologie achterhaald door veranderende geopolitieke verhoudingen. Waar vroeger werd aangenomen dat techreuzen als Microsoft niet zwichten voor politieke druk, is dat beeld inmiddels bijgesteld. Steltman merkt op dat de kans dat een partij als Microsoft rare dingen zou moeten doen onder politieke druk, vroeger als nihil werd verondersteld. ‘Dat beeld veranderde.’ Besteman stelt dat de alliantie met Amerika niet meer vanzelfsprekend is. ‘Als er sancties worden opgelegd, zijn Amerikaanse bedrijven verplicht om gebruikers de toegang tot systemen te ontzeggen.’ 2. Inlichtingenrisico via Amerikaanse wetgeving Menno Weij (advocaat bij The Data Lawyers) wijst op de fundamentele juridische kwetsbaarheid die voortvloeit uit Amerikaanse surveillancewetgeving. Ook wanneer data fysiek in Europa staan opgeslagen, kan de Amerikaanse overheid toegang eisen. ‘De NSA’s van deze wereld kunnen zo gegevens krijgen van ook, bijvoorbeeld, de Europese cloud van Microsoft of Oracle.’ Dat betekent dat bedrijven en overheden die denken dat hun data in Europa veilig zijn, alsnog blootstaan aan buitenlandse inmenging. 3. Gebrekkige rechtsbescherming Een belangrijk probleem is dat Europese burgers in de VS niet dezelfde rechtsbescherming genieten als in Europa. Zij kunnen volgens Weij hun rechten in Amerika niet bij een onafhankelijk instituut uitoefenen. Hij verwijst naar eerdere uitspraken van het Europees Hof, dat precies op dit punt het Privacy Shield ongeldig verklaarde. Ondanks een nieuw verdrag, het EU–VS Data Privacy Framework (DPF), is dit bezwaar nog niet opgelost. Een decreet kan worden ingetrokken door dezelfde of een nieuwe president. Dit maakt het hele framework instabiel als basis voor datadoorgifte – Menno Weij, advocaat bij The Data Lawyers 4. Juridische instabiliteit van het Data Privacy Framework De garanties van het nieuwe DPF zijn volgens Weij niet wettelijk verankerd, maar vastgelegd in een presidentieel decreet. Daarmee zijn ze politiek kwetsbaar. ‘Een decreet kan worden ingetrokken door dezelfde of een nieuwe president. Dit maakt het hele framework instabiel als basis voor datadoorgifte.’ 5. Politieke invloed op toezicht Daar komt bij dat het Amerikaanse toezicht op klachtenprocedures niet voldoende onafhankelijk functioneert. Weij wijst erop dat tijdens het presidentschap van Trump alle Democratische leden van de oversight board, een onafhankelijk orgaan dat toeziet op de moderatie van sociale media platforms, zijn ontslagen – dat zijn vier van de vijf leden. ‘Dat instituut, dat toezicht moet houden, is vleugellam gemaakt, omdat iemand in zijn eentje niks kan doen,’ legt hij uit. Politieke benoemingen in toezichthoudende functies tasten het vertrouwen in het systeem aan. 6. Structurele instabiliteit van juridische bescherming Volgens Weij is het hele juridische kader in de VS te vluchtig en te weinig structureel. Hij noemt het systeem ‘onvoldoende in beton gegoten’. De risico’s zijn niet incidenteel, maar ingebakken in hoe de VS met gegevensbescherming omgaat. Dat betekent dat bedrijven die vertrouwen op Amerikaanse cloudtechnologie blootstaan aan plotselinge juridische of politieke veranderingen, met directe gevolgen voor hun datastromen. Je krijgt te maken met eenzijdige voorwaarden of stijgende licentiekosten waar je weinig tegen kunt doen – Michiel Steltman, consultant digitale infrastructuur 7. Economische risico’s van vendor lock-in Ook los van juridische kwesties zijn er forse bedrijfseconomische risico’s. De dominantie van Amerikaanse aanbieders leidt tot een bijzonder hoge mate van afhankelijkheid, waardoor klanten hun onderhandelingspositie verliezen. ‘Je krijgt te maken met eenzijdige voorwaarden of stijgende licentiekosten waar je weinig tegen kunt doen,’ aldus Steltman. Besteman vult aan dat veel overheden al zodanig afhankelijk zijn dat ze hun eigen infrastructuur niet meer kunnen beheren: ‘We zijn in Europa niet meer in staat om onze it zelf te runnen.’ 8. Verlies van technologische soevereiniteit De impact van deze afhankelijkheid strekt verder dan de directe relatie tussen klant en leverancier. Volgens Besteman ondermijnt de afhankelijkheid het toekomstperspectief van de Europese technologiesector. ‘Je kunt niet verwachten dat het aanbod van de Europese sector ooit kan concurreren als de grootste klant – de overheid – geen zaken met je doet.’ Zonder eigen afzetmarkt wordt de opbouw van technologische onafhankelijkheid eigenlijk onmogelijk. 9. Wegvloeiend economisch kapitaal De economische consequenties zijn eveneens aanzienlijk. Volgens Besteman ‘gaat een euro die je in Nederland uitgeeft aan een clouddienst via Ierland, waar veel Amerikaanse partijen kantoorhouden, naar Amerika.’ Dat geld komt dus niet ten goede aan lokale werkgelegenheid of investeringen in de Europese digitale infrastructuur. Het economische rendement stroomt weg, net als de regie over de digitale economie. 10. Onvoldoende controle over gevoelige data De Cloud Act en andere Amerikaanse wetten vormen een fundamenteel beveiligingsrisico. Besteman maakt het concreet: ‘Het is waarschijnlijk geen goed idee dat de mail van de premier door de Amerikaanse overheid opgevraagd mag worden.’ Steltman erkent dat encryptie deels bescherming kan bieden, maar noemt het complex in uitvoering en lang niet altijd toereikend. Het is waarschijnlijk geen goed idee dat de mail van de premier door de Amerikaanse overheid opgevraagd mag worden – Simon Besteman, Dutch Cloud Community 11. Erosie van lokale kennis en infrastructuur Door de structurele uitbesteding van it-taken aan Amerikaanse partijen droogt ook de binnenlandse kennis op. Besteman: ‘Waarom zou een hogeschool nog mensen opleiden als er geen vraag meer is, omdat alles in Amerika wordt gedaan?’ Het gevolg is dat niet alleen overheden zelf minder grip hebben, maar ook dat het ecosysteem van lokale leveranciers, opleidingen en innovaties afbrokkelt. 12. Schijnveiligheid van Europese cloudoplossingen Sommige Amerikaanse aanbieders promoten cloudoplossingen van hun Europese vestigingen als veilig alternatief. Maar volgens Weij is dat een illusie: ‘De juridische realiteit van een Amerikaans bedrijf overstijgt de fysieke locatie van de data.’ 13. Onhoudbaarheid van SCC’s en DTIA’s Tot slot waarschuwt Weij voor het vertrouwen op standaardcontracten (SCC’s) en data transfer impact assessments (DTIA’s). Volgens hem blijkt bij een degelijke analyse vaak dat doorgifte naar de VS simpelweg niet te verantwoorden is. ‘Je moet uiteindelijk vaststellen dat je je recht dus niet kunt waarborgen,’ zegt hij. Behoefte aan een plan B De risico’s die Besteman, Steltman en Weij signaleren zijn reële bedreigingen die zich in de praktijk al voordoen. Ze pleiten gezamenlijk voor een heroverweging van de digitale strategie, waarbij niet alleen naar innovatie of kosten wordt gekeken, maar nadrukkelijk ook naar autonomie, controle en continuïteit. Besteman: ‘Het is een goed moment om te kijken: wat nemen we af, wat is vitaal, en waar hebben we een plan B nodig?’ Dit artike staat ook in Computable Magazine 2025 #5.

Amazon-oprichter Jeff Bezos voorspelt dat er binnen 10 tot 20 jaar gigawatt datacenters in de ruimte worden gebouwd. Deze zouden volgens hem uiteindelijk beter presteren dan datacenters op aarde dankzij 24/7 toegang tot zonne-energie. Het idee van ruimte-datacenters wint terrein bij grote tech-bedrijven, maar er zijn aanzienlijke obstakels te overwinnen. Onderhoud in de ruimte blijft […]

Microsoft heeft een preview van het Agent Framework geïntroduceerd, een open-source development kit beschikbaar voor .NET en Python. Dit nieuwe fundament voor multi-agent systemen moet de mogelijkheden en voordelen van Semantic Kernel en AutoGen samenpakken. Het platform ondersteunt verschillende orkestratiepatronen en is gebouwd op inmiddels alom bekende standaarden zoals MCP en Agent2Agent. Microsoft maakt het […]

Google Quantum AI versterkt zijn positie in de quantum race door overname van Atlantic Quantum, een MIT-startup gespecialiseerd in supergeleider-qubithardware. Met de modulaire chiparchitectuur van Atlantic Quantum wil Google sneller schalen naar grotere quantum computers die praktische toepassingen mogelijk maken. De overname past in Googles bredere investering in quantum computing en de ambitie om de […]

Vrijdagmiddag, half vijf: je staat op het punt je laptop dicht te klappen wanneer er plots een melding binnenkomt. Er is wéér een ernstige kwetsbaarheid gevonden in een bekende VPN-oplossing. Terwijl je collega’s al met één voet buiten de deur staan, realiseer jij je één ding: dit kan ernstig misgaan. Patchen, onderzoeken, mitigeren. Het weekend […]

Duurzaamheid speelt een grote rol bij online shoppen: bijna de helft van de consumenten houdt er rekening mee bij een online aankoop. Dat blijkt uit de nieuwste cijfers van de Thuiswinkel Duurzaamheid Monitor 2025, uitgevoerd door Thuiswinkel.org en mede mogelijk gemaakt door DS Smith en Amazon. Het onderzoek onder ruim 5.000 Nederlandse consumenten laat zien dat communicatie en begeleiding vanuit webwinkels essentieel zijn. 47 procent van de consumenten geeft aan duurzaamheid mee te wegen bij een aankoop. Toch winnen prijs en kwaliteit vaak wanneer consumenten moeten kiezen. Consumenten zien vooral duurzaamheidsvoordelen in het verbeteren van verpakkingen en bezorging. Opvallend is dat verpakken steeds belangrijker gevonden wordt. Waar vorig jaar nog 22 procent van de consumenten dit de belangrijkste manier vond om te verduurzamen, geeft nu 26 procent dit aan. Consumenten willen minder plastic en omverpakkingen en vragen om duidelijke recyclinginformatie. Ruim een derde geeft zelfs aan dat zij eerder terugkeren naar een webshop die gebruikmaakt van duurzame verpakkingen. Daarnaast staat een meerderheid positief tegenover het gebruik van herbruikbare verpakkingen. Bezorgen blijkt ook een belangrijk element voor consumenten. Ze zien met name het belang van elektrische bezorging en bezorging per fiets. De laatste jaren is er al veel verbeterd in elektrisch bezorgen, zo werd in 2021 nog 20 procent van de pakketten elektrisch bezorgd, dat is in 2024 gestegen naar 82 procent. Maar ook communicatie over de duurzaamste bezorgoptie is van belang, want over duurzamer bezorgen bestaan nog veel misverstanden bij consumenten. Veel consumenten denken bijvoorbeeld dat een afhaalpunt altijd duurzamer is. Dat is niet zo, een afhaalpunt is alleen duurzamer wanneer de consument er lopend of met de fiets heengaat. Consumenten willen wel, maar hebben richting nodig, stelt Thuiswinkel.org vast. Het is aan de sector om helder te communiceren – van productinformatie tot retourbeleid en van verpakkingen tot bezorgopties.

Wetenschappers waarschuwen dat bioterrorismedreigingen toenemen door de combinatie van kunstmatige intelligentie en synthetische biologie.

Google Labs breidt zijn AI-programmeerassistent Jules uit met mogelijkheden die de inzet in de praktijk vergroten. Het gaat om Jules Tools, een command-line interface, en een API waarmee de assistent kan worden geïntegreerd in bestaande systemen en workflows.  Jules is opgezet als een digitale programmeercollega die kan helpen met het genereren van code, het oplossen […]

Yahoo is van plan om dochter AOL te verkopen aan Bending Spoons, een Italiaans technologiebedrijf, voor 1,4 miljard dollar. Deze verkoopprijs is slechts een fractie van wat AOL ooit waard was. In de jaren negentig en vroege jaren 2000 was AOL (America Online) een van de grote namen van het internet. Het was voor veel Amerikanen de manier om het internet uit te proberen. Ook Yahoo had decennialang een dominante rol als portal, zoekmachine en contentplatform. Tijdens de dotcom-bubble bereikte de waardering van internetbedrijven vaak extreme hoogtes, in sommige analyses werden gecombineerde waarde van Yahoo en AOL destijds geschat op honderden miljarden. Yahoo zelf werd ooit gewaardeerd op meer dan 100 miljard dollar in zijn hoogtijdagen. Maar het internetlandschap veranderde snel: de zoekmachinemarkt werd gedomineerd door Google, sociale media en platformen als Facebook, contentdistributie en advertenties verhuisden naar andere ecosystemen. Yahoo en AOL probeerden relevant te blijven door te investeren in content, advertenties, acquisities, en data-monetarisering, maar vaak met weinig succes. Verizon kocht AOL in 2015 voor 4,4 miljard dollar. Daarna nam Verizon in 2017 de kern van Yahoo over voor 4,8 miljard dollar. Verizon combineerde AOL en Yahoo in de mediavertakking, onder namen zoals Oath en later Verizon Media. In 2021 verkocht Verizon zijn mediadivisie — inclusief Yahoo en AOL — aan de investeringsmaatschappij Apollo Global Management voor ongeveer 5 miljard dollar. Foto Jakub Zerdzicki (cc) Om video's van Youtube te kunnen tonen, dienen analytische cookies en tracking cookies geaccepteerd te worden. Cookie instellingen

Zakelijke dienstverlener Reanda heeft Jeroen Spiekker benoemd tot Hoofd Vaktechniek en Kwaliteit voor de Nederlandse markt. Spiekker brengt uitgebreide expertise mee vanuit andere kantoren in de markt, waaronder Deloitte, PwC en Baker Tilly.

Highberg heeft Bas Drogtrop aangesteld als Director Artificial Intelligence. Hij heeft de taak meegekregen om de AI-dienstverlening van het adviesbureau verder uit te bouwen. Drogtrop brengt ruim 25 jaar ervaring op het gebied van digitale groei, innovatie en performance marketing mee naar Highberg, een adviesbureau met circa 450 medewerkers verdeeld over kantoren in Nederland, Duitsland, Frankrijk en India.