emerce

In Operatie Endgame zijn deze week belangrijke spelers uitgeschakeld die een sleutelrol hadden in de internationale cybercriminaliteit: een van de grootste infostealers Rhadamanthys, een Remote Access Trojan (RAT) VenomRAT en botnet Elysium. Wereldwijd zijn meer dan 600.000 slachtoffers geïnfecteerd door deze ontmantelde malwaretypes en tientallen miljoenen gegevens van slachtoffers gestolen. Door de Nederlandse politie zijn de gestolen gegevens van computergebruikers (zoals e-mailadressen en inloggegevens) inmiddels veiliggesteld en ontoegankelijk gemaakt. In de afgelopen dagen is een van de hoofdverdachten achter VenomRAT aangehouden in Griekenland en vonden er wereldwijd 11 doorzoekingen plaats, waarvan 9 in Nederlandse datacenters, 1 in Duitsland en 1 in Griekenland. Wereldwijd werden er 1025 servers neergehaald, waarvan 83 in Nederland en zijn 20 domeinnamen in beslag genomen. De hoofdverdachte achter de infostealer had vermoedelijk toegang tot meer dan 100.000 cryptowallets van miljoenen slachtoffers, ter waarde van mogelijk miljoenen euro’s. Ook waren er acties gericht op criminele diensten. Er werd direct contact opgenomen met gebruikers van de criminele diensten om hen erop te wijzen dat zij zich schuldig maken aan strafbare feiten en hen op te roepen relevante informatie (over infostealers) te delen via een speciaal Telegram-kanaal: t.me/operationendgame. Via de website www.operation-endgame.com werden de falende services van infostealers blootgelegd. Infostealers en botnets behoren tot de meest gebruikte software wereldwijd om gevoelige persoonlijke informatie (zoals wachtwoorden en bankgegevens) van een apparaat te stelen. Deze diensten werken met een businessmodel waarbij een cybercrimineel een botnet (een netwerk van geïnfecteerde computers) koopt om vervolgens de controle over deze computers over te nemen en de gegevens ervan te verzamelen op hun eigen server. Een RAT is software waarmee je vanaf één basiscomputer kan ingeloggen en alle geregistreerde computers op afstand kan beheren. Cybercriminelen gebruiken deze software om de volledige controle te krijgen over een digitaal systeem. Tien landen en meer dan 30 nationale en internationale publieke en private partijen bundelen hun krachten in deze gecoördineerde operatie waarbij botnets, infostealers en RAT’s aangepakt worden – alles wat cybercriminelen willen gebruiken om slachtoffers te maken.  

De Zweedse maker van zelfrijdende elektrische vrachtwagens Einride gaat volgend jaar naar de beurs in de VS. Het neemt daartoe een lege beurshuls over, een geitenpaadje naar een notering. De transactie waardeert het bedrijf op 1,8 miljard dollar en moet Einride zo’n 219 miljoen dollar opleveren, exclusief eventuele terugbetalingen en transactiekosten. Daarbovenop zoekt het bedrijf nog eens tot 100 miljoen dollar aan aanvullend kapitaal. Eerder dit jaar haalde Einride al 100 miljoen dollar op bij bestaande en nieuwe geldschieters, waaronder een groot vermogensbeheerder van de Amerikaanse westkust, EQT Ventures en NordicNinja. Het voornemen hiertoe werd woensdag bekendgemaakt. Met de beursgang wil Einride zijn positie verstevigen in de mondiale wegtransportmarkt, die goed is voor 4600 miljard dollar omzet. Het bedrijf, dat zijn Amerikaanse hoofdkantoor net als Tesla in Austin heeft gevestigd, ziet de Verenigde Staten als cruciale groeimarkt. Daar is de regelgeving voor autonome voertuigen gunstiger dan in Europa, waar toezichthouders vooral om de tafel zitten. De VS is inmiddels Einrides tweede thuismarkt geworden. Einride beschikt over een basis van 65 miljoen dollar aan jaarlijks terugkerende inkomsten en claimt een pijplijn van potentieel 800 miljoen dollar aan langetermijncontracten. Het werkt met 26 klanten, waaronder bekende namen uit het bedrijfsleven, verspreid over zeven landen. Voor het chassis van de trucks werkt Einride samen met de Nederlandse busbouwer VDL. De Zweedse onderneming heeft vergunningen voor autonome ritten in zowel de Verenigde Staten als Europa. Sinds de oprichting heeft het meer dan 1.700 uur onbemand gereden voor betalende klanten, meer dan 11 miljoen elektrische kilometers afgelegd en ruim 350.000 zendingen verzorgd.

Een website met nieuwsverhalen en een tv-zender met constant het laatste nieuws staan niet centraal in de toekomst van Sky News. De Britse zender zoekt de toekomst in hoogwaardiger journalistiek en video-first, kanaalagnostisch. Dat beeld komt naar voren in recente uitingen van twee topmannen van de Britse nieuwszender uit de stal van het Amerikaanse Comsat. Hun standpunten zijn het gevolg van technologische ontwikkelingen die hen ertoe dwingen hun huidige bedrijfs- en verdienmodel tegen het licht te houden. David Rhodes, bijvoorbeeld, zegt het heil van de zender minder te zoeken in geschreven nieuwsverhalen op de site. Keyword search sterft, zei hij eerder deze week op de Web Summit-conferentie in Portugal. De toekomst ligt bij het ontdekbaar of vindbaar maken van zijn videoproducties. Die positie ziet hij bevestigt in het feit dat Sky News in een week tijd honderd miljoen views had op zijn korte filmpjes. Rhodes zegt niet, dat TikTok de toekomst is. Algemener gesproken ligt die bij videodiensten die in staat zijn de semantische betekenis uit video’s te halen en die vindbaar te maken voor het grote publiek. Dat is iets waar TikTok toe in staat is, niet maar het heeft geen monopolie op zulke technologie. Zijn hoofdredacteur Jonathan Levy zei in een interview eerder al, dat zijn focus verschuift van breaking en live nieuws als nieuwsredactie naar premium videojournalistiek. Unieke, soms onthullende nieuwsverhalen. Daar komt bij dat hij de nieuwsconsument vaker op zijn eigen site en app wil bedienen dan op de sites van derden, zoals TikTok en Youtube. Daarom sloot de organisatie recent nog contracten met techpartijen die de video’s beter doorzoekbaar moeten maken. Videozoekmachines zijn, zo stelt hij, de toekomst. Foto: Matt C / Unsplash

Gebruikers van Google in de VS kunnen vanaf vandaag shoppen met alle AI-tools in het zoekpallet van het bedrijf. Ze kunnen zelfs een maximumprijs aan een artikel hangen en dat item automatisch laten kopen zodra een prijsdaling het maximum van de klant bereikt. Twee weken voordat het feestelijke winkelseizoen in de VS begint voegt Google shopping-elementen toe aan zijn AI-tools. Gebruikers van Search AI-Mode (het linkertabblad bij de resultatenpagina) kunnen hun gerichte zoekopdrachten geven voor items bij winkels. De machine geeft vervolgens een tabel met een vergelijkend overzicht met foto’s, recensies, prijzen en informatie over de beschikbaarheid. Hetzelfde geldt voor Gemini, Googles chatbotvariant op ChatGPT. Bij deelnemende webwinkels krijgen gebruikers de mogelijkheid om Google de transactie te laten voltooien via Google Pay, zonder dat zij zelf nog de kassapagina hoeven te bezoeken. Beide zoekmachines maken voor hun kennis gebruik van de data die webwinkeliers al jaren trouw uploaden naar Google Shopping. Die database omvat nu vijftig miljard producten en die wordt dagelijks meerdere keren ververst omwille van de actualiteit. Als de consument vraagt om items te zoeken die alleen bij lokale winkels liggen, kan hij zelfs aan de AI vragen om de winkelier te bellen of de items in zijn maat nog beschikbaar zijn. Deze stap plaatst Google in directe concurrentie met gevestigde e-commercespelers. Waar Amazon zijn positie heeft opgebouwd als marktplaats en leverancier, probeert Google zijn dominantie in zoekopdrachten te vertalen naar koopkracht. Deze beweging is in de VS vooralsnog groter dan in Nederland. Bij ons is de shoppingsectie niet veel meer dan een prijs- en productvergelijker. Anders dan in de VS zit er in Nederland geen transactionele component in. Dat heeft wellicht te maken met Googles Europese straf voor machtsmisbruik met Google. Foto: Valeria Reverdo / Unsplash

“Bitcoin is nog geen tiende van wat het uiteindelijk waard wordt. De koers zal ooit de grens van 1 miljoen dollar bereiken. Het is de grootste innovatie van de afgelopen eeuw en vormt de basis van de economie voor misschien wel de komende 500 jaar.” Cameron en Tyler Winklevoss, vooral bekend als vroege investeerders van Facebook, waren vandaag ronduit optimistisch over de toekomst van Bitcoin op het congres Bitcoin Amsterdam, dat dit jaar in de Suikerfabriek in Halfweg wordt gehouden. De broers zitten niet alleen achter cryptohandelsbeurs Gemini, maar zijn ook betrokken bij Treasury, tevens de belangrijkste sponsor van het congres. Treasury, de naam zegt het al, houdt Bitcoinreserves aan als zijn belangrijkste bezit, in plaats van contant geld, vergelijkbaar met hoe bedrijven traditioneel dollars of euro’s aanhouden. Het bedrijf is sinds kort genoteerd aan het Damrak. Bitcoin Amsterdam is het jaarlijkse feestje van hardcore bitcoiners, die weinig moeten hebben van altcoins. Toch heeft Bitcoin betere tijden gekend, zo moesten diverse sprekers vandaag toegeven. Recent dook Bitcoin zelfs heel even onder de psychologische grens van 100.000 dollar. Investeringsfirma Galaxy verlaagde haar voorspelling voor eind 2025 van 185.000 naar 120.000 dollar, omdat grote beleggers (whales) alleen al in oktober samen ongeveer 400.000 BTC hebben verkocht, waardoor de prijs bleef dalen. Terwijl Bitcoin vaak als digitaal goud wordt omschreven, deden goud en zilver het de afgelopen tijd veel beter. Toch was er vandaag ook veel goed nieuws. De centrale bank van Tsjechië, Česká národní banka (ČNB), heeft als eerste centrale bank wereldwijd officieel een investering gedaan in Bitcoin. In een persbericht liet de bank donderdag weten dat zij een testportefeuille van ongeveer 1 miljoen US-dollar hebben opgezet met daarin onder andere Bitcoin, een Amerikaanse stablecoin en een getokeniseerde bankdeposito. Het interview met de Winklevoss broers was minstens zo opbeurend. Eerst werd gevraagd naar de familienaam. “Iedereen denkt dat we Nederlandse wortels hebben, maar onze voorouders komen uit Duitsland. Maar we voelen ons enorm verwant met Nederland. Hier werd de aandelenbeurs uitgevonden. We willen de Gouden Eeuw terugbrengen, maar dan digitaal.” De broers hebben een rotsvast geloof in Bitcoin, ook nu het even wat tegenzit. “Het is moeilijk te voorspellen wanneer de volgende koerssprong zal plaatsvinden of wat de katalysator zal zijn. Het kunnen renteverlagingen of iets anders zijn. Maar de koers gaat echt omhoog.” We staan nog maar aan het begin, vergelijkbaar met de tijd dat de VOC nog niet was uitgevaren of dat Columbus Amerika nog niet had bereikt, aldus de broers. “We hebben nog steeds te maken met overheden die ons vijandig zijn, terwijl het steeds makkelijker om aan Bitcoin te komen. Niemand dwingt je om Bitcoin te kopen, het begon met white paper en mailinglijst. Mensen waren enthousiast over het gedecentraliseerd geld. Als we in de negentiende eeuw hadden geleefd hadden we waarschijnlijk geïnvesteerd in spoorwegen of stoomschepen, crypto is een even belangrijke ontwikkeling. We denken dat Bitcoin de wereldreservemunt zal worden.” Dew broers denken dat goud in de verre toekomst minder belangrijk zal worden. “Het is minder zeldzaam dan je denkt, in de toekomst gaan we goud en andere metalen delven op asteroïden, waardoor de prijs zal dalen.” De broers stonden vooral stil bij het feit dat de regelgeving onder Trump in de VS Bitcoin heeft geholpen. “Toen Trump werd gekozen, waren we uitgenodigd voor de eerste Crypto Summit in het Witte Huis. Daarvoor was je als cryptoondernemers al gauw veroordeeld tot het Jail House. Europa loopt intussen voorop met de MICAR regelgeving, die ervoor zorgt dat Gemini het cryptobedrijf in Europa wordt.”  

De Consumentenbond en Stichting Consumenten Competition Claims dagen Booking.com voor de rechter. De bemiddelaar in hotelkamers heeft consumenten jaren misleidt en te veel laten betalen. Dat willen de consumentenorganisaties terugvragen. Het totale schadebedrag schatten de partijen op rond de 990 miljoen euro. Iedereen die ooit via Booking.com een slaapplek huurde kan zich melden als belanghebbend in deze massaclaim tegen de Nederlandse boekingssite. De Consumentenbond doet al jaren onderzoek naar Booking, dat op zijn beurt al in 2020 een tik op de vingers van de Europese Commissie kreeg. Sindsdien, zo luidt de aantijging, zijn de misleidende praktijken niet wezenlijk veranderd. Ten grondslag een de schadeclaim liggen twee zaken: dark patters en het opleggen van prijspariteitsverplichtingen aan hotels. De eerste gaat over misleidende berichtjes die de consumenten opjagen om snel te boeken (‘Nog maar 2 kamers beschikaar’, ‘Voor 95% volgeboekt’). De tweede gaat over machtsmisbruik richting hotels en het beperken van concurrentie. Hotels die adverteren op Booking.com wordt namelijk contractueel verboden om op andere sites en apps lagere prijzen te vragen dan op Booking. Dus zelfs op zijn eigen site mag een hotel geen lager tarief vragen dan wat op Booking wordt getoond. De bond en de claimstichting, die het zware juridische handwerk gaat doen, wijzen erop dat Booking.com sinds 2024 een poortwachtersfunctie onder artikel vijf van de Digital Markets Act. Dat artikel stelt dat poortwachters geen prijspariteitsverplichtingen mogen opleggen. Een jaar geleden oordeelde het Europese Hof al in diezelfde lijn: “Met betrekking tot de brede pariteitsclausules moet in dit verband worden opgemerkt dat zij niet alleen de concurrentie tussen de verschillende hotelreserveringsplatformen kunnen beperken, maar ook het risico inhouden dat kleine en nieuwe platformen worden verdrongen.“ Consumenten hebben jaren te veel betaald en hotels zijn gehinderd in zich concurrerend te gedragen op een commerciële markt. De Consumentenbond en Stichting Consumenten Competition Claims willen dat geld via de rechter terugvragen en eisen 990 miljoen euro. Een deel daarvan gaat naar de stichting voor diens werk, de rest naar de consumenten die zich meldden als belanghebbend. De bond legt uit: Foto: Giuseppe Milo (cc)

Acht op de tien shoppers bij webwinkels vertrouwt tijdens de feestdagen meer op pakketautomaten en afhaalpunten dan op thuisbezorging. Uit een internationaal onderzoek voor Sendcloud blijkt verder, dat 63 procent de voorkeur geeft aan lockers of afhaalpunten om mislukte leveringen te voorkomen. Deze cijfers laten een duidelijke verschuiving zien: van bezorging aan huis naar veilige en voorspelbare alternatieven. Ceo Rob van den Heuvel van Sendcloud: “Lockers geven shoppers meer controle over wanneer en waar ze hun bestellingen ontvangen. Voor retailers betekent dat minder mislukte leveringen, lagere bezorgkosten en tevredener klanten. Het is een win-winsituatie die iedereen ontlast tijdens de drukste weken van het jaar.” Het softwarebedrijf voor de logistieke sector voorziet grote verandering in de wereld van de pakketbezorging. “Nu de vraag naar e-commerce blijft toenemen en bezorgnetwerken hun limiet bereiken, bieden pakketautomaten een duurzame manier om de druk te verlagen.“ De infrastructuur voor pakketbezorging in Nederland verandert met de komst van pakketkluizen. In 2024 verdubbelde dat aantal bijna tot vijfduizend. Daar komen er dit jaar honderden zo niet duizenden bij, zowel van gevestigde partijen als een nieuwelingen als Inpost. Die laatste is in Nederland klein, maar op Europese schaal exploiteren ze tegen de honderdduizend pakketkluizen en afhaalpunten. In Duitsland, zo werd eerder deze week nog bekend, springt Shell ook in deze markt door op vijftig tankstations pakketmuren te plaatsen.

De meeste organisaties zijn nog ver verwijderd van het volledig benutten van kunstmatige intelligentie, blijkt uit nieuw onderzoek van McKinsey. Hoewel 88 procent van de bedrijven AI inmiddels inzet in minimaal één bedrijfsfunctie, slaagt slechts een derde erin de technologie daadwerkelijk organisatiebreed te implementeren. Het onderzoek ‘McKinsey Global Survey on the state of AI’ schetst een beeld van voorzichtig optimisme gecombineerd met hardnekkige uitdagingen. Organisaties worstelen met de vraag hoe ze van experimentele toepassingen naar structurele waardecreatie kunnen komen. Opvallend is dat 62 procent van de ondervraagde bedrijven momenteel experimenteert met zogeheten AI-agents. Dat zijn systemen die autonoom taken of subtaken kunnen uitvoeren. De cijfers laten zien dat bedrijven resultaten boeken op individueel niveau. Er is slechts een klein deel dat de experimenten kan opschalen naar de hele organisatie. Een op de drie respondenten geeft aan daarmee bezig te zijn. Het gaat dan meestal om grote bedrijven. Kleine bedrijven slagen er mondjesmate in om deze ingrijpende stap te zetten. Want ingrijpend is het zeker, als het aan de werknemers wordt gevraagd. Veel verwachten dat AI tot baanverlies leidt bij hun werkgever. Verder melden respondenten concrete kosten- en omzetvoordelen bij specifieke toepassingen. En 64 procent stelt dat AI hun innovatiekracht versterkt. Maar als het aankomt op de impact op bedrijfsniveau, financiële winst, dan meldt slechts 39 procent tastbare resultaten. Organisaties die AI werkelijk willen laten renderen, zo stelt McKinsey, zullen hun processen grondig onder de loep moeten nemen. De vraag is niet óf AI toegevoegde waarde heeft, maar hoe bedrijven die gaan ontsluiten. Foto: Israel Andrade / Unsplash

De helft van de nepwebwinkels die door een Duitse consumentenorganisatie zijn onderzocht, adverteert op platforms zoals Google of Meta. De federatie van consumentenorganisaties VZBV onderzocht 653 nepwebwinkels waarvoor een waarschuwing was afgegeven en zag dat de helft adverteert bij de grote platformen. Schijnbaar loont de investering in online reclame, om verkeer te trekken, voldoende om de vluchtige criminele business te laten draaien. “Dit betekent dat de exploitanten van deze nepwinkels miljoenen gebruikers kunnen bereiken. Alleen al de vijf winkels met het hoogste bereik genereerden minstens 134 miljoen advertentievertoningen op Google-platforms.” Juist de huidige eindejaarsperiode is er een waarin online boeven actiever zijn dan anders. Consumenten zijn en masse op zoek naar koopjes en struikelen vanuit jachtlust op malafide aanbiedingen. Foto: Lacie Cueto / Unsplash

TerminationExperts betaalt een groep consumenten die gebruik heeft gemaakt van hun website terug. Bij de Consumentenbond kwamen het afgelopen jaar 200 klachten binnen over het bedrijf, omdat het niet duidelijk is over de kosten die het in rekening brengt. TerminationExperts biedt opzegbrieven aan, maar is niet duidelijk over deze dienst en de kosten. Consumenten die online zochten naar het opzeggen van hun abonnement, kwamen vaak ongemerkt via advertenties terecht op de website van TerminationExperts. Op die website vulden zij een formulier in en verstuurden een opzegbrief. Dat kost 32 euro, maar dat is niet direct duidelijk. Veel consumenten dachten direct bij de dienstverlener zelf opgezegd te hebben via het formulier. Dit kwam onder meer door de indeling van de site en het verstoppen van informatie in de kleine lettertjes. Pas als consumenten de rekening krijgen, merken ze dat ze gebruik hebben gemaakt van een opzegbrief die geld kost. Wie niet betaalt, krijgt vervolgens te maken met aanmaningen en dreigementen vanuit een incassobureau dat van dezelfde eigenaar blijkt te zijn. En opzeggen van het abonnement gebeurt vaak niet. Sandra Molenaar, directeur Consumentenbond: ‘TerminationExperts overtrad meerdere consumentenrechten. Zo waren de kosten en de betaalverplichting vooraf onvoldoende duidelijk en ontbrak de verplichte informatie over de wettelijke bedenktijd van 14 dagen.’ Na het aanspreken van het bedrijf en een openbare waarschuwing in april, stuurde de Consumentenbond namens een aantal gedupeerden een sommatiebrief waarin teruggave van het geld werd geëist en aanpassing van de website. TerminationExperts liet hierop weten dat het bedrijf zich wel aan de wet houdt, maar uit coulance het geld toch zou terugbetalen. Daar zat wel een voorwaarde aan vast: geheimhouding. Hier gingen de gedupeerden en de Consumentenbond niet mee akkoord. Uiteindelijk heeft TerminationExperts deze eis laten vallen.

Nederlanders zijn zich vaak onbewust van hun eigen digitale tekortkomingen – met name rond veilig online gedrag en het bewust omgaan met schermtijd. Dat blijkt uit de eerste meting met het nieuwe instrument DigIQ2.0, waarin de digitale vaardigheden van Nederlanders werd onderzocht. Ook zijn leeftijd en opleidingsniveau bepalend voor digitale competentie. Bijna 2.500 Nederlanders van tien jaar en ouder beoordeelden hun eigen digitale vaardigheden, maakten kennisvragen en voerden praktische taken uit om hun digitale competentie te toetsen. Jongeren, jongvolwassenen en hoogopgeleiden scoren structureel hoger dan ouderen, jonge tieners, en lageropgeleiden. Nederlanders hebben veel vertrouwen in hun digitale kunnen: ze denken vooral goed te zijn in online zoeken en het kritisch beoordelen van informatie. Maar dit vertrouwen komt niet overeen met hun daadwerkelijke prestaties. Zo weten bijna alle deelnemers hoe ze moeten googelen, maar slechts weinigen hoe je geavanceerde zoekstrategieën gebruikt. Ook weten Nederlanders niet altijd goed hoe je controleert of berichten op sociale media ‘nepnieuws’ zijn. Ook op het gebied van digitale omgangsvormen (nettiquette) overschatten Nederlanders zichzelf. Een groot deel zegt te weten wat je wel en niet online deelt, maar slechts een derde herkent correct bij welke foto’s toestemming nodig is voor online publicatie (namelijk foto’s waarbij iemand herkenbaar in beeld staat). Daarnaast gebruikt maar één op de tien Nederlanders apps om schermtijd te monitoren of te beperken, terwijl velen zichzelf juist hoog inschatten op ‘digitale gezondheid’. En nog minder Nederlanders hebben thuis regels voor het beperken van de tijd die ze met digitale media bezig zijn. Op het gebied van generatieve AI hebben Nederlanders minder vertrouwen in hun eigen vaardigheden en scoren ze in lijn op de kennisvragen en praktische taken. Er zijn bijvoorbeeld maar weinig Nederlanders die weten hoeveel invloed genAI op het klimaat heeft, en wat de privacyrisico’s zijn als je informatie aan genAI, zoals ChatGPT, geeft. Vooral jonge tieners, ouderen en lageropgeleide Nederlanders weten niet goed hoe generatieve AI werkt en wat de privacyrisico’s zijn. Ook hebben zij meer moeite een goede prompt te maken of een door AI gemaakt beeld te herkennen, dan jongvolwassenen en hoogopgeleiden. Voor het eerst zijn ook zogenoemde transactionele vaardigheden onderzocht – digitale handelingen zoals online betalen, contact met de huisarts of het aanvragen van subsidies en toeslagen. Hoewel de meeste Nederlanders denken dit goed te kunnen – ook ouderen – falen ze vaak op de praktische taak te controleren of een webshop veilig is. Omdat het regelen van financiële- of burgerzaken steeds meer online plaatsvindt, kan lage competentie op dit gebied leiden tot uitsluiting of ongelijkheid, waarschuwen de onderzoekers. Tot slot herkennen Nederlanders online misleiding zoals een phishing mail (nep-e-mail) redelijk goed, maar gebruiken ze voor de veiligheid van hun accounts onveilige of weinige geavanceerde strategieën. Vooral ouderen gebruiken zelden hulpmiddelen waarbij je bijvoorbeeld inlogt met behulp van een vingerafdruk of gezichtsherkenning. De onderzoekers concluderen dat Nederlanders hun digitale veiligheid wisselend op orde hebben. Deze resultaten verwerken de onderzoekers in een interactief dashboard voor beleidsmakers dat op 20 november wordt gepresenteerd op het ECP jaarfestival, een jaarlijks evenement over een betrouwbare en veerkrachtige digitale samenleving. In de komende jaren volgen nog vijf meetrondes. Foto Rodion Kutsaiev (cc)

Bijna de helft van alle de EU-consumenten gebruikt AI-tools in de aanloop naar Black Friday voor prijsvergelijkingen en productzoekopdrachten. Dat blijkt uit een internationaal onderzoek voor Boston Consulting Group. Over de Duitse consument zegt het rapport, dat 17 procent al gebruikmaakt van AI. Maar opvallender is, dat nog eens 29 procent van plan is om AI-tools zoals ChatGPT te gebruiken voor onderzoek tijdens de grote shopping events aan het einde van het jaar. De reden daarvoor: verschillende producten te vergelijken (47%), de beste deals te vinden (41%) of cadeau-ideeën op te doen (40%). De eindejaarsacties die op het gezicht binnenkort pas beginnen, zijn eigenlijk al weken gaande. Dat laten cijfers van techbedrijf Billy Grace aan Emerce zien. “Black Friday is geen dag van chaos meer. Het is een zes weken durende veiling waar concurrentie, aandacht en kansen samenkomen”, stelt de specialist in marketingdata en data-analyse. Dit patroon is ook internationaal zichtbaar: wereldwijd begint ongeveer zestig procent van de shoppers al begin oktober of november met hun koopjesjacht. De eerste maandag van december wordt waarschijnlijk de drukste e-commercedag van het jaar. Het is de maandag precies tussen piekdagen Black Friday én Sinterklaas, zo laten cijfers van Sendcloud zien. Voor de ‘Black Friday Consumer Study 2025’ ondervroeg Boston Consulting Group in totaal 10.240 consumenten in tien landen. Dat zijn: Duitsland, de VS, Canada, Australië, Frankrijk, Tsjechië, Groot-Brittannië, Polen, Italië en Denemarken. De Europese landen huisvesten 200 miljoen volwassenen. Foto: Hert Niks / Unsplash

Voor de twee maanden november en december voorspelt de Duitse detailhandelsfederatie (HDE) een stijging van de online detailhandelsomzet met 2,3 procent ten opzichte van 2024. In totaal genereren retailers, dus inclusief de verkopen in fysieke winkels, een totale omzet van 126,2 miljard in de laatste maanden van het. Cadeaubonnen blijven het populairste kerstcadeau, gevolgd door speelgoed, boeken, cosmetica/verzorging en kleding. Gekeken naar de online sector echter is de groei niet bijster groot. Bruto is er sprake van een toename van 3,3 procent, maar wanneer dat voor de inflatie wordt gecorrigeerd blijft er een netto stijgen over van 2,3 procent. De e-commerceomzetten bedragen naar verwachting in totaal 22,2 miljard euro. Verwachtingen voor de Nederlandse markt zijn nog niet bekend.

TikTok Shop zou het jaar 2025 wel eens kunnen afsluiten met een bruto omzet van tegen de honderd miljard dollar. Cijfers van analyticsbedrijf EchoTik, verstrekt aan Wired, laten namelijk zien dat het platform in het derde kwartaal alleen al de twintig miljard aantikt. In de drie maanden tot oktober realiseerde het een handelswaarde van 19 miljard wereldwijd. De VS levert daar de grootste bijdrage in, met een bedrag van tussen de vier en 4,5 miljard dollar. Dat zou een verdubbeling zijn ten opzichte van het kwartaal ervoor. TikTok Shop is de transactionele kant van de TikTok-app waarmee gebruikers producten rechtstreeks kunnen aanschaffen zonder de app te verlaten. In Nederland is dat nog niet actief, maar wel in de VS, VK, Indonesië, Maleisië, Thailand, Vietnam, Filipijnen, Singapore, Spanje, Ierland, Frankrijk, Duitsland, Italië, Mexico en Brazilië. Deze shoppingfeature stelt handelaren, merken en makers in staat producten te verkopen: tijdens live streams via een apart winkeltabblad in verkopersprofielen met hun productcatalogus en in-feed video’s. Foto: Olena Kamenetska / Unsplash