computable

108 nieuwsberichten gevonden
De terminale fase van klassieke arbeidsbemiddeling
3 weken
DATAREVIVAL – De artificiële intelligentie (ai)-revolutie krijgt enorme invloed op de arbeidsmarkt. Maar ai raakt ook de manier waarop mensen aan werk komen. Matching zoals de Randstads en de UWVs dat doen is straks voorbij. Het is beangstigend hoe snel je je leven deelt met je favoriete ai (ChatGPT bij mij). Ik heb ChatGPT nog nooit mijn cv aangeboden, maar als ik vraag naar passende vacatures dan krijg ik die direct aangeboden. En vaak niet eens gekke. Ai gaat snel een bedreiging voor de bemiddelingsbranche vormen. En dan zijn de private en publieke bemiddelaars toast. Ga maar na. Neem een doorsneesituatie: een dame die werkloos is of een carrièrestap/-switch wil. We willen dan informatie over opleidingen, huidige en eerdere banen, carrièrewensen, enzovoorts. Misschien krijgt ze een duur psychologisch onderzoek als het om een topfunctie gaat. Maar zij is geen Robinson Crusoë op een eiland. Ze heeft een partner en schoolgaande kinderen, een zieke moeder, hobby’s, een sociaal netwerk, politieke opvattingen, een zucht naar (of angst voor) verandering, een voorkeur voor autonomie (of juist structuur), is wel/niet kostwinner. Honderden variabelen kunnen relevant zijn voor welke vacature haar past. Straks hebben de meesten van ons al die aspecten gedeeld met een ai-platform, overwegend in een compleet andere context dan werk zoeken en meestal impliciet. En veel dat de baanzoekster niet expliciet of impliciet deelt is wel vindbaar op sociale media. Het is de klassieke wijsheid: ‘Zeg mij wie uw vrienden zijn en ik zeg u wie u bent’. Uw ai kent straks ook ieders persoonlijke en zakelijke netwerk in de intieme details, inclusief die van toekomstige collega’s. ‘Mevrouw moet ook in ons team passen.’ Het algemene punt is dat het koppelen van mensen aan werk pas echt goed gaat als heel de mens in beeld is. Plus diens netwerk. En misschien adviseert een ai meteen om een andere partner te zoeken, want achter elke succesvolle vrouw (m/v) staat immers een man (v/m). Maar we draven door. We zijn pas net begonnen om onze ziel bloot te leggen bij een ai. En we wachten nog op interactieve ai-career agents (zie figuur 1) die over onze schouder meekijken naar ons en de arbeidsmarkt. Het bestaat nog niet maar sciencefiction is het evenmin. Figuur 1: Een toekomstige career agent volgens ChatGPT. Voor commerciële en publieke bemiddelaars (en de wetgever) is deze ontwikkeling een existentiële uitdaging. De career agents die nu op de agenda staan missen doorgaans brede achtergronddata over individuen. Uitzonderingen zijn mensen over wie veel te vinden is in publieke bronnen en sociale media. Ik ben zo iemand en ChatGPT heeft een aardig lijstje met ideeën (zie figuur 2 onderaan) voor een (late) carrièreswitch. Ik (of een headhunter) kan er zo mee aan de slag. De toekomst van wat nu ‘matchen’ wordt genoemd is niet de klassieke match-benadering op basis van lijstjes met beroepen en/of competenties, maar werkelijk generieke ai: de huidige producten, maar dan met veel meer en vooral veel bredere data. Het vinden van een (betere) baan of medewerkers wordt voor mensen en werkgevers een continu proces, grotendeels uitbesteed aan een ai-engine. Databases met vacatures en cv’s verliezen hun functie. Vacatures en cv’s zitten in de petabytes aan ongestructureerde data over van alles bij de (Amerikaanse) techreuzen. Het (lange?)termijn-perspectief is een veel beter functionerende arbeidsmarkt: productievere bedrijven en gelukkiger werknemers. Om een bekende quote te parafraseren: ‘you’ll have zero privacy and you’ll be happy’. Als dit gebeurt is het game over voor de huidige bemiddelaars. Ze missen gewoonweg de data. Topfuncties en bulk-jobs (‘magazijnmedewerker’, ‘receptionist’) zullen nog een tijd op de klassieke wijze kunnen gematcht, maar zelfs daar valt niet op te boksen tegen software die de hele mens in een interactief matchproces stopt. Bij dit alles is het wrang-grappig om te zien hoe ons eigen UWV bezig is om de arbeidsmarktdienstverlening te vernieuwen op basis van een Nederlands ai-platform (8Vance). Ik doel daarbij niet op het feit dat dit project de zoveelste ict-mislukking gaat worden. Of dat de cv- en vacaturedata ouderwets beperkt zijn. Of dat UWV en 8Vance zwijgen over de werking van de ai-software. Waar ik op doel is dat de matching niet wezenlijk verandert en dat het er op lijkt dat de ai weinig meer doet dan lijstjes met competenties uit cv- en vacatureteksten halen. Indien waar dan is dit een ai-ontgoocheling van de eerste orde. Ikzelf heb maar een keer met bemiddeling te maken gehad. De headhunter met wie ik in 1995 sprak adviseerde mij na een kopje koffie om te stoppen met een baan zoeken en te blijven ondernemen. ‘U straalt te veel plezier uit in wat u doet. Kom maar terug als het anders is.’ Het zou toch geweldig zijn als we over tien jaar zo’n advies van onze persoonlijke career agent zouden kunnen krijgen? Figuur 2: Out of the box carrièrestap René Veldwijk. Dit artikel staat ook in Computable Magazine 2025 #4. DatarevivalDatarevival is een rubriek van René Veldwijk over de wondere wereld van data. Veldwijk is associé bij Ockham Groep en opiniemaker bij Computable.
Kort: Palo Alto Networks koopt Cyberark voor 25 miljard, ai-security scheelt 40 procent bij datalek (en meer)
3 weken
Palo Alto Networks lijft Cyberark in voor maar liefst vijfentwintig miljard dollar, Esprit ICT koopt Belgische Televix Healthcare Solutions, ontwikkelingen in de autobranche (Univé zet ai bij schadeclaims en overname Claire Automotive door UnameIT) en IBM berekent de kosten van een datalek. Dat zijn de onderwerpen in dit nieuwsoverzicht. Megadeal in cybersecurity-land Twee grote spelers op het gebied van cybersecurity gaan samen: Palo Alto Networks heeft aangekondigd CyberArk over te nemen. Beide bedrijven staan genoteerd op de Nasdaq. De nieuwe moeder betaalt zo’n 25 miljard dollar voor de overname (de grootste tot nu toe), 45 dollar plus 2,2 eigen aandeel per aandeel CyberArk, wat een premie van 26 procent betekent. ‘De opkomst van ai en de explosie van machine-identiteiten hebben duidelijk gemaakt dat de toekomst van beveiliging gebaseerd moet zijn op de visie dat elke identiteit de juiste mate van privilegecontrole vereist,’ legt Nikesh Arora, ceo van Palo Alto Networks, de acquisitie van de identiteitsbeveiliger uit. Belgische overname Esprit ICT in zorg-ict Esprit ICT Group uit Veenendaal neemt het Belgische Televic Healthcare Solutions over, zo hebben de twee bekendgemaakt. Het bedrijf uit Izegem is ict-integrator in de Belgische zorgsector. De nieuwe moeder is groot met kritieke alarmoplossingen in de Nederlandse zorgsector. Het Belgische bedrijf ‘zal zich blijven toeleggen op de healthcare-markt als fabrikant,’ zeggen de twee. De overname sluit naadloos aan bij de groeistrategie van Esprit ICT, dat ‘zich op verbreding van expertise, schaalvergroting en verdere integratie van gespecialiseerde it-diensten. De overname is de eerste uitbreiding buiten Nederland,’ en is met onmiddellijke ingang van kracht. Minder autoschadeclaims door ai Verzekeraar Univé gaat artificiële intelligence (ai) inzetten bij het behandelen van autoschades, zo meldt het bedrijf. Met de nieuwe aanpak kunnen gedupeerden na het uploaden van wat foto’s zelf bepalen of het claimen van een kleine schade opweegt tegen het eventuele verlies aan premiekorting. ‘Dankzij ai weten onze verzekerden binnen tien minuten precies waar ze aan toe zijn’, stelt het bedrijf. De nieuwe tool is ontwikkeld samen met het Amerikaanse Solera, dat gespecialiseerd is in deze oplossingen. Voorlopig richt de functie zich op de tien- tot vijftienduizend eenzijdige cascoschadeclaims zonder letsel die de verzekeraar jaarlijks ontvangt. Meer efficiency bij autobedrijven door overname Main Capital, de Nederlandse software-investeerder, maakt een nieuwe overname bekend. Zijn portfoliobedrijf UnameIT, actief met software voor commerciële processen binnen de autobranche, wordt versterkt met Claire Automotive, een Nederlandse leverancier van werkorderbeheersoftware voor dezelfde branche. De nieuwe dochter ‘ontwikkelt een cloud-native saas-platform dat zich volledig richt op het digitaliseren en optimaliseren van aftersales-processen en werkorderstromen bij autodealers en garagebedrijven,’ zo melden de bedrijven. Eerder deze maand nam Main Capital ook al Xait, Iternity en Biomedion over. Elk datalek kost 6 miljoen euro, ai-security scheelt 40 procent In de Benelux zijn de gemiddelde kosten van een datalek dit jaar met 10 procent gestegen tot zes miljoen euro, zo heeft IBM becijferd in een nieuw rapport. Daarmee gaat onze regio in tegen de wereldwijde trend. ‘Datalekken worden niet alleen frequenter, maar ook duurder. De schade per incident neemt toe, onder meer doordat het aantal gelekte persoonsgegevens is gestegen van gemiddeld 25.000 naar 26.400 records,’ zo meldt het rapport. Organisaties die ai en security automation uitgebreid inzetten, rapporteren beduidend lagere kosten per incident (5,18 miljoen) dan organisaties die ai beperkt (5,83 miljoen) of helemaal niet (7,23 miljoen) gebruiken. ‘Daarnaast verkort ai de reactietijd aanzienlijk: bedrijven met vergaande ai-integratie detecteren een datalek gemiddeld in 166 dagen en weten het incident binnen 51 dagen in te dammen. Bij organisaties zonder ai duurt dat respectievelijk 245 en 70 dagen.’ Een verrassende conclusie is verder dat slechts 49 procent van getroffen organisaties in de Benelux van plan zou zijn om in ai-security te investeren.
Thomas Blankvoort nieuwe directeur Pink Elephant Nederland  
3 weken
Pink Elephant Nederland heeft Thomas Blankvoort benoemd tot algemeen directeur. Dit terwijl hij in april nog werd binnengehaald als operationeel directeur. De post van ceo was echter al een tijdje vacant nadat Perry van der Weijden begin dit jaar de it-dienstverlener uit Naarden verliet. Thomas Blankvoort had eerder leidinggevende rollen bij Bain, Webhelp en Aexus. Hij volgt dus als algemeen directeur Perry van der Weijden op die het ongeveer een jaar heeft volgehouden en inmiddels is teruggekeerd bij de overheid, het vakgebied waar hij het meest gepassioneerd over is. Van der Weijden, die veel it-overheidservaring heeft, is sinds juni programmadirecteur Grensverleggende IT (GrIT) bij het ministerie van Defensie. Pink Elephant (ruim tweehonderd man) is een leverancier van werkplekoplossingen, cloudinfrastructuur en artificiële intelligence (ai)-diensten voor het mkb in Nederland en Duitsland. Het bedrijf heeft onder meer een sterke positie in de zorgsector en werd eind 2020 overgenomen door Broad Horizon. The Digital Neighborhood Die ict-dienstengroep voerde een buy-and-build-strategie met steun van het Britse investeerder EMK Capital en haalde diverse bedrijven aan boord. In april 2023 ging de groep verder onder de naam The Digital Neighborhood om zich hiermee beter positioneren als cloudspecialist, met name rond de oplossingen van Microsoft, in Noord-Europa.   The Digital Neighborhood bestaat vandaag de dag uit een groep van elf labels: Pink Elephant, TrueFullstaq, Iquality, Cmotions, Focus Enterprise Solutions, GAC Business Solutions, ABC E Business, Delegate, Projectum, Sulava en Consit Gruppen. Er werken ruim 1500 mensen die klanten bedienen in de Benelux, Duitsland en Scandinavië. Het hoofdkantoor staat in Amsterdam.
Intel splitst NEX af en reduceert aantal werknemers
3 weken
De Network and Edge Group van Intel mgaat op eigen benen verder, zodat het moederbedrijf zich kan concentreren op de kernactiviteiten. Ook krimpt het personeelsbestand met 15 procent. Intel gaat diens Network and Edge Group, ook wel NEX genoemd, afsplitsen tot een zelfstandige onderneming, zo heeft CRN onthuld op basis van een memo. Het nieuwe bedrijf gaat zich ‘exclusief richten op het leveren van toonaangevende siliciumoplossingen voor kritieke communicatie, bedrijfsnetwerken en ethernetconnectiviteitsinfrastructuur’. De aan klanten rondgestuurde memo zou verder vermelden dat externe investeringen voor het nieuwe bedrijf gezocht zullen worden. ‘We zijn van plan om belangrijke elementen van onze netwerk- en communicatieactiviteiten als een zelfstandig bedrijf te vestigen,’ bevestigde het bedrijf aan CRN, dat ook zei al actief te zoeken naar meer fondsen. Het op eigen benen laten staan van NEX past bij de nieuwe plannen van Intel, dat aangaf het aantal werknemers met 15 procent te willen reduceren en zich te concentreren op de basisactiviteiten. ‘We richten ons volledig op het versterken van ons kernproductportfolio en onze ai-roadmap om klanten beter van dienst te zijn.’ Intel back to basics? Het is de bedoeling dat het nieuwe NEX een ‘onafhankelijke entiteit wordt, die zich uitsluitend richt op het leveren van toonaangevende siliciumoplossingen voor kritieke communicatie, bedrijfsnetwerken en ethernetconnectiviteitsinfrastructuur.’ Het moederbedrijf zal voorlopig wel aandeelhouder blijven. Wat deze stappen gaan betekenen voor de Nederlandse LiveDrop is nog niet duidelijk. De startup kondigde in januari een nauwe samenwerking met Intel aan en kreeg kortgeleden nog een kapitaalsinjectie. Het Eindhovense bedrijf richt zich op veilige communicatie via speciale chips, een markt waarin ook de door TNO gesteunde Fortaegis actief wil zijn.
Initiatiefnemers Deltaplan ai: ‘groots durven denken’
3 weken
Een deltaplan voor de ai-transitie moet ervoor zorgen dat Nederland niet achterop raakt bij ai-grootmachten als de VS en China. Honderden prominenten ondertekenden deze oproep van Jelle Prins en Michiel Bakker. ‘Er is niet genoeg begrip voor de disruptie die artificiële intelligentie teweeg gaat brengen.’ In de aanloop naar de verkiezingen zijn al diverse manifesten en plannen gepubliceerd waarin belangenorganisaties oproepen tot meer inspanningen voor de digitale economie, onder andere van NL Digital en Surf. Ook minister van Economische Zaken Vincent Karremans liet zich niet onbetuigd en kwam op 11 juli met een innovatie-actieplan om 3 procent van het bruto binnenlands product (bbp) te investeren in onderzoek en ontwikkeling, waarvan een groot deel op ai gericht zou moeten zijn. Eén van zijn negen actiepunten was de oprichting van een Nationaal Agentschap voor Disruptieve Innovatie naar het model van het fameuze Amerikaanse innovatie-instituut DARPA. Maar al voor het kabinet viel en ook voordat de brief van Karremans verscheen, riepen Michiel Bakker en Jelle Prins in de NRC van 20 mei op tot een Deltaplan voor de ai-transitie, (zie kader). De boodschap van beide ai-experts dat Nederland een topprioriteit van ai moet maken herhaalden ze nog een keer in een open brief in de Volkskrant van 8 juli, die ondertekend werd door honderden prominenten waaronder mediapersoonlijkheden Alexander Klöpping en Rutger Bregman, Techleap-voorman prins Constantijn van Oranje, Coolblue-ceo Pieter Zwart en Mollie-oprichter Adriaan Mol.   Jelle Prins was een van de sleutelfiguren in de ontwikkeling van de taxi-boekingsapp van het Amerikaanse Uber en is inmiddels medeoprichter van Cradle.bio, een ai-gebaseerd ontwerpplatform voor proteïnes. In het manifest poneren jullie dat Nederland in vijf jaar tijd van een koploper een achterhoedespeler is geworden op het gebied van ai. Hoe komt dat? Jelle Prins: ‘Er spelen veel facetten mee in een succesvol ecosysteem. Het is niet één punt dat gefixed moet worden. Ons actieplan had ook uit twintig punten kunnen bestaan. Maar als ik er dan toch één kwestie uit moet lichten: in Nederland ligt de focus te weinig op het behouden van talent. Er zijn hier gewoon te weinig echt impactvolle projecten waar toptalent voor wil werken. Bedenk dat een klein aantal mensen het verschil kan maken in ecosystemen. Rondom die toptalenten kunnen grotere teams gebouwd worden, zoals Google bijvoorbeeld heeft gedaan in Zurich. Nederland heeft per hoofd van de bevolking wel veel talent. Het aantal absolute toppers, die bijvoorbeeld papers hebben gepubliceerd die veel geciteerd worden, schat ik op enkele tientallen. Een groot deel daarvan werkt echter in de VS, Londen, Zurich of Parijs.’ Wat voor projecten zijn er nodig? ‘We hebben zowel mensen nodig voor onderzoek naar fundamentele ai-problemen als op applicatie-niveau. Denk dan aan het bedenken van oplossingen voor grote problemen in de zorg, landbouw of energietransitie. Hoe zorg je er bijvoorbeeld voor dat de landbouwproductie stijgt zonder extra schade voor mens en milieu. Daarom zou het mooi zijn als, zoals minister Karremans voorstelt, er een Darpa-achtig instituut komt dat ‘moonshot’-initiatieven lanceert. Grote, ambitieuze, risicovolle en grensverleggende projecten dus.’ Is er op dit moment een specifieke aanleiding voor jullie Deltaplan? ‘Bij mijn eigen bedrijf Cradle zie ik dat we in staat zijn om met behulp van ai het r&d proces bij klanten in de farmaceutische industrie met een factor 10 te versnellen. Het is een enge gedacht dat andere industrieën afhankelijk zijn van Amerikaanse en Chinese modellen. Stel dat je geen toegang meer krijgt tot die modellen, dan heb je een flink concurrentienadeel. Sinds Trump weten we dat de VS en Europa niet meer de beste vrienden zijn, dus denkbeeldig is het niet. We hebben ontzettend veel reacties gekregen op het actieplan, onder andere van organisaties als VNO-NCW die er graag bij betrokken willen zijn. Nadat het kabinet viel, wilden we de urgentie nog eens onderstrepen met de open brief. We hebben 94 mensen vantevoren gevraagd deze te ondertekenen en na publicatie zijn daar nog meer dan tweehonderd mensen bijgekomen.’  Jullie roepen op om een ai-top te organiseren. Is er al een concreet plan? ‘Voor de komende zes maanden betaal ik een klein team uit eigen zak om de top te organiseren. Die top is vooral een middel om gezamenlijk een stip op de horizon te zetten en partijen te motiveren om echt stappen te zetten. Ik hoor vaak over onze plannen: ‘dat doen we al’. Mijn reactie is dan dat dat niet op de schaal en het ambitieniveau ligt dat nodig is om de industrie echt concurrerend te houden.’ Wat is het eerste politieke besluit dat genomen moet worden wat jullie betreft? ‘We zijn blij met het 9-puntenplan van Karremans. Dat soort ambitieuze plannen hebben we nodig. Die kosten heel veel geld en dat moeten we niet zien als kostenpost maar als investering. Meer in het algemeen is er een omslag in het denken nodig. Als we niet vol investeren in ai, dan kunnen we economisch misschien niet meer meekomen. En dan kunnen we misschien onze welvaartstaat niet meer bekostigen. Bij sommigen is niet genoeg begrip voor de disruptie die ai teweeg gaat brengen. De meesten zien nu wel in dat ai goed is in specifieke taken zoals gezichten herkennen of documenten classificeren. Maar we gaan nu een volgende fase in waarin ai algemene doelstellingen meekrijgt en gaat redeneren.’‘Zo kunnen ai’s nieuwe taken gaan uitvoeren zonder dat ze er getraind in zijn. Dat is niet zomaar een nieuwe automatiseringsslag; het zou kortzichtig zijn om te denken dat het alleen gaat om taken overnemen van de mens. Je kunt nu aan ai dingen gaan vragen die je voorheen nooit door mensen kon laten uitvoeren omdat ze te kostbaar of omslachtig zijn. Denk aan ai-gestuurde robots die als aannemer fungeren en complete huizen bouwen. Een ai gestuurde supplychain die zelf bepaalt hoe en wanneer bloemen van een kas in Afrika naar klanten in Azië getransporteerd worden. Of een accountantskantoor dat helemaal van de grond af aan uitgedacht en opgezet wordt en waarbij alle taken door ai uitgevoerd worden, van het klantcontact tot de boekencontrole. We moeten dus groots durven denken.’ Tien punten uit het ai Deltaplan: Ai-soevereiniteitNederlandse bedrijven moeten eigen ai-modellen kunnen ontwikkelen en aanpassen voor strategische onafhankelijkheid. TalentSnelle visa, startkapitaal en onderzoeksbudgetten zijn nodig om internationaal toptalent aan te trekken en te behouden. Ai-hubEen centrale ai-hub kan talent, kapitaal en innovatie bundelen. Strategische investeringenNaast startfinanciering is groeikapitaal nodig om ai-bedrijven te laten doorgroeien in strategische sectoren. Europese rekenkrachtEigen productie van gpu’s, Europese ai-datacenters en uitbreiding van duurzame energie zijn essentieel voor ai-autonomie. Defensie en aiModerne defensie vereist autonome systemen op eigen ai-modellen, zonder afhankelijkheid van buitenlandse technologie. Sectorspecifieke plannenVoor vitale sectoren zijn toekomstgerichte ai-plannen nodig, met inzet op Europese samenwerking. Ai-vaardigheidEen nationale campagne en praktijkgerichte trainingen bevorderen brede toepassing en bewust gebruik van ai. Onderzoek naar ai-impactEen ai-impactinstituut kan maatschappelijke effecten onderzoeken en richting geven aan beleid. Online veiligheidInvesteringen in ai-veiligheid en cyberweerbaarheid zijn nodig, inclusief Europese samenwerking en bescherming van strategische bedrijven. Lees meer over het plan en de ondertekenaars.
Wat valt de Computable Awards-jury op aan overheidsprojecten?
3 weken
Wat zijn trends en ontwikkelingen in de categorie Overheidsprojecten van de Computable Awards? Hoofdjury-lid Ruud Mulder (Dell Nederland) licht dat toe in onderstaande video. In de categorie Overheidsprojecten worden unieke en impactvolle it-initiatieven van overheidsorganisaties uitgelicht. Denk aan datagedreven werken, smart city-ontwikkelingen, betere samenwerking tussen organisaties en het verbeteren van de dienstverlening aan burgers. Mulder licht in de video toe waarom het belangrijk is dat deze trajecten openbaar gedeeld worden en hij gaat in op de opkomende trend rondom betere klantervaring én de uitdagingen die erbij komen kijken, zoals historische complexiteit en het belang van gedegen voorbereiding. Genomineerden De tien genomineerden in de categorie Overheidsproject zijn: Anonimiseren met LLM (Gemeente Hoeksche Waard) Centrale Database Taxivervoer (Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT)) Implementatie SOC en SIEM-oplossing (Gemeente Bergen, Arctic Wolf en Infinity IT) Ontwikkeling nieuwe scada-omgeving (Waterschap Vallei & Veluwe en ICT Group) Smart City-project Chasséveld Breda (Gemeente Breda, Heijmans, Bredata, Argaleo, TNO en Tygron) Stimuleren Circulariteit Bodem (Kadaster, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Sogelink) Verbeteren vanuit klantsignalen (Gemeente Rotterdam) Vluchtelingen Volgsysteem (Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond en Jam-IT) Wallet studenten Caribisch gebied (Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, DUO, RvIG, Ictu, Bonaire, Saba, Gemeente Rotterdam en zorgverzekeraars) XBRL-taxonomieën (Logius en SureSync by Visma) Meer info over deze cases is op deze pagina te vinden.   Stemmen Het stemproces voor de Computable Awards 2025 is geopend en loopt tot 5 oktober 2025. Publieksstemming bepaalt voor vijftig procent de winnaar. Breng uw stem hier uit. Ook buigen de betrokken juryleden zich over de genomineerden per categorie, een gemiddeld oordeel dat voor de helft de winnaar bepaalt. Winnaars Op 18 november worden per categorie de winnaars aangewezen. Dit gaan we doen in De Polar bij Jaarbeurs in Utrecht. Het thema van de avond wordt ‘Rebooting Reality’ waarmee we bij de Computable Awards 2025 speciale aandacht hebben voor de noodzaak om onze digitale wereld opnieuw te doordenken in een tijd waarin geopolitieke spanningen, ai, energiecrises en informatieoorlogen alles op scherp zetten. In een wereld waarin de werkelijkheid steeds minder vanzelfsprekend is, moeten we opnieuw kiezen wat we écht belangrijk vinden. ‘Rebooting Reality’ is een uitnodiging om de digitale samenleving van de toekomst opnieuw op te starten – bewuster, veiliger, menselijker. Partner worden van de Computable Awards 2025?Wilt u partner worden van de Computable Awards 2025, het belangrijkste, jaarlijkse festijn in de Nederlandse ict-markt? Verbind dan uw naam aan dit evenement en woon op op 18 november as de spectaculaire uitreiking bij!
Spoelstra Spreekt: Waarom ook niet
3 weken
COLUMN – En dan nu in de categorie ‘Waarom ook niet?’, kun je een echte commentator bij het darten vervangen door artificiële intelligence (ai)? Het antwoord is ja. Nederlandse kijkers van het de World Matchplay werden van de week verrast met een ai-commentator. En ja, waarom ook niet? Ik heb me altijd al verbaasd over het feit dat ze bij het darten, net als bij het voetbal, analisten in de studio hebben. Wat valt er bij het darten te analyseren dan? Het Hema-bloesje met slappe kraag met daarop het logo van vrachtwagenbedrijf Henk Wind? De slechte opkomstmuziek? De lelijke vrouw van de darter in kwestie? Blazer en corduroybroek Bij darten valt er niks te analyseren. Je moet van 501 precies op nul uitkomen en de laatste pijl moet in de buitenste rand.  Dat is alles. Er is geen tactiek. Je kunt moeilijk zeggen: ja de speler moet met de punt naar voren spelen. Of misschien moet hij met een boogje gaan gooien. Darten is ook niet de meest intelligente sport. Het is ook niet voor niets dat ze naast het bord speciaal iemand hebben staan voor de puntentelling, anders zou het een hele lange avond worden. Je hoort het ook aan de namen. Het is altijd een Raymond of een Michael. Het is nooit een Jan-Willem die binnen komt lopen in zijn blazer en corduroybroek.   Sportman van het jaar En ik zeg nu natuurlijk sport maar daar zijn de meningen over verdeeld. Een paar jaar gelden was darter Michael van Gerwen nogal boos omdat hij voor zijn wereldkampioenschap niet was genomineerd voor de titel Sportman van het jaar. Darten was volgens Van Gerwen ook een sport. Maar de jury was resoluut. Zo lang je hoofd niet door één van de Olympische ringen past, is het geen sport. Dus ja, alles bij darten kun je vervangen door ai. En, waarom ook niet? Behalve de spelers natuurlijk. En dat bloesje met slappe kraag. Die zijn onvervangbaar. Jacob Spoelstra is columnist/stand-upcomedian. Kijk voor meer informatie op www.jacobspoelstra.nl en op www.computable.nl/author/jacob-spoelstra.
Kort: achtduizend ict-banen zijn verdwenen, gen-ai stuurt omzetgroei (en meer)
3 weken
Werkgelegenheid in ict neemt af, cyber security groeit matig, Red Hat partners krijgen meer mogelijkheden, Wolters Kluwer zet groei door dankzij gen-ai, en Leaseweb op shirt van AZ. Dat zijn de onderwerpen in dit nieuwsoverzicht. Achtduizend minder banen in Nederlandse ict Het aantal banen in Nederland in de ict daalde in het tweede kwartaal met achtduizend, zo meldt het CBS vandaag. Daarmee is de sector koploper. Oorzaken noemt het CBS niet, maar de invloed van gen-ai begint gevoeld te worden. Het totaal aantal banen in het land nam in dezelfde periode toe, met 24 duizend. De vacaturegraad bleef het afgelopen kwartaal echter hetzelfde: voor elke duizend banen stonden er 44 vacatures open. Verder meldde de cijferaar dat de economische groei voor het vijfde kwartaal op rij terugloopt. In het tweede kwartaal klom het bruto binnenlands product met slechts 0,1 procent (gecorrigeerd voor prijs). Markt informatiebeveiliging groeit slechts 10 procent Organisaties zullen dit jaar 213 miljard dollar besteden aan informatiebeveiliging, zo voorspelt consultancybureau Gartner vandaag. Dat is slechts 10 procent meer dan de 193 dollar miljard van 2024. Voor volgend jaar gaat Gartner uit van een wat ruimere groei, van 13 procent naar 240 miljard dollar. ‘Hogere defensiebudgetten, toenemende dreigingen, toenemende regeldruk en een groter bewustzijn van cybersecurity – met name bij kleine en middelgrote bedrijven – zullen de uitgaven voor cybersecurity echter op de middellange tot lange termijn hoog houden,’ zo meldt het rapport. Belangrijke groeimotoren ziet het bureau in de toenemende dreiging en gebruik van ai, zowel door interne gebruikers als door aanvallers. belangrijke groeimotoren blijven. Meer mogelijkheden voor Red Hat partners Red Hat heeft nieuwe mogelijkheden voor zijn partners aangekondigd: het Specialized Partner Program en het Partner Demand Center, beide wereldwijd per direct beschikbaar. Het ‘Specialized Partner Program stond eerder als pilot bekend onder de naam Partner Practice Accelerator,’ zo meldt het bedrijf. De groeitrajecten zijn uitgebreid naar producten als Enterprise Linux en AI. Daarnaast worden bestaande specialisatietrajecten verder verfijnd. Het nieuwe Demand Center moet partners helpen om ‘eenvoudiger effectieve marketingcampagnes, content en programma’s te lanceren.’ ‘Het doel is om partners meer vrijheid te geven, meer helderheid te bieden over groeikansen en de samenwerking te versterken.’ Wolters Kluwer groeit door gen-ai Wolters Kluwer maakte vandaag haar halfjaarcijfers van 2025 bekend: een omzet van 3051 miljoen euro (6 procent meer dan dezelfde periode vorig jaar), met een adjusted operating profit van 865 miljoen euro (gestegen van 26 naar 28 procent). Het bedrijf verwacht de rest van het jaar een vergelijkbare groei te laten zien. Het softwareaanbod ‘was goed voor 46 procent van de totale omzet. ‘We hebben aanzienlijke vooruitgang geboekt met de uitrol van generatieve ai-functies,’ en een aanzienlijk deel van de omzet is momenteel ai-gestuurd. ‘Generatieve ai-mogelijkheden verbeteren de workflows van onze klanten en zorgen voor een hogere productiviteit.’ De cloud gaat voetballen Leaseweb maakte vandaag bekend dat het de nieuwe shirtsponsor wordt van AZ. De club ‘staat al jaren bekend om zijn uitstekende jeugdopleiding, betrokken supporters en sterke regionale verankering.’ ‘Het is een strategische verbintenis tussen twee Nederlandse organisaties met een gedeelde focus op data, technologie, talentontwikkeling en maatschappelijke betrokkenheid,’ zo stellen de twee. Beide willen cloudoplossingen in gaan zetten voor de cluborganisatie. ‘In de wereld van cloudtechnologie en die van voetbal draait alles om snelheid, betrouwbaarheid, passie en samenwerking.’
Fujitsu it-partner lekke kantoorautomatisering OM
3 weken
De toegangspoort voor remote access naar het kantoorautomatiserings (ka)-netwerk van het Openbaar Ministerie (OM) loopt via het Amsterdamse bedrijf Solvinity maar het beheer ervan ligt bij Fujitsu. Dat meldt het OM aan Computable. Saillant daarbij is dat het contract met de Japanse automatiseerder eind dit jaar afloopt en het OM sinds afgelopen februari een aanbesteding heeft lopen voor een nieuwe ka-dienstverlener. Dit betreft een grote order met een geraamde waarde van zo’n 115 miljoen euro. Fujitsu sloot in 2017 na een aanbesteding een zevenjarig contract met het OM voor het beheer van de kantoorautomatisering. In het kader van deze overeenkomst richtte de automatiseerder in de jaren daarna een nieuwe virtuele werkomgeving in waardoor de OM-medewerkers ‘locatie-, tijd- en apparaat-onafhankelijk konden gaan werken’, aldus het bedrijf. Voor deze virtuele werkomgeving gebruikte Fujitsu Citrix-technologie; daar waar recent dus een zwakke plek bleek te bestaan in Citrix NetScaler, de software die medewerkers van het OM op afstand toegang geeft tot deze omgeving. Naar verluidt zouden Russische staatshackers via dit lek binnen zijn geweest. Toegang OM-medewerkers kunnen normaliter op twee manieren inloggen op de ka-omgeving: een thinclient met een server-based-computing-omgeving (Citrix XenApp) in de ka-omgeving, en een (managed) laptop via een browser naar een Citrix Gateway (Netscaler) in Jubit (Justitie Beveiligde Internet Toegang), die na authenticatie naar de ka-omgeving wordt gerouteerd. De Amsterdamse it-dienstverlener Solvinity regelt dit Justitie-systeem voor beveiligde internettoegang, maar Fujitsu is bij het OM de beheerder. Zowel Fujitsu als Solvinity waren niet bereikbaar voor verdere toelichting of commentaar. Nieuwe aanbesteding Voor Fujitsu betekent de gang van zaken rond de hack een smet op het blazoen, zeker nu het einde van de overeenkomst in zicht is. De it-dienstverlener vervult al lange tijd de rol van ka-beheerder voor het OM sinds het in september 2017 de aanbesteding won. Het contract met het OM loopt eind 2025 af en inmiddels is er een nieuwe aanbesteding gestart. Fujitsu nam in 2017 het stokje van Atos. Dat laatste concern, dat nog wel infrastructuur- en applicatiediensten uitvoert voor het OM, laat desgevraagd weten zeker mee te doen aan deze tender. Wat opvalt aan de opzet is de samenvoeging van kantoorautomatisering én de infrastructuurdienstverlener. De nieuwe it-partner wordt straks verantwoordelijk voor een brede waaier van diensten, waaronder voor de werkplekken (onder andere het onderhoud en beheer van de virtuele en fysieke werkomgeving en mail-, file- en printservices), en dus de infrastructuur (onder meer de hosting en kern-infrastructuur- diensten, in twee overheidsdatacenters). De afdeling Ivom (Informatievoorziening Openbaar Ministerie) krijgt de regiefunctie bij de uitvoering van het contract. De overeenkomst krijgt een looptijd van maximaal tien jaar en een geraamde waarde van minstens 115 miljoen euro, waarbij het OM rekening houdt met oplopende kosten. Awareness Dat heeft met name te maken met de moderniseringsplannen die de staande magistratuur wil doorvoeren, zowel aan de kant van de kantoorautomatisering als aan die van de bedrijfsapplicaties (vervangen van verouderde Oracle-systemen). Wat opvalt aan de ka-plannen is de nadruk die het OM legt op it-beveiliging met zaken als security-by-design, netwerksegmentatie en zero-trust-principes. Daarnaast wil het OM de komende jaren het gebruik van de virtuele werkomgeving gaan afbouwen en het inzetten van bring-your-own-device-apparatuur niet meer toestaan. Ook is de organisatie zich bewust van de digitale-soevereiniteitskwesties en de afhankelijkheid van Big Tech. Een massale overstap naar de cloud zit er voorlopig niet in. Met het beveiligings-bewustzijn is bij de opstellers van het bestek in ieder geval niets mis.
Uit voorzorg ook onderzoek bij DJI naar beveiligingslek
3 weken
De Justitiële ICT Organisatie doet bij Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) uitgebreid onderzoek naar een eventueel beveiligingsprobleem in de Citrix-omgeving die toegang geeft tot de werkomgeving. Dit naar aanleiding van de hack bij het OM. Volgens de dienst voor het gevangeniswezen is het wel zoeken naar een speld in een hooiberg. Bij het Openbaar Ministerie (OM) gaat het om een beveiligingsprobleem in een systeem (Citrix Netscaler) waar DJI ook mee werkt. Het gaat om het voorportaal van de digitale werkomgeving en om zeker te zijn dat hier niet dezelfde problemen zijn als die bij het OM, is er een onderzoek ingesteld. Maar, stelt DJI, ‘de systemen zijn erg groot en wat precies gezocht moet worden is niet duidelijk. Zie het als het zoeken van een speld in een hooiberg terwijl je eigenlijk niet weet hoe de speld eruitziet.’ Volgens de dienst gaat het onderzoek waarschijnlijk lang duren. Mochten er bewijzen gevonden worden dat de systemen van DJI daadwerkelijk zijn binnen gedrongen, kan dat grote gevolgen hebben. In dat geval moet mogelijk de internetverbinding gedeeltelijk of geheel worden uitgezet met alle gevolgen van dien. DJI bereidt zich preventief voor op een dergelijke situatie, werkt scenario’s uit en brengt in kaart wat dat praktisch zou betekenen. Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) adviseerde organisaties eerder om hun Citrix-systemen te controleren op compromittatie en de updates te installeren.
Ai en de bottom line: minder ict-banen
3 weken
Ontwikkelingen bij Indiase ict-werkgevers, waar TCS een massa-ontslag aankondigt, zijn een teken aan de wand, het aantal ict-banen zal (hard) teruglopen. Bij Nederlandse bedrijven is het minder zichtbaar, maar die benutten ai vooral voor winstverbetering. Het World Economic Forum waarschuwde een half jaar geleden al dat binnen vijf jaar wereldwijd bijna één op de drie banen zal zijn overgenomen door ai. Waar nu nog de helft van alle werkzaamheden door menselijke arbeid wordt uitgevoerd, zal dat tegen die tijd nog maar een derde zijn, zo meldde Computable begin dit jaar. Dankzij onder andere gen-ai, zullen ‘ai-gedreven bedrijven zélf software ‘bouwen’ in plaats van ‘kopen’, en veel applicaties in bedrijfsportfolio’s zullen worden geconsolideerd op low-code AppGen-platforms,’ zei John Bratincevic, principal analyst bij Forrester, destijds. Kaalslag wordt dus verwacht in de hoek van softwareontwerp, -onderhoud en -services. Maar dat er al zo snel rake klappen zouden vallen, dat was wellicht niet de verwachting. Toch heeft Tata Consultancy Services (TCS), de grootste private werkgever en ict-dienstverlener van India, aangekondigd meer dan twaalfduizend banen te schrappen op midden en hoger managementniveau. En ook al is dat maar twee procent van het personeelsbestand van TCS, het is best zorgelijk dat middenklasse banen in de sector nu al zo ogenschijnlijk makkelijk te vervangen zijn door ai. De it-gigant uit Mumbai heeft meer dan een half miljoen ict-ers in dienst en haalt met hen een omzet van bijna driehonderd miljard dollar. End of an era? Dat TCS niet een uitzondering is, blijkt uit de zorgwekkende cijfers in het onderwijs daar. Waar het een paar jaar geleden nog normaal was dat de Indiase ict-branche jaarlijks zeshonderdduizend net afgestudeerde studenten opslokte, is ‘in de afgelopen twee jaar dat aantal dramatisch gedaald tot ongeveer 150.000,’ zo zegt de BBC, die verder over vorig jaar een daling van 72 procent in het netto aantal nieuwe werknemers bij de zes grootste ict-dienstverleners van India’ signaleert. Tegen Computable zei TCS dat de ontslagen betrekking hebben op het wereldwijde personeelsbestand en gelden voor medewerkers ‘van wie de inzet mogelijk niet haalbaar is’, ondanks omscholings- en herplaatsingsinitiatieven. Het bedrijf zegt bewust te kiezen voor ‘het investeren in nieuwe technologieën’, het op grote schaal inzetten van ai voor de eigen organisatie, ‘het creëren van next-gen infrastructuur, en het herstructureren van het personeelsmodel.’ Nederlandse ai-transitie zet door… De ai-transitie in Nederland gaat dezelfde kant op, lijkt het net verschenen rapport van Workiva te tonen, gebaseerd op eigen onderzoek onder 2300 professionals werkend bij internationale bedrijven. Zo stelt 41 procent van de Nederlandse respondenten meer tijd over te houden voor andere taken dankzij artificiële intelligence (ai). Hoe snel die extra tijd van twee, drie of vier rollen uit die groep optelt tot het overbodig worden van een van hen, dat zal nog moeten blijken. Wel is al duidelijk dat Nederlandse organisaties waar ai structureel onderdeel is van de dagelijkse bedrijfsprocessen, zulke tijdwinst ‘vooral gebruiken voor het verbeteren van financiële prestaties, zoals kostenreductie en winst (55 procent). Daarnaast wordt ook ingezet op klantbeleving (55 procent), innovatie (45 procent) en de ontwikkeling en training van medewerkers (36 procent)’. Kortom, banen in marketing, (software) ontwikkeling, personeelszaken en training zijn nu al aan de beurt in Nederland. … maar gaat langzamer dan gedacht en nodig is Als we dan bedenken dat 87 procent van die respondenten het rendement op ai-investeringen het afgelopen jaar zag stijgen, is het duidelijk dat de trend doorzet. De hoek waar de klappen gaan vallen lijkt daarbij voor de hand te liggen: de 37 procent van de Nederlandse respondenten die zei moeite te hebben om technologische ontwikkelingen bij te houden.   Die waarschuwing geldt ook voor organisaties zelf. Want terwijl 52 procent van de Nederlandse organisaties zichzelf ziet als early adopter van ai, heeft slechts 15 procent het daadwerkelijk volledig geïntegreerd in de processen, zo concludeerde de Utrechtse ict-dienstverlener Conclusion uit navraag bij meer dan vijfhonderd Nederlandse ai-professionals. De SER maakt zich wellicht daarom nog wat minder zorgen. ‘De effecten moeten […] niet worden overschat,’ stelde de raad recent. ‘De achterblijvende productiviteitsgroei in Nederland maakt het echter wel belangrijk om de mogelijkheden van ai te benutten daar waar het kan.’
Kort: Japan en Europa bouwen samen ai-bedrijfsoplossingen, Main brengt Duitsers samen (en meer)
3 weken
Franse ai-lieveling Mistral AI gaat samenwerken met de Japanse reus NTT Data, Main Capital en Commvault groeien door, Nokia werkt mee aan zeekabels en NEN adviseert over normering. Dat zijn de onderwerpen in dit nieuwsoverzicht. Mistral AI en NTT Data bouwen samen Europese ai-bedrijfsoplossingen Het Japanse NTT DATA en het Franse Mistral AI kondigen vandaag aan tezamen een soeverein ai-ecosysteem van Europese makelij op te bouwen voor bedrijven in heel Europa en de Aziatisch-Pacifische regio. ‘Sinds de oprichting in 2023 heeft Mistral AI razendsnel grote investeringen binnengehaald,’ ‘Samen zullen NTT DATA en Mistral AI end-to-end private ai-stackaanbiedingen ontwikkelen voor veilige implementatie in bedrijven,’ zo melden de twee vandaag. Men zal focussen op ‘open en soevereine architecturen, transparantie van modellen en ethische implementatiepraktijken die aansluiten bij aankomende wereldwijde ai-standaarden.’ Main Capital brengt Duitse softwarebedrijven samen Onder de vleugels van het Nederlandse Main Capital Partners gaan de Duitse softwarebedrijven Iternity en Biomedion fuseren. De eerste ontwikkelt software voor archivering en back-up, zoals iCAS en iCAS FS, die wereldwijd worden gebruikt door meer dan 1.400 organisaties in onder andere de gezondheidszorg, industrie, overheid en farmacie. De tweede is specialist in GxP-conform datamanagement voor de farmaceutische sector. ‘Deze overname past perfect binnen onze langetermijnvisie om een toonaangevende Europese softwaregroep op te bouwen binnen het domein van datamanagement en archivering,’ reageert Main, die meer dan 45 softwarebedrijven met meer dan twaalfduizend medewerkers in de groeiende portefeuille heeft; zo werd onlangs nog Xait overgenomen. Commvault lijft Satori Cyber in Beursgenoteerde cyberbeveiliger Commvault neemt het eveneens Amerikaanse Satori Cyber over, zo maken beide bedrijven bekend. ‘Nu organisaties vaart maken met de invoering van artificiële intelligentie (ai) en moderne dataplatformen wordt het beveiligen van gevoelige gegevens in verspreide omgevingen steeds complexer. Door de realtime, agentloze controles en diepgaande zichtbaarheid van Satori te integreren in gestructureerde en ai-trainingsdata, breiden we onze cyberweerbaarheid uit naar de datalaag,’ legt Commvault de stap uit. De overname wordt naar verwachting volgende maand afgerond. NEN adviseert gelijktijdige normering voor slimme apparaten NEN heeft een rapport uitgebracht waarin het oplossingen aandraagt voor netcongestie. Het instituut adviseert om eerst duidelijke, algemene afspraken te maken over hoe slimme apparaten in huis met elkaar communiceren en samenwerken. ‘Daarbij is het belangrijk dat de privacy van bewoners goed geregeld is en dat de regie over data bij de gebruiker blijft,’ aldus het rapport, dat inmiddels door demissionair minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei aan de Tweede Kamer is aangeboden. ‘Door normen voor verschillende apparaten gelijktijdig te ontwikkelen, kunnen we sneller inspelen op actuele marktontwikkelingen en innovaties zoals thuisbatterijen. Tegelijkertijd zorgen we voor aansluiting op Europese trajecten en subsidievoorwaarden.’ Nokia mag zeekabels in Middellandse Zee leggen Nokia is uitgekozen om de nieuwe Medusa-zeekabel te realiseren die Noord-Afrika moet gaan verbinden met Europa. Het project van AFR-IX Telecom gaat landen zoals Marokko, Tunesië, Libië, Algerije en Egypte met glasvezelverbindingen met hoge capaciteit verbinden met Europa. ‘Medusa is ontworpen als een open-access-systeem en biedt telecomproviders in de regio toegang tot geavanceerde connectiviteitsdiensten, ter ondersteuning van de uitrol van 5G, de groei van cloudinfrastructuur en de toenemende bandbreedtebehoeften van ai en toekomstige technologieën,’ aldus het Finse bedrijf, dat het eigen 1830 GX-serieplatform en geavanceerde ICE7 coherente optica zal inzetten.
Aeroflot organisatiewijd gehackt
3 weken
Een megahack legt luchtverkeer in heel Rusland plat. Gehele computersysteem van Aeroflot zijn gecompromitteerd en mogelijk voorgoed onbruikbaar. Het samenspel van drones en hackers is een goed voorbeeld van economische oorlogvoering. De Russische luchtvaartmaatschappij Aeroflot ligt tot nader order plat. De systemen zouden gehackt zijn door het Oekraïense Silent Crow en de Wit-Russische Cyberpartisans. Naar eigen zeggen hebben die een jaar geleden al toegang gekregen, inclusief controle over computers van werknemers, zelfs senior managers, en uiteindelijk zo’n zevenduizend servers vernietigd. Er zou ook 12 TB aan data gestolen zijn. Een deel daarvan wil men naar buiten gaan brengen. Reuters meldt dat Silent Crow eerder al de verantwoordelijkheid had opgeëist van de cyberaanvallen op een Russische vastgoeddatabase, een staatstelecombedrijf, een grote verzekeringsmaatschappij, de ict-afdeling van de Moskouse overheid, en het Russische kantoor van een buitenlandse autofabrikant. Specialisten werken momenteel aan het minimaliseren van de impact op de vluchtschema’s en het herstellen van de normale vluchtuitvoering,’ reageerde het klaarblijkelijk optimistische Aeroflot. Financiële genadeslag? Het Russische Openbaar Ministerie heeft de hack bevestigd en is een strafrechtelijk onderzoek gestart. Volgens Russische staatsmedia heeft de maatschappij tot nader order alle vluchten geannuleerd. Passagiers in Moskou wordt aangeraden hun bagage op te zoeken en het vliegveld te verlaten, omdat restitutie en omboeken niet mogelijk is. De hack is zo desastreus dat vliegtuigen zelfs niet meer getankt kunnen worden. Het vliegverkeer in Rusland wordt al maanden bewust ontregeld door Oekraïense drones. Door de enorme bedragen aan compensatie en hotelovernachtingen voor gedupeerde passagiers leiden Aeroflot en andere luchtvaartbedrijven grote verliezen. Zo had The Guardian recent becijferd dat door de verstoring van 6-7 juli jongstleden alleen al 94.000 passagiers moesten worden ondergebracht in hotels en 43.000 tickets gerestitueerd moesten worden, en dat Turkish Airlines en Emirates hun dienstregeling naar Moskou erdoor hebben aangepast. Deze hack komt daar nu nog bovenop.
Shock Media neemt hostingprovider LinQhost over
3 weken
Shock Media, aanbieder van managed hosting uit Almelo, neemt de Groningse hostingprovider LinQhost over. Door deze overname ontstaat een krachtige combinatie van technische expertise, jarenlange ervaring en klantgerichtheid binnen de Nederlandse hostingmarkt. Sinds 2012 levert LinQhost vanuit Groningen maatwerk-hostingoplossingen aan digitale agentschappen, e-handelsbedrijven en software-as-a-service (saas)-dienstverleners. Shock Media, opgericht in 1999 en gevestigd in Almelo, bedient een breed klantenportfolio in het mkb, de zorg, overheid en multinationals, zowel nationaal als internationaal. LinQhost blijft als zelfstandig merk en organisatie opereren. De samenwerking biedt synergievoordelen, zoals gedeelde kennis, meer slagkracht en schaalvoordelen, aldus beide bedrijven.
Hoogste cijfer voor maatschappelijke betrokkenheid eindgebruikers
3 weken
Werkgeversonderzoek niet-ICT Nederlandse ict’ers die werken bij een eindgebruiker geven gemiddeld iets hogere rapportcijfers aan de beoordeelde werkgevers dan in 2024. Dat blijkt uit het werkgeversonderzoek dat Computable liet uitvoeren door Enigma Research. In de top 10 stijgt UWV van de negende naar de eerste plaats. Het werkgeversonderzoek van Enigma Research laat zien hoe ict’ers over hun werkgever denken. Daaruit komt onder andere een top 10 naar voren van eindgebruikers (organisaties buiten de ict-branche) die het best door hun eigen medewerkers zijn beoordeeld. Dit jaar kent de lijst zes nieuwe binnenkomers, één stijger, twee dalers en één gelijkblijver. Publieke dienstverlener UWV steeg van de negende plek in 2024 naar de eerste plek dit jaar. De overall waardering voor de uitkeringsinstantie daalde echter van 8,46 in 2024 naar 8,33 in 2025. Er werden dit jaar geen negens uitgedeeld aan beoordeelde organisaties, waar dat er vorig jaar nog drie waren. 16 deelaspecten De algemene score is opgebouwd uit waarderingen voor 16 deelaspecten van werkgeverschap. Algemeen lijstaanvoerder UWV wist op het onderdeel Diversiteit en inclusiviteit de hoogste score te behalen. Daarnaast behaalde het bedrijf op drie aspecten de tweede plek en op vier aspecten de derde plek. Respondenten kunnen per deelaspect niet alleen een rapportcijfer geven, maar ook een weging hoe belangrijk ze een bepaald onderdeel vinden. Dat verklaart waarom de Rotterdamse onderwijsinstelling Stichting Boor wel zeven deellijsten kan aanvoeren, maar daarmee niet verder dan de, overigens wel zeer verdienstelijke, tweede plek op de algemene lijst is gekomen. De gemiddelde rapportcijfers van de zestien aspecten zijn in de twaalf van de vijftien gevallen hoger dan in 2024, en dat is opvallend omdat vorig jaar juist alle aspecten lager scoorden dan het jaar daarvoor. Een kleine correctie, zo lijkt het. Net als vorig jaar zijn Maatschappelijke betrokkenheid en Financiële stabiliteit de hoogst beoordeelde aspecten. Carrièreperspectief en Salaris, de deelaspecten die iets zeggen over de waardering van de individuele werknemer, krijgen de laagste cijfers. Topics en branches Naast de zestien deelgebieden wordt respondenten ook gevraagd met welke ict-onderwerpen ze met name bezig zijn geweest en of ze in specifieke verticals actief zijn. Dit levert topic-lijstjes op. In deze lijstjes wordt het aantal respondenten dat voor een specifiek onderwerp of markt kiest afgezet tegen het totaal aantal respondenten voor de desbetreffende organisatie. Zodoende komen specifieke expertises naar boven. Onderzoeksverantwoording Enigma ResearchComputable-lezers zijn uitgenodigd om de organisatie waarvoor zij werken als ict-werkgever te beoordelen. Het onderzoek staat stil bij de mate van tevredenheid over de doorgroei- en carrièremogelijkheden bij de werkgever en de aardering die de werkgever voor de werknemer toont. Uiteraard brengt de studie ook de algemene tevredenheid over de ict-werkgever in kaart. Enigma Research gevraagd voerde het onderzoek namens Computable uit. Uiteindelijk vulden 1.275 personen de vragenlijst volledig in. Dit is voor het volledige werkgeversonderzoek, dus inclusief de niet-ict-organisaties. Dit artikel staat ook in het Computable Magazine 2025 #4.
Digitale soevereiniteit: hype of noodzaak?
3 weken
OPINIE – Digitale soevereiniteit is hot. Politici strooien ermee in beleidsnota’s, Eurocommissarissen roepen om ‘strategische autonomie’ en media besteden er ruimschoots aandacht aan. Zoals bij veel trends dreigt ook hier de inhoud te verdwijnen achter de retoriek. De vraag dringt zich op: is digitale soevereiniteit een hype, of een noodzakelijke strategie in een blijvend veranderende realiteit? Volgens onderzoeksbureau Gartner bevinden we ons momenteel in de ‘Peak of Inflated Expectations’ – een stadium van over-enthousiasme waarin verwachtingen verder reiken dan wat haalbaar is. De neiging tot oversimplificatie is groot, terwijl dit complexe vraagstuk juist om nuance vraagt. Laten we eerlijk zijn: zonder dat we het goed tot ons laten doordringen, is onze afhankelijkheid van Amerikaanse bedrijven enorm geworden. Cloud, softwareoplossingen, ai-platforms, telefoonbesturingssystemen, datacenter-hardware – vrijwel alles is Amerikaans. Via de Amerikaanse Cloud Act kunnen autoriteiten bovendien toegang eisen tot onze data, ook als die fysiek in Europa zijn opgeslagen. Deze realiteit maakt de roep om digitale soevereiniteit geen loze kreet, maar een nuchtere reactie op een systeemrisico. Net zoals we geleerd hebben dat energie- en defensieonafhankelijkheid essentieel zijn, geldt dat ook voor onze digitale infrastructuur. Niet om ons af te schermen van de wereld, maar om onze autonomie te behouden. Strategische keuzemogelijkheden Tegelijkertijd moeten we realistisch blijven. Volledige digitale autonomie is een illusie. Samenwerking met de Verenigde Staten blijft noodzakelijk, niet in het minst omdat daar momenteel de meeste innovatiekracht ligt. Digitale soevereiniteit gaat daarom niet over afsluiten, maar over het ontwikkelen van een strategisch fundament. Het doel is niet isolatie, maar het creëren van strategische keuzemogelijkheden. Europa doet er daarom goed aan concrete alternatieven te ontwikkelen. We moeten investeren in Europese cloudinfrastructuur, eigen chipproductie ondersteunen en ai-ontwikkeling stimuleren. Daarnaast moeten we scherper zijn op transparantie door transparantie- en privacyregels af te dwingen, ook voor buitenlandse aanbieders. De AVG was hierin een goede eerste stap. De AI Act en Data Governance Act bouwen daarop voort, maar vormen nog geen eindpunt. We hebben meer nodig dan regelgeving alleen. Minder kwetsbaar worden Ik pleit daarom voor een kanteling in ons denken: van absolute naar duurzame soevereiniteit. Vergelijk het met energiebeleid. Een land dat zelf energie opwekt is niet per se autarkisch, maar wel minder kwetsbaar bij geopolitieke spanningen. De meest veerkrachtige organisaties zijn niet degenen die zich afschermen, maar juist degenen die hun opties openhouden door gedegen risicomanagement. Die voorbereidt zijn om in control te blijven, ook wanneer de omstandigheden veranderen. Praktisch betekent dit dat we moeten erkennen dat niet alle data en systemen even missie-kritisch zijn. Door de zwaarste bescherming te richten op de meest gevoelige onderdelen, kunnen we elders wendbaar en open blijven. De kern van echte autonomie is het vermogen om te kunnen reageren wanneer het moet. Keuzemogelijkheden hebben. Dat vraagt om diversificatie in platforms, architecturen en standaarden, zodat we niet te afhankelijk worden en goed weten welke risico’s we lopen. De werkelijke opgave gaat over grip krijgen op onze digitale toekomst Digitale soevereiniteit is meer dan een binaire keuze tussen Amerika en Europa, tussen cloud en on-premises, tussen controle en innovatie. Het is een noodzakelijke strategie in een wereld waarin technologie en geopolitiek steeds nauwer verweven raken. Wie dit begrip vandaag serieus neemt, herkent de geopolitieke realiteit waarin technologie opereert en ziet daarmee ook de strategische kansen om tijdig grip te houden op autonomie én innovatie. De werkelijke opgave gaat over grip krijgen op onze digitale toekomst, voordat anderen die voor ons bepalen. Wie daarin slaagt, verstevigt niet alleen zijn controle, maar bouwt actief aan een veerkrachtige en toekomstbestendige organisatie. Tom den Hartog is managing director van Schuberg Philis.
Kort: Komt de SharePoint hack door een MAPP lek?, overnames in Amsterdam (en meer)
4 weken
Een lek in het Microsoft Active Protections Program is wellicht de oorzaak van de SharePoint hack, online-fraude wordt aangepakt door gebruikersgedrag te checken, een kwetsbaarheid in Copilot Enterprise is verholpen en overnames van Presspage (door Banyan Software) en Lalaland.ai (door Browzwear). Dat zijn de onderwerpen in dit nieuwsoverzicht.  SharePoint hack mogelijk door lek in MAPP De recente SharePoint-hack kan alleen het gevolg zijn geweest van een lek bij een een van de aantal beveiligingsleveranciers van Microsoft, die meedoen aan het Microsoft Active Protections Program, kortweg MAPP. Dat concludeert The Register na eigen onderzoek. De kwetsbaarheid werd 15 mei ontdekt tijdens de Pwn2Own hackathon; door de winnaar die diezelfde dag aan Microsoft uiteenzette hoe en wat. Daarna werd de patch ontwikkeld en op 8 juli vrijgegeven. De dag ervoor was er echter al misbruik gemaakt. Omdat leden van MAPP twee weken voor die datum al gegevens over de kwetsbaarheid hebben ontvangen, kan het eigenlijk niet anders dat daar een lek is geweest, zo stelt het onderzoek. Gedragsgebaseerde bestrijding van online fraude BioCatch lanceert nieuwe versie van zijn gedragsgebaseerde tool voor de bestrijding van oplichting, met name bedoeld voor financiële instellingen, zodat die ‘consistent de meeste geautoriseerde pushbetalingsfraude in realtime identificeren en voorkomen.’ Zulke fraude is gebaseerd op psychologische manipulatie van slachtoffers. Bestaand verdedigingsmechanismen zijn doorgaans gebaseerd op transactiegegevens of apparaat- en netwerkinformatie. De nieuwe editie checkt en vergelijkt realtime tekenen van manipulatie. ‘Voorbeelden hiervan zijn de typesnelheid van de gebruiker, hoe snel hij of zij reageert op prompts, ongebruikelijk muisgedrag, aarzeling, onregelmatige invoer van informatie, krabbelen met de muis, en langdurige inactiviteit,’ zo legt het bedrijf uit. Kwetsbaarheid in Copilot Enterprise verholpen Eye Security meldt vandaag een kwetsbaarheid te hebben ontdekt in Microsoft Copilot Enterprise. ‘Het lek werd in april 2025 gerapporteerd aan Microsoft, dat het op 25 juli heeft verholpen.’ Men had ontdekt dat via een pgrep-commando code uitgevoerd kon worden met verhoogde rechten. ‘Hoewel root-toegang binnen de container uiteindelijk weinig extra opleverde, toont de bevinding aan hoe belangrijk het is om scripts en containeromgevingen zorgvuldig te configureren – zeker bij ai-oplossingen,’ zegt het bedrijf. Het volledige onderzoek wordt 7 augustus gepresenteerd op BlackHat USA 2025. Regionaal samenwerken om digitalisering te versnellen Mobile XL gaat het Zoho-platform implementeren bij Chill. ‘De samenwerking is een logische stap binnen het innovatieve ecosysteem van Brightlands. Chill is gevestigd op de Brightlands Chemelot Campus in Geleen.’ ‘Mobile XL is als softwarepartner verbonden aan de Brightlands Smart Services Campus in Heerlen en ondersteunt organisaties bij het automatiseren en optimaliseren van processen.’ ‘Chill is een regionale broedplaats en verbindt bedrijfsleven, onderwijs en jongeren,’ zegt het bedrijf, dat met de implementatie van de bedrijfssoftware van het Indiase Zoho hoopt beter te kunnen doorgroeien. De samenwerking ‘laat zien hoe regionale kennisinstellingen en technologiepartners elkaar kunnen versterken en versnellen.’ Overnames in Amsterdam: Presspage (door Banyan Software) en Lalaland.ai (door Browzwear) Het Amsterdamse Presspage, dat software levert voor mediarelaties en newsroom-beheer, is overgenomen door Banyan Software. De Noord-Amerikaanse software-investeerder hanteert een buy-and-hold-for-life-strategie en is opgezet ‘met een permanente kapitaalbasis om de nalatenschap van de oprichters te behouden,’ zo melden de twee. Ook de Amsterdamse startup Lalaland.ai is overgenomen. Diens digitale productcreatie met generatieve ai-modemodellen past bij de koper, Browzwear, uit Singapore, specialist in digitale productcreatie voor mode. ‘Met directe toegang tot Browzwear’s grote klantenbestand kunnen we onze missie opschalen om mode inclusiever, duurzamer en razendsnel te maken,’ zeggen de Amsterdammers.
Microsoft bouwt aan digitale replica Notre Dame
4 weken
Microsoft begint komend najaar aan een digitaal ontwerp van de Notre Dame, het onlangs gerestaureerde, 862 jaar oude gotische meesterwerk van Parijs. Het Amerikaanse it-concern doet dit in samenwerking met het Franse ministerie van Cultuur en de Franse firma Iconem.  De digitale bouw van de beroemde Parijse kerk is onderdeel van het zogeheten Culture AI-initiatief van Microsoft. In het kader hiervan wil het it-concern artificiële intelligence (ai)-technologie inzetten om cultureel erfgoed in Europa tevens toegankelijk te maken in het digitale domein. Het culturele project past in het beleid van Microsoft om tech-goodwill te kweken in Europa. Recent kondigde het bedrijf ook aan werk te maken van Europese llm’s, in samenwerking met de Universiteit van Straatsburg. Digital twin Doel van het project is het creëren van een digital twin van de Notre-Dame. De bouw van de kerk begon in 1163 en duurde bijna tweehonderd jaar. Het resultaat was een 128 meter lang gotisch meesterwerk met twee torens van elk 69 meter hoog. Na de verwoestende brand in 2019 is de Notre-Dame eind 2024 opnieuw geopend voor het publiek. Het digitale equivalent zal straks ook elk detail van de Notre-Dame herbergen en is te zien in het Musée Notre-Dame de Paris. Naast het project bij de Notre-Dame kondigde Microsoft nog een samenwerking aan met de Bibliothèque Nationale de France om bijna 1.500 schaalmodellen van decors van voorstellingen in de Opéra National de Paris (1800–1914) te digitaliseren, met hulp van Iconem. Ook helpt het it-bedrijf het Musée des Arts Décoratifs bij het maken van digitale beschrijvingen van objecten en het openbaren ervan voor onderzoekers. 

Pagina's

Abonneren op computable