computable

De AI Coalitie 4 NL (AIC4NL) heeft een ai-investeringsagenda voor Nederland gepresenteerd. Volgens de coalitie is er vijf miljard euro aan gerichte investeringen nodig in de ai-infrastructuur, het opbouwen van een Nederlandse ai-industrie en de inzet van artificiële intelligence (ai) als versneller van grote transities op gebieden zoals energie, gezondheid, stikstof en voedsel. AIC4NL doet een oproep aan politiek en bedrijfsleven om samen de noodzakelijke investeringen te realiseren, zodat Nederland kan aansluiten bij de voorhoede van Europa en de slagkracht behoudt om een eigen ai-koers te bepalen. De organisatie spreekt van AI Fair Tech: verantwoorde ai, ontwikkeld en toegepast op basis van Europese waarden. De recent aangekondigde investering van tweehonderd miljoen in een nationale ai-fabriek in Groningen is een stap in de goede richting, maar er moet meer gebeuren, vindt AIC4NL. ‘Ai is een niet meer weg te denken systeemtechnologie met impact op alle aspecten van de maatschappij. Alhoewel dit in Nederland onderkend wordt, is er te weinig concrete actie en wordt er te weinig geïnvesteerd om daadwerkelijk met ai aan de slag te gaan. Nederland raakt hierdoor achter in Europees verband’, aldus Willem Jonker, bestuursvoorzitter van AIC4NL. Investeren Met de juiste inzet van kunstmatige intelligentie blijft de zorg betaalbaar, wordt het energiesysteem slimmer, verduurzaamt de voedselketen en wordt de veiligheid in Nederland vergroot, beweert het verbond. Om deze kansen te benutten komt AIC4NL met investeringsagenda gebaseerd op drie samenhangende pijlers, goed voor een totaal van vijf miljard euro aan investeringen: 1. Bouw een veilige en betrouwbare ai-infrastructuur Voor data, datadeling en rekencapaciteit: de basis voor innovatie, autonomie, veiligheid en privacy; 2. Ontwikkel een Nederlandse ai-industrie Zodat Nederland technologie kan ontwikkelen die voldoet aan Europese waarden, minder afhankelijk wordt van Big Tech en startups kunnen doorgroeien; 3. Versnel de ai-transitie in strategische sectoren. Met zogeheten AI Grand Challenges voor zorg, energie, agrifood, veiligheid/defensie en klimaat, aangevuld met een groot bij- en omscholingsprogramma. Intensieve samenwerking Volgens AIC4NL beschikt Nederland over de kennis, bedrijven en talenten om een sterke ai-natie te zijn. Maar om dit potentieel te benutten is intensieve samenwerking nodig, ondersteund door een duidelijke nationale regie en een Nederlands AI Pact waarin alle partijen zich committeren aan gezamenlijke doelen. Ook een goede aansluiting op Europese initiatieven, waaronder het AI Content Action Plan, is van groot belang om optimaal mee te kunnen doen in de Europese kopgroep. Daarmee ontstaat de basis voor een robuuste ai-positie voor Nederland, aldus het samenwerkingsverband. Het position paper met een ai-investeringsagenda voor Nederland is beschikbaar via: https://aic4nl.nl/over-ons/position-paper/. De aankondiging van de ai-investeringsagenda komt een dag nadat een andere groep experts/adviseurs met een Nationaal AI Deltaplan is gekomen. AIC4NL Begin dit jaar gingen de Nederlandse ai-gemeenschap AI Coalitie (NL AIC) en het publiek-private meerjarenprogramma AiNed op in een nieuwe organisatie: AI Coalitie 4 NL, afgekort tot AIC4NL. Met de bundeling hopen de partijen een impact te maken op een verantwoorde ontwikkeling en toepassing van ai in Nederland.Het in 2019 gestarte NL AIC was een initiatief van VNO-NCW, MKB-Nederland, het ministerie van EZK, TNO en bedrijven als Philips, Ahold Delhaize en IBM. Het samenwerkingsverband zette zich in om ai-ontwikkelingen in Nederland te versnellen en ai-initiatieven met elkaar te verbinden. AiNed, in 2021 opgericht, was een Nationaal Groeifonds-project datde ontwikkeling en toepassing van ai bij het Nederlandse bedrijfsleven en overhedenbevordert, bijvoorbeeld via financieringen. Ook pakt het knelpunten aan op het terrein van innovatie, kennisbasis, arbeidsmarkt, maatschappij en het delen van data.

Autonome teelt komt steeds dichterbij Weinig mensen realiseren zich wat de invloed is van kunstmatige intelligentie op de tomaten die ze in de supermarkt in hun mandje leggen. Van zaadje tot rijpe vrucht, van oogsten tot vervoeren: in elk stadium is ai in beeld. De nieuwste toepassingsgebieden maken steeds meer mensen overbodig. Gewassen kweken moeten we compleet robotgestuurd doen’, zegt synthetisch bioloog Lynn Rothschild in de documentaire Space Architects of Mars – The Age of AI (zie onderaan). De NASA-medewerkster vervolgt: ‘Daarvoor hebben we een ai nodig die real time beslissingen neemt.’ Wat dat inhoudt, laat de documentaire zien met een bezoek aan Duijvestijn Tomaten in Pijnacker, met 25 hectare aan kassen en een jaarlijkse teelt van zeventien miljoen kilo tomaten een van de grootste en meest innovatieve telers van Nederland. Bij Duijvestijn krijgen de tomaten – die groeien op kunstmatig substraat – precies zoveel voedingsstoffen als ze op dat moment nodig hebben. Ook de luchtvochtigheid en toevoer van CO₂ worden gemonitord en gestuurd. Sensoren in de kas leveren een constante stroom aan data. De ai kan worden getraind om met camera’s bladeren, stelen en vruchten te herkennen en de effi­ciency van de fotosynthese te meten. Ook de chlorofyl fluorescentie, het proces waarbij chlorofylmoleculen in planten licht uitstralen, kan worden gemeten om te achterhalen hoe efficiënt de planten licht omzetten in groei. Alle informatie komt samen in de computer. Teeltmanager Richard Enthoven detecteert trends in de data en stuurt bij. In samenwerking met Wageningen University & Research (WUR) bestudeert Enthoven daarnaast hoe de groei verder geoptimaliseerd kan worden en hoe verschillende behandelingen tot verschillende planten en tomaten leiden. Op dat punt gaat ai verder dan mensen ooit zouden kunnen. Met behulp van sensoren kan ai buiten het spectrum van zichtbaar licht kijken en de voor ons onzichtbare verschillen (lees: afwijkingen) zien met behulp van ultraviolet en infrarood licht. Lezers die dit al futuristisch vinden, moeten weten dat de documentaire vijf jaar oud is en eigenlijk een beetje stoffig. Plantenveredeling Ai heeft zich de afgelopen jaren exponentieel ontwikkeld. ‘Wie ai begrijpt en ermee leert samenwerken, blijft relevant’, zei UvA-hoogleraar Henk Volberda onlangs in HP/De Tijd. Dat is ook de visie van het Zwitserse landbouwtechnologiebedrijf Syngenta Vegetable Seeds, dat ai in het tomatenonderzoek vooral gebruikt om gegevens te verzamelen over nieuwe rassen. ‘Steeds meer telers passen ai in hun bedrijfsvoering toe’, zegt manager Arthur van Marrewijk. ‘We willen de verzamelde gegevens vergelijken en verbeteren in de systemen van telers en in onze veredelingsprogramma’s.’ Door samen te werken met marktleiders zoals ai-softwareontwikkelaar Source.ag, kunnen onderzoekers van Syngenta innovaties sneller realiseren en meer data verstrekken als er nieuwe rassen worden geïntroduceerd. Dit betekent dat de juiste tomatenrassen sneller bij de telers komen en telers meer data hebben om goede beslissingen te nemen. Volgens productontwikkelaar Mark Versluis van Syngenta kunnen klimaat- en omgevingsdata gebruikt worden om nieuwe producten te positioneren in geografische gebieden waar ze het best tot hun recht komen, om de productie bij telers te optimaliseren of om telers met opbrengstgegevens te assisteren bij hun voorraadplanning. Alle onderliggende beslissingen worden ondersteund door ai. Voor elk nieuw tomatenras dat op de markt komt, laten data zien hoe goed of slecht het ras scoort. Dit alles helpt telers het ras te kiezen dat het beste presteert in hun kas. Minder seizoenarbeiders Ai neemt steeds meer beslissingen en werk over in de kas, zoals het oogsten van tomaten. Ai-gestuurde robots scannen de tomaten met beeldherkenning en weten wanneer de tomaten rijp zijn. De rijpe vruchten worden geknipt en op de transportband gelegd richting geautomatiseerde inpakmachine. Van elke gescande en geoogste tomaat leert de robot. Voor (Oost-Europese) seizoenarbeiders is dit geen fijn scenario. Voor tuinders wel. Zij verlagen de arbeidskosten en het risico op ongevallen in de kas. Zo kan de efficiency in de bedrijfsvoering verder verbeterd worden volgens it-dienstverlener Cegeka. Ai en erp-systemen helpen tuinders om beter in te spelen op de veranderende vraag en stijgende kosten. Daarmee kunnen ze hun processen ook slimmer organiseren, van ketentransparantie tot voorraadbeheer, van naleving van de wetgeving tot een duurzamere productie. Ondanks de ontwikkeling van geautomatiseerde oogst werken naar schatting jaarlijks zo’n 70.000 seizoenarbeiders in de Nederlandse tuinbouw. Zij zijn nog steeds onmisbaar, maar ook schaars en duur. Daarom is het voorspellen van de oogstpiek zo belangrijk. Traditioneel een lastige klus voor veel tuinders vanwege wisselende weers- en kasklimaatomstandigheden. Voor betere oogstvoorspellingen ontwikkelt Source.ag een nieuw product, Source Cultivate, dat de oogst tot acht weken vooruit kan zien aankomen. Daarmee kan de tuinder anticiperen op de inzet van seizoenarbeiders. Met Source Cultivate wordt de teelt gesimuleerd van bloei tot oogst en continu geüpdatet met data uit de kas. Met een speciale app registeren telers het aantal vruchten dat erbij komt. Die data maken het ‘koersverloop’ van de voorspelling steeds nauwkeuriger. De natte droom: per dag de benodigde seizoenarbeiders voorspellen. Productiviteitsparadox Digitalisering verandert niet alleen de tomaatketen maar de hele voedingsindustrie. Bart Lemmens van Cegeka schreef er een blog over. ‘Neem bijvoorbeeld ketentransparantie’, schrijft hij. ‘Steeds meer bedrijven willen kunnen aantonen waar hun producten vandaan komen en welke impact ze hebben op mens en milieu. Door digitale systemen te koppelen, kan de reis van een product gevolgd worden, van boer tot bord.’ Meer transparantie betekent ook: meer data om te beoordelen. Volgens Lemmens kunnen ai-oplossingen zoals Microsoft Copilot helpen om die data beter te benutten en repetitieve taken te automatiseren. Specifiek noemt hij het automatisch opstellen van rapporten en verslagen, waardoor medewerkers minder tijd kwijt zijn aan administratieve rompslomp. Ook voorraadbeheer wordt volgens hem slimmer met ai. ‘In een sector waar volumes hoog zijn en marges laag, kan real time inzicht in voorraden en logistieke processen een groot verschil maken.’ Efficiencywinst is niet duidelijk aan te wijzen, dus wie wordt er nou echt beter van? Reden tot euforie is er overigens niet. Specialisten als Henk Volberda waarschuwen voor de ‘productiviteitsparadox’. Bedrijven investeren massaal in ai maar de efficiencywinst is niet duidelijk aan te wijzen, dus wie wordt er nou echt beter van? Volgens Lemmens van Cegeka levert ai pas echt waarde op als die goed geïntegreerd wordt in de bedrijfsvoering. Daar komt volgens hem een krachtig erp-systeem om de hoek kijken. Oplossingen zoals Business Central in combinatie met Aptean of Microsoft Dynamics 365 Finance & Supply Chain Management zorgen ervoor dat alle processen, van inkoop en productie tot logistiek en financiën, op elkaar aansluiten. Specifiek voor de voedingsindustrie kan gedacht worden aan tracking en tracing van grondstoffen, kwaliteitscontrole en naleving van voedselveiligheidsregels, real time inzicht in voorraden en vraagprognoses en automatisch gegenereerde compliance-rapportages die op eigen houtje anticiperen op nieuwe wet- en regelgeving. Kiempercentage Terug naar de tomatenkas. De belofte is dat de tuinder zelf steeds minder vaak aanwezig hoeft te zijn. Neem het beoordelen van rassen, het ‘fenotyperen’. Dat gebeurde altijd met het blote oog. ‘Medewerkers liepen door de kas en bekeken de planten. Ze letten op de bladstand, bobbeltjes, gekke puntjes, veel meer dan wat jij in de supermarkt ziet’, zei Amy Christoffels, teamleider Software Solutions Team bij Rijk Zwaan, dit voorjaar tegen Tweakers. Dat werkt vergt een opperste concentratie. De (verkeerde) beoordeling van de planten kan afhangen van het seizoen, het licht of een moment van onoplettendheid. Digitale fenotypering brengt daar verandering in. Met geavanceerde camera’s worden planten gefotografeerd en algoritmisch beoordeeld op uiterlijke eigenschappen. Alle subtiele kleurschakeringen en opvallende bobbeltjes worden gezien. De data helpen Rijk Zwaan om betere keuzes te maken in het veredelingsproces -hoewel ook de ai nog steeds fouten maakt. De algoritmes worden daarom continu geoptimaliseerd. Niet alleen planten en vruchten, ook zaden worden door ai-apparatuur herkend. Bij Rijk Zwaan wordt elke batch zaden getest op kiemkracht. Daarmee garandeert het wereldberoemde zaadveredelingsbedrijf uit De Lier telers de beloofde productkwaliteit. Het tellen van de zaadjes, en hoeveel er opkomen, gebeurde van oudsher handmatig. Dat hoeft niet meer. Het bedrijf heeft een robot laten ontwikkelen die beginnende kiempjes herkent. Op basis daarvan berekent ai het kiempercentage. Smaak(loos) Terug naar de documentaire Space Architects of Mars. Nederland werd daarin ‘Silicon Valley of Agriculture’ genoemd. Zijn er de afgelopen vijf jaar nieuwe ai-toepassingsgebieden bij gekomen? Die vraag leggen we voor aan Leo Marcelis, hoogleraar Tuinbouw & Plantenfysiologie aan de WUR. Het antwoord op die vraag is volgens hem evident. ‘De autonome teelt, ook van tomaten, is vele malen verder dan toen. Maar we staan ook pas aan het begin.’ Vijf jaar geleden was de teler nog druk met het handmatig bijsturen van individuele setpoints zoals temperatuur, licht, luchtbewegingen, voeding en CO₂-niveau. Sindsdien zijn er heel veel sensoren bij gekomen en heeft de cameratechnologie zich enorm ontwikkeld. Dat is de basis voor iets compleet nieuws. We zijn volgens Marcelis op weg naar een situatie waarin de tuinder helemaal niet meer in de kas hoeft te zijn. ‘Autonome teelt is de stip aan de horizon.’ Vanuit het dashboard in de control room wordt gestuurd op het eindproduct: een x-aantal kilo tomaten, op dat en dat moment geleverd, met die en die smaak en kwaliteit en met gebruik van een x-percentage groene energie. De algoritmes doen de rest: rekenen, simuleren, voorspellen en bijsturen. Zodra er ook geen seizoenarbeiders meer nodig zijn, kan de deur van de kas helemaal dicht blijven.   En dan nog even dit: de smaak van tomaten. Marcelis legt uit dat telers smaken inmiddels heel goed kunnen beïnvloeden, en vrij exact weten wat de smaakwensen zijn van de consument. Toch vinden we in de supermarkt nog vaak vrijwel smaakloze tomaten, die herinneringen oproepen aan de Wasserbombe uit de jaren tachtig. (Vanuit Duitsland kwam het verwijt dat Nederlandse tomaten volgepompt werden met water.) Marcelis: ‘Het klopt dat veel tomaten in de supermarkt niet smaakvol zijn. Dat heeft alles te maken met de kostprijs. Als telers meer betaald krijgen, kiezen ze voor minder kilo’s en smaakvollere tomaten, die meer tijd en meer voeding nodig hebben.’ Daarbij biedt ai telers ondersteuning in gesprekken met supermarkten over de prijs. Dat dan weer wel. Dit artikel staat ook in Computable Magazine 2025 #6.

Mobile XL helpt je op weg met je eigen AI Twin Stel je voor een AI Twin, een digitale kopie van jezelf. Niet om je te vervangen, maar om je te versterken. Mobile XL helpt organisaties met de implementatie van deze slimme assistent die administratieve lasten verlaagt en sneller inzicht biedt De AI Twin, ofwel je kunstmatige intelligente tweeling, is een slimme digitale assistent die professionals ondersteunt in hun dagelijkse werk. Niet bedoeld om mensen overbodig te maken, maar om hun werk effectiever te maken. Deze digitale kopie neemt repetitieve taken uit handen, levert sneller relevante informatie aan en helpt bedrijfsapplicaties flexibel mee te bewegen met veranderingen in de organisatie. Wat doet een AI Twin precies? Een AI Twin is veel meer dan een chatbot. Het is een digitale verlenging van jezelf die je werk versterkt. Jouw AI Twin begrijpt hoe jij werkt, welke informatie relevant is en hoe processen binnen jouw organisatie verlopen. Op basis van data, gedragspatronen en klantinteracties neemt de AI Twin repetitieve taken over, zoals klantcommunicatie, administratieve handelingen en ondersteunt bij besluitvorming. Creatio als fundament De AI Twin is onderdeel van de bedrijfsapplicatie Creatio, een no-code omgeving waarin teams zoals sales, marketing en klantenservice effectief samenwerken. Ongeacht je rol binnen de organisatie ondersteunt jouw AI Twin bij dagelijkse werkzaamheden. Door routinetaken over te nemen zoals het verwerken van klantvragen of administratieve handelingen, ontstaat er meer ruimte voor werk met echte toegevoegde waarde. Uitvoering door Mobile XL Dat een AI Twin interessant is en echte waarde kan opleveren, daar zijn we van overtuigd. Maar om die waarde in de praktijk te benutten, is een goede implementatie van de bedrijfsapplicatie cruciaal. Daar komt Mobile XL in beeld. Wij zorgen voor een soepele inrichting van Creatio, volledig afgestemd op de processen en structuur van jouw organisatie. Zo kun je direct profiteren van de kracht van jouw AI Twin. Na de implementatie ben je klaar voor de toekomst. AI Twins zijn schaalbaar, leren continu bij en passen zich eenvoudig aan nieuwe rollen, processen of organisatieveranderingen aan. Met Mobile XL haal je niet alleen de bedrijfsapplicatie in huis, maar ook de kennis en begeleiding om er succesvol mee te werken. Benieuwd hoe een AI Twin jouw organisatie leuker, makkelijker en creatiever kan maken? Mobile XL helpt bij de eerste stap zetten. Meer weten? Neem contact op via info@mobile-xl.nl of bel +31 85 3031346 Bekijk onze website

Een versoepeling van het ontslagrecht voor banen met zeer hoge salarissen zou Nederland veel aantrekkelijker maken als vestigingsplaats voor nieuwe ai-bedrijven. Dit is een van de meest controversiële onderdelen van het Nationale AI Deltaplan. Meer dan zestig experts, verdeeld over vele sectoren zoals het onderwijs, de wetenschap, media, het bedrijfsleven en andere organisaties, schreven ruim vijftig aanbevelingen voor het nieuw te vormen kabinet. Demissionair minister Vincent Karremans (Economische Zaken) had deze groep gevraagd de leiding te nemen bij het schrijven van dit plan. Veel ideeën zijn niet nieuw en in de VS al gemeengoed. Delen van het plan waren al eerder naar buiten gekomen. Een bedrijf opschalen met duur internationaal top-(ai)talent is heel risicovol als je niet ook makkelijk van iemand af kan, aldus het Deltaplan. Volgens techondernemer Jelle Prins (Cradle) die maandag 23 november dit plan presenteerde, lijkt het weinig flexibele ontslagrecht een van de belangrijkste redenen dat techbedrijven Nederland mijden of maar beperkt opschalen. Ai-werving Een ander voorstel is een bestaande overheidsorganisatie het mandaat te geven om een ‘AI Landing & Investment Office’ op te richten dat Nederland positioneert als voorkeurslocatie voor Europese hoofdkantoren van ai- en deeptechbedrijven. Ook moet er een gespecialiseerd ai-wervingsteam komen dat ai-toptalent naar Nederland haalt. Als voorbeeld dient het Britse AI Opportunities Action Plan. Zo’n team kan maatwerk bieden, zoals een versneld visumproces, praktische ondersteuning bij vestiging en persoonlijke begeleiding bij de overstap naar Nederland. Het team richt zich niet alleen op buitenlands talent, maar zet zich ook expliciet in om Nederlandse ai- professionals die naar het buitenland zijn vertrokken opnieuw aan Nederland te binden. Ai-hub Een ander voorstel is de ai-talentconcentratie te versterken met een ai-hub in Amsterdam. In ecosystemen, zoals Londen, Parijs en Zürich gebeurt dit al. Ai-bedrijven, startups en onderzoekslabs zijn daar geconcentreerd binnen één compact gebied. Overigens werkt al 40 procent van het Nederlandse ai-talent in de hoofdstad. Verder is zekerheid op lange termijn gewenst over de fiscaal gunstige expatregeling (voorheen 30 procent-regeling). Stabiliteit helpt toptalent over de brug te trekken. Randvoorwaarden moeten beter  Volgens de samenstellers van het Deltaplan zijn de randvoorwaarden voor een ai-ecosysteem slecht vervuld. Tussen de startups van vandaag zit de ASML van morgen. Maar mogelijk verdwijnt deze ongezien naar Amerika. Van de veelbelovende bedrijven die hier wel gevestigd zijn, is meer dan een derde van plan om binnen twee jaar naar het buitenland te verhuizen. De oorzaak kan in de kern teruggebracht worden tot de eerder genoemde arbeidsregels die het risicovol maken voor bedrijven om snel op te schalen, een gebrek aan kapitaal om te groeien, en regelgeving die het testen en de uitrol van innovaties belemmert. Vergaande maatregelen zijn daarom nodig om niet volledig afhankelijk te worden van de VS en China. Zo wordt voorgesteld om een speciale economische zone in te richten voor innovatie in het fysieke domein. Er moet ruimte komen om systemen zoals autonome bussen, schepen, drones en bezorgrobots veilig en in realistische omstandigheden te testen. Jelle Prins denkt in eerste instantie aan Amsterdam, maar ook Almere zou een mooie proeftuin kunnen worden. Nationaal agentschap De ai-experts roepen ook op te investeren in ai-projecten die doorbraken realiseren met grote maatschappelijke en economische impact. Voorgesteld wordt een Nationaal Agentschap voor Disruptieve Innovatie (Nadi) op te richten, naar het voorbeeld van het Amerikaanse Darpa, met autonomie om technologische doorbraken te financieren. Onlangs bleek tijdens een forum van vertegenwoordigers van ai-bedrijven, georganiseerd door Prosus, dat behoefte bestaat aan zeer ambitieuze projecten die in de techwereld sterk tot de verbeelding spreken en toponderzoekers aanspreken. Ook zou er een Nederlands Ellis Instituut moeten komen om internationale toponderzoekers aan te trekken en Europees koploper te worden in ai-onderzoek. Belangrijk is ook om te investeren in voldoende rekenkracht en hernieuwbare energie. Ai-rekenkracht wordt cruciaal voor de economie. Versnel vergunningverlening voor lokale datacenters via ai rekenzones en investeer EU breed in meer rekencapaciteit. Benut bestaande netcapaciteit optimaal, en investeer in hernieuwbare energie. Zo luidt het advies. Salarispad Het Deltaplan pleit ook voor de introductie van een apart salaris- en carrièrepad binnen de overheid om technisch talent door te laten groeien. Het wordt momenteel niet beloond om binnen de overheid carrière te maken op basis van technische en specialistische kennis. Doorgroeien naar senior functies kan vrijwel alleen via managementposities, maar niet iedereen wil personeel aansturen. Tegelijkertijd heeft de overheid juist ook ervaren technische uitvoerende specialisten nodig voor kennisbehoud en uitvoering, maar lukt het haar slecht om deze experts aan zich te binden en te behouden. Daardoor wordt veel gebruikgemaakt van dure zzp-constructies en -brokers. Met een apart salarispad voor specialistische functies kan de overheid onder andere meer technisch talent langdurig aan zich binden, doordat het mogelijk wordt om op basis van inhoudelijke kennis promotie te maken tot de hoogste schalen.

Per 1 januari 2026 treedt Aart Jochem in dienst bij Centric als chief information security officer (ciso). De automatiseerder uit Gouda ziet in zijn benoeming een versterking van zijn positie op het gebied van cybersecurity om zodoende klanten beter te helpen bij het veilig en toekomstgericht inrichten van hun digitale processen.   Aart Jochem vervulde de afgelopen jaren de rol van Ciso Rijk en plaatsvervangend CIO Rijk bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Daar was hij verantwoordelijk voor de rijksbrede coördinatie van informatiebeveiliging, digitale weerbaarheid en autonomie. Eerder werkte hij onder meer bij Govcert, het Nationaal Cyber Security Centrum en pensioenuitvoerder PGGM.    Jochem licht in een persbericht zijn keuze om ciso te worden van Centric toe: ‘Het is een Nederlands ict-bedrijf dat een belangrijke rol speelt in de digitale infrastructuur van Nederland. Ik kijk ernaar uit om samen te bouwen en verder versterken van veilige en betrouwbare it-oplossingen, zodat klanten aan het roer staan van hun digitalisering en voorbereid zijn op de uitdagingen van morgen.’ Hij is niet de eerste Rijks-it’er die bij Centric belandt. In 2018 ging Maarten Hillenaar, die de eerste Rijks-cio was van 2009 -2014, daar aan de slag om de overheidstak te leiden. Recent werd bekend dat hij daarmee stopt en zich als lid van de directie gaat bezighouden met het opzetten van een soevereine cloud én werkplek voor de gehele overheid, als een nieuwe propositie van Centric.

Wingtech, eigenaar van chipfabrikant Nexperia, roept zijn Nederlandse dochter uit Nijmegen op om zich weer te schikken naar het beleid van China. Zo blijkt uit een bericht van Wingtech afgelopen zondag op het sociale medium WeChat. Het moederbedrijf wenst onmiddellijk de controle over Nexperia Nederland terug te krijgen, nadat de Europese vestigingen onlangs een eigen koers waren gaan varen uit angst dat Wingtech hen zou leegzuigen. Demissionair minister Vincent Karremans (Economische Zaken) steunde het Europese management. Hij besloot op basis van de Wet beschikbaarheid goederen (Wbg) tijdelijk beslissingen vanuit China tegen te houden als deze potentieel schadelijk zijn voor Nexperia als Nederlands en Europees bedrijf. China zag deze ingreep echter als een soort overname die Wingtech buiten spel zette. Maar na diplomatieke gesprekken bond Karremans in. Hij schortte de ingreep tijdelijk op. Druk opvoeren Wingtech is ontevreden over de wijze waarop de communicatie met het Europese management zich sindsdien heeft ontwikkeld. ‘Het is diep betreurenswaardig en raadselachtig dat Nexperia, ondanks onze uiterste oprechtheid, tot nu toe geen inhoudelijke reactie heeft gegeven op ons communicatievoorstel,’ zo klinkt het vanuit China. Volgens de verklaring op WeChat wil Wingtech snel horen hoe ze weer de controle over Nexperia kan krijgen en hoe haar rechten als volledige aandeelhouder worden hersteld. Het ongeduldige Wingtech wacht op een voorstel vanuit Nijmegen. Als dat uitblijft, voorspelt de Chinese eigenaar een verdere escalatie van de situatie. Dit kan betekenen dat de levering aan Europese afnemers van Nexperia-chips die in China worden bewerkt, weer in gevaar komt.

Digitale en duurzame transities vinden elkaar nog te weinig, terwijl door de opkomst van artificial intelligence (ai) deze transities juist in een stroomversnelling zijn geraakt. Dit blijkt uit het Actieprogramma Duurzame Digitalisering 2026 – 2028 dat minister Vincent Karremans (Economische Zaken) naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Karremans noemt het in het actieprogramma van vitaal belang dat Nederland als innovatieve en open economie voorop loopt in de digitale en duurzame ‘twin transition’. Digitalisering kan de duurzaamheidstransitie versterken maar moet zelf ook duurzaam gebeuren. Doordat beide ontwikkelingen nog onvoldoende op elkaar worden afgestemd, mist Nederland niet alleen kansen op het gebied van energie- en grondstofzekerheid, maar ook om regeldruk te verlichten en het land op de kaart te zetten als innovatieve koploper. Versnipperd beleid, een gebrek aan betrouwbare data en beperkte internationale zichtbaarheid zijn de voornaamste hinderpalen. Daarom zorgt het nieuwe Actieprogramma voor: •             onafhankelijke monitoring en informatievoorziening; •             het faciliteren van publiek-private samenwerking; •             het deelnemen aan internationale samenwerkingsverbanden; •             het verduurzamen van overheids-ict, zoals overheidsdatacenters, circulariteit, duurzaam inkopen en groene software; •             categoriemanagement en beleid samenbrengen; •             meer digitaal energiebewustzijn van de samenleving; •             ontwikkeling van een standaardmethodiek voor het meten van de scope 1,2 en 3 CO2 uitstoot door ict-systemen; •             milieueffecten digitale sector in brede zin meenemen; •             inzet op energiebesparing en verduurzaming bij de Europese digitale agenda; •             inzicht krijgen in het twin transition innovatielandschap, innovatiebeleid twin transition aanjagen, een ecosysteem data delen en digitale product paspoorten ontwikkelen en nieuwe markten en diensten bevorderen; •             integreren van digitalisering in klimaat en circulaire economie. Het nieuwe actieprogramma is een vervolg op het Actieplan Duurzame Digitalisering dat in de zomer van 2024 naar de Kamer is gestuurd, dat loopt tot eind dit jaar.