‘Nieuw patiëntenportaal betekent einde beroepsgeheim’

In een brief aan alle huisartsen in Nederland luiden privacyorganisaties de noodklok over de invoering van Mitz, een systeem om medische gegevens te delen tussen zorgverleners. Artsen verliezen de controle over dossiers en kunnen niet meer instaan voor hun beroepsgeheim. Patiënten die hun gegevens willen beschermen, wordt opgeroepen hun huisarts aan te schrijven. Mitz is een online systeem waarin patiënten kunnen vastleggen welke zorgverleners hun gegevens kunnen inzien. Het Ministerie van Volksgezondheid, zorgverzekeraars en zorgkoepels willen Mitz de standaard maken voor alle patiënten en zorgsectoren in Nederland. Op dit moment worden huisartsen benaderd om zich aan te sluiten op Mitz door het tekenen van een overeenkomst. In een brief die is verstuurd aan alle huisartsen in Nederland, wijzen privacyorganisaties Platform Burgerrechten en Stichting KDVP erop dat de werkwijze van Mitz het medisch beroepsgeheim en de privacy van patiënten schendt. Volgens de organisaties geven zorgverleners en patiënten hun zeggenschap over medische gegevens weg als ze zich op Mitz aansluiten. Het uitwisselen van gegevens kan via Mitz uitsluitend door grote groepen zorgverleners op landelijke schaal toegang te bieden tot medische gegevens. Zo is een inzage van het huisartsendossier door een chirurg in een ziekenhuis bijvoorbeeld alleen mogelijk door alle ziekenhuizen, medische centra, klinieken, laboratoria en diagnostische centra in het land toegang te geven tot gegevens bij de huisarts. Dit zijn vele tienduizenden zorgverleners en hun medewerkers. De brief stelt dat het creëren van zo veel ingangen naar een vertrouwelijk dossier een onacceptabel risico is op lekken en misbruik van medische gegevens. Één (gehackte) computer van een zorgverlener kan in potentie bij alle medische gegevens van Nederlandse patiënten, zonder dat de arts die deze gegevens bewaart deze inzage vooraf kan controleren. Een toestemming met zo’n grote reikwijdte voldoet niet aan de eisen die wetten en verdragen stellen over het doorbreken van het medisch beroepsgeheim en is daardoor niet legitiem. Daarnaast kan elke op Mitz aangesloten zorgverlener deze toestemmingen ‘namens’ patiënten vastleggen of aanpassen – wat het risico op misbruik vergroot. Bovendien slaat Mitz ook medische gegevens op van patiënten van wie geen toestemming is geregistreerd. Dit gebeurt omdat zorgaanbieders die zich aansluiten op Mitz, gegevens moeten aanleveren waaruit blijkt welke patiënten bij die arts in behandeling zijn. Daaruit kan blijken dat een patiënt bijvoorbeeld een oncoloog of een psychiater heeft bezocht. Deze gegevens vallen onder het medisch beroepsgeheim, maar worden zonder toestemming van de patiënt overgeheveld naar Mitz, buiten het beheer van de arts. De overeenkomst die Mitz huisartsen aanbiedt om zich aan te sluiten zal hen de knel brengen, zo schrijven de organisaties. Hoewel huisartsen na de invoering van Mitz niet langer controle kunnen houden op wie gegevens van hun patiënten raadpleegt, zijn ze volgens de overeenkomst die ze met Mitz aangaan, nog steeds aansprakelijk als er dingen mis gaan met de gegevens van hun patiënten. In de brief roepen de organisaties huisartsen op om niet akkoord te gaan met de overeenkomst die Mitz hen aanbiedt: ‘Teken niet klakkeloos de voorgelegde overeenkomst, en word niet verantwoordelijk voor een onrechtmatige werkwijze die uw beroepsgeheim ondergraaft en de patiëntprivacy schaadt.’ Patiënten die willen voorkomen dat hun medische gegevens in Mitz terechtkomen, kunnen op de website www.stopmitz.nl een voorbeeldbrief downloaden. Daarmee kunnen ze aan hun huisarts aangeven dat hun gegevens te allen tijde buiten Mitz moeten blijven – ook als de huisarts er zelf voor kiest op het systeem aan te sluiten.
emerce
21-11-2024 13:55