De Europese deftech-sector moet een betere toegang krijgen tot de meest hoogwaardige, vitale technologie. EC-voorzitter Ursula von der Leyen wil er in dit verband voor zorgen dat de (komende) ai-gigafabrieken ook voor ‘dual use’ (civiele en militaire toepassingen) kunnen worden gebruikt.
Mark Rutte begroet Volodymyr Zelensky op de Nato Summit. [Foto: Navo]
De voorzitter van de Europese Commissie (EC) zei dit dinsdag tijdens het Nato Summit Defence Industry Forum in Den Haag. Ze wil af van de beperking dat deze fabrieken voor de verwerking van artificiële-workloads alleen openstaan voor civiele toepassingen. De Europese Unie (EU) wil als belangrijke partner van de Navo ook de fragmentatie terugdringen bij de militaire productielijnen. Von der Leyen riep de 23 EU-lidstaten die lid zijn van de Navo, zich volledig aan de Navo-standaarden te houden.
Mark Rutte, secretaris-generaal van de Navo, riep op tot meer samenwerking om de innovatie voort te stuwen en de industriële productie verder aan te zwengelen. Oekraïne kan daarbij een belangrijke rol spelen. Ook Volodymyr Zelensky, de president van dat land, sprak in Den Haag het Navo-forum toe. ‘Van groot belang is dat we voorblijven in de drone race, zowel bij aanval-drones als bij systemen die vijandelijke drones onschadelijk maken,’ zei hij.
Von der Leyen voegde daaraan toe dat technologie het verschil maakt tussen het winnen of verliezen van gevechten. Ook modernisering van legacy-systemen is hard nodig.
Onbenut potentieel
President Zelensky zei dat Rusland ook op de lange termijn een bedreiging vormt, bijgestaan door Iran, Zuid-Korea en ook Chinese bedrijven. De banden tussen Rusland en zijn partners moeten worden doorgesneden. Volgens Zelensky is dat de beste manier om deze grote dreiging tegen te gaan.
De president van Oekraïne zei dat de defensie-industrie van zijn land een potentieel van 35 miljard dollar per jaar heeft. ‘We kunnen duizend typen producten maken, uiteenlopend van artillerie tot geavanceerde drones en raketten. Echter, 40 procent van dit potentieel blijft onbenut door gebrek aan financiering.’ Oekraïne staat open voor verschillende manieren van technologische samenwerking.
Onder de indruk
EC-voorzitter Von der Leyen zei dat veel van Oekraïne valt te leren. Dat land laat zien hoe belangrijk het is om de kloof tussen tech-start-ups en grote klassieke defensie-leveranciers te overbruggen. Om uit die ervaring te putten, zet de EU een Defensie Innovatiebureau in Kiev op.
De voorzitter van de Europese Commissie zei diep onder de indruk te zijn van de snelheid waarmee Oekraïne een eigen def-tech-industrie uit de grond heeft gestampt. In 3,5 jaar is grote vooruitgang geboekt, aldus Von der Leyen. Ze noemde deze sector buitengewoon innovatief. Hun drones behoren nu tot de meest geavanceerde ter wereld. Ook van de wijze waarop Oekraïne de militaire productie heeft opgeschaald, kunnen we volgens haar veel leren.
Leenprogramma
Von der Leyen maakt zich ook sterk voor de gezamenlijke inkoop van militaire uitrusting door EU-lidstaten. Ook langetermijncontracten die bedrijven de zekerheid geven van afname, leiden tot opschaling van de productie.
De Europese Commissie heeft het initiatief genomen tot een leenprogramma ter grootte van 150 miljard euro (tot 2030). Met dit Safe-programma (Security Action for Europe) moet de industriële basis van de Europese defensie-industrie worden versterkt.
De EU kent technisch zeer interessante startups. Sinds het uitbreken van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne is hun aantal met 500 procent gestegen. Maar deze jonge techbedrijven moeten makkelijker kunnen groeien. Het is zaak om potentiële unicorns (waarde van meer dan één miljard dollar) veel eerder te identificeren en hen aan voldoende financiering te helpen.
De Safe-leningen zijn speciaal bedoeld voor de financiering van grootschalige defensie-projecten zoals geavanceerde technologie. Snelle uitbreiding van de productiecapaciteit staat daarbij voorop. Het is de bedoeling dat groeiende bedrijven en scale-ups met een uniform juridisch kader te maken krijgen, ongeacht de EU-lidstaat van vestiging. Projecten kunnen nationaal of multinationaal zijn, terwijl ook partnerships worden aangemoedigd.
Wij moeten deze nieuwe productieoorlog winnen – Mark Rutte
Von der Leyen riep op tot praktisch denken. Perfectie is de vijand van het goede, zei ze. Dat remt de vooruitgang. Goede oplossingen blijven dan liggen. In plaats van de meest innovatieve oplossingen gaan middelen dan naar technische achterblijvers, wat niet mag gebeuren. Zij zei ook dat bedrijven uit landen die nog niet lid zijn van de EU maar wel op de nominatie staan, kunnen profiteren van leningen uit het eerder genoemde Safe-programma. Ze noemde daarbij de mogelijkheid van leningen aan de defensie-industrie van Oekraïne. Zelinsky klonk dat als muziek in de oren.
Mark Rutte: ‘Het is eenvoudigweg ondenkbaar dat Rusland met een economie die vijfentwintig keer kleiner is dan die van de Navo, ons qua omvang van de wapenproductie de baas kan zijn. ‘We moeten meer uitgeven om oorlog te voorkomen. Wij moeten deze nieuwe productieoorlog winnen.’
Fotobijschrift: Mark Rutte, secretaris-generaal van de Navo, president Volodymyr Zelensky van Oekraïne en Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie bij het Nato Summit Defence Industry Forum in Den Haag, geïnterviewd door journalisten in spe. [Foto: Navo]
computable
25-06-2025 07:00