BLOG – De autonome onderneming – waar technologie problemen voorspelt en voorkomt zonder menselijke tussenkomst – is geen toekomstmuziek meer. In sectoren als it, retail en finance wordt dit al de realiteit. Maar deze transformatie gaat niet over machines die de controle overnemen, het gaat om samenwerking tussen mens en ai. Het is de bedoeling dat technologie de menselijke capaciteiten aanvult, niet vervangt, en dat er een omgeving ontstaat waar beide het best tot hun recht komen.
In veel gevallen hebben bedrijven hun automatisering in silo’s georganiseerd: efficiënte processen op zichzelf, maar stroef en ineffectief zodra er complexiteit om de hoek komt kijken. De oplossing? Slimme ai die deze losse processen verbindt en een soepele, geïntegreerde operatie mogelijk maakt.
Implementaties in de praktijk laten al de impact hiervan zien. Neem het wereldwijde autoverhuurbedrijf Avis Budget Group, dat met succes is overgestapt van handmatige, reactieve operaties in 2.900 kantoren naar een autonoom, voorspellend model. Dankzij ai-gestuurde monitoring en managementsystemen werd de operationele ruis met 68 procent verminderd en steeg de uptime naar 99,9 procent. Maar misschien nog wel interessanter: zestig procent van de gedetecteerde incidenten werd automatisch opgelost, waardoor medewerkers zich konden richten op strategische taken in plaats van routineproblemen.
Drie pijlers
De succesvolle samenwerking tussen mens en ai rust op drie fundamentele pijlers. De eerste is augmented intelligence, die verder gaat dan eenvoudige automatisering en een synergetische relatie creëert tussen mens en machine. In deze dynamische samenwerking ontstaat een voortdurende feedbacklus: ai leert van menselijke inzichten, terwijl mensen profiteren van ai-gestuurde analyses en aanbevelingen. Dit versterkt zowel de besluitvaardigheid van mensen als de effectiviteit van ai.
Er woedt een ai-wapenwedloop, waarin nuttige toepassingen zich razendsnel ontwikkelen
Daarnaast speelt verklaarbare ai een rol in het oplossen van het zwartedoosprobleem. Transparantie is daarbij essentieel: ai moet niet alleen beslissingen nemen, maar ook uitleggen hoe ze tot die keuzes komt. Duidelijke, begrijpelijke redeneringen vergroten het vertrouwen van gebruikers, zorgen voor naleving van regelgeving en maken effectief menselijk toezicht mogelijk.
Ten derde verandert generatieve ai de manier waarop mens en machine samenwerken. Door natuurlijke, conversationele interfaces wordt de interactie intuïtiever en productiever. Of het nu gaat om geautomatiseerde klantenservice of creatieve contentgeneratie, deze technologie maakt ai niet alleen krachtiger, maar ook toegankelijker dan ooit.
Obstakels
De weg naar een soepele samenwerking tussen mens en ai kent zeker ook obstakels. Organisaties moeten niet alleen technische complexiteit en beveiligingsrisico’s overwinnen, maar ook culturele weerstand. Daarnaast woedt er een ai-wapenwedloop, waarin nuttige toepassingen zich razendsnel ontwikkelen naast systemen die door kwaadwillenden worden ingezet. Dit maakt de transformatie nog uitdagender.
De autonome onderneming draait niet om volledige automatisering
Dat deze uitdagingen zijn om te zetten in kansen laat een Europese leverancier van nutsvoorzieningen zien. Deze instantie stuurt facturen naar meer dan elf miljoen klanten en ontdekte hoe ai kan helpen bij het minimaliseren van fouten in het facturatieproces en het verhogen van klanttevredenheid. Kleine fouten kunnen snel grote gevolgen hebben, zoals ontevreden klanten en inkomstenverlies. Door het implementeren van een platform voor ai-gedreven automatisering, konden vierduizend batchjobs autonoom gemonitord worden en werd de systeemstabiliteit met dertig procent verbeterd. Dit succesverhaal toont hoe ai zowel de operationele efficiëntie als de klanttevredenheid kan verbeteren wanneer het op de juiste manier wordt geïntegreerd met menselijk toezicht.
Een andere grote uitdaging is datahygiëne. Veel bedrijven werken met verouderde systemen waarin data vervuild of inconsistent is, wat de effectiviteit van automatisering beperkt. Ai kan hier een sleutelrol in spelen door dupliciteit en afwijkingen binnen datasets te herkennen en te corrigeren. Dit leidt tot een ‘contextuele blauwdruk’ van de onderneming: een dynamisch raamwerk dat voortdurend leert wat normaal is en zo beter in staat is om afwijkingen te signaleren en processen te optimaliseren.
Terreinen
Om voorbereid te zijn op de toekomst, moeten organisaties strategisch investeren op drie terreinen: infrastructuur, mensen en governance. Dit betekent niet alleen budget vrijmaken voor ai-initiatieven, maar ook werknemers op alle niveaus trainen en sterke beveiligings- en governancekaders implementeren.
De autonome onderneming draait niet om volledige automatisering, maar om het vinden van een goede balans tussen technologie en menselijke expertise. Wanneer menselijke intelligentie gecombineerd wordt met generatieve en prescriptieve ai, ontstaat een krachtige synergie die innovatie en concurrentievoordeel stimuleert.
Tools
In dit nieuwe tijdperk zullen mensen slimmer lijken – niet omdat ze veranderen, maar omdat ze betere tools krijgen om inzichten te halen uit bedrijfsprocessen en deze om te zetten in strategische beslissingen. Ai zal gesprekken vereenvoudigen, problemen sneller oplossen en routinetaken overnemen. Dit geeft mensen de ruimte om zich te richten op complexe uitdagingen die creativiteit, emotionele intelligentie en strategisch denken vereisen.
De toekomst van werk ligt niet in het vervangen van menselijke capaciteiten, maar in het versterken ervan door slimme samenwerking met ai. Organisaties die deze visie omarmen, investeren in de juiste technologieën en tegelijkertijd hun talent koesteren, zullen de koplopers zijn in de volgende industriële revolutie. De weg ernaartoe is uitdagend, maar de beloning – meer productiviteit, ongekende innovatie en een duurzaam concurrentievoordeel – maakt het een reis die de moeite waard is.
Akhilesh Tripathi, ceo Digitate
computable
03-06-2025 17:00