Publieke missie onder druk bij uitbesteding aan commerciële cloud

Kan een organisatie als SIDN haar publieke taak nog vervullen als ze haar kernfuncties uitbesteedt aan een commercieel cloudbedrijf? Het antwoord daarop is volgens een rapport van de Universiteit van Amsterdam helder: nee. Door de overstap zou SIDN op termijn minder grip krijgen op haar eigen systemen, cruciale kennis verliezen, en haar onafhankelijkheid in gevaar brengen. Bovendien versterkt een keuze voor Amazon Web Services (AWS) de positie van een handjevol techgiganten – wat risico’s met zich meebrengt voor het hele internetecosysteem. Het plan van de Stichting Internet Domeinregistratie Nederland (SIDN) om delen van het beheer van het .nl-domein onder te brengen bij AWS stuitte op forse kritiek. Wat begon als een technisch besluit, groeide uit tot een bredere discussie over digitale soevereiniteit. SIDN beheert het .nl-domein, dat door miljoenen Nederlanders dagelijks wordt gebruikt. Tot voor kort gebeurde dit via lokale datacenters, onder toezicht van Nederlandse instellingen. Volgens het rapport draait cloudmigratie niet alleen om technologie, maar ook om macht en invloed. “Cloudplatforms zoals AWS brengen hun eigen logica mee – gericht op efficiëntie, schaalvergroting en winstmaximalisatie – die haaks kan staan op publieke waarden zoals transparantie, onafhankelijkheid en democratische controle,” zegt hoofdonderzoeker Corinne Cath. “Publieke organisaties die overstappen, nemen vaak ongemerkt die commerciële cultuur over: de focus verschuift naar kostenbesparing en snelheid, ten koste van publieke verantwoording.” Zelfs als zorgen over privacy, datalocatie en buitenlandse inmenging volledig zouden worden weggenomen, blijft er een fundamenteler probleem bestaan, vult onderzoeker Fieke Jansen aan: “De organisatie verandert van binnenuit. En die verandering schaadt het publieke belang.” Wat SIDN zelf niet expliciet benoemde, maar door de onderzoekers wel scherp wordt geanalyseerd, is dat commerciële ambities mogelijk zwaarder wegen dan publieke doelen. Zo zou SIDN via een samenwerking met de Canadese registry CIRA haar registratiesoftware internationaal willen aanbieden – een schaalvergroting die alleen haalbaar is via een wereldwijde cloudspeler als AWS. Cath concludeert: “De trend dat internetorganisaties overstappen op commerciële clouds zal zich vermoedelijk voortzetten. Maar de oplossing ligt niet in het simpelweg bouwen van een ‘Nederlandse’ of ‘Europese’ cloud als alternatief voor Amerikaanse aanbieders. Wat we écht nodig hebben, is een fundamenteel ander idee over technologie: één waarin publieke waarden en menselijke belangen zwaarder wegen dan winst.”
emerce
23-04-2025 08:16